Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/222 E. 2020/600 K. 18.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/222 Esas
KARAR NO:2020/600

DAVA: İSTİRDAT
DAVA TARİHİ: 16/04/2019
KARAR TARİHİ: 18/11/2020

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan İstirdat davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı … A.Ş. tarafından keşide edilen 27/06/2018 tarihli ve 66.493,00-TL bedelli çekin son meşru hamilinin müvekkili olduğunu, söz konusu çekin mal tedariki karşılığı olarak yine dava dışı … Elektrik şirketine tam ciro edildiğini, … Elektrik şirketine gönderilmesi için söz konusu çekin … … şubesine teslim edildiğini, ancak dava konusu çekin de içinde bulunduğu 39 adet evrakın kargo işlemi esnasında kargo şirketi görevlisinin tedbirsizliği sonucunda çalındığını, akabinde müvekkili tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile çeke ilişkin ödeme yasağı talep edildiğini ve 21/06/2018 tarihinde ilgili mahkeme tarafından çeke ilişkin olarak ödeme yasağı kararı verildiğini, ödeme yasağı sebebi ile tahsil edilemeyen çek yönünden davalı …Ş tarafından müvekkili ve diğer cirantalar aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı şirketin söz konusu çeki devralmasında ağır kusurlu olduğunu, çekin müvekkili tarafından tam ciro yöntemi ile cirolandığını ancak davalı tarafından bu hususun göz ardı edildiğini beyanla davaya konu 27/06/2018 tarihli ve 66,493,00.-TL bedelli çek tutarının şimdilik 5.000,00.-TL’sının HMK’nın 109. maddesi kapsamında çek tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ve diğer ferileriyle birlikte istirdatını, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın nispi harca tabi olduğunu, dava değerinin gösterilmediğini, dava konusu çekin müvekkili tarafından müşterisi … ile akdedilen faktoring sözleşmesine istinaden devralındığını, sözleşmenin ve işlemlerin 6361 sayılı kanunda belirtilen esaslara ve BDDK’ nın belirlediği kriterlere uygun olarak eksiksiz yerine getirildiğini, bu nedenle müvekkilinin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, davacının iddiasının aksine ciro silsilesinde herhangi bir kopukluk olmadığını, çekin davacı tarafından cirolanması kısmında davacının emrine düzenlediği şirketin tüzel kişilik unvanının tam olarak yazılmadığını ve davacının kusurlu olduğunu, bu sebeple söz konusu dava dışı cirantanın gerçek kişi tacir olduğu kanaatine varıldığını ve müvekkilinin iyiniyetli olduğunu beyanla öncelikle HMK madde 119/2 gereğince dava dilekçesinde tamamlanması mümkün olmayan eksikliklerin bulunması nedeni ile davanın açılmamış sayılmasını, aksi halde eksik harç varsa tamamlattırılmasını, davanın reddini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E /
Dava, çek bedelinin istirdatı istemine ilişkindir.
Dava dilekçesinin açıklama kısmında çek istirdatı talep edilmesi, talep sonucunda ise kısmi olarak bedel istirdatı talep edilmesi karşısında davacı vekiline talep sonucunu tereddüte mahal vermeyecek şekilde açıklamak ve eksik harç bulunması halinde ikmal etmek bakımından süre verilmiş, davacı vekili 25/10/2019 tarihli dilekçesi ile çek bedelinin davalı yanca tahsil edildiğini beyan etmiş, dava konusu çekin ve çek bedelinin istirdatını talep etmiş ve 66.493 TL çek bedeli üzerinden eksik harcı ikmal etmiştir.
Davacı yanca delil olarak, çek sureti, kargo şirketine ait ambar tesellüm fişi ibraz edilmiş, davalı yanca ise dava dışı … ile akdolunan faktoring sözleşmesi, müşterisi ile önceki ciranta arasındaki ticari ilişkiye yönelik fatura ve tevdii bordroları ibraz edilmiştir.
Dava konusu somut olaya ilişkin olarak, taraflarca sunulan deliller ile başka yerden getirtilmesi gereken tüm deliller toplanmış, gelen yazı cevapları dosyamız içerisine katılmış, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası ile dayanak çek aslı ve …. ATM … Esas sayılı dosyası celp edilerek dosyamız arasına katılmıştır.
Dava konusu çek incelendiğinde; 0004010 seri numarasıyla … … Şubesi’ne ait olduğu, keşidecisinin … A.Ş, lehtarının …. Şti olduğu, 66.493 TL tutarlı ve 27/06/2018 tarihli olarak düzenlendiği, çekteki ilk cironun lehtar şirket tarafından …. A.Ş emrine ödeyiniz şeklinde yapıldığı, takip eden cironun …. A.Ş tarafından yapıldığı, devam eden ciroya ilişkin … emrine ödeyiniz şeklindeki ibareyle davacı şirket olan … Malzemeleri Tic. San. A.Ş kaşesinin bulunduğu, kaşe üzerinde imza bulunmadığı, kaşenin hemen altında … adına atılı imzanın bulunduğu, devam eden ciroların da sırasıyla … …, … Malzemeleri … ve … A.Ş’ne ait olduğu, çekin 27/06/2018 tarihinde ibraz edildiği, ibraz edilen banka tarafından ise …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25/06/2018 tarih ve … sayılı ödeme yasağı kararına istinaden işlem yapılmadığı anlaşılmıştır.
Ön inceleme duruşması yapılarak tarafların iddia ve savunmaları, uyuşmazlık konusu, tarafların üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, dava şartlarının bulunup bulunmadığı, ilk itiraz olup olmadığı, tarafların sulh olup olamayacakları ortaya konulmuş ve yargılama ön inceleme duruşmasında tarafların da onay verdikleri uyuşmazlık nitelendirmesi ile sonuçlandırılmıştır.
Davaya konu çekin tarafların ticari defterlerine yansıyış şeklini tespit bakımından bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, mali müşavir bilirkişi tarafından sunulan raporda özetle; dava konusu …İstanbul/Bebek Şubesine ait… seri numaralı, 27/06/2018 tarihli ve 66.493,00-TL tutarlı çekin davacı ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, çekin dava dışı … San. A.Ş’yi alacaklandıracak şekilde 11/05/2018 tarihinde kayda alındığı, çekteki ciro silsilesinde davacının akabinde yer alan ciranta … ile davacı arasında mevcut herhangi bir ticari ilişkiye davacı defterlerinde rastlanılmadığı, dava konusu çekin davalı tarafından … Malzemeleri – …’den 04/06/2018 tarihli Faktoring Sözleşmesi kapsamında alınmış olduğu, söz konusu faktoring işlemi kapsamında davalı tarafından dava dışı …’e 04/06/2018 tarihinde 62.542,34.-TL tutarında bir havale yapıldığı, yapılan bu faktoring işlemine binaen yine davalı tarafından dava dışı …’e 04/06/2018 tarihli ve toplamda 3.950,66.-TL bedelli bir faiz ve faktoring masrafı faturası düzenlendiği, dosya kapsamı ve ticari defterlere göre yapılan faktoring işleminin işlemsel olarak yönetmeliğe uygun olduğu, dava konusu çekin davacı … Malzemeleri tarafından, ciro edilirken … Elektrik emrine ciro edildiği fakat ciro silsilesine bakıldığında davacıdan sonraki ilk cirantanın ise … olduğu, bu noktada çekin ciro silsilesi ve sıhhat şartı ile ilgili değerlendirmenin, davalı … şirketinin bir kusurunun bulunup bulunmadığı hususunun hukuki değerlendirmeyi gerektirdiği tespitlerinde bulunulmuştur.
Yapılan yargılama neticesinde ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı yanca … İstanbul Şubesine ait 66.493 TL tutarlı ve 27/06/2018 tarihli çekin ve bedelinin istirdatı talebinde bulunulmuştur. Davacı yanın iddiaları davaya konu çekin davacı şirket tarafından dava dışı … San. A.Ş emrine olacak şekilde tam ciro edildiği, çekin kargo aşamasında çalındığı, takip eden cironun emrine ciro edilen şirket olmaması karşısında çekteki ciro silsilesinin kopuk olduğu, davalı şirket faktoring şirketi olmakla hafif kusurundan dahi sorumlu bulunduğu noktasında toplanmıştır. 6102 sayılı TTK’nun 790. maddesine göre; “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır.” Aynı yasanın 792. maddesine göre; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” 6361 sayılı Kanun’un 9/3. maddesine göre ise; “Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri hâlinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoringşirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” Anılan yasal düzenlemeler karşısında somut olay değerlendirildiğinde, çekteki davacı şirketin kaşesinin hemen altında isim ve imzası bulunan …’nın davacı şirketin eski yetkilisi olduğu dosyaya celbolunan sicil kayıtlarından anlaşılmaktaysa da isim ve imzanın kaşe üzerinde bulunmaması, davacı şirket yetkilisi olarak imzalandığına dair bir beyan içermemesi, önceki cironun da dava dışı …. A.Ş tarafından beyaz ciro olarak yapılması ve ancak yapılan yargılama sonucunda tespit edilebilen bu yöndeki hususların çekin teslimi sırasında davalı şirket tarafından bilinmesi veyahut da araştırılması gerektiğinin çekteki ciro silsilesine nazaran davalı şirketten beklenemeyecek olması nedeniyle çekin davacı şirket tarafından tam ciro ile cirolandığı ve çekteki ciro silsilesinin bu nedenle kopuk olduğu iddiasının davalı şirkete karşı öne sürülemeyeceği, davalı şirketin çeki dava dışı … ile akdolunan faktoring sözleşmesine ve faturayla tevsik edilen alacağa istinaden devralmış olması ve çekin iktisabında kötüniyetli veyahut da ağır kusurlu olduğunun ispat olunamaması karşısında davalı şirketin çekin yetkili hamili olduğu, öte yandan davaya konu çeke dayalı olarak başlatılan …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasından ödemelerin çek keşidecisi olan dava dışı … A.Ş tarafından yapıldığının anlaşılması karşısında davacının çekin ve çek bedelinin istirdatı isteminin yerinde olmadığı sonuç ve vicdani kanaatine varılmış, davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurularak yargılama sonuçlandırılmıştır.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 54,40-TL karar ve ilam harcının peşin ve tamamlama harcı olarak alınan 85,39 + 1.051,00-TL toplam 1.136,39-TL’dan mahsubu ile fazladan yatırılan 1.081,99-TL’nın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk giderinin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve taktir olunan 9.444,09-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya VERİLMESİNE,
6-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından sarfedilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
7-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; taraf vekilleri yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/11/2020

Katip …
e-imzalıdır .

Hakim …
e-imzalıdır .