Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL TÜRK MİLLETİ ADINA
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/119 Esas
KARAR NO : 2022/578

DAVA : Menfi Tespit (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/02/2021
KARAR TARİHİ : 28/09/2022

Davacılar tarafından davalı aleyhine açılan Menfi Tespit (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacılar vekilinin dava dilekçesinde özetle; … 10. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası ile davacılar aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibine girişildiği, ipoteğe neden borcun takip açılmadan önce ödenmesi nedeniyle davacıların borçlu olmadığı, davalı şirketin, sigorta sözleşmesi kaynaklı olarak davacılardan alacaklı olduğunu ileri sürdüğü, icra tehdidi nedeniyle 17/12/2015 tarihinde 20.075,00 TL ödendiği, faiz ve feriler iddia edilerek icra takibi başlatılmasının hukuka aykırı ve kötü niyetli olduğu, anaparanın ödendiği hususunun davalı şirketin de ikrarında olduğu, davalı şirketin davacılardan faiz talep edemeyeceği, taraflar arasında borçlunun temerrüdüne ilişkin bir hüküm kararlaştırılmadığı gibi temerrüt halinde uygulanacak faiz oranının da taraflarca karşılaştırılmadığı öne sürülerek davacıların davalıya borçlu olmadıklarının tespitine, davalının kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesi talep edilmektedir.
SAVUNMA: Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Davalı sigorta şirketi ile davacılardan … Sigorta arasında… tarih ve … yevmiye numarası ile acentelik sözleşmesi akdedildiği ve söz konusu sözleşme yürürlükte kaldığı süre zarfında bu davacı tarafından davalı şirket adına sigorta poliçeleri tanzim edildiği, diğer davacı tarafından da işbu sözleşme gereğince … Sigorta’nın davalı şirkete olacak borçlarının teminatı olarak kendisine ait olan taşınmaz üzerine ipotek tesis ettirildiği, ilerleyen süreçte davacı acentenin sözleşme şartlarına uygun hareket etmediğinin, düzenlediği poliçelere ilişkin prim bedellerini sözleşme şartlarına uygun şekilde davalıya aktarmadığının tespit edildiği ve oluşan 34.793,55 TL borcun ödenmesi için … 9. Noterliğinin … yevmiye sayılı … tarihli ihtarnamesinin keşide edildiği, bu aşamadan sonra davacı acentenin toplam 20.057,00 TL ödeme yaptığı, borç bakiyesini ödememesinden dolayı borçlarının teminatı olarak verilmiş bulunan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile … 10. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibine geçildiği, dosyadan davacılara ödeme emirlerinin tebliğ edildiği, dosyaya herhangi bir itiraz gelmeyerek takibin kesinleştiği öne sürülerek davanın reddine karar verilmesi talep edilmektedir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, İİK’nun 72. maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılmış menfi tespit davasıdır.
Davaya konu … 10. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davalı …A.Ş tarafından 05/04/2019 tarihinde davacı …ve … Ltd. Şti. aleyhine 14.736,55 TL takip çıkışı üzerinden İpoteğin Paraya Çevrilmesi yolu ile icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır. Eldeki dava da, ipoteğe neden olan borcun takip açılmadan ödenmesi nedenine diğer bir deyişle bedelsizlik iddiasına dayalı olarak açılan menfi tespit davasıdır.
Mahkememizce alınan 07/04/2022 tarihli bilirkişi raporunda; dosyada bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesi ile yapılan tespitler ve yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirmeler sonucunda; davacı … Sigorta Şti. ticari defter ve kayıtları incelemeye sunulmadığından değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, davalı tarafın usul ve yasaya uygun olarak tutulmuş ticari defterlerinin sahibi lehine delil kudretine haiz olduğunu, davalı taraf, acentenin tahsilat protokolünü sunamamış olup 08/12/2015 tarihinde davacılara keşide edilen ihtarnamenin tebliği ile temerrüdün gerçekleştiğini, ihtarname tebliğ tarihinden öncesi için hesaplanan 14.911,13 TL işlemiş faizin, davacı borcu olmadığını, … 10. İcra Dairesinin …Esas sayılı dosyasına konu tutarda davacı borcunun bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Davacı …Ltd. Şti. ile davalı şirket arasında … 9. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı acentelik sözleşmesi akdedildiği, sözleşmede davalı şirketin “şirket”, davacı …Ltd. Şti.’nin “acente” olarak anıldığı; ayrıca davacı …’nın acenetlik sözlşemesi kapsamında davalı şirkete 60.000,00 TL bedelli ipotek tesis ettiği anlaşılmıştır.
Davalı yanca davacılara aleyhine acentelik sözleşmesi kapsamında bir kısım borçların ödenmediğinden bahisle icra takibi başlatılmıştır.
Menfi tespit davasında alacaklı olduğunu ispat külfeti davalıdadır. Davalı yanca davacılara 34.793,55 TL borcun ödenmesi bakımından … 9. Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edildiği, davacı yanca borcun 20.057,00 TL kısmı ödendiği, bakiye borcun ödenmediği iddia edilmiştir.
… 9. Noterliği’nin …tarihli ve .. yevmiye numaralı ihtarnamesinde 34.793,55 TL olarak bildirilen borcun 19.882,42 TL’nın Aralık 2015 tarihi itibariyle vadesi geçen ana para borcu, bakiye 14.911,13 TL’nın ise Mayıs 2010’dan ihtarname tarihine kadar işlemiş faiz borcu olduğu bildirilmiştir.
İhtarnamede belirtilen ana para borcunun ödendiği tarafların kabulünde olmakla, uyuşmazlık konusu … 10. İcra Müdürlüğü’nün …esas sayılı takip dosyasında ihtarnameye konu işlemiş faizin tahsilinin talep edidliği anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki 03/12/2008 tarihli acentelik sözleşmesinin sigorta primlerinin şirkete intikalini düzenleyen 8. maddesinde, acentenin tahsil ettiği primlerin komisyon ve ilgili vergiler düşüldükten sonra kalan kısmını şirketin belirlediği tahsilat prosedürü çerçevesinde kendisine tanınan sürenin bitimine kadar şirkete intikal ettirmek zorunda olduğu düzenlenmiştir.
Borçlunun temerrüdünü düzenleyen 6098 sayılı TBK’nun 117. maddesinde; Muaccel bir borcun borçlusunun, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşeceği, borcun ifa edileceği gün, birlikte belirlenmiş veya sözleşmede saklı tutulan bir hakka dayanarak taraflardan biri usulüne uygun bir bildirimde bulunmak suretiyle belirlemişse, bu günün geçmesiyle; haksız fiilde fiilin işlendiği, sebepsiz zenginleşmede ise zenginleşmenin gerçekleştiği tarihte borçlunun temerrüde düşmüş olacağı düzenlenmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşmede davacı acente tarafından tahsil edilen primlerin davalı şirkete ödenmesi noktasında anılan yasal düzenleme kapsamında belirli bir vade kararlaştırılmamıştır. Sözleşmenin 8. maddesinde davalı şirketin belirlediği tahsilat prosedüürü çerçevesinde ödeme yapılacağı belirtilmişse de davalı yanca tahsilat protokolü sunulamamış ve davacı yanın temerrüdü bakımından geçerli bir temerrüt ihtarı da ibraz olunamamıştır. Bu bağlamda, davalının icra takibine konu ettiği işlemiş faiz bakımından davacı yanın icra takibinden önce temerrüdünün oluştuğu ispat olunamadığından davacıların menfi tespit isteminde haklı olduğu; öte yandan davacı yanca kötüniyet tazminatı talebinde bulunulmuşsa da, takibin haksız olmasının kötüniyetin ispatı için yeterli olmaması, davalı yanca aradaki acentelik sözleşmesi kapsamında icra takibi başlatılmış olması ve davacı yanca davalının takip yapmakta kötüniyetli olduğunun ispatı bakımından elverişli bir delil ibrazında bulunulmaması karşısında 2004 sayılı İİK’nun 72/5. maddesi kapsamında kötüniyet tazminatı istem koşullarının oluşmadığı sonuç ve kanaatine varılmış, davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davanın KABULÜ ile, davacıların … 10. İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı takip dosyası nedeniyle davalıya borçlu olmadıklarının TESPİTİNE,
2-Koşulları oluşmadığından davacıların kötüniyet tazminatı taleplerinin REDDİNE,
3-Alınması gereken 1.006,65-TL harçtan peşin ve tamamlama harcı olarak yatırılan ‭254,3‬0-TL’nın mahsubu ile bakiye ‭752,35‬-TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacı tarafça peşin olarak yatırılan ve karar ve ilam harcına mahsup edilen 254,3‬0-TL’nın davalıdan alınarak davacılara VERİLMESİNE,
4-Davacılar tarafından yapılan 59,30 TL dava açılış ilk gideri, ‭112,5‬0-TL tebligat ve posta gideri ile 2.000,00-TL bilirkişi ücreti toplamı ‭2.171,8‬0-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara VERİLMESİNE,
5-Davacılar vekille temsil olunduğundan, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 9.200,00-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacılara VERİLMESİNE,
6-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından var ise arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
7-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğinin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın taraflara tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, HMK’nun 341/1 ve 345. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.28/09/2022

Katip Hakim
e-imzalıdır . e-imzalıdır .