Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/272
KARAR NO : 2019/923

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/09/2014
KARAR TARİHİ : 07/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması
sonucunda;
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında …’de mukim …ya Otelinin “Restoran” ve “Mağaza ” temalı iki adet ticari bölümün konseptlerinin belirlenmesi, uygulama projelerinin çizilmesi ve imalat aşamalarının kontrolünün yapılmasına ilişkin iki adet sözleşme ve bir adet protokol akdedildiği, sözleşmelerden ilkinin proje, tasarım ve mesleki kontrollük sözleşmesi başlığında akdedildiği, buna göre tarafların 400m2’lik restoran alanı ile 200m2 lik mutfak ve dış teras alanlarını teşkil eden otelin restoran isimli bölümün iç mimari, dekorasyon, tasarım ve projelerin hazırlanması için 55.000 USD+KDV ve mesleki kontrollük hizmeti verilmesi için aylık 2.500 USD +KDV ödenmesi hususunda anlaştıkları, daha sonra yapılan ek protokol ile davalı şirket tarafından onaylanan restoran mimari projesinin yeni bir mekana adepte edilmesi , yerleşim planı ve uygulama projelerinin bu yeni mekana adaptasyonu için yapılacak ilave proje çalışmaları için müvekkili şirkete 7.500 USD ödenmesinin kararlaştırıldığı, daha sonra davalı ile proje tasarım sözleşmesi imzalanarak yapımı kararlaştırılan otelin 400m2 + 200m2 kapalı alan ve açık teras bölümünü teşil eden mağazaların iç mimarı konsept ve uygulama projeliri, sunumu ve malzeme paletinin hazırlanması ile giriş katı asansör holü arkasında bir mağazalar bölümü oluşturulması, mağazaların iç dekorasyonu hariç olmak üzere genel alanlar iç mimari konsepti, uygulama projeleri, bunların sunumu ve malzeme paletinin hazırlanması karşılığında müvekkiline 70.000 USD+KDV ödenmesi hususunda anlaşıldığı, örnek proje konseptlerinin hazırlanarak değerlendirme ve seçimlerin yapılması için davalıya iletildiği, sonrasında uygulamaya yönelik çizimin, tasarımın ve projelendirmenin eksiksiz biçimde tamamlanarak davalının onayına sunulduğu, davalı tarafından ihtarname keşide edilerek işlerin malzeme seçme, onay verme süreçlerinin uzatılarak projenin sonuçlanmasının geciktirildiğini, bunun özen yükümlülüğüne aykırı olduğundan bahisle sözleşleşmelerin haklı nedenle feshedildiğinin bildirildiği, 5.900 USD tutarlı mesleki kontrollük hizmetine ilişkin tanzim ettiği faturanın iade edildiği, sözleşmelerde yükümlülüğün sadece projelerin hazırlanması ve sonrasındaki imalat süreçlerinin kontrolü ile sınırlı olduğu, uygulaması yapılan projelerin davalı şirket tarafından onaylandığı, imalat hatalarının revizyonu ile buna bağlı montaj ve düzeltmelerden kaynaklanan masraflardan sorumlu tutulamayacağını ve sözleşmelerde yer almayan bu işlerden doğan masraflara katlanılmasının beklenemeyeceğini, açıklanan nedenlerle davalının sözleşmeleri haksız feshi nedeniyle 41.706,74 TL ile 5.000,00 TL olmak üzere toplam:46.7063,74 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA VE KARŞI TALEPLER:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının her iki sözleşme kapsamında tasarım ve projelendirme hizmetleri karşılığı öngörülen bedellerin tamamını aldığını ; ancak hizmeti tam olarak yerine getirmediğini, davacının projelendirme aşamasında mevcut elektrik ve mekanik sistemleri dikkate almadığını, bu nedenle uygulama sırasında defalarca revizyon yapıldığını, bu revizyonlardan kaynaklanan masrafların davacıya fatura edilerek takas ve mahsubunun talep edildiğini, davacının sözleşmelerin haklı nedenle feshine kusurlu davranışları ile sebep olması nedeniyle cezai şart alacaklarının olduğunu, haksız ve yersiz açılan davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılması gerektiğini savunmuştur.

BOZMA ÖNCESİ YAPILAN YARGILAMA:
Tarafların Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu uyarınca hasrettikleri delilleri toplanmıştır.
Ön inceleme duruşması yapılarak tarafların iddia ve savunmaları, uyuşmazlık konusu, tarafların üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, dava şartlarının bulunup bulunmadığı, ilk itiraz olup olmadığı, tarafların sulh olup olamayacakları ortaya konulmuş ve yargılama ön inceleme duruşmasında tarafların da onay verdikleri uyuşmazlık nitelendirmesi ile sonuçlandırılmıştır.
Toplanmasına karar verilen deliller olan; sözleşmeler, protokol, faturalar, projeler, teknik şarnameler, ihtarnameler, e-mail yazışmaları getirtilerek dosyada bulundurulmuştur.
Davacının davalı yandan talepleri;
Her iki sözleşmenin de haksız feshinden kaynaklı % 5 cezai şartlar olan 2750,00 USD ve 3.500,00 USD
Kontrolörlük hizmetinden kaynaklı ödenmemiş 5.900,00 USD ve 2.950,00 USD
Proje tasarım sözleşmesinden kaynaklı fatura bakiye alacağı 5.582,72 USD
Her iki sözleşmenin de akde aykırılığının giderilmemesi nedeni ile 1.150,00 USD ve 1.150 USD cezai şart olmak üzere toplam 22.982,72 USD talep edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda tüm projeler, teknik şarntnameler, e-mail yazışmaları birlikte değerlendirilerek iş akışında bir gecikme olup olmadığı, varsa bunun hangi tarafın kusurundan kaynaklandığı, ya da bu hususun işin normal seyri olarak değerlendirilip, değerlendirilmeyeceği, yapılan imalatlarda eksik veya ayıplı yönler olup olmadğığı, eksik veya ayıplı imalat varsa bunların oluşturacağı değer eksikliği veya ayıbın giderilmesi ile ilgili masraflar hesaplanarak davacının varsa alacağından hangi miktar kesinde yapılması gerektiği, revizyon projelerinin birden fazla olmasının tarafların kusurundan kaynaklanıp kaynaklanmadığı ve bu beyanda yanların akde aykırı davranıp davranmadıkları hususunda değerlendirme yapıllması, davacının sözleşme ve yapılan iş nedeniyle talep edebileceği alacak miktarının hesaplanması yönünden mahkememizce resen seçilen konuda uzman İç Mimar …, Mimar … ve İç Mimar…marifetiyle mahallinde keşfen inceleme yaptırılarak tanzim edilen rapor ve ek rapor dosyamız kapsamına sağlanmıştır.
A-)AKDİ İLİŞKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Yanlar arasında iki ayrı sözleşme bulunmaktadır.Bunlardan birisi otelin balık restoranı ile ilgili olan proje tasarım ve mesleki kontrolörlük sözleşmesi diğeri de kapalı alan ve açık teras bölümünü de kapsayan cafe/patisserie olarak kullanılacak bölüm ve mağazaların bulunduğu kapalı alanla ilgli Proje tasarım sözleşmesidir. Yapılan restourant , mağazalar bölümü ve cafe keşfen incelenmiş , iddia ve savunma kapsamında özellikle ilgili hususlar yerinde görülmüş ve denetlenmiştir. Bilirkişilerin ortak kanaatleri mahkememizce de uygun bulunmuş ve buna göre davacının yüklendiği edimin proje hazırlamak ve projenin doğru uygulanıp uygulanmadığını kontrol etmekle yükümlü olduğunu, imalatlarla ilgili bir yükümlülüğünün bulunmadığı, imalatlardaki gecikme veya aksaklıkların davacının sözleşmesel edimlerini ilgilendirmediği , işverenin talebi üzerine yeni mekana projenin adapte edilmesi işinin de davacı yanca yapıldığı, işverenden gelen taleplerin işverenin isteği doğrultusunda projelendirildiği, ek projeler yapıldığı her iki sözleşmeden kaynaklı edimlerin davacı yanca yerine getirildiği, işi durdurmadığı, aksatmadığı, uzamasına neden olacak bir davranışının bulunmadığı anlaşılmıştır. Her ne kadar davalı yan mağaza tavanlarının bitirilmediğini savunmuş ise de; bu iş davacının projesi dışında bir işitir. Mağaza iç dekorasyon işi de davacının üstlendiği bir iş değildir.Zira yapılacak işlerin ne olduğu sözleşmede oldukça açık olarak yazılmıştır. Yapılan keşif sonrası alınan raporda davacının her iki sözleşmeye ve ilk sözleşmenin ek protokolüne göre edimini yerine getirdiği bildirilmiştir. Bu husus yerinde de görülmüştür.

B) SÖZLEŞMENİN FESHİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Yukarıda açıklanan gerekçe ve tarafların sunduğu deliller ve yazışmalar incelendiğinde akdin feshinin “davalının haksız feshi” niteliğinde olduğu, fesih gerekçelerinin hiçbirinin mevcut olmadığı anlaşılmaktadır. Bu hali ile fesih haksız fesih olarak nitelendirilmiştir.

C-) İŞ BEDELİ BAKİYESİ:
Eksik ve ayıplı bir iş bulunmadığı tespit edilmiştir. Tarafların üzerinde anlaştığı rakam ile ödemeler de taraflar arasında çekişme konusu değildir. Her iki sözleşeme nedeni ile ödenmeyen kısmi fatura alacağı 5.582,72 USD dir. Yapılan iş karşılığı bu bedelin davalıdan tahsili gerekmektedir.
Akdin feshinden sonra davacının feshedilmiş sözleşmeye rağmen hizmet verdiği, kontrolörlük yaptığı kabul edilemez. Zaten davacının bu talepleri akdin feshinin geçersiz olduğu ve normal süreye tekabül eden aylık ödemeleri alması gerektiği savından kaynaklanmaktadır. Akdin haksız feshi halinde tarafların hak ve yükümlülükleri hem sözleşmede hem de Borçlar Kanunu’nda bellidir. Tazminat ve cezai şart talebi mümkün ise de; verilmeyen ve verilme imkanı bulunmayan hizmetlerin aylık faturasının kesilmesi bu ücrete hak kazanılmasına yetmeyecektir. Bu nedenle alacak kaleminden olan 5.900 USD ve 2.950,00 USD lik faturalardan kaynaklı alacakla ilgili dava fazlaya ilişkin istemlerle birlikte reddedilmiştir.

D-) CEZAİ ŞART İSTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Davacı yan sözleşmede bulunan iki ayrı cezai şarta ilişkin maddenin birlikte uygulanarak kendilerine verilmesini talep ve dava etmiştir.
Bunlardan biri haksız fesih halinde ödenecek cezai şart , diğeri de akde aykırılığın giderilmesi, giderilinceye kadar günlük olarak belirlenmiş cezai şarttır.
Bilirkişi heyeti her iki cezai şartın da talep edilebileceğini mütalaa etmiştir. Ancak mahkememiz raporun bu hukuki boyutundan farklı bir hukuki kanattedir.
Dönme cezası olarak kararlaştırılan cezai şart akdin zamanından önce ve haksız feshi halinde istenebilir. Bu durumda davalı yan akdi süresi beklenmekesizin ve haklı bir nedene de dayanmaksızın feshetmiş olmakla her iki sözleşme bedeli üzerinden hesaplanan % 5 lik maktu miktar olan 2.750 USD ve 3.500,00 USD yi talep edebilecektir.
Akde aykırılığın giderilmesi, giderilmediği beher gün için 50,00 USD cezai şartla ilgili düzenleme ise İFAYA EKLİ cezai şarttır. Akidden dönülmüş olmakla artık ifaya ekli olarak
istenecek cezai şart da talep edilemeyecektir. Zira bu durumda zaten ifa da imkansızdır. Bu nedenle her iki sözleşme nedeni ile kısmi dava konusu yapılan 2.300,00 USD lik cezai şart istemi de yerinde görülmemiştir.

E-) MANEVİ TAZMİNAT İSTEMİ:
Sözleşmenin haksız feshi akde aykırılık oluştursa da; davacının bu nedenle kişilik haklarının ağır bir saldığrıya uğradığına dair bir delil ve maddi olgu bulunmamaktadır. Her aksız eylem manevi tazminatı gerektirir eylem değildir.Bu nedenle manevi tazminat isteminin koşulları bulunmadığından bu talebin de reddine karar vermek gerekmiştir.
Açıklanan bu nedenlerle iş bedeli faturasının ödenmeyen KDV sinden kaynaklı 5.582,72 USD lik alacak ile her iki sözleşmeden kaynaklı haksız fesih nedeni ile cezai şart alacağı olarak 2.750,00 USD ve 3.500,00 USD olmak üzere toplam 11.832,00 USD lik alacak kabul edilmiş, akdin feshinden sonraki döneme ilişkin hizmet bedeli olarak talep edilen 5.900,00 USD, 2.950,00 USD ile 2.300,00 USD ifaya ekli cezai şart ve manevi tazminata ilişkin 5.000,00 TL lik istem reddedilmiştir. Reddedilen kısmın ücreti vekalete karşılık gelen TL karşılığı maddi tazminat açısından 20.246,17 TL dir.
İhtarname ve verilen önel gözetilerek kabul edilen alacakla ilgili temerrüdün 3.3.2012 tarihi olduğu da gözetilerek hüküm kurulmuştur.

BOZMA İLAMI:
Mahkememizce verilen, 28/12/2015 tarih ve… Esas-…Karar sayılı karar, Yargıtay 15. Hukuk Dairesi tarafından 05/02/2018 tarih ve 2016/2428 Esas ve 2018/363 Karar sayılı karar ile; “
” … Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne dair karar verilmiş, verilen karar taraf vekillerince yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; davacının istek kalemleri arasında yer alan 2012 yılı Kasım, Aralık ve 2013 yılı Ocak ve Şubat aylarına ilişkin mesleki kontrollük hizmeti bedeline ilişkin talebin reddedilmesi doğru olmamıştır. Nitekim, bu işe ilişkin sözleşme 08.02.2013 tarihli ihtar ile feshedilmiş olup bu tarihe kadar yüklenici bedele hak kazanacaktır.
O halde mahkemece yapılacak iş; davacı yüklenicinin sözleşme kapsamında 2012 yılı Kasım ve Aralık ayları ile 2013 yılı Ocak ayı ve Şubat ayına ilişkin ise fesih tarihine göre 8 günlük kontrollük bedelini hesaplayıp bu miktarı da hüküm altına almaktan ibarettir.

SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca hükmün davacı yararına BOZULMASINA, …” gerekçesiyle bozulmuş, dosya yeniden yargılama yapılmak ve karar verilmek üzere mahkememize gönderilmiş, mahkememizce, bozma sonrası tensip tutanağı düzenlenerek, yeni duruşma gün ve saatiyle birlikte taraflara tebliğ edilmiştir.
Mahkememizin 07/10/2019 tarihli celsesinde, Yargıtay 15. HD.’nin bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş ve yargılamaya devam olunmuştur.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasıdır.
Yargıtay bozma ilamının sadece, davacı yüklenicinin sözleşme kapsamında 2012 yılı Kasım ve Aralık ayları ile 2013 yılı Ocak ayı ve Şubat ayına ilişkin ise fesih tarihine göre 8 günlük kontrollük bedelininin hesaplanıp bu miktarın da hüküm altına alınması hususunu kapsadığı ve bozma ilamının bu haliyle de açık ve ayrıntılı olduğu anlaşıldığından, ayrıca bilirkişi incelemesi yaptırılmasına ve delil toplanmasına gerek duyulmamış ve kontrollük bedeline ilişkin olarak talep
edilen miktarların tanzim edilen faturalar sonucu açık ve net olduğu anlaşıldığından, Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda gerekli hesaplama yapılarak ve taleple de bağlı kalınmak suretiyle kontrollük bedeline ilişkin talebin de kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE;
1-Davacının iş bedelinden kalan fatura bakiyesinden kaynaklı 5.582,72 USD fatura alacağı, haksız fesihten kaynaklı 2.750,00 USD ve 3.500,00 USD ile kontrollük hizmet bedeli olan 5.900,00 USD ve 2.950,00 USD olmak üzere toplam 20.682,72 USD alacak istemlerinin kabulüne, bu miktarın davalıdan alınıp davacıya verilmesine, alacağa 03/03/2012 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca temerrüt faizi uygulanmasına,
2-Sözleşme feshedilmiş olmakla ifaya ekli cezai şart talep edilemeyeceği anlaşıldığından talep edilen her iki sözleşmeden kaynaklı TOPLAM 2.300,00 USD cezai şart istemi yerinde görülmediğinden REDDİNE,
3-Davacının manevi tazminat isteminin koşulları oluşmadığından REDDİNE,
4-Alınması gereken (dava tarihindeki kur baz alınmak suretiyle 20.682,72 USD X 1,8158= 37.558,68 TL harca esas değer üzerinden hesaplanan) 2.565,42 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 797,65 TL kısmın mahsubu ile bakiye 1.767,77 TL harcın davalıdan alınıp, Hazineye GELİR YAZILMASINA,
-Davacı tarafından yatırılan 797,65 TL harç parasının davalıdan alınıp, davacıya verilmesine,
5-Tarafların dava sonucundaki haklılık oranına ve harçtan davada kısmen de olsa haksız çıkan davalının sorumlu olması gerektiği prensibine göre yapılan oranlama uyarınca; başvuru harcı 24,30 TL, posta gideri 294,00 TL, keşif mahkeme yolluğu 170,00 TL, bilirkişi ücreti gideri 2.250,00 TL olmak üzere toplam: 2.714,80 TL ‘nin 2.171,84 TL kısmının davalıdan alınıp, davacıya VERİLMESİNE, bakiye kısmın oranlamaya göre davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 60,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 12,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınıp, davalıya VERİLMESİNE, bakiye kısmın oranlamaya göre üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı yan davada kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 4.481,12 TL nispi ücreti vekaletin davalıdan alınıp ,davacıya VERİLMESİNE,
8-Davalı yan davada kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan alacak ve cezai şart istemi yönünden 2.725,00 TL ile manevi tazminat istemi koşulları oluşmadığından reddedilmiş olmakla; 2.725,00 TL maktu olmak üzere toplam 5.450,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınıp, davalıya VERİLMESİNE,
9-HMK 120.maddesi gereğince; taraflarınca ytırılan gider avansı ile delil avansının arta kalan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
Dair; Taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde YARGITAY TEMYİZ YOLU AÇIK olmak üzere karar verildi.

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır