Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/256 E. 2022/20 K. 18.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/256 Esas
KARAR NO :2022/20

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:02/06/2020
KARAR TARİHİ:18/01/2022

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Alacak davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; Davanın, davacının yaptığı masrafların, uğradığı zararların davalılardan tazmini istemine ilişkin olduğunu, davacı ve davalılar arasında yazılı sözleşme bulunmamakta, yalnızca uzun süreli olarak devam etmiş olan bir sözleşmesel ilişkinin bulunduğunu, davacının, davalıların yolculara verdiği taşıma hizmetini gerçekleşebilmesi için minibüs tipi aracı sağladığını, davalıların bu taşımacılık hizmetinden çok büyük miktarda gelir elde ettiğini, davacıya hizmetin bedeli olarak komisyon ödemesi yaptıklarına değinerek taraflar arasındaki hukuki ilişkinin bir anda davalı tarafından tek taraflı olarak sona erdirdiğini, davacının, davalı …’le olan uzun süreli ilişkisi uyarınca, çeşitli yatırımlar yaptığını, … standartlarında araçlar temin ettiğini, bu araçları … standartlarına göre dizayn ettiğini … standartları gereği araçlarda sürücü istihdam ettiğini, ancak davalının tek taraflı olarak ilişkiyi sonlandırması nedeniyle davacının birçok zarara uğramasına sebep olduğunu, davalının davacının zararlarını karşılamaması neticesinde de bu davanın açılmasını zorunlu hale getirdiğini, davacı ile davalılar arasında kanunda özel olarak düzenlenmiş olan bir sözleşme ilişkisi bulunmadığını, davacının davalılar ile yaptığı sözleşme uyarınca, davalının belirlediği standartlarda yine davalının hazırlamış olduğu sistem (online program) üzerinden belirlenecek yolcuları taşıma, bunun karşılığında ise ücret almayı üstlendiğini, taraflar arasında kanunda özel olarak düzenlenmeyen sui generis bir sözleşme söz konusu olduğunu, davalı … … Yazılım ve Teknoloji Hizınetleri Limited Şirketi’nin, 21.01.2013 tarihinde Türkiye’de kurulduğunu, hukuki bağı bulunan diğer davalı …V. İle, …’nin …’da hizmet verdiği sistemlerden biri olan … – … sistemini Türkiye’de uygulamaya geçirdiğini, … … Ltd. Şti.’nin davacının … sistemine girmesi için başvurusunu alan, gerekli belgeleri düzenleyen ve talep eden, davacının ödeme kontrollerini yapan şirket olması nedeniyle husumetin tarafı olduğunu, davalı …V. ‘nin ise … yasalarına göre kurulmuş bir şirket olduğunu, … ekte sundukları belgelerden görüleceği üzere davacıya komisyon ödemelerini yapan, davacıya defalarca e-mail atan şirket olup … uygulamasının da sahibi olduğunu, ayrıca taşımacılık hizmeti alan yolcunun ödemeyi …’nin hesabına yaptığını, …’nin de davacının komisyonunu banka yoluyla gönderdiğini, bu nedenler ile … İle davacı arasında bir sözleşmesel ilişki bulunduğunu, davalıların ticari ilişkinin devamı konusunda davacı tarafta güven uyandırmış olduklarını, davalıların davacıyı sistem içerisinde kalması yönünde telkinde bulunup …’in yasallaşacağı taahhüdüyle daha fazla masraf yapmaya yönlendirmiş olduğunu, davalı tarafın, 31.05.2019 tarihinde tek taraflı olarak internet üzerinden vermiş olduğu araç çevirme hizmetlerini XL model araçklar için durdurduğunu, bu tarih itibarıyla araç sahibi davacının sisteme kaydettirdiği ve … için özel olarak temin edilen araçların çalışamaz duruma gelmiş olduğunu, davalı taraflarca bu sonlandırma öncesi ne araç sahiplerine, ned de sürücülere bilgilendirme yapılmamış olduğunu, …’in sarı taksi ve turkuaz taksi olarak Türkiye’de hizmetine devam etmesine rağmen … XL hizmetini durdurarak davacıyı haksız ve hukuka aykırı olarak mağdur ettiğini, davalı tarafın herhangi bir bildirimde bulunmaksızın faaliyetlerine son vermesinin hukuka aykırılığının sonucu olarak davacının kazancının bir anda sona ermesiyle davalı tarafın kendisinden istediği şartları yerine getirmek adına yapması gereken masrafları karşılayamadığını maddi zarara uğradığını tüm sayılan sebeplerden ötürü davacı tarafın uğradığı zararların davalı tarafından tazmin edilmesini, Davalıların Haksız ve hukuka aykırı tek taraflı fesihleri nedeniyle Davacının uğradığı zararın davalıdan tahsiline, davacının davalılar ile girdiği iş görme sözleşmesi hükümlerine göre yaptığı masrafların ve uğradığı zararların meydana geldiği tarihlerinden itibaren yasal faizi yürütülerek davalılarca ödenmesine ve vekalet verene başvurmanın muacceliyet kazandığı alacaklar bakımından, arabuluculuk başvuru tarihinin faiz başlangıç tarihi olarak dikkate alınmasına, davacının yoksun bırakıldığı ve eksik ödenen ücret, ikramiye, komisyon ve diğer alacaklar dahil tüm alacaklarının Arabuluculuk başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz oranı üzerinden hesaplanacak faiziyle davalı tarafça ödenmesine, davacının uğradığı zararlar ve yaptığı giderlerin karşılığı olarak fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik, Davalıların … sistemine kaydolunması için Davacıdan istediği şirket kurulumu ve firmanın mutad giderleri 2.000 TL, D2 Belgesi, Ulaştırma Bakanlığı Taşıt Kartı, TÜRSAB üyelik ücreti, Kültür ve Turizm Bakanlığı A Grubu Seyahat Acentası İşletme Belgesi ücreti, Karayolları Motorlu Araçlar zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ücreti, karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigorta poliçesi için 2.000 TL, Araç servis ve bakım, muayene ücreti, Araç Kasko ücreti, Noter ücreti, İBB Yol ve Güzergah Belgesi ücreti, taşıt kira sözleşmesi ücreti için 500 TL, Davalıların şart koştuğu araç içi dizaynın yapılması için 3.300 TL, faiz ödemesi, değer kaybı vb. masraflar için 2.000 TL yoksun kalınan miktar için 100 TL, eksik ödenen komisyon ve alacak bedelleri için 100 TL olmak üzere toplam 10.000 TL’nin tahakkuk/arabuluculuk başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsil edilerek davacıya verilmesine,
yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı … vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle: Davalının; … uygulamasının ulaşım hizmeti sağlamaya yetkili taşımacılar ile bu ulaşım hizmetinden faydalanmak isteyen yolcuların çevrim içi (online) bir platformda bir araya getirilmesine hizmet ettiğini, …’in taşımacılık faaliyeti yapmadığını, sadece teknolojik hizmet sunarak taşımanın taraflarının bir araya gelmesine çevrimiçi (online) olarak aracılık yaptığını bu bakımdan …’ in… gibi diğer birçok internet sitesi ve mobil uygulamalardan bir farkının olmadığını, dava dosyasında mevcut bulunan, Rekabet Kurulu’nun; … için verdiği kararların da aynı noktayı teyit ettiğine atıfta bulunarak, Rekabet Kurulu’nun Yemek Sepeti’nin faaliyetini; “doğrudan/fiziksel olarak paket servisi hizmeti verilmesini içermeyen, temel olarak yemek siparişi vermek isteyen kullanıcılar ve/veya müşteriler ile paket servisi olan restoranları aynı ortamda buluşturan, diğer bir deyişle kullanıcıların internet üzerinden sipariş verebilmesini, restoranların ise internet üzerinden sipariş alabilmesini sağlayan bir aracılık hizmeti” olarak tanımladığını belirtmiştir. 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin de, …E. sayılı dosya için verdiği 2020/376 sayılı kararda dilekçede atıf yapılan Rekabet Kurulu kararlarına da yer verildiğini ve Mahkemenin, … uygulamasının taşımacılık hizmeti vermediğini, taşımacılık hizmetinin … uygulamasını kullanan yolcular ile davacı gibi … uygulamasını kullanan taşıyıcılar arasında kullanılan bir sistem olduğunu, …’in ise yalnızca taşıyıcı ile yolcu arasındaki taşıma sözleşmesinin kurulması için aracılık hizmeti sağladığını teyit ettiğini vurguladığını, … uygulamasının Türkiyede … Taksi ve … olarak hizmet verdiğini, 31.005.2019 tarihi itibarıyla sonlandırılmış olduğunu, … uygulaması ve … adlı hizmetlerin Türkiye’de dava dışı … şirketi tarafından sunulmuş olduğunu, dava dışı …’nin, Davalı … …’den tamamen farklı ve ayrı bir şirket olmakla beraber Davacı ile arasında ticari ilişki olan şirketin dava dışı … olduğunu, Davacı ile … … arasında huzurdaki davanın konusunu teşkil eden herhangi bir ilişki bulunmadığını, davacının yalnızca dava dışı … ile arasında bir ticari ilişki bulunmasından ötürü … …’e husumetin yöneltilemeyeceğini, Davanın usulden reddedilmesi gerektiğini, dava dışı … ile davacı arasında yazılı bir sözleşme olmadan Davacı’nın … sistemine kabulünün söz konusu olmadığını, … …’in ise bu sözleşmeye bu sebepten ötürü taraf olamayacağını, davacının, taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmadığını, Davalı ile aralarında sui generis ticari bir ilişki olmakla beraber, Davalı için ifa yardımcısı olduğunu, sadece uzun süreli sözleşmesel bir ilişkinin mevcut olduğunu, bu ilişkinin bir iş görme ilişkisi olmasından ötürü vekalet hükümlerinin uygulanması gerektiğini ve davalının söz konusu sözleşmesel ilişkiyi haksız şekilde tek taraflı olarak feshettiğini iddia ederek, Davalıdan mesnetsiz taleplerde bulunduğunu ve yine bu sebeplerden ötürü haksız ve hukuki temelden yoksun, yersiz olan tüm taleplerinin reddini talep ettiklerini, davalı vekili dilekçe cevabının devamında uzman görüşüne de dayanarak … …’in sözleşmenin tarafı olmamakla birlikte Dava Dışı …. ile Davalı … … arasında müteselsil sorumluluk olmadığını, davalı … …’in ticari ilişkinin muhatabı olarak alınamayacağını, Dava Dışı …. ile arasında şube/merkez, acentelik veya temsilcilik ilişkisinin kurulamayacağını özetleyerek davacının davasını 10.000 TL üzerinden açmasının sadece masraftan kaçınmak olarak düşünülmesini, bu tutumun yazılı yargılama usulüne tabi olması gerekirken huzurdaki davada basit yargılama hükümlerinin uygulanmasına sebep olduğunu, tüm bu izahatlar ile dosyada sunulan diğer belge ve bilgiler de göz önüne alındığında davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasının mümkün olamayacağını, mahkememizce re’sen dikkate alınacak nedenlerin de dahil olmasıyla birlikte; davada davalı şirkete pasif husumet tevcih edilemeyeceğinden davanın usulden reddine, mesnetsiz ve ispatlanamayan davanın esastan reddine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin Davacı’ya tahmiline, karar verilmesini talep ile cevap vermiştir.
G E R E K Ç E /
Taraflarca bildirilen deliller toplanmış, bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler Doç. Dr. … ve … tarafından hazırlanan 14/09/2021 tarihli bilirkişi raporunda; Davacı ile davalı … arasında yazılı bir sözleşmenin bulunmadığını, taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkinin dosya kapsamından da saptanamadığını, … … Ltd. Şti.’nin dava dışı …. adına ve hesabına hareket ettiğini gösterir bir delile de dosya kapsamında rastlanmadığını, Davacı ile dava dışı …. arasında bir sözleşmesel bağın bulunması halinde dahi, sözleşmenin nispiliği ilkesi gereğince, sözleşmenin tarafı olmayan davalı … … Ltd. Şti.’nin bu sözleşme hükümlerinin ihlalinden kaynaklanan zararlardan sorumlu tutulamayacağını, Davacı tarafın dava dışı … … ile akdetmiş oldukları sözleşmeye güvenerek araç satın aldığına ve sözleşme hükümleri gereği bu araca masraf yapıldığına işaret eden herhangi bir sözleşmeye de dosya kapsamında rastlanmadığını, bu hususun ispatı halinde dahi sözleşmenin ihlali sebebiyle sorumluluğun dava dışı ….’ye ait olacağını, Davacı ve Davalı tarafların, inceleme gününde gerekli tespitlerin yapılması için defter ve belgelerini teslim etmemiş olmaları sebebiyle, mahkememizin talep ettiği defter ve belge incelemesinin yapılamadığını bildirmiştir.
İddia, savunma, dosya kapsamında toplanan deliller ve alınan bilirkişi heyeti raporunun değerlendirilmesinde;
Dava, hizmet sözleşmesinin feshi nedeniyle uğranılan zararların tazmini istemine ilişkindir.
Davalılardan …hakkındaki dava takip edilmediğinden, mahkememizin 01/12/2020 tarihli duruşmasında bu davalı yönüyle davanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiş olup işlemden kaldırma tarihinden itibarende 3 aylık sürede dava yenilenmemiştir. Bu nedenle, davalılardan …hakkındaki davanın takip edilmediğinden açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Somut olayda, ulaşım hizmeti sağlamaya yetkili kişiler (araç sahipleri) ile bu ulaşım hizmetinden faydalanmak isteyen yolcuların (… uygulaması kullanıcılarının) çevrimiçi (online) bir platformda bir araya getirilmesine hizmet eden … mobil uygulamasından yararlanmak isteyen davacının söz konusu uygulamayı sunan …’da mukim davalı …den hizmet aldığı sabit olup eldeki davada da, sözleşmenin hizmet sağlayıcısı davalı …tarafından tek taraflı olarak sonlandırılması nedeniyle uğranılan zararların tazmini istenmiştir. Davalı … … Limited Şirketinin, davacı ile diğer davalı …arasındaki hizmet sözleşmesine konu, … mobil uygulaması hizmetinin tedarikçisi olmadığı gibi, davacı ile davalı … arasında yazılı bir sözleşmenin bulunmadığı, taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkinin, davalı …’nin …. adına ve hesabına hareket ettiğinin, onun temsilcisi veya acentesi olduğunun dosya kapsamı itibari ile ispatlanamadığı hep birlikte gözetildiğinde, davalı … … Ltd Şti yönünden de davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Tüm bu nedenler ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı …V. yönünden davanın açılmamış sayılmasına,
2-Davalı … … Ltd. Şti. Yönünden davanın pasif husumet yokluğundan reddine,
3-Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin olarak yatırılan 170,78 TL’ den mahsubu ile fazladan yatırılan 90,08 TL karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde talep halinde davacı yana iadesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk giderinin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
6-Davalı … … Ltd. Şti. kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir edilen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya ödenmesine,
7-HMK 120 maddesi gereğince taraflar tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde re’ sen yatıran tarafa iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.18/01/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır