Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/25 E. 2022/715 K. 09.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/25 Esas
KARAR NO :2022/715 Karar

DAVA:İTRAZIN İPTALİ
DAVA TARİHİ:13/01/2021
KARAR TARİHİ:09/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtrazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ….İcra Dairesinin … E. sayılı icra takip dosyasında bulunan … … Şubesine ait … nolu hesap için alınmış E1-… seri nolu 15.10.2019 keşide tarihli 63.729,00- TL bedelli ileri tarihli çekin, yasal süresi içinde davalı bankanın … Şubesine çek bedellerinin tahsili, bu mümkün olmazsa ödenmeyen çek bedeli için davalı banka tarafından zorunlu çek bedellerinin müvekkiline ödenmesi için ibraz edildiğini, ancak davalı bankanın … Şubesi tarafından çekin keşideci hanesinde bulunan imzanın hiçbir şekilde teknik inceleme yapmadan hesap sahibine ait olmadığı gerekçe gösterilerek icra takibine konu çeke işlem yapılmadığını ve bu hususun çekin arkasına şerh düşürüldüğünü, ayrıca iş bu çek bedellerinin tahsili için keşideci lehtar ve diğer cirantalara karşı … İcra Müdürlüğü …e sayılı icra takibi başlatıldığını, fakat iş bu takip dosyasında keşideci şirketin herhangi bir imza itirazında bulunmadığını, diğer yandan dava şartı olan arabuluculuk başvurusu gerçekleştirilmiş olup görüşme sonucunda anlaşma sağlanamadığını, davaya konu çeke ilişkin hiçbir teknik inceleme yapılmadan keşideci hanesinde bulunan imzanın keşideciye ait olmadığı hususundaki çekin arkasına yazılan şerhin hukuka aykırı olduğunu ve davalı tarafa karşı zorunlu çek bedelinin tahsili için ….İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosya ile başlatılan takibe haksız ve kötüniyetli bir şekilde itiraz edildiğini,
beyan ederek, itirazın iptaline, takibin devamına, davalının %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına çarptırılmasına, tüm yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davaya konu çekteki imzanın çıplak gözle bile keşideciye ait olmadığının anlaşıldığını, bu nedenle müvekkili banka şubesi tarafından hukuka uygun işlem yapıldığını, müvekkili bankanın çekteki imzanın keşideciye ait olup olmadığı hususunda araştırma ve inceleme yükümlüğü bulunduğunu, müvekkili bankanın keşideci imzasını kontrol etmesinin kusursuz sorumluluk gereği olup müvekkili banka tarafından yapılan işlemin hukuka uygun olduğunu aynı zamanda davacının davaya konu çekteki imzanın keşideciye ait olmadığını ve müvekkili bankanın keşideci imzasını kontrol yükümlüğü olduğunu bilmesine rağmen huzurdaki davaya konu icra takibini ikame ettiğini, beyan ederek davanın reddine, davacının hükmolunan meblağın %20sinden az olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine,vekalet ücreti ve arabuluculuk ücretleri de dahil olmak üzere tüm yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, muhatap bankanın çeke ilişkin ödemekle yükümlü olduğu bedelin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Dava konusu …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; davacı/ alacaklı tarafından davalı/ borçludan 2.030,00 TL çek yaprak bedeli, 239,78 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 2.269,78 TL alacağın tahsili talebinde bulunulduğu, ödeme emrinin davalı borçluya 11/09/2020 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlu tarafından 14/09/2020 tarihinde borca itiraz edilmesi üzerine takibin durduğu, itiraz dilekçesinin davacı/ alacaklıya tebliğine ilişkin bilgi ve belge bulunmamakla davanın da hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık konusu çek incelendiğinde; … …/ … Şubesine ait, E1-… seri nolu, 15.10.2019 keşide tarihli, 63.729,00- TL bedelli, keşidecisi dava dışı … Tem. Gıda Teks. İnş. Emlak Otom. San. ve Tic. İth. Ve İhr. Ltd. Şti, lehtarı da davacı … Han Teks. İnş. Hayv. Nak. Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti olduğu anlaşılmıştır.
Çekin ibrazında davalı banka tarafından uyuşmazlık konusu çekteki keşideciye atfen atılan imzanın keşidecinin eli ürünü olmadığı yönünde sahtelik iddiasında bulunulmuştur.
6102 sayılı TTK’nun 812. maddesinde; “Sahte veya tahrif edilmiş bir çeki ödemiş olmasından doğan zarar muhataba ait olur; meğerki, senette düzenleyen olarak gösterilen kişiye, kendisine verilen çek
defterini iyi saklamamış olması gibi bir kusurun yüklenmesi mümkün olsun.
” hükmüne yer verilmiştir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi tarafından benzer bir uyuşmazlıkta 31/03/2008 günlü 2007/2097 Esas, 2008/4124 Karar sayılı kararla; “… Dava, 3167 Sayılı Kanun’un 4814 Sayılı Kanun’un 9. maddesi ile değişik 10. maddesi uyarınca, davalı muhatap bankanın süresinde ibraz edilen ve karşılığı bulunmayan her çek yaprağı için ödemekle yükümlü olduğu meblağın tahsili istemine ilişkindir. Davalı bankaca, dava konusu çeklerin üzerindeki imzaların keşideciye ait olmadığının açıkça anlaşıldığı gerekçesiyle ödeme yapılmamış, mahkemece, anılan yasa maddesinde bu konuda bir düzenlemenin bulunmadığı, dolayısıyla davalı muhatap bankanın imza kontrolü yapamayacağı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir. Oysa, TTK.’nun 724. maddesi, sahte ve tahrif edilmiş çekin ödenmiş olmasından doğan zararın muhatap bankaya ait olacağını hükme bağlamıştır. 3167 SK.’nun değişik 10. maddesi uyarınca hamile ödeme yapan muhatap bankanın da, aynı yasal düzenleme kapsamında sorumlu olacağı tabiidir. Nitekim muhatap banka, ödediği bu meblağı keşideciden rücuen talep edebilecek, rücu sırasında keşidecinin çekin sahte olduğu savunmasıyla karşılaşacak ve keşideci bu meblağı ödemekten kaçınabilecektir. Bu durum karşısında mahkemece, 3167 SK.’nun değişik 10. maddesi uyarınca ödeme talebiyle karşılaşan muhatap bankanın da, imza kontrolü yapmak hak ve yükümlülüğünün bulunduğu kabul edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.” şeklinde karar verilmiştir.
TTK’nun 812. maddesinde kurtulma kanıtı getirilememesi halinde davalı bankaya ödenen bedele ilişkin kusursuz sorumluluk yüklenilmekle, davalı bankanın sahteliğe yönelik iddiasının değerlendirilmesi gerekmiştir. Bu bağlamda, uyuşmazlık konusu çek aslı ile dava dışı keşideci şirketin ticaret sicil dosyası aslı dosyamız kapsamına dahil edilmiştir.
Çek üzerindeki keşideci şirketin imza tarihi dosya kapsamından anlaşılamadığından, uyuşmazlık konusu çek üzerindeki keşideci şirket adına atılı bulunan imzanın çekin basım tarihi ile çek üzerinde gösterilen keşide tarihi arasında dava dışı keşideci şirketi temsile yetkili olarak görev aldığı anlaşılan …’in eli ürünü olup olmadığının tespiti noktasında bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Davacı vekili tarafından imza incelemesi yaptırılması yönündeki ara karardan rücu talebinde bulunulmuşsa da yukarıda içeriğine yer verilen Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 31/03/2008 günlü ve 2007/2097 Esas, 2008/4124 Karar sayılı kararı ve yine benzer yönde Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 20/04/2021 günlü ve 2017/11-37 Esas, 2021/512 Karar sayılı kararlarında yer verildiği üzere ödeme yapılması halinde kusursuz sorumluluğu bulunan bankanın savunma hakkının kısıtlanmaması bakımından davacı vekilinin rücu talepleri yerinde görülmemiştir.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi 25/08/2022 tairhli raporunda; … … … Şubesine ait, … / 15.10.2019 keşide yer ve tarihli, keşıdecisi “… Tem. Gıda Teks. İnş. Emlak Otom. San. Ve Tic. İth. Ve İhr. Ltd.Şti.” ve … Han Tekstil İnş. Hayv. Nak. San. tic. Ltd. Şti.” emrine yazılı, “63.729 TL” /“Altmışüçbin yediyüzyirmi dokuz–” TL meblağlı, El-… numaralı çek aslı ön yüzündeki keşideci hanesinde yazılı “… Tem. Gıda Teks. İnş. Emlak Otom. San. Ve Tic İth. Ve İhr. Ltd. Şti.” matbu ibareleri üzerinde yetkili adına atılı keşideci imzasının, – … isimli şahısların dosya içerisinde mevcut mukayeseye esas imzalarına kıyasla aralarında farklılıkların bulunduğunun tespit edilmiş olması sebebiyle … isimli şahısların eli mahsulü olmadığını bildirmiştir.
Davacı vekili tarafından rapora itirazda bulunulmuşsa da raporun yeteri kadar mukayeseye esas belge üzerinden ve teknik incelemeyle hazırlanmış olması karşısında davacı vekilinin rapora itirazları yerinde görülmemiş; rapor hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
Toplanan deliller, bütün dosya kapsamı ve Mahkememizce de benimsenen bilirkişi raporuna göre; davalı bankanın Çek Kanunu uyarınca ödemekle yükümlü olduğu bedelin tahsili istemine esas olan … …/ … Şubesine ait, E1-… seri nolu, 15.10.2019 keşide tarihli, 63.729,00- TL bedelli, keşidecisi dava dışı … Tem. Gıda Teks. İnş. Emlak Otom. San. ve Tic. İth. Ve İhr. Ltd. Şti, lehtarı davacı … Han Teks. İnş. Hayv. Nak. Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti olan çekteki keşideci şirket adına atılı bulunan imzanın toplanan imza örneklerine göre keşideci şirketin ilgili dönemde görev alan şirket yetkilililerinin eli ürünü olmadığının tespit edilmesi karşısında davalı bankanın TTK’nun 812. maddesi uyarınca ödeme yapmamakta haklı olduğu, davacının davasını ispatlayamadığı; öte yandan davacının uyuşmazlığa konu çekin lehtarı olması nedeniyle keşideci adına atılı bulunan imzanın keşideciye ait olup olmadığını bilmesinin gerekmesi ve ibraz anında keşideci imzasının yetkilisine ait olmadığının çeke şerh edilmesine rağmen davacının bu hususu irdelemeksizin davalı banka aleyhine takip başlatması karşısında davalı yanın kötüniyet tazminatı istem koşullarının da oluştuğu sonucuna varılmış; davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Dava değeri olan 2.269,78 TL’nın %20’si nispetinde hesaplanan 453,95 TL kötüniyet tazminatının davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
3-Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL ‘nın davacıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk giderinin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5- Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
6-Davalı tarafça yapılan tebligat ve müzekkere gideri toplamı 110 TL ‘nin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
7-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 2.269,78 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
8-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından sarfedilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
9-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, dava değeri kesinlik sınırının altında kaldığından HMK 341/2. maddesi uyarınca KESİN olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.09/11/2022

Katip …
e-imzalıdır .

Hakim …
e-imzalıdır .