Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/761 E. 2023/251 K. 23.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/645 Esas
KARAR NO:2023/146

DAVA:İTİRAZIN İPTALİ
DAVA TARİHİ:07/10/2021
KARAR TARİHİ:22/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin … adresli web sitesi üzerinden sigorta şirketleri ile yapmış olduğu anlaşmalar neticesinde hasarlı/pert araçların e-ihale yöntemi ile satışıyla iştigal ettiğini, davalı ile müvekkili arasında 13/08/2014 tarihli pert alıcı sözleşmesi akdedildiğini ve davalı tarafa elektronik ortamda teklif sunma imkanı verdiklerini, davalı tarafın da … plakalı aracın elektronik ihalesine katıldığını ve araca 319.999,00TL lik en yüksek teklifi vererek aracı almaya hak kazandığını, ancak davalı tarafça aracın alımına ilişkin bedelin ödenmediğini, ikinci kez ihale edilen söz konusu aracın 270.000TL bedelle satıldığını, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 3.9 maddesi uyarınca ihaleden vazgeçmiş sayıldığını ve 3.9.a bendine göre de tüm zararları ödemeyi kabul etmiş sayıldığını, bunun üzerine … 30. Noterliğinin 04/06/2021 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edilerek davalı tarafa 9.000TL nakdi teminatın mahsup edilerek kalan 40.999 TL’nin 2 iş günü içerisinde ödenmesinin ihtar edildiğini, davalı tarafından parça parça ödeme yapılacağının beyan edildiğini, aradaki 49.999 TL lik zararın davalı tarafından yatırılan 9.000TL lik nakdi teminattan mahsup edilerek kalan 40.999 TL in tahsili için icra takibi başlatıldığını, davalı tarafça icra takibine itiraz edilerek takibin durduğunu, itirazın haksız olduğunu beyanla, davalı tarafından …. İcra Müdürlüğünün 2021/… esas sayılı dosyasına vaki itirazın iptali ile takibin devamına, %20 den aşağı olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalıya, dava dilekçesinin ve tensip tutanağının usulüne uygun tebliğ edilmiş olmasına rağmen, davaya cevap verilmemiştir.
Davalı vekili tarafından cevap dilekçesi adı altında sunulan beyan dilekçesinde; müvekkilinin tacir olmadığı, tüketici mahkemelerinin görevli olduğu, müvekkilinin adresi itibariyle İstanbul Anadolu İcra Müdürlüğünün yetkili olduğu beyan edilip, davanın reddine karar verilmesi talep edilmiştir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, sözleşmeye aykırılık nedeniyle oluşan zararların tazmini amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı yanca, taraflar arasındaki pert alıcı sözleşmesi, keşide edilen ihtarnameler ile arabuluculuk son tutanağı ibraz olunmuş; ihale dosyası, uyuşmazlığa konu aracın tesciline yönelik kayıtlar ve dava konusu takip dosyası celbedilmiştir.
…. İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı dosyası incelendiğinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçludan toplam 40.999,00TL alacağın tahsili talebinde bulunulduğu, ödeme emrinin 23/06/2021 tarihinde davalı borçluya tebliğ edildiği, davalı borçlu tarafından süresi içerisinde 29/06/2021 tarihli dilekçe ile ödeme emrine itiraz edildiği ve takibin durduğu, borca itiraz dilekçesinin davacı alacaklıya tebliğine ilişkin bilgi ve belge bulunmamakla davanın da hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı yanın Mahkemenin yetkisine itirazı ile zamanaşımı def’i cevap dilekçesinin süresinde olmaması nedeniyle yerinde görülmemiştir.
Davalı yanca icra dosyasında, davalının yerleşim yeri itibariyle İstanbul Anadolu İcra Dairelerinin yetkili olduğundan bahisle yetki itirazında bulunulmuşsa da, para alacağının tahsili noktasında başlatılan icra takibinde davacı alacaklının TBK’nın 89. ve HMK’nın 10. maddeleri uyarınca kendi yerleşim yerindeki icra dairelerinde icra takibi başlatabilmesi noktasında seçimlik hakkının bulunması, davacı şirketin yerleşim yeri Sarıyer/ İstanbul adresi itibariyle İstanbul İcra Dairelerinin de yetkili olması nedeniyle davalının yetki itirazı ile davalının gerçek kişi ticari işletme kaydının bulunduğu ticaret sicil müdürlüğünden gelen cevabi yazı ile belirlendiğinden görev itirazı yerinde görülmemiştir.
Taraflarca sunulan dilekçe ve belgeler ile getirtilen kayıtlar incelenmiş, 6102 sayılı TTK’nın 83. Maddesi hükmü de dikkate alınarak uyuşmazlığa konu alacağın dayanağı olan faturaların ve ödemelerin taraf şirketlerin ticari defterlerine yansıyış şeklini tespit noktasında bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Ticari defterlerin ibrazı ve delil olması başlıklı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) hükümlerine göre: Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir (HMK 222/1). Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır (HMK 222/2).Bu şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Diğer tarafın 2. Fıkrada yazılan şartlara uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi halinde ticari defterler, sahibi lehine delil olarak kullanılamaz. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz (HMK 222/3). Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur (HMK 222/4).
Mahkememizce tarafların ticari defterlerinin incelenmesi bakımından oluşturulan ara karar taraflara tebliğ edilmiştir.
Davacı yanca yerinde inceleme talep edilmiş davalı yanca yerinde inceleme talep edilmediği gibi defter ibrazında da bulunulmamıştır.
Mahkememizce görevlendirilen mali müşavir ve sözleşmeler uzmanı bilirkişiler 28/11/2022 tarihli raporda özetle; Taraflar arasında 13/08/2014 tarihinde Pert Alıcı Sözleşmesi imzalanmış olup, davalının da bu sözleşme kapsamında davacı şirketin E-İHALE sistemi ile satılmasına karar verilen araçlar ile ilgili düzenlediği elektronik ihalelere katılmakta olduğu; Davaya konu … plakalı pert aracın (… ) rayiç bedelinin 380.000,00 TL olarak belirlenmiş olduğu; ihale türünün de “KAPALI” olduğu; davalının söz konusu araç için 14 Eylül 2020 tarihinde 319.999,00 TL tutarında fiyat teklifi vermiş olduğu; aynı tarihte … tarafından 288.888,00 TL fiyat teklifi verildiği; aracın alıcısının ise sonraki ihalede yani 13 Aralık 2020 tarihinde 270.00,000 TL teklif veren … olduğu; iki ihale arasında 45 iş gününden fazla süre bulunduğu, davalı en yüksek teklifi verdiğinden, davacı şirket tarafından kendisine SON ALICI olarak onay verilmiş olduğu; ancak SON ALICI/davalının ihale bedelini ödemediği; ayrıca, bu hususlarda taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmadığı; konu ile ilgili olarak taraflar arasında akdedilen Sözleşme’nin 3.6. maddesinde “PERT ALICISININ E-İHALE sırasında vermiş olduğu en yüksek teklif e-ihale bitim tarihinden itibaren 45 iş günü süre ile kendisini bağlar. 45 iş günü içinde kendisine onay verilmemiş PERT ALICISI artık teklif ettiği bedelle bağlı olmayacaktır. …PERT ALICISI, e-ihale bitim tarihinden itibaren 45 iş günü içerisinde ŞİRKET tarafından teklifinin onaylanması üzerine SON ALICI sıfatını alır ve aracı almaya hak kazanır…. …, ŞİRKETİN teklifi onaylaması ile teklifinin onayladığını ve SON ALICI sıfatı kazandığını PERT ALICISINA bildirecektir. Bu onay bildirme süresi E-İHALE bitim tarihinden itibaren en geç 45 iş günüdür. SON ALICI onayın kendisine bildirildiğinden itibaren E-İHALE sisteminde verdiği ve ŞİRKET tarafından onaylanmış olan teklif bedelini 3 iş günü içinde … ödeyecektir. Bedelin 3 iş günü içinde ödenmesi, ödeme dekontunun da …’a ulaştırılması yükümlülüğü SON ALICIYA aittir. Aksi halde SON ALICI ihaleden vazgeçmiş sayılacaktır….” şeklinde olduğu; somut olayda da, davalıdan sonra ikinci en yüksek fiyatı 288.888,00 TL olarak … vermiş olmakla birlikte, bu teklifini davalı ile aynı günde (aynı ihalede-14 Eylül 2020 tarihinde) verildiği; bu ihalede en yüksek fiyatı davalı verdiğinden, e-ihale bitim tarihinden itibaren 45 iş günü içerisinde davalının teklifinin onaylandığı, dolayısıyla da aynı ihalede ikinci en yüksek fiyatı veren …’nun teklifinin onaylanmadığı (sözleşmeye göre de 45 iş günü içinde kendisine onay verilmeyen PERT ALICISI artık teklif ettiği bedelle bağlı olmamaktadır); sonrasında da, 13 Aralık 2020 tarihinde yapılan ihalede en yüksek teklifi (270.00,000 TL) veren …’nın teklifinin onaylandığı ve …’nın da aracı satın aldığı, Taraflar arasında akdedilen Sözleşme’nin 3.9. maddesinin “PERT ALICISI, E-İHALE sırasında yaptığı teklifini geri çektiğini bildirmesi veya SON ALICI sıfatını kazandıktan sonra herhangi bir sebeple aracı satın almak istemediğini bildirmesi veyahut da herhangi bir nedenle ihaleden vazgeçmiş sayılması veya ihaleden men edilmesi hallerinde, PUSULA’NIN, ŞİRKETİN, SİGORTALININ ve üçüncü kişilerin doğacak tüm zararlarını tazmin etmeyi kabul ve taahhüt eder. …’NIN yeni bir ihale yapılması veya yapılmaması yönündeki kararına göre hesaplayıp PERT ALICISINA bildireceği zarar miktarı gerçek ve doğru olarak kabul edilecek, buna karşı PERT ALICISININ/SON ALICININ herhangi bir itiraz hakkı bulunmayacaktır. a) …’NIN isteği ile ikinci bir ihale açılması halinde, PERT ALICISI/SON ALICININ ilk ihalede verdiği teklife ikinci ihalede ulaşılamamış olması durumunda aradaki fark ve her halükarda …’NIN ilk ihale nedeni ile gerek SON ALICIDAN gerekse ŞİRKETTEN hak kazanacağı hizmet bedelleri, ikinci ihalenin masrafları da dâhil olmak üzere başkaca doğmuş ve doğabilecek tüm zararlar ile bu sözleşmeye göre doğması halinde ceza-i şart toplamı PERT ALICISI/SON ALICININ ödemek zorunda olduğu en az zarar miktarı olarak kabul edilecektir…” şeklinde olduğu; Huzurdaki davaya konu takipte de, taraflar arasında akdedilen Sözleşme’nin 3.9. maddesindeki düzenlemeye uygun olarak, davalının ihalede verdiği teklife sonraki ihalede ulaşılamadığından, aradaki farkın talep edildiği; yani davalı teklifi (319.999,00 TL) ile sonraki ihaledeki en yüksek teklif (270.000,00 TL) arasındaki fark 49.999,00 TL olup, davacının sözleşmeye göre talep edebileceği bu alacaktan, davalının 9.000,00 TL’lik nakit teminatının mahsup edilmesi neticesinde bakiye kalan 40.999,00 TL’yi talep edildiği, Davalı vekilinin talep edilen alacağa itirazında, “müvekkilinin girdiği ihalede sehven bir bedel teklif ettiği, verdiği tuş hatası/bozukluğu yüzünden iradesi ile uyuşmayan bir teklif olduğunu görünce, derhal zaman kaybetmeden davacı firmaya mail attığı, hem de ilgili şahıs olan Duygu Hamın’ı aradığı, onların da tamam bu durumu halledeceklerini, sigorta şirketi nezdinde derhal girişimlerde bulunacağını söyledikleri, müvekkilinin vicdanen ve ahlakı gereğince üzerine düşeni yaptığı ve sorun olmadığını düşünüyorken. davacı yanca haksız bir şekilde bedel talep edildiği” , hususlarını belirttiği; ancak, davalının gönderdiği mailin tarihinin 15/12/2016 tarihi yani son ihale tarihinden (14/12/2016’dan) sonraki gün olduğu; davalının fiyat teklifini sehven verdiği yönünde ihale günü ve/ veya en yakın günlerde davalıya bildirdiğine dair herhangi bir delil sunmadığı; davalının 23/01/2013 tarihinden itibaren; motorlu hafif kara taşıtlarının ve arabaların sürücüsüz olarak kiralanması ve leasingi (3.5 tondan daha az olan otomobil, kamyonet vb. Dahil, motosiklet hariç), gayrimenkul acentelerinin faaliyetleri …ve otomobillerin ve hafif motorlu kara taşıtlarının belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti (ambulans ve minibüs be(3.5 tondan daha az) (galericiler dahil), ticareti işinden dolayı vergi dairesinde mükellefiyet tesis ettirmiş olduğu ve 01/01/2019’dan itibaren de bilanço esasına göre defter tuttuğu, ayıca, İTO kayıtlarında, 23/01/2013 tarihinden itibaren gayrimenkul acentelerinin faaliyetleri…işleri ile meşgul olduğu hususunun da 13/12/2014 tarihinde tescil edildiği, bu kapsamda, 23/01/2013 tarihinden itibaren kara taşıtlarının perakende ticareti alanında faaliyet gösteren yanibu işin ticaretini yapan ve 01/01/2019’dan itibaren de bilanço esasına göre defter tutan davalının, emsal fiyat belirlemede uzman olarak değerlendirilebileceği ve tacir olarak kabul edileceği hususunda takdirin Mahkemeye ait olduğu; ayrıca, e-ihale sistemlerine üye olan kullanıcıların, aracın özeliklerini ve ihale değerlerini, pert araç fiyatlarını görüp araca istedikleri fiyatı teklif edebildikleri ve kapalı ihale sisteminde de hiçbir kullanıcının diğer kullanıcıların vermiş olduğu fiyatı göremediği, üye olup teminat ödemesi yapıldıktan sonra, her marka ve model aracın hasarlı halinin fotoğrafları, km ve donanım bilgileri, şase ve plakasının açık olup sorgulanabildiği, huzurdaki davaya konu takipte, takip öncesi dönem için işlemiş faiz talep edilmediği; takip tarihinden itibaren avans faizi (yıllık %16,75 – değişen oranlarda) ile birlikte tahsilinin talep edildiği; taraflar tacir olup, alacak da borçlunun ticari işletmesi ile ilgili olduğundan, Mahkemece sabit görülecek asıl alacak miktarına takip tarihinden itibaren 3095 s.K.nun 2/2.maddesi uyarınca ticari faiz (avans faizi) işletilebileceği; TCMB verilerine göre takip tarihi itibariyle talep edilebilecek avans faizi oranının talep gibi %16,75 olduğu, yukarıda yapılan inceleme ve tespitler neticesinde, taraflar arasında akdedilen sözleşmeye istinaden davacının; “davalının ihalede verdiği teklife sonraki ihalede ulaşılamadığından, aradaki farkı talep edebileceğinin” Mahkemece kabul edilmesi halinde, davacının talep edebileceği asıl alacak tutarının talep gibi 40.999,00 TL olduğu, davacı tarafın ticari defter incelemesinde, talep edilen alacağın ticari defterlerinde kayıtlı olduğu hususunda herhangi bir kayıt sunulmadığı belirtilmiş olmakla birlikte; söz konusu alacağın taraflar arasında akdedilen sözleşmeden kaynaklandığı; takip dayanağı belge olarak da davalıya gönderilen ihtarnamenin sunulduğu; söz konusu alacak için davalı adına herhangi bir fatura da kesilmediğinden, söz konusu alacağın, ticari defterlerde kayıtlı olamayacağı hususunda görüş bildirmişlerdir.
Davalı vekilince bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi ile tanık dinletilmesi talebinde bulunulmuşsa da süresinde cevap dilekçesi sunulmadığı gibi davacı vekilince davalının tanık dinletme talebine muvafakat edilmemesi nedeniyle davalının tanık dinletme talebi yerinde görülmemiştir.
Bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun, teknik ve ayrıntılı olarak hazırlanmış olması nedeniyle rapor, Mahkememizce de benimsenmiş ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
Yapılan yargılama neticesinde tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiştir. Buna göre; taraflar arasında 13/08/2014 tarihinde Pert Alıcı Sözleşmesi imzalandığı, davalının sözleşme kapsamında davacı şirketin E-İhale sistemi ile satılmasına karar verilen araçlar ile ilgili düzenlediği elektronik ihalelere katıldığı, davaya konu … plakalı pert aracın (…) rayiç bedelinin 380.000,00 TL olarak belirlendiği, ihale türünün de “Kapalı” olduğu, davalının söz konusu araç için 14 Eylül 2020 tarihinde 319.999,00 TL tutarında fiyat teklifi verdiği, davacı şirket tarafından kendisine son alıcı olarak onay verilmiş olduğu, ancak son alıcı olan davalının ihale bedelini ödemediği, aracın alıcısının ise 13 Aralık 2020 tarihinde yapılan sonraki ihalede 270.00,000 TL teklif veren … olduğu, davacı şirketin davalının yaptığı 319.999,00 TL’lik tekliften aracın satışının gerçekleştiği 270.000,00 TL bedel arasındaki 49.999,00 TL farkı talep ettiği, davalı tarafından verilen 9.000,00 TL’lik nakdi teminatın mahsubu suretiyle 40.999,00 TL’nin tahsili talebiyle davalı aleyhine ilamsız icra takibi başlattığı, itiraz üzerine de eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır. Davacı yanca sözleşmenin 3.9/a maddesi uyarınca tazmin talebinde bulunulmuştur. Davalı tarafından yapılan 319.999,00 TL’lik teklif sözleşmenin 3.6 maddesi uyarınca davacı şirket tarafından onaylanmış olup davalı son alıcı sıfatını almıştır. Davalı son alıcı sıfatını almışsa da teklif ettiği bedeli davacı şirkete ödememiş, uyuşmazlığa konu … plakalı araç 13 Aralık 2020 tarihinde gerçekleştirilen ikinci ihalede 270.000,00 TL bedelle satılmıştır. Davalı yanca teklifin sehven yapıldığı iddiasında bulunulmuşsa da, davalının kara taşıtlarının perakende ticareti alanında faaliyet gösteren gerçek kişi tacir olması karşısında hataya yönelik davalı savunmalarına itibar edilmemiş, sözleşmenin 3.9/a maddesindeki açık kararlaştırmayla bağlı olan davalının oluşan 49.999,00 TL davacı zararından sorumlu olduğu, davacının 9.000,00 TL nakdi teminatın mahsubu sonucu 40.999,00 TL bedel üzerinden takip başlatmakta haklı olduğu, öte yandan hüküm altına alınan alacağın likit ve bu yöne ilişkin davalı itirazının haksız olması karşısında İİK’nın 67/2. maddesi kapsamında davacının icra inkar tazminatı istem koşullarının da oluştuğu sonucuna ulaşılmış, davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; davalının, …. İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının İPTALİNE, takibin, takip talebindeki kayıt ve koşullarla kaldığı yerden aynen DEVAMINA,
2-Hükmolunan (40.999,00 TL) alacağın %20’si nispetinde hesaplanan 8.099,80 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Alınması gereken 2.800,64-TL nispi karar ve ilam harcından peşin olarak yatan 495,17‬-TL harcın mahsubu ile eksik kalan 2.305,47‬-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 495,17-TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk giderinin davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-Davacının yaptığı ilk masraf ‭‭59,30 TL, bilirkişi ücreti 2.400,00 TL, posta gideri ‭‭‭109,6‬0 TL olmak üzere toplam ‭‭2.568,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200,00-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından sarfedilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
8-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, HMK’nın 341/1 ve 345. maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 22/02/2023

Katip …
e-imzalıdır .

Hakim …
e-imzalıdır .