Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/640 E. 2022/332 K. 24.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/640 Esas
KARAR NO : 2022/332

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 05/10/2021
KARAR TARİHİ : 24/05/2022

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan İtirazın İptali davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle: … A.Ş’nin 01.02.2020 – 01.02.2021 tarihleri arasında …numaralı Endüstriyel Paket Sigorta Poliçesiyle davacı müvekkili sigorta şirketi tarafından Sigorta Poliçesi ile poliçe de belirlenen risklere karşı, poliçede yazılı teminat limitleri çerçevesinde sigortalandığını, …adresinde bulunan ve sigortalı …A.Ş. … hattında 24.07.2020 tarihinde hasar meydana geldiğini, hazırlanan hasar tespit tutanağında … tarafından yapılan kanal çalışması sırasında hasarın meydana geldiği görüldüğünü, söz konusu hasar, sigortalı …’ın …hattına zarar verilerek ortaya çıkmış olup … hatta boğma tatbik edilmek sureti ile gaz akışı durdurulduğunu, … yetkilisi …ve … hasar tespit tutanağını imzalayarak hasarın … kanal çalışması sırasında meydana geldiğini de doğruladığını, sigortalı …Tic. A.Ş. hasar meydana geldikten sonra oluşan zarar miktarını müvekkil sigorta şirketine ihbar ettiğini, müvekkili sigorta şirketi nezdinde … nolu hasar dosyası açıldığını, … Hasar dosyası kapsamında …A. Ş.’nin 1.733,52 TL hasar meydana geldiği tespit edildiğini, müvekkili şirket … nolu hasar dosyası kapsamında, 07.09.2020 tarihinde … Tic. A.Ş.’ye 1.733,52 TL tazminat ödemesi yapıldığını, meydana gelen hasarda, davalı/borçlu … zarar veren olarak sorumlu olduğunu, bu nedenle söz konusu zararın giderilmesi amacıyla davalı/borçlu … aleyhine … 21. İcra Dairesi … Esas sayılı dosyası ile asıl alacak 1.733,52 TL ödeme tarihinden takip tarihine kadar işlemiş 69,22 TL faiz olmak üzere toplamda 1.802,74 TL icra takibi başlatıldığını, sözü edilen takibe karşı davalılar/borçlular takibe haksız ve hukuka aykırı olarak itiraz ettiğini belirterek, fazlaya dair tüm dava ve talep haklarımız saklı kalmak kaydıyla; davalının … 21. İcra Dairesi …Esas Esas sayılı dosyasına yaptığı haksız itirazın iptali ile takibin aynı koşullarda devamını, davalının alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla icra inkâr tazimatına mahkûm edilmesini, yargılama masrafı ve ücreti vekâletin davalı üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle: Dava konusu eylemin hizmet kusuru niteliğinde olduğundan görevli mahkemenin idare mahkemeleri olduğunu, bu nedenle açılan davanın idari yargı yerinde görülmesinin zorunlu olduğunu, zaman aşımı ve hak düşürücü süre yönünden itirazları bulunduğunu, müvekkili idareye husumet yöneltimeyeceğini, müvekkili …’nin davacıya sözleşmeye dayalı bir taahhüdü ve borcu olmadığını, 3. Kişilerin kusurlu eylemlerinden dolayı iş bu davada müvekkili idareye husumet yöneltilemeyeceğini, çünkü zarara ile hasar arasında uygun illiyet bağı olmadığını, söz konusu olay yerindeki çalışmanın müvekkili kurum tarafından yapılan bir çalışma olmayıp davacı tarafından dava dilekçesinde ve davalı tarafından tespit edilen hasım olarak gösterilen Firma tarafından gerçekleştirldiği belirtildiğini, hasara sebep olan … Tic . A.ş +… A.Ş tarafından zarar ve hasarın meydana gelmesini önleyici tüm gerekli tedbirlerin alınması gerekmekte olduğunu, söz konusu hasarın meydana gelmesinde idare çalışanlarının herhangi bir çalışmasının olmadığını, müvekkili İdarenin, hasarı meydana getiren 3. Kişi/firma elemanları üzerinde Borçlar Kanunu anlamında denetim ve gözetiminin olmaması işi ihale eden idarelerin işveren olmaması, iş sahibi konumunda olmaması nedeniyle iş bu davanın husumetten redi gerektiğini, davacının zarar iddiasını ispat etmesi gerektiğini, dava konusu hasar bizzat müvekkili idare tarafından verilen bir hasar olmadığını, söz konusu hasarın gerçekleştiği yerde müvekkili idaresi tarafından bizzat herhangi bir çalışma yürütülmediğini, idarelerinin dava dışı üçüncü kişilerce verilen zararlardan dolayı herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, ayrıca davacının zarar iddiasını dava dosyasına sunmuş olduğu deliller ile ispat edemediğini, davanın usule ilişkin dava şartları yönünden incelenerek usulden reddine, usule ilişkin reddedilmediği takdirde, esasa ilişkin nedenlerle reddine, davacının faiz, icra inkar tazminatı ve sair tüm istemlerinin reddine, reddedilen kısım üzerinden %20 den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama masraflarının ve vekâlet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E /
Dava; Davacı sigorta şirketi tarafından ödenen haksız fiilden kaynaklı hasar bedelinin rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir.
Taraflarca bildirilen deliller toplanmış, hasar dosyası, poliçe ve İstanbul 21. İcra Dairesi’nin 2020/29250 esas sayılı dosyası celp edilmiş, bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
… 21. İcra Dairesi’nin …esas sayılı dosyasının incelenmesinde; Davacı alacaklı tarafından davalı borçlu … ve diğer borçlular …AŞ İle …AŞ’ye karşı 24.07.2020 tarihinde meydana gelen haksız fiil nedeniyle davacı sigorta şirketi tarafından sigortalısına 07.09.2020 tarihinde ödenen 1.733,52 TL hasar bedelinin rücuen tahsili amacıyla 1.733,00 TL asıl alacak ve 69.22 TL işlemiş faiz olmak üzere 1.802,74 TL toplam alacak üzerinden 22/122/2020 tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya 22/03/2021 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlunun 24/03/2021 tarihinde takibe itirazı üzerine icra takibinin durduğu anlaşılmıştır.
Hasar dosyası ve poliçenin incelenmesinde; Dava dışı sigortalı …Tic. A.Ş’nin 01.02.2020 – 01.02.2021 tarihleri arasında …numaralı Endüstriyel Paket Sigorta Poliçesiyle davacı sigorta şirketi tarafından sigortalandığı, … adresinde bulunan ve sigortalı …A.Ş. … hattında 24.07.2020 tarihinde hasar meydana gelen hasar nedeniyle davacı sigorta şirketi tarafından 07.09.2020 tarihinde sigortalı…Tic. A.Ş.’ye 1.733,52 TL tazminat ödemesi yapıldığı anlaşılmıştır.
08/04/2022 tarihli Bilirkişi …’dan alınan bilirkişi raporunda özetle; Davaya konu hasarın meydana gelmesinde işlemi yapan firmanın %100 kusuru bulunmakla birlikte, hukuki mütalaaya muhtaç bulunduğu, bu neden ile sorumluluk hususunun Sayın Mahkemenin uhdesinde bulunduğu, dosya içeriğinde mevcut evrak üzerinden yapılan değerlendirme neticesi açıklanan olay ve oluşan hasar ile uyumlu şekilde yapılan, gerçek zarar vasfına haiz, onarım ve kayıplar bedelinin toplam 1.733,52TL olarak kabulü gerektiği, faiz hesabının bilirkişi uzmanlık alanı dışında kaldığı bildirilmiştir.
İddia, savunma, dosya kapsamında toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporunun değerlendirmesinde;
Dava dışı … Tic. A.Ş’nin 01.02.2020 – 01.02.2021 tarihleri arasında .. numaralı Endüstriyel Paket Sigorta Poliçesiyle davacı sigorta şirketi tarafından poliçe de belirlenen risklere karşı, poliçede yazılı teminat limitleri çerçevesinde sigortalandığı, … adresinde bulunan ve sigortalı ….A.Ş. …hattında 24.07.2020 tarihinde hasar meydana geldiği, dosya kapsamına göre hasarın … tarafından dava dışı … AŞ ve … AŞ firmalarına yaptırılan kanal çalışması sırasında meydana geldiği, hasara ilişkin sigortalı dava dışı … Tic. A.Ş’nin poliçe kapsamında davacı sigorta şirketine başvurması üzerine davacı sigorta şirketi nezdinde … nolu hasar dosyasının açıldığı, hasar dosyası kapsamında …A. Ş.’nin tesislerinde 1.733,52 TL hasarın meydana geldiği tespit edildiği, davacı sigorta şirketi tarafından hasar dosyası kapsamında, 07.09.2020 tarihinde… Tic. A.Ş.’ye 1.733,52 TL tazminat ödemesi yapıldığı; … 21. İcra Dairesi’nin … esas sayılı dosyası ile, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu … ve diğer borçlular …AŞ İle …AŞ’ye karşı sigortalısına ödenen 1.733,52 TL hasar bedelinin rücuen tahsili amacıyla 1.733,00 TL asıl alacak ve 69.22 TL işlemiş faiz olmak üzere 1.802,74 TL toplam alacak üzerinden 22/12/2020 tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya 22/03/2021 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlunun 24/03/2021 tarihinde takibe itirazı üzerine icra takibinin durduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekilince, dava dilekçesinde itirazların haksız olduğunu savunarak davalı tarafından icra takibine yapılan itirazların iptaline karar verilmesi talep edilmiştir.
Davalı … vekili tarafından cevap dilekçesinde, idari yargı yolu görev itirazında, hak düşürücü süre itirazında, zamanaşımı def’iinde ve husumet itirazında bulunularak davanın usulden ve esastan reddi talep edilmiştir.
İİK’nın 67/1 maddesine göre, takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde itirazın iptalini dava edebilecektir.
Türk Borçlar Kanunu’nda haksız fiil sorumluluğu 49. (BK 41. mad.) ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. TBK 49. maddesinde, “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.
Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” hükmüne yer verilmiştir. Haksız fiil, doktrinde ve uygulamada “hukuk düzeninin izin vermediği ve hoş görmediği zarar verici eylem ve davranış” olarak tanımlanmıştır.
Haksız fiil sorumluluğuna kusur sorumluluğu (akit dışı sorumluluk da) denilmektedir. Kusur sorumluluğu hukuka aykırı kusurlu bir davranışla bir kimseye verilen zararın giderilmesini (tazminini) düzenler. Burada sorumluluğun kurucu unsuru kusur olduğu için bu tür sorumluluğa kusur sorumluluğu denilmektedir.
Bir haksız fiilden bahsedilebilmesi için, zarara sebep olan fiilin öncelikle hukuka aykırı olması gerekir. Hukuka aykırı fiil maddi ya da manevi bir zarara neden olmalı, zarara sebep olan kişi fiilinden dolayı kusurlu olmalı ve zararla zarara uğratan fiil arasında neden sonuç ilişkisi olarak da ifade edilebilecek bir illiyet bağının bulunması gerekmektedir.
Yine Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun, 08.12.2010 tarih, 2010/7-530 Esas-2010/636 Karar sayılı ilamında vurgulandığı üzere, hukukumuzda gerçek zarar ilkesi geçerli olup, zarar gören ancak haksız fiil nedeniyle uğradığı gerçek zararını haksız fiil sorumlularından isteyebilir.
Türk Ticaret Kanunun 1472. Maddesinde, Sigortacının, sigorta tazminatını ödediğinde hukuken sigortalının yerine geçeceği, sigortalının, gerçekleşen zarar zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hakkın, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal edeceği… düzenlenmi,ştir.
Türk Borçlar Kanunu’nda haksız fiil sorumluluğunda zamanaşımı 72. maddede ” Tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her halde fiilin işlendiği tarihten itibaren on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, bu zamanaşımı uygulanır…” şeklinde düzenlenmiştir.
Davalı … vekilince davanın idari yargıda görülmesi gerektiği yönünde idari yargı yolu itirazında bulunulmuş ise de, eldeki davanın sigorta poliçesi kapsamında karşılanan hasar bedelinin haksız fiil sorumluluğu kapsamında rücuen tazmini için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davası olduğundan, dava konusu olay haksız fiile dayandığından, haksız fiilden doğan davalarında adli yargıda görülmesi gerektiğinden, idari yargı yolu itirazının reddine karar verilmiştir.
Davalı … vekilince hak düşürücü süre itirazında bulunulmuş ise de, İİK’nın 67/1 maddesine göre, takip talebine itiraz edilen alacaklının, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde itirazın iptalini dava edebileceği, itiraz dilekçesinin davacı alacaklı tarafa tebliğ edilmediği, davanın da itirazdan itibaren 1 yıllık süre dolmadan açıldığı anlaşılmakla, davanın yasal süresi içinde açıldığı değerlendirilerek bu savunmaya itibar edilmemiştir.
Davalı … vekilince zaman aşımı def’inde bulunulmuş ise de, olay tarihinin 24.07.2020 tarihi olduğu, davacı alacaklı tarafça 22/02/2021 tarihinde icra takibi başlatılmış olduğu, icra takibi ile zamanaşımının kesildiği hususları birlikte değerlendirildiğinde, Türk Borçlar Kanunu’nun 72. Maddesinde düzenlenen zamanaşımı sürelerinin dolmadığı anlaşılmakla bu savunmanın yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Davalı … vekilince, haksız fiile konu işi müvekkili idarenin bizzat yapmadığı, yüklenici müteahhit firma tarafından yapıldığı, müvekkili idare ile yüklenici taşeron firma arasındaki sözleşme ve eki teknik şartnameye göre işin görülmesi sırasında 3. Kişilere verilecek zararlardan yüklenici müteahhit firmanın sorumlu olduğu, bu kapsamda müvekkili idarelerine husumet yöneltilemeyeceği yönünde savunmada bulunulmuş ise de, davalı …’nün işin gerçek sahibi olması, yüklenici müteahhit firma ile arasındaki sözleşme hükümlerinin iç ilişkide sözleşmenin taraflarını bağlayacağı ancak 3. kişilere ileri sürülemeyeceği değerlendirilerek bu savunmaya itibar edilmemiştir.
Somut olayda, dosya kapsamına göre hasarın … tarafından dava dışı … AŞ ve … AŞ firmalarına yaptırılan kanal çalışması sırasında meydana geldiği, hasarın oluşumunda kanal çalışmasını yapan firmaların %100 oranında kusurlu olduğu anlaşılmıştır.
Davacı yanca, dava ve takip dosyasına konu hasar bedeline ilişkin olarak sunulan dayanak kayıtların incelenmesinde, Maddi Hasar Malzeme Bedeli: 44,60 TL, Personel Gideri:367,77 TL, Araç Gideri: 29,48 TL, Gaz Gideri:284,67 TL, Sayaç Açma-Kapama Bedeli:1.007,00 TL olmak üzere Toplam 1.733,52 TL hasar bedeli olarak tespit ve belirleme yapılmış olduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda izah edildiği üzere, Hukukumuzda gerçek zarar ilkesi geçerlidir. Zarar gören ancak haksız fiil nedeniyle uğradığı gerçek zararını haksız fiil sorumlularından isteyebilir. Zarar görenin zararı giderebilmek için kendi çalıştırdığı işçilerine ve araç sürücülerine ödediği ücretler ile araç yakıt giderleri genel idare giderleri olup, haksız fiil meydana gelmese dahi ödenmesi gereken giderlerdir. Bunların zarar ile ilgisi bulunmamaktadır. Özel olarak adam tutulup çalıştırıldığı kanıtlanmadıkça haksız fiil meydana gelmeseydi dahi yapılacak bu nitelikteki giderler zarar kapsamına dâhil edilemez.
TTK’nun 1472. Maddesine göre, davacı sigorta şirketi, sorumlulara, halefiyet ilkesi gereği, sigortalısının başvurabileceği, talep edebileceği miktarda başvurabilecektir.
Eldeki dava konusu somut olayda, davacı tarafça özel olarak adam tutulup çalıştırıldığına yönelik bir iddia ve ispat olmadığından davacı yanın, araç, personel ve işçilik giderlerini isteyemeyeceği, yine sayaç açma ve kapama işlemleri de zarar gören tarafından yapılan işlemler olup gerçek zarar içerisinde değerlendirilemeyeceği, gaz gideri olarak talep edilen bedel yönünden de bu zararın doğduğu yönünde mahkememizde kanaat oluşmadığından bu zararın da talep edilemeyeceği , davacı sigorta şirketinin davalıdan icra takip tarihi itibarı ile sadece maddi hasar malzeme bedeli olarak 44,60 TL ile bu bedelin ödeme tarihi olan 07.09.2020 tarihi ile takip tarihi olan 22.12.2020 tarihleri arasındaki dönem için hesaplanan 1,81 TL faizini talep edilebileceği, davacı tarafın fazlaya dair istemlerinin , davalı borçlu tarafın kabul edilen miktar yönüyle itirazlarının haksız olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Tüm bu nedenler ile, davanın kısmen kabulü ile, Davalı borçlunun dava konusu … 21. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının 44,60 TL Asıl alacak, 1,81 TL İşlemiş faiz olmak üzere toplam 46,41 TL Alacak yönünden iptaline, takibin bu toplam alacak üzerinden ve 44,60 TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle devamına, Fazlaya dair istemin reddine karar verilmiştir.
Ayrıca, davanın haksız fiil sorumluluğuna dayanması, alacağın likit olmaması nedenleriyle, davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
Bunun yanında, davanın haksız fiil sorumluluğuna dayanması, alacağın likit olmaması, red edilen kısım yönüyle kötü niyetli takip yapıldığına yönelik bir ispat ve delilin bulunmaması nedenleriyle, davalı yanın kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
Bu kapsamda aşağıdaki şekilde hüküm kurularak yargılama sonuçlandırılmıştır.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE; Davalı borçlunun dava konusu … 21. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının 44,60 TL Asıl alacak, 1,81 TL İşlemiş faiz olmak üzere toplam 46,41 TL Alacak yönünden iptaline, takibin bu toplam alacak üzerinden ve 44,60 TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle devamına,
Fazlaya dair istemin reddine,
2-Davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Davalı yanın kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
4-Alınması gereken 80,70-TL karar ve ilam harcından davacı tarafından peşin olarak yatırılan 59,30-TL’nin mahsubu ile bakiye 21,40 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, davacı tarafından peşinen karşılanan 59,30-TL’ nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvurma harcı parası, 109,60 TL müzekkere ve davetiye posta masrafı, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.168,90 yargılama masrafının davanın kabul ret oranı göz önünde bulundurularak hesaplanan 30,09-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlasının kendisi üzerinde bırakılmasına,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir edilen 46,41-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davanın reddedilen miktarı üzerinden hesap ve takdir edilen 1.756,33-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
8-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk giderinin, 1.286,02 TL’sinin davacıdan, 33,98 TL’sinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
9-HMK 120 maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde re’ sen davacı yana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, miktar yönünden KESİN olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/05/2022

Katip
E-İMZA

Hakim
E-İMZA