Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/473 Esas
KARAR NO:2020/354

DAVA:Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:17/07/2019
KARAR TARİHİ:08/09/2020

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Alacak davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesini özetle; Müvekkilinin … A.Ş. … Şubesi … seri numaralı 19.01.2019 tarih ve 36.000,00-TL bedelli bir adet çek, … Şubesi … seri numaralı 26.01.2019 tarih ve 15.000,00-TL bedelli bir adet çek ve … Şubesi … seri numaralı 09.02.2019 tarih ve 20.000,00-TL bedelli bir adet çek olmak üzere toplamda üç adet çeklerin 19.01.2019 ve 26.01.2019 tarihli iki adet çeki 01.02.2019 tarihinde, 09.02.2019 tarihli çeki ise 15.02.2019 tarihinde ibraz etmiş olduğunu, çeklerin arkasına ibraz tarihi yazılmaksızın keşideci hakkında konkordato kararı olduğundan bahisle ödememe kaydı düşünülerek karşılıksız işlemi yapılmış olduğunu ve kanunen bankanın ödemekle yükümlü olduğu çek sorumluluk tutarları müvekkile ödenmemiş olduğunu, bu nedenle … Arabuluculuk Bürüsu 17/06/2019 tarihinde … başvuru numarasıyla arabuluculuk başvurusunda bulunulmuş olduğunu, … arabuluculuk dosyasında 04/07/2019 tarihinde anlaşmaya varılamamış ve davalı yanın müvekkili tarafından 01.02.2019 tarihinde ibraz edilen 19.01.2019 ve 26.01.2019 tarihli iki adet çek açısından ödemesi lazım gelen sorumluluk bedeli ayrı ayrı 1.600,00-TL olduğunu, 15.02.2019 tarihinde ibraz edilen 09.02.2019 tarihli çek için ise ödemesi lazım gelen sorumluluk bedeli 2.030,00-TL’olduğunu, işbu tutarlar davalı banka tarafından haksız, hukuki dayanaktan yoksun ve kanuna aykırı olarak ödenmediğini, müvekkili hamili olduğu işbu davaya konu çekleri yasal süresi içerisinde davalı bankaya ibraz ettiğinde ilgili banka tarafından çekin arkasına düşülen şerh işbu çek keşidecisi hakkında T.C. …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … sayılı dosyasından verilen 05.12.2018 tarihli konkordato kararı keşidecinin her türlü yönetim iş ve işlemleri komiser onayına tabi tutulduğundan işlem yapılamamış olduğunu, ibraz tarihi itibariyle hesap bakiyesi 0-TL olduğunu, davalı banka keşideci hakkında konkordato kararı verilmiş olduğunu, talepte bulunulan karşılığı bulunmayan çeklere ilişkin çek sorumluluk bedelini ödeme yükümlülüğü ilgili bankaya ait olduğunu, davaya konu karşılıksız çekler açısından davalı yanın ödemekle yükümlü olduğu çek sorumluluk bedellerinin ve davaya konu çeklerin çek sorumluluk bedellerinin ödenmemesi ve ibraz tarihinden itibaren işleyecek günlük binde üç gecikme cezası ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı bankaya usulüne uygun olarak dava dilekçesi ve tensip tutanağının tebliğ edildiği, ancak süresinde herhangi bir cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E /
Dava, davacının hamili olduğu üç adet çek yönünden banka sorumluluk tutarının ödenmesi istemine ilişkinidr.
Tarafların tüm delilleri ve ilgili kayıtlar toplanmıştır.
Ön inceleme duruşması yapılarak tarafların iddia ve savunmaları, uyuşmazlık konusu, tarafların üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, dava şartlarının bulunup bulunmadığı, ilk itiraz olup olmadığı, tarafların sulh olup olamayacakları ortaya konulmuş ve yargılama ön inceleme duruşmasında tarafların da onay verdikleri uyuşmazlık nitelendirmesi ile sonuçlandırılmıştır.
… Asliye Ticaret Mahkemesi … E. Sayılı dosyasında verilen tedbir-konkordato ve kayyum atanmasına ilişkin kararı celp edilmiş ve 20/02/2019 tarihli duruşmasında; davacılar … ve …’a ilişkin davanın işbu dosyadan tefriki ile bu davacılar bakımından geçici mühletin kaldırılmasına, geçici mühletin uzatılması ve konkordato talebinin reddine, bu davacılar bakımından mahkememizce konulan tedbirlerin hüküm tarihi itibariyle kaldırılarak geçici komiser heyetinin bu davacıya ilişkin görevlerine son verilmesine, hükmün ilanına karar verilmiş olduğu, konkordato komiser heyeti tarafından ibraz edilen rapor ile konkordatonun başarıya ulaşması imkanının mümkün olduğu bildirilmiş olmakla ibraz edilen raporlar ve dosya kapsamındaki belgeler nazara alınarak İİK 289/3 gereğince … Ticaret Sicil Müdürlüğünün … sicil nolu borçlu … Anonim Şirketi’ne 21/02/2018 tarihinden başlamak üzere 1 yıllık kesin mühlet verilmesi, Mahkememizce atanan geçici komiser heyetinin görevinin devamı komiser heyetinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Bilirkişilik Bölge Kurulu’na özel siciline işlenmek üzere bildirilmesi, davacı şirketin İİK’nın 297.maddesinin 2.fıkrasındaki haller de dahil olmak üzere, malvarlıklarının muhafazası için tüm tedbirlerin alınmasına, bu kapsamda davacı şirketin mahkemenin izni dışında rehin tesis etmelerinin, kefil olmalarının, taşınmaz ve işletmenin devamlı tesisatını kısmen dahi olsa devretmelerinin, takyit etmelerinin ve ivazsız tasarruflarda bulunmalarının tedbiren önlenmesine, aksi halde yapılan işlemlerin hükümsüz olacağına, İİK’nın 294, 295, 296 ve 297. maddelerinin uygulanmasına, bu çerçevede mühlet içinde davacı şirket aleyhine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hangi nedene dayanırsa dayansın her türlü ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve muhafaza işlemleri de dahil tüm takip işlemlerinin yapılmasının İHTİYATİ TEDBİR YOLU İLE DURDURULMASINA, yapılmış olan takiplerin bugünkü mevcut durumları aynen korunarak olduğu yerden durdurulmasına, davacı şirketin işletme konularına ilişkin faaliyetlerinin devamı için elzem olan ve icra takipleri nedeniyle muhafaza altına alınan makine, teçhizat ve araçlarının üzerindeki hacizler baki kalmak kaydıyla yediemin olarak davacı şirkete tedbiren teslimine, İİK’nın 206.maddesinin 1.sırasında yazılı imtiyazlı alacaklar için haciz yoluyla takip yapılabileceğine, mühlet sırasında rehinle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabileceğine veya başlamış olan takiplere devam edilebileceğine, ancak bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınmamasına ve rehinli malın satışının yapılmasının tedbiren önlenmesine, davacı şirketin gayrimenkulleri ve tescilli, tescilsiz tüm mülkleri ile araçları üzerine 3.kişilere devir ve temlikinin önlenmesi yolunda ihtiyati tedbir konulmasına, ayrıca üzerlerine ayni ve şahsi hak tesisinin önlenmesine ilişkin tensip ara kararları ile verilen tedbirlerin kesin mühlet içerisinde aynen devamına, komiser heyetinin kesin mühlet içerisinde aylık rapor hazırlamasına, konkordato ön projesinde revize yapılacak olur ise mahkememize bildirmelerine, konkordato ön projesinin revize edilmiş haliyle uygulanma imkanı olup olmadığı ve şirketlerin faaliyetleriyle ilgili ayrıntılı şekilde rapor hazırlamalarına, 19/12/2018 tarihinde yürürlüğe giren 7155 Sayılı Yasanın 13.maddesiyle değişik İİK’nın 286’ncı maddesi ve 30/01/2019 tarih, … Sayılı Konkordato Komiserliği ve Alacaklılar Kuruluna dair Yönetmelik hükümleri uyarınca alacaklılar kurulu oluşturulmasının zorunlu olup olmadığı değerlendirilerek kesin mühlet içerisinde inceleme yapılarak konkordato komiser heyetinin görüşü de alınmak suretiyle alacaklılar kurulu oluşturulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu çek suretlerinin incelenmesi ve davalı banka vekilinin 03.01.2020 tarihli beyanlarına göre … Şubesi … seri numaralı, 19.01.2019 tarihli, 36.000,00 TL bedelli çekin 01.02.2019 tarihinde ibraz edildiği, … Şubesi … seri numaralı, 26.01.2019 tarihli, 15.000,00 TL bedelli çekin 01.02.2019 tarihinde ibraz edildiği, … Şubesi … seri numaralı, 09.02.2019 tarihli, 20.000,00 TL bedelli çekin ise 15.02.2019 tarihinde ibraz edildiği, çeklerin keşidecisi şirket hakkında … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından verilen konkordato kararı ile keşidecinin her türlü iş ve işleminin konkordato komiserinin onayına tabi tutulduğundan bahisle davalı banka tarafından çeklere ilişkin banka sorumluluk tutarlarının ödenmediği anlaşılmıştır.
5921 sayılı ÇEK KANUNUNUN ” İBRAZ, ÖDEME, ÇEKİN KARŞILIKSIZ OLDUĞUNUN TESPİTİ VE GECİKME CEZASI” başlıklı 3. maddesinin incelenmesinde;
“Madde 3(1)– (1) Karşılığı bulunan çek, hesabın bulunduğu muhatap bankanın herhangi bir şubesine ibraz edildiğinde hamilin varsa vergi kimlik numarası saptandıktan sonra ödenir. Ancak çek, hesabın bulunduğu şubeden başka bir şubeye ibraz edildiğinde, o şubece karşılığı sorulmak suretiyle ödenir.
(2) “Karşılıksızdır” işlemi, muhatap bankanın hamile kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın dışında, çek bedelinin karşılanamayan kısmıyla sınırlı olarak yapılır.
(3) Muhatap banka, ibraz eden düzenleyici dışındaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için;
a) Karşılığının hiç bulunmaması hâlinde,
1) Çek bedeli bin Türk Lirası veya üzerinde ise bin Türk Lirası,
2) Çek bedeli bin Türk Lirasının altında ise çek bedelini,
b) Karşılığının kısmen bulunması hâlinde,
1) Çek bedeli bin Türk Lirası veya altında ise, çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmî karşılığı bin Türk Lirasına tamamlayacak bir miktarı,
2) Çek bedeli bin Türk Lirasının üzerinde ise, çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmî karşılığa ilave olarak bin Türk Lirasını,
ödemekle yükümlüdür. Bu husus, hesap sahibi ile muhatap banka arasında çek defterinin teslimi sırasında yapılmış olan dönülemeyecek bir gayri nakdî kredi sözleşmesi hükmündedir. Bu fıkradaki miktar, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan fiyat endekslerindeki yıllık değişmeler göz önünde tutularak … Bankası tarafından her yıl Ocak ayında belirlenir ve Resmî Gazete’de yayımlanır.
(4) Hamilin talepte bulunması hâlinde, karşılıksızdır işlemi; çekin arka yüzüne tahsil için bankaya ibraz edildiği tarih, hesap durumu, bankanın yükümlülüğü çerçevesinde ödediği miktar ve ibraz eden gerçek kişinin adı ve soyadı yazılmak, bu kişinin tüzel kişi adına bedeli tahsil etmesi hâlinde bu husus belirtilmek ve bu kişi ile birlikte banka yetkilisi tarafından imzalanmak suretiyle yapılır. Banka tarafından ödenen miktar düşüldükten sonra karşılıksız kalan tutar açıkça belirtilir. Hamilin imzalamaktan kaçınması hâlinde, karşılıksızdır işlemi yapılmaz.
5) Muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutar dahil, kısmî ödemenin hamil tarafından kabul edilmemesi hâlinde, ikinci fıkra hükmüne göre karşılıksızdır işlemi yapılır; ibraz tarihi ile ödememe nedeni çekin üzerine yazılır ve çek, üzerine imzası alınarak hamiline geri verilir; ön ve arka yüzünün fotokopisi banka tarafından saklanır. Çek hesabında hiç karşılığın bulunmaması ve hamilin sadece muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutarın ödenmesini talep etmesi hâlinde de bu fıkra hükmüne göre işlem yapılır.
(6) Muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutar dahil kısmî ödeme hâlinde, çekin ön ve arka yüzünün onaylı fotokopisi ücretsiz olarak hamile verilir. Çek hamili, bu fotokopiyle müracaat borçlularına veya kambiyo senetleri hakkındaki takip usullerine başvurabileceği gibi, icra mahkemesine şikâyette bulunurken dilekçesine bu fotokopiyi ekleyebilir ve bunu icra daireleri ile mahkemelerde ispat aracı olarak kullanabilir. Mahkeme veya icra dairesinin istemi hâlinde çekin aslı bu mercilere gönderilir. (2) (3)
(7) Banka;
a) Çekin karşılığının hesapta bulunmasına rağmen hamiline ödenmesinin geciktirilmesi,
b) Kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın hamile ödenmesinin geciktirilmesi,
hâllerinde, çek hamiline, her geçen gün için binde üç gecikme cezası öder. Bu hâllerde 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun hükümleri uygulanmaz.
(8) Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çekin karşılığının Türk Ticaret Kanununun 707 nci maddesi uyarınca kısmen veya tamamen ödenmemiş olması hâlinde, bu çekle ilgili olarak hukukî takip yapılamaz. İleri düzenleme tarihli çekle ilgili olarak hukukî takip yapılabilmesi için, çekin üzerindeki düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde bankaya ibraz edilmesi ve karşılıksızdır işlemine tabi tutulması şarttır.
(9) (Ek: 31/1/2012-6273/2 md.) Çekin, üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl içinde ibraz edilmemesi hâlinde, muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu sona erer.
(10) (Ek: 15/7/2016-6728/62 md.) Lehine karekodlu çek düzenlenen lehdar, teslim aldığı çeki Türk Ticaret Kanununun 780 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen sisteme kaydeder. Karekodlu çekin sisteme kaydedildiği tarihten sonra çek düzenleyen tüzel kişinin temsilcilerinde meydana gelen değişiklikler, çek hesabı sahibi tüzel kişinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. (4)” şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.
Bu yasal düzenlemelere göre banka kendisine ibraz edilen çeklerin banka sorumluluk tutarlarını ödemek durumundadır. Keşideci yönünden verilen konkordato kararı ve bu karar gereği keşidecinin iş ve işlemlerinin konkordato komiserinin onayına bağlanmış olması banka çek sorumluluk tutarları yönünden uygulanamaz. Bu yöndeki savunma ve ödememe gerekçesi yasaya uygun değildir. Bu savunma ve ödememe gerekçesi ancak banka sorumluluk tutarlarının üzerindeki kısım yönünden uygulanabilir.
Davacının davalı bankaya ibraz edilen dava konusu üç adet çekin yetkili son hamili olduğu, davalı bankaya yasal ibraz süreleri içinde çeklerin ibraz edildiği ancak davalı banka tarafından ödeme yapılmadığı anlaşıldığından, davalı bankanın her bir çek için … Bankası tarafından her yıl Ocak ayında belirlenip Resmî Gazete’de yayımlananan banka sorumluluk tutarlarını Çek Kanunun 3/7 maddesi fıkrasına göre günlük binde üç gecikme cezası ile birlikte ödemesi gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.
… Bankası tarafından her yıl Ocak ayında belirlenip Resmî Gazete’de yayımlananan banka sorumluluk tutarlarına göre; Davalı bankanın 01.02.2019 tarihinde ibraz edilen … Şubesi … seri numaralı, 19.01.2019 tarihli, 36.000,00 TL bedelli çek yönünden 1600,00 TL; 01.02.2019 tarihinde ibraz edilen … Şubesi … seri numaralı, 26.01.2019 tarihli, 15.000,00 TL bedelli çek yönünden 1600,00 TL; 15.02.2019 tarihinde ibraz edilen … Şubesi … seri numaralı, 09.02.2019 tarihli, 20.000,00 TL bedelli çek yönünden 2.030,00 TL banka sorumluluk tutarlarını ibraz tarihlerinde ödemesi gerektiği, ancak ödemediği anlaşıldığından davacının davasında haklı olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılarak davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
DAVANIN KABULÜ İLE;
1-01.02.2019 tarihinde ibraz edilen … Şubesi … seri numaralı, 19.01.2019 tarihli, 36.000,00 TL bedelli çek yönünden 1600,00 TL; 01.02.2019 tarihinde ibraz edilen … Şubesi … seri numaralı, 26.01.2019 tarihli, 15.000,00 TL bedelli çek yönünden 1600,00 TL; 15.02.2019 tarihinde ibraz edilen … Şubesi … seri numaralı, 09.02.2019 tarihli, 20.000,00 TL bedelli çek yönünden 2.030,00 TL olmak üzere TOPLAM 5.230,00 TL karşılıksız çek banka sorumluluk tutarı bedelin her bir çek yönünden ibraz tarihlerinden itibaren işleyecek günlük binde üç gecikme cezası ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 357,27-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 89,32-TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 267,95- TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye GELİR YAZILMASINA,
3-Davacı tarafından yatırılan 89,32-TL harç parasının davalıdan alınarak, davacıya ÖDENMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinden 44,40-TL başvuru harcı, 41,70- TL posta gideri olmak üzere toplam: 86,10-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı yan davada kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 3.400,00-TL nispi ücreti vekaletin davalıdan alınarak, davacıya VERİLMESİNE,
6-HMK 120. maddesi gereğince; davacı tarafından yatırılan gider avansının arta kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair, karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı miktar yönünden kesin olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı edildi. 08/09/2020

Katip …

Hakim …