Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/270 Esas
KARAR NO :2023/47

DAVA:İTİRAZIN İPTALİ (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:26/02/2015
KARAR TARİHİ:25/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında düzenlenen 26/11/2013 tarihli sözleşme ile müvekkilinin 285.000,00 TL bedel karşılığında 2 adet “çift kiriş arabalı gezer köprülü vinç” yapımını üstlendiğini, müvekkilinin vinçleri ürettiğini, bunlardan birinin montajını yapıp teslim ettiğini, diğer vincin ise montaj ve teslime hazır halde beklediğini, davalının bu vincin montaj ve teslim alınması için yer bildiriminde bulunmadığını, müvekkili tarafından yapılan bildirimlerin cevapsız bırakıldığını, müvekkilinin 18/07/2014 tarihli ihtar göndererek montaj ve teslim için yer bildirimi yapılması ve bedelinin ödenmesini istediğini, davalının cevap vermediği gibi, bedelini de ödemediğini, ilk vinç için 142.500,00 TL alacak tahsil edildiğini, ikinci vinç için ödenmesi gereken 142.500,00 TL alacağın ise ödenmediğini, davalının teslim almaktan kaçındığı özel üretim vinç bedelinin tahsili için …. İcra Müdürlüğü’nün … sayılı takip yapıldığını, itiraz üzerine takibin durduğunu belirterek, itirazın iptaline, takibin devamına, haksız itiraz nedeniyle davacı lehine tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;sözleşme gereği müvekkilinin 11.400,00 TL ödeme yaptığını, kalan 273.600,00 TL bedelin ise %30’u olan 82.080,00 TL’nin avans olarak, %30’u olan 82.080,00 TL’nin fabrika testlerinin müvekkilince onayından sonra, %25’i olan 68.400,00 TL’nin imalatların tümü sahaya ulaştıktan sonra ve %15’i olan 41.040,00 TL’nin vinç montajı tamamlanıp çalışır vaziyette müvekkiline tesliminden sonra ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davacı şirketçe 18/07/2014 tarihli ihtar gönderilmesine rağmen edimleri henüz tam olarak yerine getirmediğinden temerrüde düştüğünü, buna rağmen davacının icra takibi yaptığını, oysa müvekkilinin davacı şirkete bir borcunun bulunmadığını, ilk vincin tamamlanarak belirlenen yerde montajının yapıldığını, ancak ikinci vincin süresi içinde tamamlanmadığını ve tamamlanıp montaja hazır hale getirildiğine dair tek bir bildirim dahi yapılmadığını, vincin 01/02/2014 tarihinde teslimi gerekirken neredeyse 6 ay sonra 18/07/2014 tarihinde ihtar gönderilerek sanki müvekkilinden kaynaklanan gecikmeler nedeniyle ikinci vincin teslim edilemediği intibaının yaratılmaya çalışıldığını, bu durumun ise davacının temerrüde düştüğünü gösterdiğini, sözleşmede belirlenen teslim tarihinin kesin vade olduğunu, bu nedenle belirlenen zamanda edimini ifa etmeyen davacının bir ihtara gerek olmadan doğrudan temerrüde düştüğünü belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedeli alacağının tahsili için girişilen icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizin 06/06/2017 tarihli, 2015/262 esas ve 2017/448 karar sayılı ilamı ile yerinde görülmeyen davanın reddine karar verilmiş; karara karşı davacı tarafça istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesini yapan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi tarafından 09/04/2019 tarihli, 2019/290 esas ve 2021/457 karar sayılı ilamı ile “…Somut olayda, taraflar arasındaki sözleşme gereğince imal ve monte edilen ilk vincin bedelinin ödenmiş olduğu, dava konusu alacağın ikinci vince ilişkin olduğu ihtilafsızdır. Sözleşmenin 8. Maddesine göre, sözleşme tarihi itibariyle … gezer köprü vinci çalışır vaziyette 01/02/2014 tarihinde teslim edilecektir. Montaj mahallinin montaja hazır olmamasından kaynaklanabilecek gecikmeler teslim süresine ilave edilecektir. Ankraj plakaları ve montajı yapacak elemanlar için iş sahibi firma 3 gün önceden haber verecek, imalatçı firma belirtilen tarihte ankraj plakalalarının ve elemanlarının şantiyede hazır olmasını sağlayacaktır. Sözleşmenin 11. Maddesinde ise sözleşme bedelinin %30’u olan 82.080,00 TL avans olarak ödenecektir. %30’u olan 82.080,00 TL fabrika testleri iş sahibi firma tarafından onaylandıktan sonra, %25’i olan 68.400,00 TL imalatların tümü sahaya ulaştıktan sonra, %15’i olan 41.040,00 TL ise vinç montajı tamamlanıp çalışır vaziyette alıcı firmaya teslim edildikten sonra ödenecektir. Davacı tarafça, eserin teslimi gereken tarihten sonraki bir tarih olan 18/07/2014 tarihinde vincin hazır olduğunu bildirip, davalıdan montaj yapılacak yerin bildirilmesi ve vincin teslim alınması istenmiştir. Sözleşme gereğince vincin yapım aşamalarında belli oranlarda ödeme yapılması kararlaştırılmasına rağmen davalı tarafça ikinci vinç için herhangi bir ödeme yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, aşamalarda yapılması gereken ödemeler yapılmadığından, davacı tarafından gönderilen ihtarın tebliğ edildiği tarihe göre davalının, vinci teslim almaması ve montaj yerini bildirmemesi nedeniyle 04/08/2014 tarihinde temerrüde düştüğü sonucuna varılmaktadır. Kaldı ki, sözleşme gereğince montaj mahallinin montaja hazır edilmesi, ankraj plakaları ve montajı yapacak elemanlar için iş sahibi firma tarafından 3 gün önceden haber verilmesi iş sahibi davalı firmanın yükümlülüğünde olduğu halde davacı ihtarına bu konuda bir cevap da verilmemiştir. Bu durumda, mahkemece mahallinde keşif yapılarak davacının imalat seviyesi ve sözleşmenin 11.maddesindeki ödeme aşamaları göz önüne alınarak davacının ne miktar ödemeyi hakettiği tespit edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.
Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile, usul ve yasaya uygun bulunmayan yerel mahkeme kararının HMK’nın 353/1-a-6.bendi gereğince kaldırılarak, belirtilen şekilde inceleme yapılıp, sonucuna göre bir karar verilmesi için dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmesi gerekmiştir. …” şeklindeki gerekçeyle Mahkememiz hükmünün kaldırılmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesinin 09/04/2019 tarihli, 2019/290 esas ve 2021/457 karar sayılı kaldırma kararında belirtildiği üzere davacı yanca imali üstlenilen ikinci vincin imalat seviyesi ve taraflar arasındaki sözleşmenin 11. maddesindeki ödeme aşamaları da değerlendirilmek suretiyle davacının üstlenilen iş kapsamında ödemeye hak kazanıp kazanmadığının, kazanmışsa miktarının tespiti bakımından keşfen inceleme yapılmak üzere davacının adresi itibariyle Torbalı Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılmış, yapılan inceleme sonunda bilirkişi heyeti imalatı tamamlanan, montaja hazır duruma getirilen ikinci gezer tavan vincinin demonte vaziyette bulunduğundan, montajı yapılmamış olduğundan test işlemlerinin yapılmasının mümkün olmadığı, dizayn ve imalat aşaması sonrası gezer tavan vincin montaja hazır durumda bulunduğu, teknik inceleme sonucu dava konusu işteki %85 işlemlerinin tamamlanmış olduğu, nakliye, montaj ve test işlemlerinin yapılmaması nedeni ile %15’inin eksik kaldığı, mali yönden 07/02/2020 tarihinde yapılan keşif ve inceleme sonucunda teslimi gerçekleşen 1. vinç hakediş bedeli : 142.500,00 TL, teslime ait fatura KDV Tutarı (1. Vinç) : 25.650,00 TL, teslimi gerçekleşmeyen 2. vinç için makine mühendisinin yerinde inceleme sonucunda işin tamamlanan kısmına yönelik tespitleri uyarınca (142.500,00TL*%85) : 121.125,00TL, toplam hakediş tutarı : 289.275,00TL, davalının ödemeleri toplamı : 142.500,00TL, Hakediş Tutarı : 146.775,00TL, Sözleşme 11.2 maddesine göre imalat testlerinin yapılıp yapılmadığı hususunun tespit edilememesi sebebiyle (142.500,00*%30): 42.750,00TL, Sözleşme 11.3 ve maddelerine göre teslim sonrası yapılması gereken 2. vincin toplam ödeme tutarı (142.500,00*%25) : 35.625,00TL, davacının kalan hakediş tutarı : 68.400,00TL olduğu şeklinde rapor sunmuşlardır.
Talimat yoluyla alınan rapora yönelik itirazların değerlendirilmesi bakımından ek rapor alınmasına karar verilmişse de, dava dosyası sehven kaldırma kararından önce dosyaya rapor sunan bilirkişilere tevdii edilip bu bilirkişiler tarafından bila tarihli ek rapor hazırlanmışsa da, bu ek rapor dikkate alınmamıştır.
Talimat yoluyla dosyaya rapor sunan teknik bilirkişiden alınan 20/10/2022 tarihli ek raporda imalatı tamamlanan, montaja hazır duruma getirilen ikinci gezer tavan vincinin demonte vaziyette bulunduğundan montajı yapılmamış olduğundan test işlemlerinin yapılmasının mümkün olmadığını, dizayn ve imalat sonrası gezer tavan vincinin montaja hazır durumda bulunduğunu, teknik inceleme sonucu dava konusu işin %85 işlemlerinin tamamlanmış olduğu, nakliye, montaj ve test işlemlerinin yapılmaması nedeni ile %15 inin eksik kaldığını bildirmek suretiyle kök rapor tekrar edilmiştir.
Yapılan yargılama neticesinde tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiştir. Buna göre; taraflar arasında 2 adet vincin davacı tarafça imal ve montajı yapılarak çalışır vaziyette davalı yana teslimi hususunda 26/11/2013 tarihli sözleşmenin imzalandığı, sözleşmede özellikleri belirtilen 2 adet vincin davacı tarafça imal edilip, Akıncı – 1 HES gezer köprü vincin 01/02/20143 tarihinde, … gezer köprü vincin ise 17/12/2013 tarihinde montajı bitmiş ve çalışır vaziyette teslim edileceği, montaj mahallinin montaja hazır olmamasından kaynaklanabilecek gecikmelerin teslim süresine ilave edileceği, işin anahtar teslim tutarının 285.000,00 TL olduğu, davalı tarafından yapılacak ödemelerin 4 aşamada gerçekleştirileceği kararlaştırılmıştır.
Davacı tarafça …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile başlatılan takipte 142.500,00 TL asıl alacak ve 5.367,17 TL faiz alacağı olmak üzere toplam 147.867,17 TL alacağın tahsili talep edilmiş, davalının süresinde 10/12/2014 tarihinde yaptığı borca itiraz üzerine takip durmuştur. Buna göre itirazın iptali istemli davanın da hakdüşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşmeye konu olan vinçlerden ilkinin imalat ve montaj aşamalarının tamamlandığı, bedelinin de davalı tarafça ödendiği, bu yönde taraflar arasında bir ihtilaf bulunmadığı, ihtilafın ikinci vince ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Her bir vinç için iş bedeli 142.500,00 TL kararlaştırılmış olup, davacı tarafça icra takibinde ikinci vincin bedeli ile takip tarihine kadar işlemiş faizi talep edilmiştir.
Davacı tarafından davalıya gönderilen … 25. Noterliğinin 18/07/2014 tarihli … yevmiye numaralı ihtarında; sipariş edilen ikinci vincin imalatının çok uzun süre önce tamamlandığı, muhatap tarafından belirtilecek yerde montajının yapılarak teslim alınması için yapılan tüm bildirimlerin karşılıksız kaldığını, vincin montaja hazır halde üretim sahasında beklediğini, 10 gün içinde montaj yerinin bildirilerek vincin teslim alınması, ayırca vinç bedellerinden 191.520,00 TL’nin de 10 gün içinde ödenmesi ihtar edilmiş, ihtarname davalıya 24/07/2014 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Dosya kapsamında keşfen yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen kök v ek raporda, uyuşmazlığa konu vincin dizayn ve imalat aşaması sonrası montaja hazır durumda bulunduğu, nakliye, montaj ve test işlemleri yapılamaması sebebiyle sözleşmeye konu işin %15 eksik kaldığı tespitlerinde bulunulmuştur.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 11. maddesine göre davalı tarafça aşamalarda yapılması gereken bir kısım ödemeler yapılmadığı gibi davacı tarafından gönderilen ihtara rağmen uyuşmazlık konusu vincin teslim alınmaması ve montaj yerinin de bildirilmemesi nedeniyle davalı yan temerrüde düştüğünden ve yine bilirkişi tarafından işin tamamlanma oranı uyuşmazlık konusu vinç test edilmeden tespit edilmiş olmakla yapılan oranlamaya itibar edilmemişse de, vincin dizayn ve imalat aşamasının sözleşmeye göre yerine getirildiği, eksikliğin nakliye montaj ve test aşamalarına yönelik olduğu tespit edildiğinden sözleşmenin 11. maddesine göre davacının bir kısım ödemeye hak kazandığı kabul edilmiştir.
Uyuşmazlık konusu 1 adet vinç için iş bedeli 142.500,00 TL olup, davacı tarafından sözleşmenin 11.1 maddesine göre iş bedelinin %30’u olarak 42.750,00 TL avans ödemesi ve vincin dizayn ve imalat aşaması tamamlandığı dosya kapsamında yaptırılan bilirkişi incelemesiyle tespit edilmekle ve imalatın fabrika testinin onayı davalının temerrüdü nedeniyle gerçekleştirilmemekle sözleşmenin 11.2 maddesine göre iş bedelinin %30’u olarak 42.750,00 TL toplamı 85.500,00 TL ödemeye hak kazanıldığı; bu minvalde, davacının icra takibindeki asıl alacak talebinin 85.500,00 TL yönünden, işlemiş faiz talebinin ise davacı tarafından keşide edilen ihtarnamenin tebliğ tarihi ve tanınan mehile nazaran davalının 04/08/2014 tarihinde temerrüde düşmüş olması nedeniyle 19/11/2014 takip tarihine kadar 85.500,00 TL matrah, 106 gün ve yıllık %11,75 avans oranı üzerinden yapılan hesaplama sonucunda 2.917,54 TL yönünden haklı ve yerinde olduğu; uyuşmazlık konusu vinç halen davacı tarafta bulunmakla sözleşmenin 11.3 ve 11.4 maddelerinde belirtilen ödemelerin bu aşamada talep edilemeyeceği, fazlaya dair asıl alacak ve işlemiş faiz talebinin bu nedenle yerinde olmadığı; öte yandan, davacı yanca talep edilebilecek alacak miktarı kapsamlı bir yargılama sonucunda ve bilirkişi incelemesiyle tespit edilmiş olmakla alacağın likit olmadığı ve İİK’nın 67/2. maddesi uyarınca icra inkar tazminatı istem koşullarının da oluşmadığı sonucuna varılmış; tüm bu nedenlerle, davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; davalının, …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının 85.500,00 TL asıl alacak ve 2.917,54 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 88.417,54 TL yönüyle İPTALİNE, takibin, belirtilen alacak miktarları üzerinden ve 85.500,00 TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi yürütülmesi suretiyle takip talebindeki diğer kayıt ve koşullarla kaldığı yerden DEVAMINA, bu yöndeki fazlaya dair istemin REDDİNE,
2-Koşulları oluşmadığından davacının icra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
3-Alınması gereken 6.039,80-TL nispi karar ve ilam harcından peşin ve tamamlama harcı olarak yatan ‭2.122,35‬-TL harcın mahsubu ile eksik kalan ‭‭‭ 3.917,45‬-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacı tarafından peşin ve tamamlama harcı olarak yatırılan ‭2.122,35‬-TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacının yaptığı ilk masraf 27,70 TL, 2.150,00 TL bilirkişi ücreti, 518,20 TL posta gideri, 150,00 TL keşif araç ücreti, 384,90 TL keşif harcı, 85,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı olmak üzere toplam 3.262,20‬ TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 1.950,64TL ‘sinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, kalan kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı tarafça yapılan 20,00-TL posta gideri ve 1.300,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere 1.320,00-TL yargılama giderinden aynı orana nazaran 530,70 TL’sinin davacıdan alınıp davalıya VERİLMESİNE, kalan kısmın davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 14.146,81-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.511,93-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
8-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından sarfedilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
9-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, HMK’nın 341/1 ve 345. maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 25/01/2023

Katip …
e-imzalıdır .

Hakim …
e-imzalıdır .