Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/523 E. 2022/141 K. 14.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2019/523 sas
KARAR NO : 2022/141 Karar

DAVA:Tespit, Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:22/12/2017

—BİRLEŞEN …. ATM … ESAS SAYILI DOSYA —-

DAVA:Tazminat
DAVA TARİHİ:26/06/2019
KARAR TARİHİ:14/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tespit, Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
—- ASIL DAVA …. ATM …ESAS —-
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin “… Cad. … Mah. No: 38 …/…” adresindeki … şubesinin işletmecisi olduğunu ve söz konusu işyeri için mevzuata göre zorunlu olan işyeri açma ve çalışma ruhsatına ve Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmeliği gereğince sahip olunması zorunlu olan işletme kayıt ve onay belgesine sahip olduğunu, davalı şirkete, rekabeti engelleyici uygulamaları nedeniyle 427.977,70-TL idarî para cezası verildiğini, haksız rekabetten dolayı davalıya çekilen ihtarnameye verilen cevapta, üye işyerlerinin gıda faaliyeti yürütlebilmeleri için gerekli bilgi ve belgeleri araştırma gibi bir yükümlülüğü olmadığını beyan ettiklerini, sisteminde kayıtlı olan ve gıda faaliyeti yürüten işletmelerin, bu sektörde faaliyet göstermeye yetkilendirilmiş olup olmadıklarını kontrol dahi etmeksizin sisteme girmelerine izin verildiğinin beyan edildiğini, Davalı … …, esasen aynı işyeri olan, tek bir işletmeyi, birden fazla işletmeymiş gibi sisteme kaydettiğini; hata aynı vergi levhasıyla birden fazla üye işyeri kaydı oluşturulmasına imkân tanımakta ve bu şekilde gerçek dışı ve yanıltıcı açıklama ve faaliyetlerle tüketiciyi aldattığını, müvekkili ile davalı arasındaki üye işyeri sözleşmesinin 5.12. maddesine göre, … …, kullanıcılardan gelen yorum ve değerlendirmeleri yayınlama yetkisine sahip olduğunu, ancak davalının, bu yetkinin çok daha ilerisine geçerek üye işyerlerinin itibarını tüketicilerin nezdinde kalıcı olarak zedeleyebilecek ek ifade ve uyarılarda bulunduklarını ve haksız bir rekabet halinde olduklarını, davalı şirketin “bu restoranı tercih etmemenizi öneriyoruz” şeklinde ek uyarılarda bulunduğunu ve bu şekilde sözleşmede kendisine verilen yetkiyi genişleterek ilgili üye işyerlerini gereksiz yere kötülediğini, … 20. Noterliği’nin 05.12.2017 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle belirtilen hususlara yönelik ihlâllere son verilmesi ve bu ihlâllere sebep olan üye işyerleri hakkında bilgi verilmesi taleplerinin davalı tarafından cevapsız bırakıldığını, davalının hâkim durumda bulunduğu online … siparişi pazarında faaliyetini ve kazancını artırmak için, ilgili pazarda sahip olduğu üye işyerlerinin mevzuat gereği edinmesi zorunlu olan belgelere sahip olup olmadığını dahi sormaksızın sisteme girmelerine imkân tanımasının, hem ilgili üye işyerlerinden bu belgelere sahip olanların olmayanlar karşısında masraf, uyum ve denetimler nedeniyle rekabet gücünü azalttığını, hem de neticede tüketicilerin mevzuata uygun olmayan işyerlerinden edindikleri ürünler nedeniyle zarar görmelerine sebep olduğunu, müvekkilinin Türk mevzuatı gereği tâbi olduğu ve bu nedenle devamlı ilgili idarî birimlerce denetlendiği bir pazara ilişkin olarak, davalı … … de benzer yönde faaliyetlerde bulunduğunu ve yine benzer şekilde haksız rekabet kurallarını bertaraf ettiğini belirterek, davalının 3/D başlığı altında açıkladığımız şekilde üye işyerlerine ait belgeleri HMK m. 229 uyarınca takdir edilecek kesin süre içerisinde ibrazına, davanın …’ne ihbar edilmesine, haksız rekabetin tespit, men ve ref’ine, bu kapsamda puanın düşük olması hâlinde ek uyarı ekraranına yer verilmemesi, aynı vergi levhasıyla birden fazla işletmenin sisteme kayıt edilmemesi ve kayıtlı olanların çıkarılması ile işyeri açma ruhsatı ve işletme kayıt belgesi olmayan işletmelerin sisteme kayıt edilmemesi ve kayıtlı olanların çıkarılmasına, dava sonuçlanıncaya kadar ilgili ihlâllere son verilmesi için TTK m. 61 uyarınca ihtiyatî tedbire hükmedilmesine ve yargılama giderleri ile avukatlık ücretine davalı aleyhine hükmedilmesine karar verilmesini dava ve talep ettiği görülmüştür.
SAVUNMA :
Davalı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili Şirketin sağlamış olduğu www…com adlı internet sitesinde paket servis hizmeti bulunan restoranlar ile … siparişi vermek isteyen tüketicileri bir araya getirdiğini, anılan internet sitesinde tüketicilerin anlaşmalı olan tüm restoranların en son güncellenmiş menülerine ulaşarak hiçbir ekstra ücret vermeden … siparişi verebildiklerini, internet sitesi üzerinden; üye restoranların da ürünlerini direkt olarak sayıları milyonları bulan tüketicilere arz etme fırsatı bulduklarını, müvekkili şirketin internet sitesinde 20.000’e yakın üye restoranın bulunduğunu, tüketicilerle birlikte toplam üye sayısının 6.000.000’u aştığını, mezkûr sisteme tüketicilerin güveni büyük önem arz ettiğinden, tüketicilere ürünlerini tercih ettikleri restoranı puanlama ve yorumlama olanakları getirildiğini, puan ve yorumların tamamı ile tüketicinin bilgilendirilmesi amacı ile www…com internet sitesinde ilgili restoranın sayfasında yayınlandığını, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, yetkili mahkemelerin İstanbul (Çağlayan) Mahkemeleri olduğunu, üye işyerinin … … sistemi üzerinden satacağı ürünlerle ilgili her türlü izin, onay, kontrol belgesi ve ruhsatı bulundurma yükümlülüğü üye işyerinde olup, bu yükümlülüğün yerine getirilmediği durumda da yine hukuki ve cezai sorumluluğunun üye işyerinde olduğunu, müvekkili şirketin satıma konu mal veya hizmetle ilgili faaliyet belgesi veya diğer zorunlu belgeleri inceleme yükümlülüğünün bulunmadığı dikkate alındığında, müvekkili şirket bakımından hiçbir şekilde haksız rekabet olgusu gerçekleşmediğini, üye işyerleri ile tüketicileri bir araya getiren www…com adlı platformu sağlayan müvekkili şirket ile …’in … ilçesinde “… …” markası ile müşterilerine yiyecek hizmeti sunan davacı şirketin birbirlerine rakip olmadığını belirterek, davacı tarafından gündeme getirilen, müvekkili şirketin www…com internet sitesi üzerinde üye restoranların satıma konu mal veya hizmetle ilgili faaliyet belgesi veya diğer zorunlu belgeleri inceleme yükümlülüğünün yerine getirilmediği ve dolayısıyla haksız rekabet oluştuğu yönündeki iddialarının reddinin gerektiğini, bu nedenle öncelikle söz konusu ihbar kararından rucu edilmesini, bu taleplerinin kabul edilmediği takdirde işbu cevap dilekçesinin …’ne tebliğine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.

—BİRLEŞEN …. ATM … ESAS SAYILI DOSYA —-
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin “… Cad. … Mah. No: 38 …/…” adresindeki … şubesinin işletmecisi olup, söz konusu işyeri için mevzuata göre zorunlu olan işyeri açma ve çalışma ruhsatına da sahip olduğunu, karşı taraf ile yapılan sözleşmeyle 30.07.2015 tarihinden itibaren davalının sunduğu www…com platformu üzerinden hizmet sunmaya başladığını, Rekabet Kurulu’nun 09.06.2016 tarihli, …dosya numaralı ve … sayılı kararıyla davalıya, rekabeti engelleyici uygulamaları nedeniyle 427.977,70-TL idarî para cezası verildiğini, söz konusu kararda, davalının faaliyet gösterdiği pazar “online … siparişi-servisi platform hizmetleri pazarı” olarak tespit edilerek davalı … … ilgili pazarda hâkim durumda olduğuna oybirliğiyle karar verildiğini, davalı aleyhine tahkikat sonucunda müvekkilinin maddi zararının değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda arttırılmak üzere şimdilik 1.000 TL maddî tazminat ile 10.000-TL manevî tazminatın haksız fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren ticarî faiziyle ile birlikte davalıdan tahsiline, … 5. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas-… Karar numaralı kararının kesinleşmesinin bekletici mesele yapılmasını, … 5. Asliye Ticaret Mahkemesi … E. … K. numaralı kararının kesinleşmesini müteakiben işbu tazminat davasının haksız rekabetin tespiti davasının görüleceği mahkeme dosyasıyla birleştirilmesini, yargılama giderleri ile avukatlık ücretine davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki davanın …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile bu davanın birleştirilmesini ve davanın hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dosyada delil olarak, asıl ve birleşen dava dava dilekçeleri ve ekleri, cevap dilekçeleri ve ekleri, beyan dilekçeleri, tanık beyanl, bilirkişi heyeti raporu, cevabi yazı içerikleri ve tüm dosya kapsamı bulunmaktadır.
Mahkememizde açılan dava öncelikle, görev, yetki, taraf sıfatı ve diğer dava şartları açısından incelenmiş ve mahkememizin görevli ve yetkili olduğu ve ayrıca diğer dava şartlarının da bulunduğu anlaşılmış olduğundan davanın esasına geçilmiştir.
Asıl dava; haksız rekabetin tespiti, men’i ve ref’ine, birleşen dava ise; haksız rekabet iddiasına dayalı olarak uğranıldığı iddia olunan maddi ve manevi zararların tazmini istemine ilişkin olup, taraflar arasındaki uyuşmazlık ise; asıl dava yönünden, haksız rekabetin var olup olmadığı, var ise men’i ve ref’i koşullarının oluşup oluşmadığı, birleşen dava yönünden ise; davacının haksız rekabete bağlı olarak uğradığı herhangi bir maddi ve manevi zararının olup olmadığı, var ise miktarlarının ne olduğu noktalarında toplanmaktadır.
Bu bağlamda, dava konusu somut olaya ilişkin olarak, taraflarca sunulan deliller ile başka yerden getirtilmesi gereken tüm deliller toplanmış, gelen yazı cevapları dosyamız içerisine katılmış, ön inceleme duruşması yapılarak tarafların iddia ve savunmaları, uyuşmazlık konusu, tarafların üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, ilk itiraz olup olmadığı, tarafların sulh olup olamayacakları ortaya konulmuş ve yargılama ön inceleme duruşmasında tarafların da onay verdikleri uyuşmazlık nitelendirmesi ile sonuçlandırılmış, ayrıca taraf iddia ve savunmaları kapsamında tanık dinlenilmiş ve bilirkişi raporu alınmıştır.
30/11/2020 tarihli celsede dinlenilen davalı tanığı … yeminli beyanında özetle; “Ben … Şirketinde Restoran işleri müdürüyüm; ….com kurulduktan sonra artan restoran sayımızla beraber bir puanlama sistemi üzerinde düşünülmüştür, bu puan sisteminin en adil ve en güncel performansı yansıtması için tasarlanmıştır, günümüzde ….com 20 milyonun üzerinde kullanıcı sayısına ve 35.000 üzerinde iş ortağı saydığımız üye restorana sahiptir, bu kadar büyük halcimin olduğu yerde elbette kullanıcıların doğru restoranı tercih etmesini ve kullanıcılarımızın en doğru tercihi yapmasının ve ….com güvenin zedelenmemesinin arzu ediyoruz, bu anlamda kullanıcılarımız sipariş verikten 90 dakika sonra deneyimlerini bir puanlama yöntemiyle paylaşabiliyorlar hız servis, lezzet bu 3 kriterde kullanıcılarımız puanlama yapabiliyorlar ve tercihen yorumda bırakabiliyorlar, biz bu sistemi çok dinamik tasarladık, söz konusu zamanda son 90 güne bakarak birbirinden farklı 100 kullanıcının yapmış olduğu puanlamanın aritmetik ortalamasını yansıttık, burada dikkat edilmesi gereken nokta son 90 gün ve birbirinden farklı 100 kullanıcının puanın alınmasıdır, bu sayede restoran her yeni puanlama aldıkça bir eski puanı da puanlamanın dışına çıkmaktadır, her yeni gelen puanlama ortalamanın en eski puanın dışarı çıkarır artık elenen puanlama hesaplamada kullanılmaz, dinamik derken de bunu kastettim bu sayede restoran operasyonel koşullarını iyileştirdikçe daha iyi puanlar alacağı için ve … en güncel puanlara baktığı için restoran ortalamasının hızlı bir şekilde yükselmesi mümkündür, bunu belirtme sebebim en baştan en sona restoran açıldıktan sonra yapılan her puanlamayı hesaplıyor olsaydık eğer ağırlıklı ortalamayı değiştirmek çok zor olacaktı bu yüzden son 100 farklı kullanıcının puanlamasının aritmetik ortalamasını alıyoruz burada … … hem kullanıcılarına mahcup olmamak hemde adil bir puanlama sistemi ile hem bu konuda yeterli emeği veren restoranların korunması hemde tüketicilerin mutlu olmasını sağlamayı amaçlar, puanlamalar herhangi bir bekleme olmaksızın direkt hesaplanmaya başlar düşük yada yüksek fark etmeksizin bu kuralların tamamı büyük yada küçük marka fark etmeksizin aynı kurallarla işletilir” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Mahkememizin 23/03/2021 tarihli ara kararı ile; “Dosyanın konusunda Uzman…ile bilgisayar mühendisi öğretim üyesi …’e tevdi ile davaya konu somut olayda taraf iddia ve savunmaları; toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmek suretiyle davacı yan iddia ettiği şekilde Haksız rekabet koşullarının oluşup oluşmadığının tespiti ile ayrıntılı ve dosya kapsamına uygun rapor düzenlenmesinin istenilmesine” karar verilmiş ve bilirkişi heyeti tarafından da 09/08/2021 tarihli rapor tanzim edilerek mahkememize ibraz edilmiş olup, raporun incelenmesinde özetle; “Davalının Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun’un 9/1’de yer alan; “Aracı hizmet sağlayıcılar, hizmet sundukları elektronik ortamı kullanan gerçek ve tüzel kişiler tarafından sağlanan içerikleri kontrol etmek, bu içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı bir faaliyetin ya da durumun söz konusu olup olmadığını araştırmakla yükümlü değildir” hükmü çerçevesinde aracı hizmet sağlayıcı olduğu, üye işyerlerinden gıda sektörü çin gerekli bilgi ve belgeleri isteme ve denetleme yükümlülüğünün söz konusu olmayacağı, bu çerçevede Takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak kaydıyla TTK 55/1-e bendine aykırılık teşkil eden bir durum teşkil etmeyeceği, Davalının aynı işyeri olan işletmeleri, farklı işletmelermiş gibi sisteme kaydetmesi, aynı vergi levhasıyla birden fazla üye işyeri kaydı oluşturulması, aynı işletmenin birden fazla marka ve işletme adının olmasının mümkün olması nedeniyle Takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak kaydıyla TTK 55/1-a-2 bendine aykırılık teşkil etmeyeceği, davacının puanlama sistemin işleyişinden haberdar olarak sisteme dahil olması dikkate alındığında tüketicileri de uyarma niteliği taşıyan düşük puanlar alan işletmelere ilişkin açıklamalara yer verilmesinin Takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak kaydıyla kötüleme teşkil etmeyeceği” şeklinde tespitler yapılmıştır.
Bilirkişi heyetinden alınan raporun hukuki yorum ve nitelendirmeleri mahkememize ait olmak üzere yapılan tespitler bakımından ayrıntılı ve gerekçeli olduğu anlaşılmıştır.
Tüm bu açıklamalar ışığında, toplanan deliller, alınan bilirkişi heyeti raporu ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Mahkememizce görülüp karara bağlanan asıl davanın; haksız rekabetin tespiti, men’i ve ref’ine, birleşen davanın ise; haksız rekabet iddiasına dayalı olarak uğranıldığı iddia olunan maddi ve manevi zararların tazmini istemlerine ilişkin olduğu, bu bağlamda, dava konusu somut olaya ilişkin olarak, taraflarca sunulan deliller ile başka yerden getirtilmesi gereken tüm delillerin toplandığı, gelen yazı cevaplarının dosyamız içerisine katıldığı, ön inceleme duruşmasının yapılarak, tarafların iddia ve savunmaları, uyuşmazlık konusu, tarafların üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, dava şartlarının bulunup bulunmadığı, ilk itiraz olup olmadığı, tarafların sulh olup olamayacaklarının ortaya konulduğu ve yargılamanın ön inceleme duruşmasında tarafların da onay verdikleri uyuşmazlık nitelendirmesi ile sonuçlandırıldığı ve ayrıca taraf iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi amacıyla tanık dinlenildiği, bilirkişi heyetinden rapor alındığı, alınan raporlar sonucu az yukarıda ayrıntıları verilen hususların tespit edildiği, bu haliyle yapılan değerlendirmede de, davacı yanca her ne kadar asıl ve birleşen davalar dava dilekçelerinde yazılı iddialar kapsamında davalı yanın haksız rekabette bulunduğu iddia edilerek haksız rekabetin tespiti, men’i ve ref’i ile maddi ve manevi zararların tazmini talep edilmiş ise de; somut olayda davalının, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun’un 9/1’de yer alan; aracı hizmet sağlayıcı olduğu, üye işyerlerinden gıda sektörü için gerekli bilgi ve belgeleri isteme ve denetleme yükümlülüğünün söz konusu olmayacağı, ayrıca bunun, TTK 55/1-e bendine aykırılık teşkil eden bir durum teşkil etmeyeceği, davalının aynı işyeri olan işletmeleri, farklı işletmelermiş gibi sisteme kaydetmesinin, aynı vergi levhasıyla birden fazla üye işyeri kaydı oluşturulmasının, aynı işletmenin birden fazla marka ve işletme adının olmasının mümkün olması nedeniyle TTK 55/1-a-2 bendine aykırılık teşkil etmeyeceği, davacının puanlama sistemin işleyişinden haberdar olarak sisteme dahil olması dikkate alındığında da, tüketicileri de uyarma niteliği taşıyan düşük puanlar alan işletmelere ilişkin açıklamalara yer verilmesinin de kötüleme teşkil etmeyeceği ve sonuç olarak da, davalı yanın eylemlerinin haksız rekabet oluşturmadığı anlaşıldığından, asıl ve birleşen davaların ayrı ayrı reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
1a) Davanın REDDİNE,
1b) Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70-TL ilam harçtan peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 49,30 TL harcın davacıdan alınarak hazineye İRAD KAYDINA
1c) Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
1d) Davalı yan davada kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre taktir olunan 5.100,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak, davalıya VERİLMESİNE,
2-BİRLEŞEN … ATM’NİN … ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN;
2a) Davanın REDDİNE,
2b) Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70-TL ilam harcının peşin alınan 187,86 TL harçtan mahsubu ile arta kalan 107,16 -TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
2c) Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
2d) Varsa, taraflarca yatırılan gider avansının, HMK’nun 333. maddesi ve Gider Avansı Tarifesi’nin 5. maddesi gereğince kullanılmayan kısmının talep halinde yatırana İADESİNE,
2e) Davalı yan maddi tazminat davasında kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2. Maddesi gereği taktir olunan 1.000,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak, davalıya VERİLMESİNE,
2f) Davalı yan manevi tazminat davasında kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre taktir olunan 5.100,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak, davalıya VERİLMESİNE,
3-Davalı tarafından yapılan 70 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-HMK Yönetmeliğinin 58/1.Maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın ve hükmün taraflara tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.14/03/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır