Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/512 Esas
KARAR NO :2022/247

DAVA:Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ:11/06/2013
KARAR TARİHİ:14/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Maddi ve Manevi Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalı sigorta şirketi nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalanan, davalı …’ın sürücüsü, diğer davalı … Tic. Ltd. Şti.’nin maliki olduğu … plaka sayılı araç sürücüsünün, tam kusuru neticesinde 09/09/2012 tarihinde meydana gelen trafik kazasında araç içinde yolcu olarak bulunan ve davacılardan …’ın eşi, diğer davacıların da annesi olan …’ın hayatını kaybettiğini, olay sonrasında … Asliye Ceza Mahkemesi’nin …E. sayılı dosyası kapsamında yapılan yargılama sonunda davalı …’ın taksirle ölüme neden olma suçundan cezalandırılmasına karar verildiğini, müteveffanın aylık 2.000,00 TL gelir elde ettiğini, ölümü neticesinde davacıların bu gelirden yoksun kalarak maddi zarara uğradıklarını, henüz 39 yaşında iken beklenmedik ve ani ölümü nedeni ile davacıların büyük bir yıkıma uğradığını belirterek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, davacı eş … için 5.000,00-TL ve davacı çocuk … için 5.000,00-TL destekten yoksun kalma tazminatı ile, her bir davacı için ayrı ayrı 100.000,00-TL olmak üzere toplam 400.000,00-TL manevi tazminatın, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 31/10/2016 tarihli talep artırım dilekçesi ile de, davacıların uğradığı destek zararının tam olarak belirlendiğini belirterek, davacı eş … için olan destek tazminatı talep miktarını 132.129,45-TL’ye, davacı çocuk … için olan destek tazminatı talep miktarını 8.257,13-TL’ye yükseltmiştir.
Davalı … Servis Oto Onarımı ve Yedek Parça Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesi ile; müvekkili şirketin, davalılardan …’ın sevk ve idaresindeki … plakalı aracın maliki olduğunu, aracın uzun süreli kiralama, ariyet ve rehin verilmesi halinde kiracı, ariyet veya rehin alan kişinin işleten sayıldığını, kazaya karışan aracın kazadan önce uzun süreli araç kiralama sözleşmesi ile … ve … San. Tic. Ltd. Şti.’ne kiralandığını, bu nedenle … ve … Sanı. Tic. Ltd. Şti.’nin aracın işleteni ve asli sorumlusu olduğunu, davanın kiracı şirkete ihbarını talep ettiklerini, aracın … Genel Sigorta A. Ş. Tarafından ZMMS poliçesi ile sigortalandığını, zararın tamamının sigorta şirketi tarafından karşılanması gerektiğini, davacıların maddi ve manevi tazmıinat taleplerinin fahiş olduğunu belirterek, müvekkili hakkında açılan davanın öncelikle pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, Mahkeme aksi kanaatte olursa esas yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Genel Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesi ile; 09/09/2012 tarihinde meydana gelen ölümlü trafik kazasına karışan … plakalı aracın 09/07/2012-09/07/2013 tarihleri arasında geçerli olmak üzere müvekkili sigorta şirketi tarafından ZMMS poliçesi ile sigortalandığını, destekten yoksun kalma tazminatı talepleri bakımından sorumluluğun sigortalı araç sürücüsünün kusuru ve poliçe limitiyle sınırlı olduğunu, bu nedenle kazaya karışan araç sürücülerinin kusur durumlarının tespiti gerektiğini, manevi tazminat taleplerinin, poliçenin teminatı kapsamında bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … davaya cevap vermemiştir.
İhbar olunan … ve … San. Tic. Ltd. Şti. Vekili beyan dilekçesi ile; aracın sorumluluğunun araç sahibine ait olduğunu, davalı … Servis’in kira sözleşmesinden de anlaşılacağı üzere, işleten sıfatının devam etmekte bulunduğunu, ayrıca davacının gelirinin asgari ücret üzerinden değerlendirilmesi gerektiğini, kusur oranının tespiti için dosyanın ATK’ya sevk edilmesi gerektiğini belirterek, davalı şirketin husumet itirazının ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 29/12/2016 tarih ve 2015/309 E., 2016/1003 K. Sayılı kararı ile; “dava konusu kazaya neden olan … plaka sayılı aracın, araç maliki olan davalı şirket tarafından … Tur şirketine 10/04/2012 tarihnide düzenlenen uzun süreli kira sözleşmesiyle kiralanarak teslim edildiği, bu durumda … Tic. Ltd. Şti.’nin işleten sıfatı kalmadığı, kazanın oluşumunda sigortalı araç sürücüsünün tam kusurlu olduğu, ancak araç içinde yolcu olarak bulunan …’ın kaza anında emniyet kemeri takmaması nedeniyle %25 oranında kusurlu sayılması gerektiği, …’ın dava konusu araç için kazadan önce yakıt aldığı gözetildiğinde, somut olayda hatır taşıması bulunmadığı görüşünden hareketle, hükme esas alınan hesap bilirkişisi raporu doğrultusunda;
-Davalı … Servis Ltd Şti yönünden maddi ve manevi tazminat talepli davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
-Diğer davalılar yönünden; davanın maddi tazminat talebi yönünden kabulü ile; davacı … için 132.129,45 TL, davacı … için 8.257,13 TL olmak üzere toplam 140.386,58 TL maddi tazminatın davalı … yönünden olay tarihinden itibaren, diğer davalı Sigorta Şirketi yönünden dava tarihinden itibaren (ve davalı sigorta şirketinin sorumluluğu poliçe limiti ile sınırlı tutulmak kaydıyla) işleyecek yasal faizi ile birlikte bu davalılardan alınıp, davacılara VERİLMESİNE,
-Manevi tazminat talebinin davalı Sigorta Şirketi yönünden yerinde görülmediğinden REDDİNE,
-Davanın manevi tazminat talebi yönünden kısmen kabulü ile; taktiren davacı eş … için 20.000,00 TL, davacı çocuklar … için 10.000,00 TL, … için 10.000,00 TL ve … için de 10.000,00 TL olmak üzere toplam 50.000,00 TL manevi tazminatın davalı …’dan olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile adı geçen davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin ise reddine…”, karar verilmiş, karara karşı, davacılar vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nin 11/07/2019 tarih ve 2019/991 Esas 2019/1540 Karar sayılı ilamıyla; “Ne var ki; Davalı araç malikinin dayanağını oluşturan kira sözleşmeleri nitelik itibariyle her zaman düzenlenebilecek belgelerden olmaları ve ibraz edilen fatura bedelinin ödenip ödenmediği de belirlenemediğinden, mahkemece; kira sözleşmelerinin ve kira bedelinin Maliye ve Vergi Dairelerine bildirilip bildirilmediği, kira bedelinin ödenip ödenmediği hususunun davalı … Servis….Ltd.Şti ve kiralayan … Tur…Ltd.Şti’nin ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle tespiti yoluna gidilmeden, diğer bir ifade ile kiralama sözleşmelerinin üçüncü kişileri bağlayabilecek nitelikte ve güçte olup olmadığı araştırılıp belirlenmeden, yazılı biçim ve şekilde davalı … Servis ….Ltd.Şti’nin işleten sıfatının kalmadığı sonucuna varılması hali, HMK.m.353/1-a/6 hükmü kapsamındaki hali oluşturacağından, 1-Davacılar vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun gerekçede açıklanan nedenlerle KABULÜ ile, istinaf istemine konu olan ve başlıkta yazılı bulunan ilk derece mahkemesi kararının HMK.m.353/1-a/6 hükmü uyarınca KALDIRILMASINA,
2-Dosyanın, yukarıda gösterilen biçimde inceleme ve değerlendirme yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, kaldırma- gönderme gerekçesi gözetildiğinde davacıların diğer istinaf itirazlarının bu aşamada değerlendirilmesine YER OLMADIĞINA,” gerekçesiyle kaldırılarak dosyanın Mahkememize gönderilmesi üzerine Mahkememizce yargılamaya devam olunmuştur.
Dava, trafik kazasından kaynaklı ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebine ilişkin bulunmaktadır.
Mahkememizce … Asliye Ceza Mahkemesi’nin …. Sayılı dosyasının bir örneği, kazaya karışan … plakalı aracın tescil belgesi, 10/04/2012 tarihli kira sözleşmesi ve teslim tutanağı, kira faturaları, kaza tespit tutanağı, mirasçılık belgesi, nüfus kayıtları, ZMMS poliçesi, hasar dosyası, davalı … Servis Oto Onarımı ve Yedek Parça Tic. Ltd. Şti.’nin ticaret sicil kayıtları, damga vergisi beyannameleri, cari hesap ekstreleri, ticari defterleri, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/04/2019 tarih ve 2019/25 E., 2019/337 K. Sayılı kararının kesinleşme şerhli örneği, İstanbul 3. İflas Müdürlüğü’nün 2019/10 E. Sayılı dosyası kayıtları, Tasfiye Halinde … Limited Şirketi’nin ticaret sicil kayıtları, …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası dosyamız arasına alınmış, tarafların sosyo-ekonomik durumları araştırılmış, bilirkişi heyetinden 20/10/2016 tarihli kusur ve tazminat hesabına ilişkin rapor alınmış, mali müşavir bilirkişiden 13/10/2020 tarihli rapor temin edilmiş, tarafların beyanları değerlendirilmiştir.
Bilirkişi heyeti 20/10/2016 tarihli raporlarında; … plaka sayılı aracın davalı sürücüsü …’ın kazanın meydana gelmesinde %100 oranında asli kusurlu olduğunu, … plaka sayılı çekicinin dava dışı sürücüsü …’nın kazanın meydana gelmesinde herhangi bir kusuru bulunmadığını, … plaka sayılı araçta yolcu olarak bulunan davacılar murisi müteveffa …’ın, emniyet kemeri takmaması nedeniyle, kazanın ölüm ile sonuçlanmasında %25 oranında kusurlu olduğunu, …’ın hak sahiplerinin destekten yoksun kalma tazminatlarının, davacılar murisi müteveffa yolcu …’ın olayın ölüm ile sonuçlanmasında %25 oranında kusurlu olduğu kanaatine varılmış olmakla, %75 kusur oranı üzerinden; toplam: 140,386,58-TL olduğunu belirtmişlerdir.
Bilirkişi Derya Coşkun 13/10/2020 tarihli raporunda; özetle; davalı … Tic. Ltd. Şti.’nce incelemeye ibraz edilen 2012 ve 2013 yılları yasal defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin yasal süresinde yaptırıldığını, kazaya karışan aracı kiralayan … Limited Şirketi’nin 2019 yılında iflas ettiğini, İflas müdürlüğü nezdinde dava konusu 2012 yılı yasal defter kayıtlarının yer almadığını, bu nedenle şirket yetkililerine ulaşılmaya çalışıldığını ancak şirket yetkililerine ulaşılamaması nedeniyle … Limited Şirketi’nin dava konusu yıllara ait yasal defter kayıtları üzerinde inceleme yapılamadığını, dava konusu kazaya karışan … plakalı aracın araç kiralama sözleşmesinin davalı … Tic. Ltd. Şti.’nce sözleşme ve hatta kaza tarihinden sonra 2012 Ekim tarihli damga vergisi beyannamesi ile 22/11/2012 tarihinde vergi dairesine bildirilerek damga vergisinin tahakkuk ettirildiğini, davalı … Tic. Ltd. Şti.’nce, ihbar olunan dava dışı … Limited Şirketi arasında düzenlenen dava konusu araç kiralama sözleşmesi çerçevesinde … Tic. Ltd. Şti.’nce … Limited Şirketi’ne araç kiralama faturalarının düzenlendiğini ve bu fatura bedellerinin … Limited Şirketi’nce davalıya ödendiğinin tespit edildiğini belirtmiştir.
Dosya kapsamına göre, davacılar murisi …’ın yolcu olarak bulunduğu ve davalı sürücü …’ın sevk ve idaresindeki davalı … Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı, ihbar olunan … Limited Şirketi’ne kiralandığı belirtilen, … plakalı aracın …’nın sevk ve idaresindeki … Ltd. Şti. adına kayıtlı … plakalı çekiciye bağlı …plaka sayılı yarı römorkun arkasına çarpması neticesinde vefatı nedeniyle davacılar tarafından destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat talebiyle dava açıldığı anlaşılmıştır. Dosya kapsamında temin edilen 20/10/2016 tarihli bilirkişi heyeti raporu ile, kazanın meydana gelmesinde … plaka sayılı aracın sürücüsü davalı …’ın %100 oranında asli kusurlu olduğu, … plaka sayılı çekicinin dava dışı sürücüsü …’nın herhangi bir kusurunun bulunmadığı tespit edilmiş, ayrıca bilirkişi heyeti tarafından … plaka sayılı araçta yolcu olarak bulunan davacılar murisi müteveffa …’ın, emniyet kemeri takmaması nedeniyle, kazanın ölüm ile sonuçlanmasında %25 oranında kusurlu olduğu şeklinde değerlendirme yapılarak, belirlenen tazminat miktarından % 25 oranında indirim yapılmak suretiyle davacıların destekten yoksun kalma tazminat miktarları belirlenmiş, davacılar vekilince de dosyaya sunulan 31/10/2016 tarihli talep artırım dilekçesi ile, davacıların uğradığı destek zararının tam olarak belirlendiği belirtilerek, davacı eş … için talep edilen destekten yoksun kalma tazminatı miktarı 132.129,45-TL’ye, davacı çocuk … için talep edilen destekten yoksun kalma tazminatı miktarı 8.257,13-TL’ye yükseltmiş bulunmaktadır. Mahkememizce de 6100 Sayılı HMK’nun 26. maddesi gereğince taleple bağlılık ilkesi kapsamında değerlendirme yapılmıştır.
Dava konusu kazaya karışan ve davacılar murisi …’ın içinde yolcu olarak bulunduğu … plakalı araç, trafik tescil kayıtlarına göre davalı … Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı bulunmakta ise de, davalı … Tic. Ltd. Şti. vekili, söz konusu aracın uzun süreli araç kiralama sözleşmesi ile dava dışı … Limited Şirketi’ne kiralandığını, bu nedenle araç üzerindeki hakimiyetin ve işleten sıfatının sona erdiğini, müvekkili hakkında açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürmektedir. Dosya kapsamına göre, kiraya veren sıfatı ile davalı davalı … Tic. Ltd. Şti. ile kiracı sıfatı ile … Limited Şirketi arasında 10/04/2012 tarihli 10 adet Renault marka aracın kiralanması hususunda kira sözleşmesi düzenlendiği, kira süresinin her bir otomobilin teslim edildiği tarihten itibaren 4 ay ve kiralama ücretinin 1.440,00-TL olduğu, ayrıca kiracı tarafından teslimde gecikilmesi halinde bedelin 3 katının tahsil edileceğinin kararlaştırıldığı, aralarında … plakalı aracın da bulunduğu 10 adet aracın kiracıya teslim edildiğine ilişkin 10/04/2012 tarihli araç teslim tutanağı düzenlendiği, yine davalı … Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen, “araç teslim tutanağı”na göre sözleşme tarihinin 10/07/2012 olduğu, davaya konu … plakalı aracın, … ve … San. Tic. Ltd. Şti. personeli … tarafından tam ve sağlam olarak çalışır halde teslim alındığının ifade edildiği, 17/09/2012 tarihli kazadan sonraki tutanakta da kiracı tarafından aracın kiraya veren davalı … Tic. Ltd. Şti.’ne teslim edildiği anlaşılmaktadır. Mahkememizce verilen kararın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nce verilen kaldırma kararı ile kaldırılmasından sonra Mahkememizce davalı … Tic. Ltd. Şti.’nin ticari defter ve kayıtları dosya arasına alınmış, damga vergisi beyannameleri celbedilmiştir. Mahkememizce, kazaya karışan … plakalı aracın kiracısı … ve … San. Tic. Ltd. Şti.’nin ticari defter ve kayıtlarının da dosyamız arasına alınmasına yönelik ara kararı oluşturularak, bu hususta araştırma yapılmıştır. Ancak, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/04/2019 tarih ve 2019/25 E., 2019/337 K. sayılı kesinleşmiş kararı ile … ve … San. Tic. Ltd. Şti.’nin iflasına karar verildiği, iflas işlemlerinin İstanbul 3. İflas Müdürlüğü’nün 2019/10 E. Sayılı dosyası kapsamında gerçekleştirildiği, iflas idare memurlarının belirlendiği, kazaya karışan aracın kiralandığı 2012 yılına ait … ve … San. Tic. Ltd. Şti.’nin ticari defter ve kayıtlarının iflas müdürlüğünde ve iflas idaresi memurlarında bulunmadığı, … ve … San. Tic. Ltd. Şti. temsilcileri adına çıkarılan davetiyeye rağmen ticari defter ve kayıtların Mahkememize sunulmadığı anlaşıldığından, kiracı … ve … San. Tic. Ltd. Şti.’nin ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılamamıştır. Davalı … Tic. Ltd. Şti.’nin ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan inceleme sonucu bilirkişi Derya Coşkun tarafından düzenlenen 13/10/2020 tarihli rapor ile, dava konusu kazaya karışan … plakalı aracın araç kiralama sözleşmesinin davalı … Tic. Ltd. Şti.’nce sözleşme ve hatta kaza tarihinden sonra 2012 Ekim tarihli damga vergisi beyannamesi ile 22/11/2012 tarihinde vergi dairesine bildirilerek damga vergisinin tahakkuk ettirildiği, davalı … Tic. Ltd. Şti.’nce, ihbar olunan dava dışı … Limited Şirketi arasında düzenlenen dava konusu araç kiralama sözleşmesi çerçevesinde … Tic. Ltd. Şti.’nce … Limited Şirketi’ne araç kiralama faturalarının düzenlendiği ve bu fatura bedellerinin … Limited Şirketi’nce davalıya ödendiği tespit edilmiştir. Mahkememizce ilgili vergi dairelerine yazılan müzekkerelere verilen cevaplardan da, davalı … Tic. Ltd. Şti.’nce kazaya karışan … plakalı aracın damga vergisinin ayrıca ödenmediği, hatta sözleşme bazında vergi beyanında bulunulmadığı, ancak bir çok aracın damga vergisinin hep birlikte bildirilerek ödendiğinin bildirildiği anlaşılmıştır. İlgili vergi dairelerince dosyaya sunulan vergi beyannamelerinden, kazaya karışan araç dışında farklı gerçek ve tüzel kişilere kiralanan araçların damga vergilerinin de benzer şeklide, sözleşme bazında değil, belirli dönemler halinde toplu olarak vergi dairelerine bildirildiği ve ödendiği anlaşılmıştır. Davalı … Tic. Ltd. Şti.’nin dosya kapsamına alınan ticaret sicil kayıtlarının incelenmesinden, davalı şirketin faaliyet konularından birinin de, “her marka ve model kullanılmış kullanılmamış motorlu araçların alımı, satımı ithalatı ihracatı ve oto kiralama işi yapılması” olduğu anlaşılmıştır. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden, davalı şirket tarafından, farklı gerçek ve tüzel kişilere de çok sayıda araç kiralanmış olduğu görülmektedir. Bu itibarla, kazaya karışan aracın dava dışı … Limited Şirketi’ne kiralanması hususunda taraflar arasında sözleşme yapılması, sözleşme hükümleri dikkate alındığında, davalı şirketin kiralanan araç üzerindeki fiili hakimiyetini kiracıya devretmiş olması, kiralanan aracın kiracı … Limited Şirketi’ne teslim edilmiş olması, kira bedellerinin kiracı … Limited Şirketi tarafından kiralayan … Tic. Ltd. Şti.’ne ödendiğinin … Tic. Ltd. Şti.’nin ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme sonucu bilirkişi tarafından tespit edilmiş olması, kiralanan araca ilişkin damga vergilerinin vergi dairesine bildirilerek(başka araçlara ilişkin vergilerle birlikte toplu olarak) ödenmiş olması(ödeme geç yapılmış ise de, bu durumun davalı şirketin vergisel anlamda hukuki ve cezai sorumluluğunu gerektirir nitelikte olup kiralanan aracın damga vergisinin ödenmiş olduğu gerçeğini değiştirmeyeceği), ticaret sicil kayıtlarına göre davalı şirketin faaliyet konularından birinin de, oto kiralama işi yapılması olması, davalı şirket tarafından benzer şekilde çok sayıda aracın farklı gerçek ve tüzel kişilere kiralanmış olması göz önünde bulundurularak, davalı … Tic. Ltd. Şti. ile kiracı … Limited Şirketi arasında yapılan kira sözleşmesinin gerçek anlamda bir kira sözleşmesi olduğu, üçüncü kişileri bağlayıcı nitelikte ve güçte bir kira sözleşmesi olduğu, bu anlamda davalı … Tic. Ltd. Şti.’nin kazaya karışan araç üzerindeki işleten sıfatının sona erdiği sonucuna varılarak, davalı … Tic. Ltd. Şti. Hakkında açılan maddi ve manevi tazminat davalarının pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Davacılar tarafından, meydana gelen kazada müteveffa …’ın vefatı nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı talebiyle ZMMS poliçesini düzenleyen davalı … A. Ş. aleyhine dava açılmış, Mahkememizin 29/12/2016 tarih ve 2015/309 E., 2016/1003 K. Sayılı kararıyla, davacılar vekilinin 31/10/2016 tarihli talep artırım dilekçesi de gözönüne alınarak, “Davanın maddi tazminat talebi yönünden kabulü ile; davacı … için 132.129,45 TL, davacı … için 8.257,13 TL olmak üzere toplam 140.386,58 TL maddi tazminatın davalı … yönünden olay tarihinden itibaren, diğer davalı Sigorta Şirketi yönünden dava tarihinden itibaren (ve davalı sigorta şirketinin sorumluluğu poliçe limiti ile sınırlı tutulmak kaydıyla) işleyecek yasal faizi ile birlikte bu davalılardan alınıp, davacılara VERİLMESİNE,” şeklinde karar verilmiştir. Mahkememizce verilen karar sonrasında davacılar tarafından 37. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile davalılar … ve … A. Ş. hakkında ilamlı icra takibi başlatılması üzerine davalı … A. Ş. tarafından 14/02/2017 tarihinde icra dosyası kapsamına ana para, faiz, vekâlet ücreti ve fer’ileri ile birlikte toplam 227.944,21-TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır. Davacılar vekili de, 08/07/2021 ve sonraki tarihli duruşmalarda, davalı sigorta şirketince, Mahkemece karar verildikten sonra, dosya istinaf aşamasında iken maddi tazminat alacaklarının ödendiği, poliçe limitinin son bulduğu, bu anlamda davalı sigorta şirketi hakkında açmış oldukları davanın konusuz kaldığını belirtmiştir. Bu itibarla, davalı sigorta şirketince, Mahkememizce verilen karar sonrasında aleyhine başlatılan icra takibi kapsamında kaza tarihi 2012 yılı itibariyle ölüm halinde poliçe limiti olan 225.000,00-TL poliçe limitinin tamamı ödenmiş olduğundan ve davacılar vekilince davalı sigorta şirketince yapılan ödeme nedeniyle bu davalı hakkında açmış oldukları maddi tazminat davasının konusuz kaldığı yönünde beyanda bulunulmuş olduğu anlaşılmakla, davalı … A. Ş hakkında maddi tazminat talebiyle açılan davaların konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Yine davalı sigorta şirketinin ZMMS poliçesini düzenleyen sigorta şirketi oluşu, ZMMS poliçesi kapsamında manevi tazminat klozunun bulunmaması nedeniyle davalı sigorta şirketinin manevi tazminattan sorumlu olmaması karşısında, davacılar tarafından davalı sigorta şirketi hakkında manevi tazminat talebiyle açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Davalı …, kazaya karışan … plakalı aracın sürücüsü olup, dosya kapsamında temin edilen 20/10/2016 tarihli bilirkişi heyeti raporu ile, kazanın meydana gelmesinde %100 oranında asli kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Bu anlamda meydana gelen zarardan sorumlu bulunmaktadır. 20/10/2016 tarihli bilirkişi heyeti raporu ile ayrıca, … plaka sayılı araçta yolcu olarak bulunan davacılar murisi müteveffa …’ın, emniyet kemeri takmaması nedeniyle, kazanın ölüm ile sonuçlanmasında %25 oranında kusurlu olduğu şeklinde değerlendirme yapılarak, belirlenen tazminat miktarından % 25 oranında indirim yapılmak suretiyle davacıların destekten yoksun kalma tazminat miktarları belirlenmiş, davacılar vekilince de dosyaya sunulan 31/10/2016 tarihli talep artırım dilekçesi ile, davacıların uğradığı destek zararının tam olarak belirlendiği belirtilerek, davacı eş … için talep edilen destekten yoksun kalma tazminatı miktarı 132.129,45-TL’ye, davacı çocuk … için talep edilen destekten yoksun kalma tazminatı miktarı 8.257,13-TL’ye yükseltmiş bulunmaktadır. Mahkememizin 29/12/2016 tarih ve 2015/309 E., 2016/1003 K. Sayılı kararıyla, davacılar vekilinin 31/10/2016 tarihli talep artırım dilekçesi de gözönüne alınarak, “Davanın maddi tazminat talebi yönünden kabulü ile; davacı … için 132.129,45 TL, davacı … için 8.257,13 TL olmak üzere toplam 140.386,58 TL maddi tazminatın davalı … yönünden olay tarihinden itibaren, diğer davalı Sigorta Şirketi yönünden dava tarihinden itibaren (ve davalı sigorta şirketinin sorumluluğu poliçe limiti ile sınırlı tutulmak kaydıyla) işleyecek yasal faizi ile birlikte bu davalılardan alınıp, davacılara VERİLMESİNE,” şeklinde karar verilmiştir. Mahkememizce verilen karar sonrasında davacılar tarafından 37. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile davalılar … ve … A. Ş. hakkında ilamlı icra takibi başlatılması üzerine davalı … A. Ş. tarafından 14/02/2017 tarihinde icra dosyası kapsamına ana para, faiz, vekâlet ücreti ve fer’ileri ile birlikte toplam 227.944,21-TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır. Müşterek ve müteselsil borçlulardan … A. Ş. tarafından yapılan ödeme davalı …’ın borcu da yapılan ödeme miktarınca sona erecektir(azalacaktır). Davacılar vekili, 17/03/2022 tarihli duruşmada, davalı sigorta şirketince, Mahkemece karar verildikten sonra, dosya istinaf aşamasında iken poliçe limiti doğrultusunda maddi tazminat alacaklarının ödendiğini, ancak yapılan ödemenin maddi tazminat taleplerinin tamamını karşılamadığını, bir miktar daha alacaklarının bulunduğunu, karşılanmayan maddi tazminat alacaklarının davalı … ve … Servis … Ltd. Şti. Tarafından karşılanmasını istediklerini belirtmiştir. Mahkememizce …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası dosyamız arasına alınmış, ayrıca ilgili icra müdürlüğünden davalı sigorta şirketi tarafından ödeme yapılan 14/02/2017 tarihi ve duruşma tarihine en yakın tarih itibariyle davalı …’ın ne kadar borcunun bulunduğu sorulmuştur. İcra Müdürlüğü dosyası ile icra müdürlüğünce verilen müzekkere cevabından, Mahkememizce verilen 29/12/2016 tarih ve 2015/309 E., 2016/1003 K. sayılı karar sonrasında davacılar tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile davalılar … ve … A. Ş. aleyhine ilamlı icra takibi başlatıldığı, davalı … A. Ş. tarafından 14/02/2017 tarihinde asıl alacak ve fer’ileriyle birlikte toplam 227.944,21-TL ödeme yapıldığı, …’ın 14/02/2017 tarihi itibariyle 10.382,61-TL, 07/04/2022 tarihi itibariyle 13.900,70-TL bakiye borcunun bulunduğu anlaşılmıştır. Buna göre, Mahkememizce daha önce verilen karar, bu karar ile hükmedilen tazminat miktarları, kararı istinaf edenler ve istinaf sebepleri, davalı sigorta şirketi tarafından yapılan ödeme dikkate alınarak, davalı … hakkında açılan maddi tazminat davasının kabulüne, icra dosyası kapsamında yapılan ödemelerin infaz aşamasında dikkate alınmasına karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 56/1. maddesine göre, hakimin olayın özelliklerini göz önünde tutarak manevi tazminat adı ile hak sahibi yararına takdir edeceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer işlevi olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, malvarlığı hukukuna ilişkin zararın karşılanması da amaç edinilmemiştir. O halde, tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir.
Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerektiği kadar olmalıdır. 22/06/1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde, takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar, her olaya göre değişebileceğinden; hakim, bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Davaya konu olayda; kaza tarihi, kazanın gelişim şekli, kusur durumu, davacıların müteveffaya olan yakınlıkları, yaşları, müteveffa …’ın ölümü nedeniyle davacıların duymuş olduğu acı üzüntünün büyüklüğü, tarafların, dosyaya yansıyan ekonomik ve sosyal durumları, kaza tarihindeki paranın alım gücü, manevi tazminatın bir sebepsiz zenginleşme aracı olmaması ve yukarıda açıklanan ilkeler göz önünde tutularak, davacılar lehine manevi tazminata hükmedilmiştir.

Tüm bu nedenlerle, Mahkememizce daha önce verilen karar, kararı istinaf edenlerin sıfatı, istinaf sebepleri, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nin kaldırma kararı, usuli kazanılmış haklar, ilk karar sonrası başlatılan icra takibi, yapılan ödemeler de gözönüne alınarak aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davacılar tarafından davalı … Tic. Ltd. Şti. hakkında açılan maddi ve manevi tazminat davalarının pasif husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
1/1-Davalı … Tic. Ltd. Şti., davacılar tarafından açılan maddi tazminat davasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi AAÜT gereğince belirlenen 5.100,00-TL vekâlet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davalı … Tic. Ltd. Şti.’ye verilmesine,
1/2-Davalı … Tic. Ltd. Şti., davacılar tarafından açılan manevi tazminat davasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi AAÜT gereğince belirlenen 5.100,00-TL vekâlet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davalı … Tic. Ltd. Şti.’ye verilmesine,
1/3-Davalı … Tic. Ltd. Şti. Tarafından yapılan 50,00-TL yargılama giderinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davalı Davalı … Tic. Ltd. Şti.’ne verilmesine,
2-Davacılar tarafından davalı … A. Ş. hakkında manevi tazminat talebiyle açılan davanın REDDİNE,
2/1-Davalı … A.Ş. davacılar tarafından açılan manevi tazminat davasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden, (ilk kararı istinaf edenlerin sıfatı, istinaf sebepleri ve usuli kazanılmış haklar da gözetilerek) AAÜT gereğince belirlenen 1.800,00-vekâlet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davalı … A. Ş.’ye verilmesine,
3- Davacılar … ve … tarafından davalı … A. Ş hakkında maddi tazminat talebiyle açılan davaların konusuz kalması nedeniyle esas hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
3/1-Mahkememizce verilen ilk karar, kararı istinaf edenlerin sıfatı ve istinaf sebepleri, ilk karar sonrasında başlatılan icra takibi sonrasında sigorta şirketince asıl alacak ve fer’ileriyle birlikte yapılan ödeme dikkate alınarak taraflar için vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
4- Davacılar … ve … tarafından davalı … hakkında açılan maddi tazminat davalarının KABULÜNE, davacı … için belirlenen 132.129,45-TL, davacı … için belirlenen 8.257,13-TL maddi tazminatın, kaza tarihi olan 09/09/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan alınarak davacılar … ile …’a verilmesine(Davalı … A. Ş. tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası kapsamında yapılan ödemelerin infaz aşamasında dikkate alınmasına),
4/1-Mahkememizce verilen ilk karar, kararı istinaf edenlerin sıfatı ve istinaf sebepleri, ilk karar sonrasında başlatılan icra takibi sonrasında sigorta şirketince asıl alacak ve fer’ileriyle birlikte yapılan ödeme dikkate alınarak taraflar için vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5-Davacılar tarafından davalı … hakkında açılan manevi tazminat davalarının KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE, davacı … için takdir edilen 30.000,00-TL, davacı … için takdir edilen 15.000,00-TL, davacı … için takdir edilen 15.000,00-TL, davacı … için takdir edilen 15.000,00-TL manevi tazminatın, kaza tarihi olan 09/09/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
5/1-Davacılar manevi tazminat davasında kendilerini vekille temsil ettirdiğinden, (Mahkememizce verilen ilk karar, istinaf edenlerin sıfatı, istinaf sebepleri, usuli kazanılmış haklar dikkate alınarak), karar tarihi AAÜT gereğince belirlenen 10.550,00-TL vekâlet ücretinin davalı …’dan alınarak davacılara verilmesine,
6-Maddi ve manevi tazminat davaları yönünden alınması gerekli toplam 14.713,05-TL karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin harç ve tamamlama harcı olarak yatırılan toplam 3.627,00-TL harcın mahsubu ile bakiye 11.086,05-TL harcın davalılar … A. Ş.(davalı sigorta şirketinin 9.589,80-TL’den sorumlu olmak üzere) ile …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye gelir kaydına(ilk karar sonrasında yapılan harç tahsilatlarının infazda dikkate alınmasına), davacılar tarafından peşin harç ve tamamlama harcı olarak yatırılan toplam 3.627,00-TL harcın davalılar … A. Ş. ile …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye gelir kaydına(ilk karar sonrasında yapılan harç tahsilatlarının infazda dikkate alınmasına),
7-Davacı tarafça maddi ve manevi tazminat davaları yönünden yapılan ve başvurma harcı, tebligat, posta ve müzekkere gideri 1.199,60-TL ve bilirkişi ücreti 1.850,00-TL olmak üzere toplam 3.049,60-TL yargılama giderinin davanın kabul-red oranına göre belirlenen 1.215,50-TL’sinin davalılar … A. Ş.(davalı sigorta şirketinin 792,25-TL’den sorumlu olmak üzere) ile …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine(ilk karar sonrasında yargılama gideri olarak yapılan tahsilatların infazda dikkate alınmasına), artan kısmın davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
8-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince, davacılar ve davalılar tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacılar vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.14/04/2022

Başkan …
E-İMZA
Üye …
E-İMZA
Üye …
E-İMZA
Katip …
E-İMZA