Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/259 Esas
KARAR NO:2021/148

DAVA:İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :03/05/2019
KARAR TARİHİ:02/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
D A V A /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin davalı aleyhine ….İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile 250.000,00 TL tahsili zımmında icra takibi başlattığını, itiraz ile takibin durduğunu, taraflar arasında 15.08.2018 tarihli Franchise sözleşmesi imzalandığını, davalı şirkete toplam 330.850,00 TL ödendiğini bunun 267.350,00 TL’sinin davacıya, 63.500,00 TL’sinin de dekorasyon bedeli olarak …’a ödendiğini, Franchise sözleşmesinden sonra aynı şekilde taraflar arasında 19.09.2018 tarihinde alt işletme sözleşmesi de imzalandığını, ancak giderlerin cironun üzerinde olması nedeniyle müvekkilinin zarar ettiğini, borçlu şirketle görüşülerek sözleşmenin 15/2 maddesi gereği ( mağaza açılış tarihinden ilk altı ay içinde sebep göstermeksizin iade hakkına dayanarak) mağazanın ilgililere teslim edildiğini, sözleşmenin 6 aylık süre içerisinde feshedildiğini, fesih halinde sözleşme gereği tüm alınan bedellerin müvekkile ödenmesi gerektiğini, 29.12.2018 tarihinde müvekkilin işyeri kapanış işlemlerini de yaptığını, mağazadaki mevcut ürünlerin davalıya da iade edildiğini, fakat müvekkiline herhangi bir ödeme yapılmadığını, davalının ödeme emrini aldıktan sonra faturalar düzenlediğini, bu faturaların kanuni sürelerinde düzenlenmediğini belirterek davalının itirazının iptaline, takibin devamına, icra takibine haksız itiraz edilmesi nedeniyle davacı lehine icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı ile müvekkili şirket arasında bir Franchise Sözleşmesi ve Alt İşletme ve Alt Kiralama Sözleşmesi imzalanmış olduğunu, Alışveriş merkezi yönetimine karşı sorumluluklar ve sözleşme riskleri ile dekorasyonlu işyeri teslim edilmiş olduğundan davacıdan 250.000,00 TL teminat alındığını, davacının sadece bazı ilave dekorasyon işlerini yaptığını ve bunları da müvekkiline fatura ettiğini, davacının verimli bir çalışma ortaya koyamadığını, 2018 Aralık sonunda da hiçbir bildirim ve uyarıda bulunmadan işyerini kapattığını, bu hususta müvekkiline telefonla bilgi verdiğini, müvekkilinin Alışveriş Merkezi Yönetimine karşı sözleşme sorumluluğu olduğundan zor durumda eleman temin ederek dükkanı işletmeye almak durumunda kaldığını, bu gelişmeler yaşanırken müvekkili şirket yetkilisinin iyi niyetli olarak davacı ile görüşmeye çalışmış olduğunu, bu davete rağmen hesap mutabakatı yapılamadığını, 18.03.2019 tarihli ihtarname ile davacıya müvekkil şirkete olan borçlarının bildirildiğini, davacı tarafından sadece 250.000,00 TL teminatın ödendiğini, başka da bir teminat veya başka nam ile ödeme yapılmadığını davacının teminatı eksiksiz istediğini, kendisinin müvekkile olan borçlarını ve taahhütlerini yerine getirmek istemediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E /
Dava; Taraflar arasında imzalanmış olan Franchise Sözleşmesi kapsamında davacı tarafından davalıya ödenen bedellerin iadesine ilişkin başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Taraf delilleri toplanmış, taraflar arasında imzalanan sözleşmelerin birer örnekleri dosya arasına alınmış, bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Dava konusu ….lcra Dairesl’nin … E. Sayılı İcra Takip Dosyasının incelenmesinde; Davacı/alacaklı tarafından davalı/borçlu şirket aleyhine 25.02.2019 tarihinde Franchise Sözleşmesi kapsamında ödenen bedellerin iadesine ilişkin olarak sözleşmenin fesih maddesi ve ödeme belgesine dayalı takip başlatılmış, başlatılan takip ile 250.000,00 TL asıl alacak ve 8.226,03 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 258.226,03 TL alacağın tahsili talep edilmiş, davalı/borçlu vekili, müvekkilin alacaklıya böyle bir borcunun bulunmadığını belirterek icra takibine ve borca itirazı üzerine İcra Müdürlüğünce icra takibinin durdurulmasına karar verildiği görülmüştür.
Dosya içerisinde yer alan 15.08.2018 tarihli “Franchise Sözleşmesinin incelenmesinde; Sözleşmede;
Davacının “franchise alan”, davalı firmanın ise “franchise veren” olarak anıldığı,
Davacının her bir mağazasında 160.000,00 TL + KDV değerinde ürün bulunduracağı (Md.5.1.9),
Davacının davalının ortak bilgisayar işletim programını kullanmakla yüklümlü olduğu (Md.5.2.3),
Davacının mağazanın iç ve dış dizaynı ile dekorasyonunda davalının projesini aynen uygulayacağı, bu nedenle de dekorasyonu davalının tavsiye ettiği dekorasyon firmasına yaptıracağı (Md.5.3.1),
Davacının bir ay içinde satın aldığı ürünlerin bedelini ayın son gününe kadar davalıya ödemekle yükümlü olduğu, gecikme halinde altının güncel borsa bedeline endeksli olarak borcunu ödeyeceği (Md.5.4.1),
Davalının uluslararası alanda yaptığı reklamlar davacıya da yansıyacağından davacının yapılacak reklamlar için kendi katkı payını nakden davalıya ödeyeceği, reklam katkı payının 2019 için 1.000 TL/ay olarak belirlendiği (Md.5.5.3),
Davalının, davacıdan yapılan cirodan sonra (yazıldığı haliyle) %2,5 (yüzde beş) ciro katkı payı olarak davalıya bedel ödeyeceği (Md.5.5.4),
Davacının 11.276 Euro tutarında nakit teminat bedelini 11 ay içerisinde her ay eşit taksitler halinde tamamlayacağı (Md.12),
Davacının mağaza açılış tarihinden itibaren ilk 6 ay İçinde mağazayı sebep göstermeksizin iade hakkı olduğu, ödemiş olduğu dekorasyon bedelini (demirbaş) ve mağazadaki mevcutmalını iade edip, iade ettiği kadar ürün bedeli tarafına nakit olarak verileceği, ayrıca o güne kadar ödemiş olduğu Euro döviz cinsinden teminat bedelinin tarafına iade edileceği (Md.15) hususlarının kararlaştırılmış olduğu görülmüştür.
Dosya içerisinde yer alan bila tarihli “Alt Kira Sözleşmesinde; Davacının alt kiracı olarak İzmir Optimun AVM’de yer alan mağazayı alt kiralama yoluyla davalıdan kiraladığı, sözleşme ile yönetim giderlerinin alt kiracı tarafından her ayın ilk 5 günü içinde davalıya ödeneceği (Md.3.4), kiralana yerin aylık kira bedelinin asıl kiraya veren ile alt kiraya veren arasında imzalanmış olan sözleşmede belirtilen bedel olduğu, asgari kira ödeme yükümlülüğünün l.yıl 3.000 Euro olduğu (Md.4.1), teminat bedeli olarak davacının davalıya 11.276 Euro nakden vereceği (Md.4.2), davacının gerek asıl kira, gerekse de alt kira sözleşmesine ilişkin damga vergisini ödeyeceği (Md.4.5) kararlaştırılmış olduğu görülmüştür.
Dosya içerisinde yer alan 19.09.2018 tarihli “Alt işletme Sözleşmesi”nde; davacının her ayın bitimini takip eden 10 gün içinde davalı ile aylık cironun belirlenmesine yönelik mutabakat yapacağı (Md.2.2.2), İşyerine ilişkin elektrik, su, İş merkezi ortak giderlere katılım payı, sigorta primleri, her türlü vergi vs. masrafın davacı tarafından ödeneceği (Md.3.1), davacının davalıya 11.276 Euro değerinde nakit veya teminat mektubu vereceği (Md.4) kararlaştırılmış olduğu görülmüştür.
Dosyamızda alınan 22.11.2019 teslim tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı …’a ait ticari defterler inceleme günü ibraz edilmediğinden davacıya ait ticari defterler üzerinde inceleme yapılamadığı; Davalı … Hiz.İth.İhr.Paz.San.Tic.A.Ş.’ye ait ibraz edilen 2018 ve 2019 yılı ticari defterlerin tasdik bilgileri ile tespit edilen hususlar raporda belirtilmiş olduğu, İbraz edilen 2018 ve 2019 yılı Yevmiye, Kebir ve Envanter defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin TTK. Md. 64 ve devam eden maddeleri ile V.U.K. 220-226 maddeleri hükmü uyarınca yasal sürelerde ve usulüne uygun şekilde yaptırıldığı, kayıt nizamına ilişkin V.U.K. 215-219 maddeleri hükümlerine ve Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri hükümlerine uygun olduğunun tespit edildiği; Davalının Ticari Defterleri Üzerinde Yapılan İncelemede Cari hesap hareketlerinin tetkikinde; Davalı tarafından davacı adına toplam 203.340,57 TL tutarında fatura düzenlendiği (33.637,85 TL’lik kısmı takip tarihi sonrasında düzenlenen fatura) ve davacı cari hesabına borç kaydedildiği, buna karşılık davacıdan 267.350,00 TL tutarında tahsilat yapıldığı (250.000,00 TL teminat dahil) ve davacı cari hesabına alacak kaydedildiği, davacı tarafından davalı adına 29.12.2018 tarihinde düzenlenen toplam 153.889,24 TL tutarındaki mal iadesi ve dekorasyon ile tadilat giderleri yansıtma faturalarının davalı cari hesabına alacak kaydedildiği, neticede davalı firmanın ticari defterlerinde 25.02.2019 takip tarihi itibariyle davacıya 251.536,52 TL (=250.000,00 – 44.226,93 + 45.763,45) borçlu gözüktüğünün tespit edildiği; Taraflar arasındaki sözleşmelerin incelendiği; İnceleme günü davacı vekili tarafından ibraz edilen ve dosyaya da sunulacağı belirtilen işletme defteri sayfa örnekleri ve fatura örnekleri ile dosya içerisinde yer alan ödeme belgelerinin tetkiki neticesinde; Davacıya ait 2018 yılı İşletme defterinin 22.12.2017 tarih, … yevmiye no ile ….Noter1iğince açılış tasdikinin yapıldığı, davalı tarafından düzenlenen 24.10.2018 tarih, 72341 nolu, 2.795,55 TL tutarındaki Damga Vergisi Yansıtma Bedeli faturası hariç takip tarihi öncesinde davalı tarafından düzenlenen ve yukarıdaki cari hesap dökümlerinde de yer alan faturaların davacıya ait işletme defteri giderler sayfası örneğinde kayıtlı olduğu, davacı tarafından davalı adına düzenlenen 29.12.2018 tarihli 83 ve 84 nolu mal iadesi ve dekorasyon ile tadilat giderleri yansıtma faturalarının işletme defterinin gelirler sayfası Örneğinde kayıtlı olduğu, dava dosyası içerisinde yer alan banka dekont örneklerinde yer alan bilgiler raporda belirtilmiş olduğu, davacı tarafından dava dışı … hesabına toplam 63.500,00 TL tutarında “Tadilat Tutarı” açıklaması ile eft yapıldığı, ancak davacıya ait 2018 yılı işletme defteri sayfa örneklerinde … adına ve/veya bu tutarda herhangi bir gider/fatura kaydına rastlanmadığı, dava dosyası içerisinde yer alan Gaziemir Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne hitaben hazırlanmış işi bırakma bildiriminde davacı …’ın işi bırakma tarihinin 29.12.2018 tarihi olarak bildirildiği; Davalı firma tarafından davacı adına düzenlenen faturalara ilişkin bilgiler raporda belirtilmiş olduğu, buna göre davalı tarafından davacı adına toplam 203.340,57 TL tutarında fatura düzenlendiği bunun 33.637,85 TL’lik kısmının takip tarihi (25.02.2019) sonrasında düzenlenen faturalar olduğu, ancak davacının işi bırakma tarihinin 29.12.2018 tarihi olduğu dikkate alındığında davacının, Aralık/2018 dönemi Kira bedelinden (19.235,65 TL), Aralık/2018 dönemi Elektrik bedelinden (300,00 TL), Sözleşme gereği kararlaştırılan Ekim-Kasım-Aralık/2018 bedelinden (3.540,00 TL) sorumlu olduğu, bunların dışında kalan Yılbaşı Vitrin Dekorasyon bedeli, dönemi Reklam Nebim iş Ortağı Program bedeli, Satış Komisyonu bedeli ile ilgili olarak önceden bedellerinin kararlaştırıldığına ve/veya fatura bedellerinin hesaplanmasına ilişkin hesap mutabakatlarının yapıldığına dair dosyada herhangi bir bilgi ve belge bulunmadığından bu fatura bedellerinin takip tarihi öncesinde tahakkuk etmediği ve takip tarihi itibariyle yapılacak hesaplamada dikkate alınmaması gerektiği kanaatinin hasıl olduğu, netice itibariyle davacının davalıdan takip tarihi itibariyle toplam 228.460,87 TL tutarında alacaklı olduğunun tespit edilmiş olduğu; ….lcra Dairesl’nin … E. Sayılı Takip Dosyası ile, davacı/alacaklı tarafından davalı/borçlu şirket aleyhine 25.02.2019 tarihli talep ile sözleşme ve ödeme belgesine dayalı takip başlatılmış, başlatılan takip ile 250.000,00 TL asıl alacak ve 8.226,03 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 258.226,03 TL alacağın tahsili talep edilmiş olduğu, davalı/borçlu vekilinin, müvekkilinin alacaklıya böyle bir borcunun bulunmadığını belirterek icra takibine ve borca itiraz ile takibi durdurmuş olduğu, dosya içerisinde davalıya icra takibinden önce ihtarname gönderildiğine dair bir iddia ve delil bulunmadığından davalının icra takibi ile temerrüde düştüğü, takip tarihine kadar işlemiş faiz tutarının bulunmadığının tespit edilmiş olduğu; Sonuç olarak, davacının takip tarihi itibariyle davalıdan 228.460,87 TL alacaklı olduğu (asıl alacak) davalının icra takibi ile temerrüde düştüğü, takip tarihine kadar işlemiş faiz tutarının bulunmadığı bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu, denetime elverişli ve karar vermeye uygun bulunmuştur.
İddia, savunma, dosya kapsamında toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporuna göre yapılan değerlendirmede;
Taraflar arasında bir Franchise Sözleşmesi ve Alt İşletme Sözleşmesi ve Alt Kiralama Sözleşmesi imzalanmış olduğu, ayrıca bu sözleşmeler kapsamında davacı tarafından davalıya 250.000,00 TL teminat olarak ödeme yapıldığı hususunda çekişme bulunmamaktadır.
Taraflar arasındaki sözleşmeler detaylı olarak incelenmiştir.
15.08.2018 tarihli Franchise Sözleşmesinin 15/2 maddesinde, davacının mağaza açılış tarihinden itibaren ilk 6 ay içinde mağazayı sebep göstermeksizin iade hakkı olduğu, ödemiş olduğu dekorasyon bedelini (demirbaş) ve mağazadaki mevcut malını iade edip, iade ettiği kadar ürün bedeli tarafına nakit olarak verileceği, ayrıca o güne kadar ödemiş olduğu Euro döviz cinsinden teminat bedelinin tarafına iade edileceği kararlaştırılmıştır.
Bu maddeye göre, davacının sebep göstermeksizin sözleşmeden dönme hakkının olduğu değerlendirilmiştir.
Taraflar arasındaki Franchise Sözleşmesinin 15.08.2018 tarihinde imzalandığı, imza tarihi itibarı ile yürürlüğe girdiği, davacının sözleşmeden döndüğüne dair dosyaya bir ihtarname sunmadığı ancak vergi dairesine yapılan bildirime göre davacı …’ın işi bırakma tarihinin 29.12.2018 olduğu, davacı tarafından davalı adına düzenlenen 29.12.2018 tarihli 83 ve 84 nolu mal iadesi ve dekorasyon ile tadilat giderleri yansıtma faturalarının davalı işletme defterinin gelirler sayfası örneğinde kayıtlı olduğunun bilirkişi tarafından tespit edildiği, bu kapsamda sözleşmeden dönme tarihinin 29.12.2018 tarihi olduğu, yani davacı tarafından sözleşmeden 6 aylık süre dolmadan dönüldüğü anlaşılmıştır.
Bilirkişi tarafından, taraflar arasındaki borç alacak durumu, taraflarca sunulan kayıtlar, faturalar, ticari kayıtlar ve sözleşmeler detaylı olarak incelenerek değerlendirilmiş ve davacının takip tarihi itibariyle davalıdan 228.460,87 TL alacaklı olduğu (asıl alacak) tespit edilmiştir. Mahkememizce de bu tespite itibar edilmiştir.
Davacı tarafça, icra takibinde takip tarihine kadar işlemiş faiz talebinde de bulunulmuş ise de dava açılırken harçlandırmanın 250.000,00 TL asıl alacak üzerinden yapıldığından taleple bağlılık ilkesi gereği harçlandırılan miktar üzerinden değerlendirme yapılmış, işlemiş faize ilişkin bir değerlendirme yapılmamıştır.
Davalı tarafça, …. ATM’nin … Esas sayılı dosyasında, davacıya karşı kar kaybına ilişkin olarak dava açtıkları ve iki dosyanın birleştirilmesi gerektiği savunulmuş ise de; ilgili dosyanın celp edilerek incelenmesinde, dava dosyamızın daha önce açıldığı anlaşıldığından ve buna göre birleştirmenin ancak sonraki açılan dosyadan yapılabileceğinden bu kapsamda bir değerlendirme yapılmamıştır.
Bu nedenler ile; davacı tarafın fazlaya dair istemlerinin ve davalı tarafın tespit edilen alacak yönüyle itiraz ve savunmalarının yerinde olmadığı değerlendirilerek davanın kısmen kabulü ile davalı-borçlunun …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının 228.460,87 TL asıl alacak üzerinden iptali ile, takibin bu asıl alacak üzerinden ve bu asıl alacağa takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle devamına, fazlaya dair istemin reddine ve ayrıca alacak likit olduğundan hükmolunan 228.460,87 TL alacağın %20’sine tekabül eden 45.692,17 TL icra inkar tazminatının davalı borçludan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : GEREKÇESİ YUKARIDA AÇIKLANDIĞI ÜZERE:
1-DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE; Davalı-borçlunun …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının 228.460,87 TL asıl alacak üzerinden İPTALİ ile, takibin bu asıl alacak üzerinden ve bu asıl alacağa takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle DEVAMINA,
Fazlaya dair istemin REDDİNE,
2-Hükmolunan 228.460,87 TL alacağın %20’sine tekabül eden 45.692,17 TL icra inkar tazminatının davalı borçludan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Alınması gerekli 15.606,16 -TL karar ve ilam harcından 2.978,38-TL peşin yatırılan harcın mahsubu ile geriye kalan 12.627,78-TL eksik harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
4-Davacı tarafça yatırlan 2.978,38 TL harcın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk giderinin davanın kabul ve reddolunan miktarları dikkate alınarak 118.80 TL’sinin davacıdan, 1.201,20 TL’sinin davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
6-Davacı tarafça yapılan 44,40 başvurma harcı gideri, 200,00 TL dosya, tebligat ve posta gideri ile yargılama aşamasında yapılan bilirkişi ücreti 900,00-TL olmak üzere toplam 1.144,40 TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 1.041,40 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya VERİLMESİNE, geriye kalan kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
7-Davalı tarafça yapılan 50,90 TL yargılama giderinin davanın red kabul oranına göre hesaplanan 4,58 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE, geriye kalan kısmın davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
8-Davacı yan davada kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 24.442,26 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
9-Davalı yan davada kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 4.080,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE
10-Tarafların HMK 120 madde gereğince yatırdıkları gider avansından kalan miktarın karar kesinleştiğinde yatıran taraflara İADESİNE,
11-HMK Yönetmeliğinin 58/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın ve hükmün taraflara tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 Hafta süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır