Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/493 E. 2023/90 K. 08.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/493 Esas
KARAR NO:2023/90

DAVA:Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:30/07/2021
KARAR TARİHİ:08/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 29/07/2020 tarihinde başlayan ticari ilişkinin 12/03/2021 tarihine kadar devam ettiği; 05/10/2020 ve 16/11/2020 tarihlerinde satın alınan … marka boyaların kullanılması için gerekli olan çiplerin boyalarla uyumsuz olduğunun anlaşıldığı; davalı şirkete bu konuyu bildirir maillerin atıldığı; akabinde çiplerin davalıya iade edildiği; ancak davalının, davacı şirkete uygun çipleri teslim etmediği; herhangi bir para iadesinde bulunmadığı; bu sebeple 6 aylık kullanım ömrü olan boyaların bozulma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı; dolayısıyla çiplerin ayıbının boyaların sıhhatini etkileyerek kullanılamaz hale getirdiği; davacı şirketin, uzlaşma amacı doğrultusunda boyaları uygun bir biçimde muhafaza ettiği; fakat uzlaşma sağlanamayınca iade faturası keserek kullanamaz haldeki boyaları davalıya geri gönderdiği; buna karşılık davalı şirket tarafından boyaların teslim alınmayıp davacı şirkete tekrar gönderildiği; davacı şirket tarafından iade faturasına konu edilen ve davalı tarafından teslim alınmayıp tekrar geri gönderilen ayıplı boyaların “6 LT. … CYAN – 3 LT. … BLACK – 3 LT. LIGHT CYAN – 6 LT. LIGHT MAGENTA – 6 LT. … FLUSH – 6 ADET …” olduğu; iadeye yanaşılmaması sebebiyle davacı tarafından davalı şirkete gönderilmeyen ayıplı boyaların “ 15 LT. CYAN – 12 LT. MAGENTA – 12 LT. BLACK” olduğu; çiplerin ayıplı olması nedeniyle boyaların kullanılamadığı; bu sebeple davacı şirketin müşterilerine karşı itibar kaybı yaşamasına sebebiyet verildiği; davacı şirketin, boyaları kullanılabilir hale getirerek bu durumun ortadan kalkması için piyasa değerinden çok daha fazla bedel ödeyerek çip satın aldığı; akabinde davacının 19/04/2021 tarihinde diğer seçimlik haklarını saklı tutarak bedel iadesini içeren sözleşmeden dönme hakkını kullanmak suretiyle davalı şirkete ihtarname çektiği; ihtarnameye belirtilen süre içerisinde dönüş yapılmadığı; işbu hususlar neticesinde davalı şirketin ayıba karşı tekeffül borcunun doğduğu; TBK m. 229 uyarınca davalı şirketten davacı şirket tarafından alınan ayıplı boyaların iade edilerek bunların toplam bedelinin faiziyle birlikte ödenmesi ve bu ayıplı mallardan dolayı üçüncü kişilerden satın alınması gereken çiplerin bedeli olan 37.021,44 TL’nin ödenmesi gerektiği öne sürülerek davanın kabulüne, iade faturasına konu ayıplı boyaların ve depoda mevcut bulunan kullanılamaz halde olan boyaların geri alınarak ödenmiş olan bedelin iadesine, boyaların kullanılabilir hale getirilmesi için satın alınan çip bedeli olan tutarın, dava tarihinden işleyecek faizi ile birlikte şimdilik 1.000 TL bedelin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davacının davalı ile aralarındaki ticari ilişkiyi suistimal etmeye çalıştığı; davacının satın aldığı malların bedellerini zamanında ödemediği; davacının satın almış olduğu … marka boyalar için öncelikle denem siparişi verdiği, beğendiği ifade edilerek yeni siparişler verdiği; siparişe konu bir kısım boyaların eski üretimli olan ve yenisi üretilmeyen cihazlara ilişkin olduğu; davacının bu cihazlara yönelik aldığı ürünleri satamadığını bildirdiği, bu ürünlerin iade edilmesi halinde yardımcı olunacağının bildirildiği, davacının müşteri kaybı yaşamamak için ürünleri iade etmediği; 05/10/2020 ve 16/11/2020 tarihinde alınan ürünlerin ayıplı olduğu iddia edilmişse de yaklaşık 6 ay raf ömrü bulunan ürünlere ilişkin olarak satın alındığı tarihten 6 ay sonra ihbarda bulunulduğu; süresinde yapılmış bir ayıp ihbarı bulunmadığı; boyaların boyalara tanımlı çiplerle uyumsuz olduğu yönündeki iddianın asılsız olduğu öne sürülerek davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılması talep edilmiştir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, satış sözleşmesine konu ürünlerin ayıplı olduğundan bahisle bedel iadesi ve uğranılan zararların tazmini istemine ilişkindir.
Davacı yanca, faturalar, ihtarname ile arabuluculuk tutanağı ibraz olunmuş; dava konusu takip dosyası celbedilmiştir.
Davacı yanca, mail yazışmaları, whatsapp yazışmaları, düzenlenen faturalar, arabuluculuk son oturum tutanağı ve ihtarname ibrazında bulunulmuş; davalı yanca da whatsapp yazışmaları, gümrük beyannameleri, fatura, müşteri cari hesap ekstresi ve ihtarname ibrazında bulunulmuştur.
Taraflarca sunulan dilekçe ve belgeler ile getirtilen kayıtlar incelenmiş, 6102 sayılı TTK’nın 83. Maddesi hükmü de dikkate alınarak uyuşmazlığa konu alacağın dayanağı olan faturaların ve ödemelerin taraf şirketlerin ticari defterlerine yansıyış şeklini tespit noktasında bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Davacının adresi itibari ile ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılması bakımından talimat mahkemesi aracılığıyla mali müşavir bilirkişi görevlendirilmiş olup, bilirkişi 23/02/2022 tarihli talimat raporunda; Dava konusu mal alımlarına ilişkin; 05.10.2020 tarih, … nolu ve 16.668,93 TL tutarlı faturanın 10.10.2020 tarih ve 38 no.lu mahsup fişiyle, 16.11.2020 tarih, … no-lu ve 54.122,79 TL tutarlı faturanın 20.11.2020 tarih ve 58 no.lu mahsup fişiyle, muhasebeleştirildiği, Davacının 29.07.2020-31.03.2021 döneminde Davalıdan toplam513.594,41 TL tutarında mal alımı yaptığı, Davacı tarafından toplam 65.505,88 TL. iade fatura kesildiği, davalıya 430.556,46 TL. ödeme yapıldığı, 31.03.2021tarihi itibariyle Davacının borcunun 17.532,07 TL. olduğu, 31.03.2021 tarihi itibariyle tarafların cari hesap bakiyesi üzerinde mutabık oldukları, Davacının, dava konusu boyaları kullanmaya elverişli hale getirmek için yurt içinden 8.246,17 TL. tutarında çip satın aldığına ilişkin olarak … San ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen iki adet faturanın dosyaya ibraz edildiği, her iki faturanın da 10.09.2020 tarihinde 22 no.lu mahsup fişi ile muhasebeleştirildiği ve aynı tarihte 24 no.lu mahsup fişi ile satıcıya, banka kanalıyla mal bedeli olarak toplam 8.247.-TL ödendiği, Faturaların düzenlenme tarihlerinin 3 ve 4 Eylül 2020 olduğu, faturaların, davaya konu mal alımları olan 05.10.2020 ve 16.11.2020 tarihlerinden önce satın alınan mallar için düzenlendiği, Davacının, dava konusu boyaları kullanmaya elverişli hale getirmek için yurt dışından 3.968.-EURO tutarında çip satın aldığına ilişkin olarak Dosyaya ibraz ettiği … … firması tarafından düzenlenen 23.12.2020 tarihli 3.968 EURO tutarlı faturanın proforma fatura olduğu, İthalata ilişkin olarak Davacı firma muhasebe kayıtları üzerinde yapılan incelemede Davacı Mali Müşaviri tarafından, ithalatın 13.01.2021 tarihinde gerçekleştirildiğine ilişkin Gümrük Beyannamesi, KDV ödeme belgesi ve … … Firması tarafından düzenlenen 06.01.2021 tarih, 892248 no ve 3.968.-EURO tutarlı faturanın ibraz edildiği, İthalat işleminin 20.01.2021 tarih ve 10 nolu mahsup fişiyle muhasebeleştirildiği ve … … firması Cari Hesabına 44.560,35 TL. alacak kaydıyla firmaya borçlanıldığı, İthalat bedelinin ödenmesine ilişkin olarak Davacı firma mali müşavirince, … … firmasına 13.04.2021 tarihinde mal bedeli olarak 3.352,40 EURO transfer edildiğine ilişkin Banka Hesap Ekstresinin ibraz edildiği, Ancak Davacı firma defterlerinin incelendiği incelemenin yapıldığı 08.02.2022 tarihi itibariyle … … Firması cari hesabının alacak bakiyesinin 44.560,35 TL olarak devam ettiği görüldüğü ve ödeme yapıldığına ilişkin herhangi bir muhasebe kaydına rastlanılmadığı, Davacı tarafından 05.04.2021 tarihinde … no.lu ve 18.145,68 TL. tutarlı İade Faturası kesildiği ve 05.04.2021 tarihinde 48 yevmiye no ile muhasebeleştirilerek davalının cari hesabına borç kaydedildiği tespitinde bulunmuştur.
Davalı şirketin ticari defterleri ile uyuşmazlık konusu boya ve çipler üzerinde inceleme yapılması suretiyle rapor tanzimi bakımından Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi heyeti 28/06/2022 tarihli raporunda; Davalı tarafın usul ve yasaya uygun olarak tutulmuş ticari defterlerinin sahibi lehine delil kudretine haiz olduğu; Davalı şirket ticari defterlerindeki kayıtlara göre davacının davalıya 17.532,07 TL borçlu olduğu; bu tutarın, davacı şirket ticari defterlerinde yapılan tespitlerle örtüşmekte olduğu; Ayrıca Davacı ve davalı vekilleri tarafından verilen adreslerde yerinde inceleme ile tespitler ve ilgili ürün ve malzemelerle ilgili değerlendirmeler sonucunda; Davaya konu olan, inceleme günü için getirilen mürekkep incelenerek … CYAN (EU) kodlu mürekkep için ambalajındaki bilgilerden 3 litre (101.444 us fl oz) akışkan sıvı mürekkep olduğu, son kullanma tarihinin Ağustos 2021 olduğu, ancak davacı tarafından geçmişte iade edilmiş mürekkep olup olmadığının belirlenemediği, Davaya konu olan, inceleme günü için getirilen arızalı olduğu söylenen çipler incelenerek, gözle kontrol edildiğinde ambalajsız bir poşet içinde bulunan çiplerin arızalı veya uyumsuz olmasına ilişkin herhangi bir belirleme yapılamadığı, davacı vekili tarafından inceleme yapılması için daha önce satış yaptığı (dava dışı) bir işletmede yapılan incelemede, çiplere uygun mürekkepler kullanılmadığı için arızalı olduğu söylenen çiplerin kontrol edilemediği, varsa arızanın neden kaynaklandığının belirlenemediğini bildirmişlerdir.
Davacı vekilinin itirazlarının dosyada mübrez yazışma ve ihtarnameler ile etraflıca irdelenip değerlendirilmesi suretiyle ek rapor rapor tanzimi bakımından dosya bilirkişi heyetine tevdii edilmiş, 08/11/2022 tarihli ek raporda; itiraz sebepleri irdelenerek kök rapordaki görüşlerini değiştirecek bir hususun tespit edilmediği görüşünde bulunmuşlardır.
Yapılan yargılama neticesinde tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiştir. Buna göre; taraflar arasında boya ve boyalarla uyumlu çiplerin temini noktasında satış sözleşmesinden kaynaklı ticari ilişkinin bulunduğu, ticari ilişkide davacının alıcı, davalının satıcı konumunda bulunduğu, davacının 05/10/2020 ve 16/11/2020 tarihlerinde satın alınan ürünlerin ayıplı olduğunu iddia ederek sözleşmeden döndüğünü bildirdiği, eldeki dava uyuşmazlık konusu ürünlerin davalı tarafça iade alınarak satış bedelinin iadesi ve yine satın alınan çiplerin kullanılabilir hale getirilmesi için yapılan masrafların iadesi talebinde bulunduğu anlaşılmıştır. Davalı yanca satılan ürünlerde ayıbın söz konusu olmadığı ve süresinde ayıp ihbarında bulunulmadığı savunulmuştur.
Alıcı, satılan malın ayıbının bulunması halinde TBK’nun 227. maddesine göre satılanı redde hazır olduğunu beyanla sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme hakları mevcuttur. Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır. Satım sözleşmesinden dönme beyanı, bozucu yenilik doğuran bir hak niteliğinde olup, bir irade açıklaması olarak, satıcıya vardığı anda hükümlerini doğurur ve sözleşmeyi geçmişe etkili olarak ortadan kaldırır. Dönme üzerine sözleşmenin geçmişe etkili olarak ortadan kalkmasının doğal bir sonucu olarak, tarafların edimlerinin karşılıklı olarak aynı anda ifası gerekir. 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 229. maddesi 1. bendi gereği, satış sözleşmesinden dönen alıcı, satılanı, ondan elde ettiği yararları ile birlikte satıcıya geri vermekle yükümlüdür.
Satılan maldaki ayıp, açık veya gizli ayıp şeklinde olabilir. Açık ayıplar, ilk bakışta görülebilen veya basit bir muayene ile anlaşılabilen ayıplardır. Buna karşılık gizli ayıplar, ilk bakışta fark edilemeyen, sonradan yapılacak detaylı bir muayene ile anlaşılan ayıplardır. Bu tür ayıplar genelde malın yapısıyla ilgili olan ve kullanılmasıyla anlaşılan ayıplardır. Ayıba ilişkin olarak TBK’nın 219. maddesi ise: “Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur. Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur” şeklinde düzenlenmiştir. Türk Ticaret Kanunu’nun 23. maddesinin 1/c bendi;“…c) Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda, Türk Borçlar Kanununun 223 üncü maddesinin ikinci fıkrası uygulanır” hükmünü içermektedir.
Davacı yanca, satın alınan ürünlerdeki ayıbın çeşitli vasıtalarla davalıya bildirildiğini, çiplerdeki ayıbın ise boyalarla kullanılmadan tespitinin mümkün olmadığını bildirmiştir. Dosya kapsamına sunulan ve taraflarca itiraza uğramayan mail ve whatsapp yazışmaları itibariyle satışa konu ürünlerin çeşitli sorunlarına ilişkin olarak davacı tarafından davalı tarafa bildirimlerde bulunulduğu anlaşılmakla, davalı yanın süresinde ihbarda bulunulmadığı yönündeki savunmasına itibar edilmemiştir.
Öte yandan, davacı yanca ayıp iddiasında bulunulmakla, uyuşmazlık konusu ürünlerin ayıplı olduğunu ispat külfeti TMK’nın 6. ve HMK’nın 190. maddelerine göre davacı üzerindedir. Dosya kapsamında teknik bilirkişiler tarafından uyuşmazlık konusu boyaların raf ömrünü tamamladığının, şahit mürekkep ve çipler sunulmaması nedeniyle kıyaslama yapılamadığının, arızalı olduğu bildirilen ambalajsız bir poşet içerisinde bulunan çiplerin arızalı ve uyumsuz olmasına ilişkin gözle yapılan kontrolden bir belirleme yapılamadığının, davacı tarafça inceleme yapılması için daha önce satış yapılan dava dışı bir işletmede yapılan incelemede çiplere uygun mürekkepler kullanılmadığı için arızalı olduğu söylenen çiplerin kontrol edilemediğinin ve varsa arızanın neden kaynaklandığının belirlenemediğinin tespit edilmesi karşısında davacının ayıp iddiasını ispat edemediği ve bu bağlamda, satış bedelinin iadesi ile bir kısım ürünlerin kullanıma elverişli hale getirilmesi için yapıldığı iddia edilen masrafları talep edemeyeceği sonuç ve kanaatine varılmış, davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90 TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 59,30 TL’den mahsubu ile bakiye 120,60 TL harcın davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk giderinin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı tarafça sarf edilen yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm tesisine YER OLMADIĞINA,
6-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.000,00-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
7-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından sarfedilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
8-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, HMK’nın 341/1 ve 345. maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 08/02/2023

Katip …
e-imzalıdır .

Hakim …
e-imzalıdır .