Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/550 E. 2023/876 K. 16.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/550
KARAR NO :2023/876

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:24/08/2021
KARAR TARİHİ:16/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan itirazın iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; dava dışı sigortalı … … Şirketi’ne ait çimento fabrikasının, 01/01/2017–01/01/2018 vadeli … sabancı global programı poliçesi ile müvekkili şirket tarafından teminat altına alındığını, sigortalı şirkete ait fabrikada davalılar tarafından üstlenilen kapasite yükseltme çalışmaları esnasında 11.09.2017 tarihinde saat 04:30 civarında tersiyer borunun üç destek ayağı ile birlikte yere düşmesi sonucu hasar meydana geldiğini, tesisin, hasardan yaklaşık 11 gün sonra 22.09.2017 tarihinde hasar gören tersiyer borunun devre dışı bırakılması ile düşük kapasite ile tekrar devreye alınabildiğini, tersiyer borunun onarım ve sistem entegrasyonu tamamlandıktan sonra ancak 16.11.2017 tarihinde tam kapasite çalışmaya başlayabildiğini, tersiyer borunun hasar döneminde kullanılamıyor olmasına bağlı olarak gerçekleşen üretim kaybı söz konusu olduğunu, ayrıca bu dönemde gerçekleştirilebilen kısıtlı çimento üretiminin maliyetlerinin de yükseldiğini, maliyetlerdeki bu yükselişin iki ana etkeninin birim üretim için gereken elektrik ve petrokok harcamının yükselmesi olduğunu, müvekkili şirkete 27.09.2017 tarihinde yapılan hasar ihbarına istinaden …-0 numaralı hasar dosyası oluşturulduğunu ve tersiyer boruda oluşan hasar nedeniyle hasarın meydana geldiği tarih ile tesisin tam kapasite devreye girdiği tarih aralığında kullanılamıyor olmasına bağlı olarak tesiste meydana gelen kâr kaybına ilişkin ilgili dosya kapsamında dava dışı sigortalı … … Şirketi’ne 11.09.2019 tarihinde 414.360,53-USD ödeme gerçekleştirildiğini, uyuşmazlığa konu hasarın sebebinin malzeme, proje ve imalat hatası kaynaklı olduğunu, bu doğrultuda yapılan değerlendirmeler neticesinde dava dışı sigortalı … … Şirketi ile çelik, mekanik, teknolojik imalat ve montaj işleri için yapılan sözleşme gereği … Şirketi’ne, … Şirketi … kapasite yükseltme projesi kapsamında çelik, mekanik, teknolojik, imalat ve montaj – demontaj İşleri için … Sigorta Şirketi tarafından … numaralı inşaat all risk sigorta poliçesi düzenlenmiş olması sebebi ile teminat limiti ile sınırlı olmak üzere … Sigorta Anonim Şirketi’ne; yine dava dışı sigortalı ile mühendislik ve proje çalışmaları için yapılan sözleşme gereği … Mühendislik Müşavirlik Anonim Şirketi’ne husumet yöneltme gereğinin hasıl olduğunu, meydana gelen hasarın işçilik kusuru kaynaklı olduğu tespiti ile tersiyer borunun imalat işini yapan …İnş.San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasına sözleşme gereği 03.10.2017 tarihinde … 4. Noterliği … yevmiye numaralı düzenleme şeklinde ihtarname gönderildiğini, şirket vekili … tarafından … 2. Noterliği 18.10.2017 tarihli, … yevmiye numaralı ihtarname ile cevap verilerek hasarın oluşumunda herhangi bir kusurlu işçiliğin bulunmadığı, göçme sebebinin proje kaynaklı olabileceği ifade edilerek taleplerinin reddedildiğini, akabinde …. İcra Müdürlüğü’nün… E. sayılı dosya ile icra takibi başlatıldığını ancak davalıların icra takibine itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, tüm bu nedenlerle icra takibine yapılan itirazın iptalini, ödenen toplam 414.360,53-USD’nin ödeme tarihi olan 11.09.2019 tarihinden itibaren devlet bankalarının dolar ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı birlikte … Sigorta Anonim Şirketi yönünden poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydı ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, haksız itiraz eden borçlu aleyhine alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini ve ayrıca davalıların dava sonuçlanıncaya kadar mal kaçırma ihtimali bulunduğundan, adlarına kayıtlı menkul ve gayrimenkullerine teminatsız ihtiyati tedbir konulmasını talep etmiştir.
Davalı … Sigorta Anonim Şirketi vekili cevap dilekçesi ile; davanın 1 yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra ikame edildiğini, davayı ve müvekkili şirketin sorumluluğunu kabul etmemekle birlikte, … Şirketi’nin müvekkili şirket nezdinde … numaralı inşaat all risk sigorta poliçesi ile sigortalı olduğunu, söz konusu sigorta poliçesi gereği müvekkili sigorta şirketinin sorumluluğunun doğabilmesi için, sigorta ettirenin kusuru ile zarar vermesi ve söz konusu zararın teminat dışı olmaması gerektiğini, davanın konusunun kâr kaybı zararının tazmini olduğunu, müvekkili şirketin sigorta poliçesinde kâr kaybı zararının tazminine ilişkin teminat bulunmadığını, dava konusu kâr kaybı tazminatı talebinin, ayrıca poliçe özel şartı gereği de teminata girmemekte olduğunu, hasar dosyası kapsamında düzenlenen raporda ve görüş raporunda da hatanın proje hatasından ve uygulanmasından meydana geldiğinin tespit edildiğini, davacı şirketin yaptırmış olduğu raporda da hasarın, taşıyıcı ayakları tasarlayan ve imal eden tarafın hataları nedeniyle meydana geldiği, projede belirtilen kaynak kalınlığının yerinde uygulanmadığı ve betonarme kolonlarının temele bağlantısının yetersiz olduğunun tespit edildiğini, poliçe özel şartında, projenin yanlış uygulanması, proje harici uygulamalar ve proje hatalarından kaynaklanan hasarların teminat harici olduğuna ilişkin düzenleme bulunmakta olduğunu, ayrıca poliçede asgari 2.500,00-USD olmak üzere hasarın %10’u oranında tenzili muafiyet şartı bulunmakta olduğunu, tüm bu nedenlerle davanın öncelikle usulden reddini; esasa geçilmesi halinde ise davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Mühendislik Müşavirlik Anonim Şirketi vekili cevap dilekçesi ile; davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığını, müvekkili şirkete husumet yöneltilmesinin hukuka aykırı olduğunu, müvekkili şirketin, ilgili inşaat işinde görev, iş ve sorumluluğunun, dava dışı … şirketi tarafından … … Şirketi şirketine gönderilen yük ve yerleşim projelerine göre tersiyer hava borularının taşıdığı ayakların statik hesaplamalarını yapmak; bu statik hesaplamalar neticesinde ayaklara ait imalat projelerini çizmek, çelik imalat projelerini ve betonarme taşıyıcı temellerini hazırlamakla beraber tüm bu işlemler bittikten sonra projelerini ve hesaplamalarını dava dışı … … Şirketi’ne göndermek olduğunu, bu projenin uygulanması ve kontrol edilmesi aşamasında müvekkili şirketin bir sorumluluğunun bulunmamakta olduğunu, dava dışı iş sahibi … … Şirketi’nin, kazanın meydana gelmesinde ve zararın oluşumda kusurunun bulunmakta olduğunu, müvekkili şirketin çizmiş olduğu projeyi kullanmayarak … adlı şirketin çizmiş olduğu revize projeye göre işin durmaması adına hızlıca imalatları devam ettirdiğini, dava dosyasına delil sunulan uzman görüşü raporunda, … adlı kişi tarafından yapılan 04/05/2017 tarihli çalışma neticesinde oluşturulan paftalara göre projenin uygulandığı tespitinin yer aldığını, bu kişinin müvekkili firma bünyesinde çalışmadığını ve kim olduğunun taraflarınca bilinmemekte olduğunu, diğer davalı şirket olan … Şirketi’nin kazanın meydana gelmesinde ve zararın oluşumunda kusurunun bulunmakta olduğunu, uygulamada mekanik projeye aykırı olarak montaj hatası yapıldığını, hatta dosya kapsamındaki uzman görüşü raporunda da, yerinde yapılan tespitler esnasında … … Şirketi’nin yapı kontrol mühendisi beyanı üzerine, uygulama esnasında ayakların mekanik projedeki soğuk sistem konumlarındaki pozisyona göre imal edilemediği, soğuk sistem durumunda kolonların düşeyde düz olarak teşkil edildiği bilgisi edinildiği, ancak görüş sonrası sahaya gidildiği için bu hususun taraflarınca tespit edilemediği şeklindeki tespitte bulunularak, ilgili hataların projeden değil; aksine … firmasının hazırladığı mekanik projelere uygun olarak imal edilmemesinden kaynaklandığının açıkça ortaya konulduğunu, filiz ekimi ile yapılan betonarme kolon imalatlarında, filiz ankrajlanma boylarının statik projelere aykırı imal edildiğini, ankraj sayıları ve çap uzunluklarının, müvekkili şirket tarafından hazırlanan statik projelere aykırı imal edildiğini, kaynak kalınlığının, müvekkili şirket tarafından hazırlanan statik projelere aykırı imal edildiğini, … şirketi tarafından hazırlanan mekanik projelere aykırı olarak, kaynak ağızları açılmadan kaynak yapıldığını, dış nervür plakası kaynak imalatının, … şirketi tarafından hazırlanan mekanik projelerde tanımlanan ölçülere aykırı olarak yapıldığını, mekanik aksamdaki eksiklikler tamamlanmaksızın sistemin devreye alındığını, … şirketi tarafından hazırlanan mekanik projelerde pim bağlantı detayına uyulmadığını, müvekkili şirket tarafından verilen projede yer alan … profil kesitinin imalatta kullanılmadığını, müvekkili şirket tarafından hazırlanan projelerde herhangi bir yanlışlık bulunmamakta olduğunu, dava dışı bırakılan ve kazanın oluşumda sorumluluğu bulunan diğer ilgililerin de kusur ve sorumluluklarının irdelenmesi ve gerektiğinde davaya dahil edilmesi gerektiğini, zarar hesabının yanlış yapıldığını, davacı şirketin kötü niyetli olduğunu, tüm bu nedenlerle davanın reddini ve davacı şirket aleyhine asıl alacak miktarının %20’sinden az olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı … Şirketi, kendisine usulüne uygun davetiye tebliğ edilmiş olmasına rağmen davaya cevap vermemiştir.
Dava, davacı sigorta şirketi tarafından sigortalanan dava dışı şirkette meydana gelen hasara ilişkin olarak ödenen kâr kaybı bedelinin, hasara sebebiyet veren firma ve firmaların sigorta şirketinden tahsiline ilişkin olarak …. İcra Müdürlüğü’nün… esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizce, taraflarca sunulan ve celbi talep olunan tüm deliller ve mahkememiz dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporları hep birlikte değerlendirilmiştir.
…. İcra Müdürlüğü’nün… esas sayılı dosyasının incelenmesinden, alacaklı …Anonim Şirketi tarafından, 18/09/2019 tarihinde borçlular … Şirketi, … Mühendislik Müşavirlik Anonim Şirketi ve … Sigorta Anonim Şirketi aleyhine 414.360,53-USD kâr kaybı bedeli ve 298,00-USD işlemiş faiz olmak üzere 414.658,53-USD toplam alacağın, tahsili tarihine kadar uygulanacak USD mevduata kamu bankalarınca fiilen uygulanan azami yıllık faizi, masraf ve vekalet ücreti ile birlikte fiilen ödeme tarihindeki kur üzerinden, kısmi ödemelerde TBK’nın 100. maddesinin uygulanması kaydıyla tahsili talebiyle ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin borçlulara tebliğ edildiği, borçlu … Mühendislik Müşavirlik Anonim Şirketi vekili tarafından 24/09/2019 tarihinde takibe, borca, işlemiş faize ve diğer tüm ferilere; … Şirketi vekili tarafından ise 25/09/2019 tarihinde borca itiraz edilmesi üzerine bu borçlular yönünden takibin durduğu anlaşılmıştır.
2004 sayılı İİK’nın, 4949 sayılı kanunun 12. maddesi ile değiştirilen 58/3. maddesinde, alacağın veya istenen teminatın Türk parasıyla tutarı ve faizli alacaklarda faizin miktarı ile işlemeye başladığı gün, alacak veya teminat yabancı para ise alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiği ve faizinin takip talebinde gösterilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Aynı durum, İİK’nın 60/1. maddesi gereğince ödeme emri için de söz konusudur.
Yabancı para alacağın karşılığı Türk Lirası’nın gerek takip talepnamesinde; gerekse ödeme emrinde gösterilmesi yasaca zorunlu kılınmıştır. İtirazın iptali davalarında usulüne uygun bir icra takibinin bulunması dava şartıdır. Somut olayda, takip talebinde ve ödeme emrinde yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığı gösterilmediğinden “usulüne uygun bir icra takibinin bulunması” şeklindeki dava şartı gerçekleşmemiştir. Takip talebi ve ödeme emrinde bulunması zorunlu olan yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığının bulunup bulunmadığının itirazın iptali davasında resen incelenmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.
İtirazın iptali, İİK’da düzenlenen bir dava türü olduğundan İİK hükümleri de dikkate alınır. İtirazın iptali davaları icra takibine sıkı sıkıya bağlıdır. HMK’daki dava şartları yanında İİK’daki özel dava şartları da incelenecektir.
Buna göre yapılan değerlendirmede, davacı tarafça …. İcra Müdürlüğü’nün… esas sayılı dosyası kapsamındaki icra takibinde 414.360,53-USD asıl alacak ve 298,00-USD işlemiş faiz olmak üzere toplam 414.658,53-USD alacak talebinde bulunulduğu, takip talebinde ve ödeme emrinde yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığının gösterilmediği, bu anlamda 2004 sayılı İİK’da özel dava şartı olarak öngörülen dava şartının somut olayda gerçekleşmediği anlaşılmakla, davacı tarafından açılan davanın özel dava şartı yokluğu nedeniyle 6100 sayılı HMK’nın 114/2 ve 115/2. maddeleri gereğince usulden reddine karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafından açılan davanın özel dava şartı yokluğu nedeniyle 6100 sayılı HMK’nın 114/2 ve 115/2. maddeleri gereğince USULDEN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 269,80-TL harcın, davacı tarafça peşin olarak yatırılan 60.042,63-TL’den mahsubu ile fazladan yatan 59.772,83-TL harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Arabuluculuk görüşmelerinde arabulucu olarak atanan …(1875)’a 1.360,00-TL ödeme yapılmasına karar verildiği, ödemenin suçüstü ödeneğinden karşılandığı anlaşıldığından 1.360,00-TL arabuluculuk ücretinin, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu madde 18/A-13’e göre davacı taraftan alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … Mühendislik Müşavirlik Anonim Şirketi tarafından yapılan 113,00-TL yargılama giderinin, davacı taraftan alınarak davalı … Mühendislik Müşavirlik Anonim Şirketi’ne verilmesine,
6-Davalılar … Mühendislik Müşavirlik Anonim Şirketi ile … Sigorta Anonim Şirketi kendilerini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi AAÜT gereğince belirlenen 17.900,00-TL vekâlet ücretinin, davacıdan alınarak davalılar … Mühendislik Müşavirlik Anonim Şirketi ile … Sigorta Anonim Şirketi’ne verilmesine,
7-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince, davacı ve davalı … Mühendislik Müşavirlik Anonim Şirketi tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avanslarının, kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı … Mühendislik.. A.Ş. vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/11/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır