Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/172 Esas
KARAR NO:2021/581

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:08/12/2011

BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN … ESAS SAYILI DOSYASI

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:23/09/2011
KARAR TARİHİ:08/09/2021

Asıl ve birleşen alacak davalarının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
ASIL DAVA /
Davacı vekili 22/03/2012 tarihli dava dilekçesi ile, taraflar arasında 31.03.2011 ve 31.05.2011 tarihli iki ayrı “… Taşıma Sözleşmesi”nin imzalandığını, 31.03.2011 tarihli taşıma sözleşmesine göre müvekkilinin Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden (…) …’nın … bölgesine feribot aktarması yapılarak karayolu ile toz toplama tesisi malzemelerinin taşınması ve boşaltma adresinde indirilmesi işini üstlendiğini, ticari ilişkinin başladığı tarihten bu yana her iki kısmi ödemeler alındığını, davalı şirketten kaynaklanan sebeplerle yüklemelerde ve boşaltma işlemlerinde uzun süreli gecikmelerin yaşandığını, araçların sözleşmede yazılı sürelerin dışında davalı şirkete tahsisli vaziyette beklemek zorunda kaldığını, keza …’den yükleme yapan bir araçla yükleme standartlarının dışına çıkıldığını, …’de belirtilen araç cinsine göre yüklenecek emtianın farklı çıktığını, yine bir kısım hazır edilen araçların yüklemelerinin davalı şirketten kaynaklanan nedenlerle iptal edildiğini, demuraj (gecikme-bekleme) ücrctlcrini kapsayacak şekilde davalı adına 15.07.2011 tarih ve 10.200 USD bedelli faturanın düzenlenerek tebliğ edildiğini, akabinde gerek 10.200 USD’nin ödenmesi, gerekse de davalı şirketin sözleşmeye aykırı davranışlarına son vermesi için 28.07.2011 tarihli bir ihtarname gönderildiğini belirterek 10.200 USD’lik demuraj bedelinin temerrüt tarihinden itibaren işletilecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ASIL DAVADA SAVUNMA /
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesi ile, davacının taşıma işinin bir kısmının fiilen gerçekleştirilmesi için …/…’da bulunun … firması ile anlaştığını, sözleşmenin başından bu yana uygulanmayan demuraj uygulamasının karşılıklı olarak teamül haline gelmesine rağmen, davacının Nisan 2011 tarihinde oluştuğunu iddia ettiği demuraj bedelini istediğini, ancak e-mailde açıkladığı demuraj ücreti detaylandırmasında 6.200 USD için açıklama yapabildiğini, bu açıklamanın da sözleşmede yer aldığı usul ve şartlarla ispatlanamadağı, 10.200 USD’nin …’ya ödeneceğinin beyan edildiğini, talep edilen bedelin …-…’nın aracının limandan hareket etmesini sağlayacak miktar kadar olduğunu, gelişen bu süreç içerisinde parasını alamayan ve parasızlık nedeniyle aracını hareket ettiremeyen … … firmasının müvekkiline limanda bekleyen … ve … plakalı aracının hareket edebilmesi için 10.200 USD gönderilmesini telep ettiğini, müvekkilinin ticari itibarının zedelenmemesi ve müşterisi … ile ticari ilişkisinin bozulmaması için akdi sorumluluğunu da göz önünde bulundurarak bir an önce emtianın alıcısına tesliminin sağlanması amacıyla bu kez 10.200 USD’yi …’a ödediğini, … firmasının 10.200 USD’nin yetersiz olduğunu, bakiye alacaklarının geçen zaman içinde meydana gelen zararlarının ve diğer masraflarının da toplam 5.700 USD olduğunu, bu bedelin ödenmesi halinde aracın hareket edebileceğini belirtmesi üzerine müvekkilinin … firmasına 5.700 USD daha ödeme yaptığını, davacının alt taşıyanına yapılan 15.900 USD’nin ve emtianın teslimi için …’ya gönderilen personelin yol masrafları olan 1.527,00 TL’nin davacıdan tahsiline karar verilmesi amacıyla 23.09.2011 tarihinde … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyası ile dava açıldığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında … taşıma sözleşmesi imzalandığını, bu amaçla, dava dışı … Makineye ait yüklerin davacı şirket üzerinden davalıya ve onun da alt taşıyıcısı … firmasına tanıtıldığını, …-… firmasının müşterileri gönderici konumundaki … Makineye hitaben davalı üst taşıyıcı tarafından kendilerine ödeme yapılmadığını, kendilerinin … Lojistik’e ulaşamadıklarını, yaptıkları taşımalar nedeniyle Nisan 2011 tarihinden bu yana ödeme alamadıklarını, 18.06.2011 tarihinde … … -Dilovasmdan yüklenen … ve … plakalı araçların navlun ücretlerinin ödenmediğini, araçların 28 gündür parasızlıktan beklediğini ödemenin yapılması gerektiğinin bildirildiğini, bu gelişme üzerine …’nin kendilerine döndüğünü, durumun davalıya bildirilerek çözüm aranırken bu kez davalı firmanın … den hareket eden … fabrikada bekleyen 3 aracının hareket etmesi için 10.450 USD’nin ödenmesi gerektiğinin söylendiğini, bu bedelin davalıya ödendiğini bu kez davalının 1907/2011 tarihli mail ile bekleme masrafları adı altında 10.200 USD ilave ödeme talep ettiği, oysa talep edilen demuraj bedelinin sözleşmenin başından bu yana uygulanmamasının teamül haline geldiği, bu rakamın ancak 6.200 USD’nin açıklanabildiğim, bu bedelinde …-… firmasına ödeneceğinin söylendiği, bu talep üzerine davalı şirketine … 7. Noterliği’nin 20/07/2011 tarih ve … yevmiye nolu ihtarının keşide edildiğini, bu sırada davalı şirketin düzenlediği faturanın müvekkili şirkete gönderildiğini, müvekkilinin faturayı kabul etmeyerek iade ettiğini, bu aşamadan sonra davalı ile karşılıklı ihtarnamelerin keşide edildiğini, gelişen bu süreçte parasını alamayan ve parasızlık nedeniyle aracını hareket ettiremeyen … firmasının sözkonusu bedelin doğrudan kendisine ödenmesini istediğini, bu çerçevede 10.200 USD’nin … firmasına doğrudan ödendiğini, ancak … firmasının gönderilen parayı yetersiz bulduğunu, meydana gelen zarar ve diğer masrafları için ilave 5.700 USD daha gönderilmesini talep ettiğini, bu paranın da … firmasına ödendiğini, bu ödemelerden sonra davalının yük ve kamyonla hiç ilgilenmediğini, malın varma yerine teslimi için davacı şirketin kendi çalışanını 1.527 TL masraf yaparak …’ya gönderdiği iddialanyla dava ikame etmiş ve davalının alt taşıyıcısına yapılan 15.900 USD ile …’ya gönderilen personelin 1.527 TL’lik masrafının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA DA SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde ileri sürülen iddiaların gerçekleri yansıtmadığını, açılan davanın yasal ve akdi dayanaktan yoksun reddi gerektiğini, taraflar arasında farklı güzergah ve emtialan içeren 31/03/2011 ve 31/05/2011 tarihli iki aynı … taşıma sözleşmesinin imzalandığını, 31/03/2011 tarihli taşıma sözleşmesine göre müvekkili şirketin 06/04/2011 ve 16/04/2011 tarihleri arasında Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden …’nın … bölgesine feribot aktarması yapılarak karayolu ile toz toplama tesisi malzemelerinin taşınması ve boşaltma adresine indirilmesi işini üstlendiğini, 31/05/2011 tarihli sözleşme ile müvekkilimi 01/01/2011 ve 01/01/2012 tarihleri arasında Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden …’nın …/… bölgesine feribot aktarması yapılarak karayolu ile muhtelif ihracat malzemelerinin taşınması ve boşaltma adresinde indirilmesi işini üstlendiğini, ticari ilişkinin başladığı tarihten bu yana; her iki sözleşme nedeniyle müvekkil şirket tarafından muhtelif faturalar düzenlendiğini ve bu faturalan mahsuben davacı şirketten gecikmeli şekilde kısmi ödemelerin alındığını, müvekkili şirketin bu sözleşmelerden kaynaklanan edimlerini eksiksiz olarak yerine getirdiğini, davacı şirketin akdi yükümlülüklerini yerine getirmediğini, bu süreçte davacı şirkete gönderilen navlun faturaların bedellerini anlaşmaya aykırı şekilde eksik ve gecikmeli ödediğini, ancak davacı şirketin bekleme ve gecikme bedellerini ödemeye yanaşmadığını, yaşanan bu olumsuzlukların alt taşımacıya yansıdığını, bu durumda davacı şirketin alt taşıyıcı olan … ile doğrudan bağlantıya geçtiğini, ve böylece sözleşmede öngörülen bedellerin altında taşıma yaptırdığını, öte yandan davacıya fatura edilen bekleme bedellerinin ödenmemesi üzerine davacı şirket aleyhine …. Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, bu nedenle yasal dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir
G E R E K Ç E /
Asıl ve birleşen davaya yönelik olarak Mahkememizce verilen 13/10/2015 günlü ve … Esas, … Karar sayılı kararla; “Taraflar arasında imzalanan 31/03/2011 ve 31/05/2011 tarihli iki ayrı … Taşıma Sözleşmesi imzalandığı ve buna göre asıl dava da taşıma işinde davalı taraftan kaynaklanan sebeplerle gecikmeler yaşandığı bu gecikmeler sebebiyle davalının demuraj bedeli ödemesi talep edilmiş, birleşen dava da ise davalı alt taşıyanına yapılan ödeme ile emtianın teslimi için yurt dışına gönderilen personelin yol masraflarını davalı … Lojistik’ten tahsili talep edilmiştir.
Dosyamızla birleşen … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin (…. Asliye Ticaret Mahkemesi) … esas sayılı dosyasında bu davanın mahkememizdeki davadan daha önce açılmış olmasına karşın, dosyamız ile birleştirilmesine karar verildiği, temyizi kabil bu birleştirme kararının taraflarca temyiz edilmeksizin kesinleştiği ve bu itibarla mahkememizce yapılabilecek başkaca bir usulü işlemin bulunmadığı saptanmıştır.
Taraflar arasında yukarıda belirtildiği üzere 31/03/2011 ve 31/05/2011 tarihli iki ayrı … Taşıma Sözleşmesi imzalandığı ve bu sözleşmeler ile davacı … Lojistik’in Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde (…) …’nın … bölgesine feribot aktarması yapılarak, karayolu ile taşıma işinin üstlenildiği, davacının üstlendiği işin bir kısmını yurt dışı firması … şirketine yaptırdığı, ücretin alınamadığı ve parasızlık sebebiyle aracın hareket ettirilemediği gerekçesiyle … firmasının davalıdan limanda bekleyen … ve … plakalı araçların 28 gündür parasızlıktan limanda beklediği ve hareket edebilmesi için 10.200 USD ödenmesinin talep edildiği, davalının da bu bedeli ödediği, adı geçen yurt dışı firmanın ayrıca taşınmanın gerçekleştirileceği yine 5.700 USD talep etmesi üzerine bu bedelinde davalı-karşı davacı … tarafından ödendiği anlaşılmaktadır. Taşıma sözleşmelerine göre davacı-karşı davalı … Lojistik 31/03/2011 tarihli sözleşme doğrultusunda (…) …’nın … bölgesine ve 31/05/2011 tarihli sözleşme içeriğine göre de … …’den …’nın … bölgesi … şehrine kara yolu ile feribot aktarması yapılarak toz toplama tesisi malzemelerinin taşınması ve boşaltma adresine indirilmesine izin verilmesini taşıyıcı olarak üstlenildiği, taşıma işini organize ettirenin üst taşıyıcı olarak … olduğu, buna göre Türkiye’den …’ya yaklaşık 60 tır aracını kapsayan büyük montanlı bu projede eşya taşımalarının Türkiye’de başlayan kara yolu, feribot ile deniz yolu (Türkiye-… arası) ve nihai varış noktası için de kara yolu taşıması şeklinde çoklu karma multimodel taşımacılık olarak gerçekleştirildiği, üst taşıyıcı … ile dava dışı işveren … Makine İnşaat Sanayi Tic. A.Ş. arasında 01/04/2011 tarihinde multimodel taşıma sözleşmesinin kurulduğu, davalı karşı davacı …’nin müşterisi dava dışı ihracatçı firma … tarafından …’daki alıcılarına taşıyıcı … kanalıyla ihracat emtiasının sevk edildiği, dava dışı adı geçen firmanın bu sevkiyatlarla ilgili muhatabının da … olduğunun sözleşmede yer aldığını, Türkiye’den …’ya yönelik bu uluslar arası çoklu karma multimodel taşımalarda kullanılan karayolu tır karneleri ve CMR … Hamule senetleri refakatinde gönderilen eşyaların alt taşıyıcı sıfatıyla davacı karşı davalı … Lojistik tarafından, fiili taşımaların ise müteakip-alt taşıyıcı dava dışı … ve diğer muhtelif alt taşıyıcılar tarafından gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır. Yine Türkiye’den …’ya multimodel taşıma gerçekleştirilen bu taşımada karayolu aracından (Tır) boşaltma yapılmaksızın deniz yolu sonrasında aynı araç ile devam edildiği ve deniz yolu taşıması kısmına geçtiği bir uyuşmazlığın bulunmadığı, bu itibarla taşımada kayıp, hasar veya gecikmenin karayolu ile taşıma esnasında meydana geldiği yönündeki iddialar bakımından Türkiye’nin de taraf olduğu, CMR hükümleri kapsamında değerlendirme yapılması gerekmektedir. Bu noktada taşıma nedeniyle yaşanan gecikmenin davacı-karşı davalının kusurundan kaynaklanıp kaynaklanmadığının tespiti gerekir.
Davacı tarafça düzenlenen ve talebine de mesnet teşkil eden 15/07/2011 ve 10.200 USD bedelli faturanın (… navlun farkı) açıklaması yer almakta olup, demuraj ile ilgili herhangi bir beyana yer verilmemiştir. Bu noktada davacı tarafça dayanılan 18/07/2011 tarihli e-mail yazışmaları değerlendirildiğinde, 10.200 USD ve 10.400 USD , navlun ve bekleme ücretlerinin ödenmemiş olduğu gerekçesiyle davalıya ait hüküm bekletildiği, davalının yükün teslim edilmesi şartıyla bu bedelleri ödemeyi kabul ettiği anlaşılmaktadır. Taraflar arasında imzalanan ve yukarıda değinilen 31/03/2011 tarihli sözleşmenin 4.4 maddesinde; demuraj serbest süre yüklemede 96 saat ve boşaltmada 96 saattir. Süre aşımında müşteri 100 USD/gün ve KDV bekleme ücretinin taşıyıcı ilgili resmi evraklarının (gümrükleme evraklarının teslim tarih ve saatini belirten ve ilgili merci tarafından kaşelenmiş) sunmak kaydıyla taşıyıcıya ödemekle yükümlü olacağı ve ödeme şeklini düzenleyen 5.1.maddesinde de %60 peşin, %40 CMR teslimi peşin olmak üzere izin belgelerinin alınması adına taşıyıcı iş sahibinden kesin olmamakla beraber ön avans talep edebilir hükümelerine yer verildiği ve bu hükümler uyarınca demuraj ücretinin ancak ”gümrükleme evraklarının teslim, tarih ve saatini belirten ve ilgili merci tarafından kaşelinmiş halinin sunulması kaydıyla”, taşıma ücretinin tamamının ise “malın teslimi ile istenebileceği anlaşılmaktadır. Dosyaya yansıyan tüm belgelerv e özellikle e-mail yazışmalarında davacı-karşı davalı alt taşıyıcı konumunda bulunan … firması ile ihtilafa düştüğü ve bu şirketin davacıdan alacaklı olduğunu gerekçe göstererek, araçlardaki taşınan mallar üzerinde hapis hakkını kullanıp, 3 aracı teslim adresinde ve bir aracı da liman gümrük sahasında beklettiği, ayrıca Türkiye’deki ihracatçı firma … şirketine de ulaşarak, durumu detaylandırdığı, onun da müdahil olması ile üst taşıyıcı davalı-karşı davacı … ‘nin devreye girmek suretiyle davalı ile sorunu çözmeye çalıştığı, olumlu bir sonuca varılamaması üzerine ve … şirketinin talimatlarına istinaden kabul ettiği, 10.200 USD’lik demuraj ücretinin süresinden önce bu şirkete ödemek zorunda kaldığı, bu şirketin belirtilen tutumu üzerine 5.700 USD daha ödeme yapmak durumunda kaldığı anlaşılmaktadır. Davacı-karşı davalının alt taşıyıcı olan dava dışı … firması ile aralarında çıkan sorunu basiretli bir tacir gibi davranarak yönetememesi ve ihtilafın ihraççı şirkete (…) yansımasına sebep olması ve bunun üzerine davalı-karşı davacının kabul ettiği 10.200 USD’lik demuraj ücretinin süresinden önce dava dışı alt taşıyıcı … –… şirketine ödenmek zorunda kalması ve yine aynı şekilde 5.700 USD daha ödenmek zorunda kalınması hususları karşısında adı geçen dava d ışı şirket tarafından yapılan ödemeler nedeniyle davacı-karşı davalının kusuru olduğunu, bu itibarla demuraj ücretini tekrardan davalı –karşı davacıdan talep etmesinin yerinde olmadığı, buna karşılık 18/07/2011 tarihli e-mail yazışmasında davalı karşı davacının da 10.200 USD ve 10.400 USD navlun ve bekleme ücreti ödemeyi kabul etmesi karşısında davalı-karşı davacı …’nin, davacı-karşı davalı … Lojistik’ten … firmasına süresinden önce davacı-karşı davalı yerine ödemiş olduğu 10.200 USD’nin iadesini talep hakkının bulunmadığı, buna karşın davalı-karşı davacının kabulünde olmayan, davacı-karşı davalı tarafından da taraflar arasındaki sözleşmenin yukarıda belirtilen 4.4.maddesi hükmünde ön görülen evraklar ile kanıtlanamayan ve davacı-karşı davalının kusuru ile dava dışı … firmasına ödenmek zorunda kalınan 5.700 USD’yi talep hakkının bulunduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bu nedenlerle, yerinde görülmeyen asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne ve davalı-karşı davacı … tarafından gönderilen ihtarname ve tebliğ tarihine nazaran da 23/09/2011 tarihi temerrüt tarihi tkabul edilmek suretiyle 5.700 USD’nin davacı –karşı davalıdan yasal faizine ilişkin aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur. ” şeklindeki gerekçeyle asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulü ile 5.700,00 USD’nin 23/09/2011 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4-a maddesi uyarınca işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen 15/09/2015 tarihli … Esas … Karar sayılı karara karşı taraf vekillerince temyiz kanun yoluna başvurulmuş olup, temyiz incelemesini yapan Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 07/01/2019 günlü ve 2017/2774 Esas, 2019/73 Karar sayılı kararıyla; “…1- Asıl dava, taşıma sözleşmesinden kaynaklı bekleme ücretinin tahsili istemine ilişkin olup … Ltd. Şti. âkidi olan … A.Ş’den 10.200 USD bekleme ücreti talep etmiştir. Birleşen davada … A.Ş. ise bekleme ücretini … Ltd. Şti’nin alt taşıyıcısı … firmasına malın teslimi için ödemek zorunda kaldıklarını, aslında gerek … firmasının gerekse … Ltd. Şti’nin bekleme ücreti talep etme haklarının olmadığını ileri sürerek malın teslimi için … firmasına ödemek zorunda kaldıkları bedellerin ve sorunun çözümü için …’ya gönderdikleri çalışanları için yapılan masrafın âkidi … Ltd. Şti’den tahsilini talep etmiştir.
Mahkemece, … A.Ş’nin 10.200 USD bekleme ücreti ödemeyi kabul ettiğinin taraflar arasındaki yazışmalardan anlaşıldığı gerekçesiyle asıl ve birleşen davada bekleme ücreti ile ilgili hüküm kurulmuşsa da … A.Ş. davanın başından beri aslında gerek … firmasının gerekse … Ltd. Şti’nin bekleme ücreti talep etme haklarının olmadığını, zira taşımada kendilerinden kaynaklı bir gecikme olmadığını, 10.200 USD’yi malın teslimini sağlayabilmek için mecburen … firmasına ödemek zorunda kaldıklarını iddia etmiştir. Taraflar arasındaki yazışmalar incelendiğinde 3-4 aylık süreçte devam eden taşıma ilişkisi nedeniyle … Ltd. Şti’nin gecikme bedeli talep ettiği, … A.Ş’nin ise malın teslimini sağlamak için bu bedeli ödemeyi kabul ettiğini beyan ettiği ve … Ltd. Şti’ye ihtarname göndererek … firmasına 10.200 USD ödemek zorunda kalırsa bu bedeli … Ltd. Şti’nden talep edeceğini bildirdiği anlaşılmaktadır. Bu durumda … A.Ş.’nin gecikme bedeli ödenmesi yönünde geçerli bir kabulü olmadığı dikkate alınarak sözleşme çerçevesinde … Ltd. Şti’nin … A.Ş’den gecikme bedeli talep edip edemeyeceği yönünde taraf delilleri toplanılıp ortaya çıkacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmayıp gerek asıl dava gerekse birleşen dava yönünden kararın … A.Ş. yararına bozulması gerekmiştir.
2- … A.Ş. birleşen davada sorunun çözümü için …’ya gönderdikleri çalışanları için yapılan 1.527,00 TL masrafın âkidi … Ltd. Şti’den tahsilini istemiştir. Mahkemece bu taleple ilgili herhengi bir gerekçe yazılmamış ve hüküm kurulmamış olması da doğru olmayıp kararın bu yönden de … A.Ş. yararına bozulması gerekmiştir.
3- Asıl dava davacısı … Ltd. Şti. aşamalarda kendisinden talep edilen 10.200 USD ve 5.700 USD bedelin kendi alt taşıyıcıları … firmasına değil … isimli başka bir kişiye ödendiğini savunmuştur. Mahkemece bu ödemelerin … firmasına yapıldığı kabul edilerek hüküm kurulmuş ise de bu kişiye yapılan ödeme dekontlarında herhangi bir açıklama yer almadığı, … Ltd. Şti’nin de … firmasının bu husustaki yazılarını kabul etmediği dikkate alınarak bu kişinin … firması adına para tahsil etmeye yetkili bir kişi olup olmadığı, … firmasının ödemenin bu kişiye yapılmasını isteyip istemediği, dolayısıyla bu ödemenin … firmasına yapılmış bir ödeme kabul edilip edilemeyeceği hususunda bir araştırma ve değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmayıp kararın bu yönden de … Ltd. Şti. yararına bozulması gerekmiştir.
4- Bozma sebep ve şeklinde göre taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.” şeklindeki gerekçelerle sonuç olarak (1) ve (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle … A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın … A.Ş. yararına bozulmasına, (3) numaralı bentte açıklanan sebeplerle … Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın … Ltd. Şti. yararına bozulmasına, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar vermiştir.
Usul ve yasaya uygun bulunan Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 07/01/2019 günlü ve 2017/2774 Esas, 2019/73 Karar sayılı bozma kararına uyulmuştur.
Uyulan bozma ilamı uyarınca yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, bilirkişi heyeti tarafından tanzim olunan 08/07/2020 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak; incelenen mali kayıtlar açısından, davalı işletmenin davacı-karşı davalı (…) işletmesinden toplam 15.900$ (10.200$ + 5.700$) tutarında ödeme talep edebileceği, davalı-karşı davacı (…)’in dosya içeriğinde sunulan mail yazışmaları da göz önüne alındığında organize ettiği taşıma süreci açısından davacı- karşı davalı (…) işletmesi ile alt taşıyıcı anlaşması yaparak … Taşıma Sözleşmesi ile bu durumu sözleşmeye bağladığı, davacı-karşı davalı (…) işletmesinin fiili taşıma işlerini (sebepleri ve bulguları rapor içerisinde detaylı şekilde anlatılmıştır), başkaca firmalara yaptırdığı, dava konusu uyuşmazlığın temelinde … işletmesi ile alt-fiili taşıyıcılardan biriyle arasında yaşanan sorunlara dayandığı, … – … arasında alt fiili taşıma sözleşmesi oluştuğu, uyuşmazlığa konu tutarların, … işletmesinin, itirazları, dosya içerisindeki yazışmalar irdelendiğinde davacı-karşı davalı (…) işletmesi ile aralarında kurulan taşıma sözleşmesinden kaynaklı borç/alacak ilişkisinden kaynaklandığının anlaşıldığı, bu ilişkiden doğan alacak haklarını tahsil edemeyen dava dışı … işletmesinin hapis hakkı amacı güderek beklemeye sebep olduğu, bu durumun mail yazışmaları ve şikayet yazışmasından da açıkça ortaya koyulduğu, dolayısıyla uyuşmazlığa konu olan 10.200$’lık ve 5.700$’lık tutarların davacı-karşı davalı (…) işletmesinin hatasından ortaya çıkan tutarlar olduğunun anlaşıldığı, davalı-karşı davacı (…)’in, yine dosya içerisindeki mail trafiğinden her ne kadar 10.450 $ ve 10.200 $ ödemesini yapacağını belirtmiş olsa da, bu tutarları ödemek zorunda kaldığının şikayet faksı ve mail yazışmaları içeriğinden anlaşıldığı, yazışmalardan 10.450$’ın hemen 10.200$’ı teslim sonrasında ödeneceği hususunda karşılıklı diyalog kurulduğu, … yetkilisinin 10.200$’lık ödeme muhatabının ödeme yapmadan hareket etmeyeceğini belirttiklerini, ancak sonrasında 18 Temmuz 2011 (Saat 11:55)’te davacı-karşı davalı (…) yetkilisince … yetkilisine gönderilen mail içeriğinde 10.200 $’lık alacağın muhatabı olan … işletmesine talimat verilerek …’daki araç için talimat verildiğini ve işlemlerine başlanacağının iletildiğini, bu mail sonrasında atılan maillerde tekrar ödeme yapılmadan …’nın hareket etmeyeceğini belirttiklerinin anlaşıldığı, dolayısıyla uyuşmazlık konusu itibariyle Mahkemenin görevlendirmesi ve Yargıtay bozma kararları doğrultusunda mali yönden ve gümrük lojistik uygulamaları yönünden bakıldığında; a.10.200$’lık tutarın normal koşullarda muhatabı … İşletmesi iken davalı-karşı davacı (…)’in rapor içeriğinde anlatılan sebeplerle ödeme yapmak zorunluluğu doğduğu, yaptığı bu ödemelerin sebebinin … İşletmesinin hatalarına dayandığının anlaşıldığı, dolayısıyla 10.200$’lık ve 5.700$’lık tutarlara ilişkin yaptığı ödemeyi … işletmesinden talep edebileceği, b…. İşletmesinin, alt taşıyıcı ile olan sözleşme borçlarından dolayı bu tutarların meydana geldiği, dolayısıyla tutarların oluşmasında … Lojistik işletmesinin hatasının olduğu değerlendirildiğinden davalı-karşı davacı (…)’den bu tutarları talep edemeyeceğinin mahkemenin değerlendirmesine muntazır olduğu, c…. isimli şahsın … … işletmesi çalışanı olarak değerlendirilebileceği, … … faturalarındaki kaşenin …’ya atıf yapılan ve … … işletmesi yetkilisince yazılan üst yazılarda da aynı olduğu, bu sebeple … ile …-… işletmesinin ilişkili olduğunun değerlendirildiği, d.1.527 TL’lik tutarın davacı-karşı davalı (…) talep edilebilmesi için, bu tutarın dayandığı faturalar her ne kadar havayolu yolcu taşımacılığı biletine ait masraf olduğu kanaati uyandırsa da, söz konusu yolcu taşımacılığının dava konusu uyuşmazlık ile ilişkili olarak gerçekleştirildiğine dair doğrudan bir bulguya, görevlendirme yazısına vb. veriye rastlanamadığı, bu sebeple nihai takdiri mahkemede olmak üzere bu ücretin davacı-karşı davalı taraftan talep edilemeyeceğinin düşünülebileceği tespitlerinde bulunulmuştur.
Bilirkişi raporunun taraflara tebliği üzerine taraf vekilleri rapora karşı beyan ve itirazlarını içerir dilekçeler sunmuş, itirazların değerlendirilmesi noktasında alınan 17/05/2021 tarihli bilirkişi ek raporunda; kök rapordaki tespit ve kanaatlerin muhafaza edildiği bildirilmiştir.
Bilirkişi ek raporunun tebliği üzerine davacı- birleşen dosya davalı vekili tarafından rapora karşı itiraz, davalı- birleşen dosya davacı vekili tarafından beyan ve kısmi itirazda bulunulmuştur. Davacı- birleşen dosya davalı vekilinin yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılması talebi dosya kapsamı itibariyle yerinde görülmediğinden reddolunmuş, sonucu itibariyle ortak olan bilirkişi kök ve ek raporlarının dosya kapsamına uygun, ayrıntılı ve gerekçeli olarak tanzim edildiği anlaşıldığından hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
Asıl ve birleşen davadaki iddia ve savunmalar, toplanan deliller ile uyulan bozma ilamı kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda; davaların tarafları arasında … taşıma sözleşmeleri imzalandığı, asıl davada taşıma sözleşmesinden kaynaklı bekleme ücretinin tahsilinin talep edildiği, birleşen davada ise malın teslimi noktasında dava dışı alt taşıyıcıya ödenmek zorunda kalınan bedellerin ve sorunun çözümü için yapılan masrafların tahsilinin talep edildiği, davalı- birleşen dosya davacısının organize ettiği taşıma süreci açısından davacı- birleşen dosya davalısı ile alt taşıyıcı anlaşması yaptığı ve bu durumun sözleşmeye bağlandığı, davacı- birleşen dosya davalısı şirketin fiili taşıma işlerini başkaca firmalara yaptırdığı ve uyuşmazlığın da davacı- birleşen dosya davalısı ile fiili taşıyıcı olan dava dışı … firması ile yaşanan sorunlardan kaynaklandığı, dava dışı … firmasının taşıma ilişkisinden kaynaklanan haklarının davacı- birleşen dosya davalısı şirket tarafından ödenmemesi üzerine hapis hakkı uygulayarak beklemeye sebebiyet verdiği, yapılan çeşitli görüşmeler sonucunda malın tesliminin sağlanmasını teminen taşıma sürecini organize eden davalı- birleşen dosya davacısı şirketin dava dışı … firmasına 10.200 USD ve 5.700 USD ödemek zorunda kaldığı anlaşılmıştır. Asıl davada davacı yanca taraflar arasındaki sözleşmenin 4.4 maddesi uyarınca bekleme ücretinden davalı şirketin sorumlu olduğundan bahisle talepte bulunulmuşsa da mezkur ücretler, davacı- birleşen dosya davalısı şirketin fiili taşıyıcısı olan dava dışı … işletmesine yapması gereken ödemeleri yapmaması sonucu hapis hakkı kullanılarak yükün bekletilmesinden kaynaklanan ücretler olup, bu ücretlerin sözleşme ve TTK hükümleri kapsamında taşıyıcı olan davacı- birleşen dosya davalısı şirketin sorumlu olmadığı bir süreçten kaynaklanan bekleme olarak kabul edilmesi olanağı bulunmamaktadır. Yükümlülüklerine aykırı davranışı nedeniyle ortaya çıkan bekleme ücretlerinden, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri ile dosyaya mübrez mail yazışmaları da dikkate alındığında davacı- birleşen dosya davalısı şirket sorumlu olup, davalı- birleşen dosya davacısı şirketin bu bedelleri sorunun çözümü noktasında ödemek zorunda kaldığı, bozma ilamında da belirtildiği üzere bu ödemenin geçerli bir kabul sonucunu doğurmayacağı, bekleme ücretinin tahsili talepli asıl dava bakımından davacı taleplerinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. Birleşen davaya yönelik olarak davalı yanca dava konusu ödemelerin fiili taşıyıcı … firmasına değil de yetkisiz olan … isimli şahsa yapıldığı savunulmuşsa da, fiili taşıyıcı olan dava dışı … işletmesi tarafından … Taşımacılık işletmesine kesilen 5.700 USD ve 10.200 USD tutarlı faturaların üst yazılarında …’nın hesabına havale edilmesinin istenilmiş olması nedeniyle …’nın ödeme alması noktasında … işletmesi tarafından yetkilendirildiği, yetkisiz temsile ilişkin dosyaya elverişli delil ibrazında bulunulmadığı gibi, yapılan bilirkişi incelemelerinde bu yönde bir tespite ulaşılmadığı, yapılan ödemelerin geçerli olduğu, yukarıda belirtildiği üzere davalı- birleşen dosya davacısı şirketin davacı- birleşen dosya davalısı şirketin fiili taşıyıcısına yapması gereken 10.200 USD ve 5.700 USD olmak üzere toplam 15.900 USD ödemeyi sorunun çözümü noktasında yaptığı ve bu bedeli daha önce geçerli bir temerrüt ihtarında bulunulmadığından birleşen davanın açılış tarihi olan 23/09/2011 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/a maddesi uyarınca işleyecek faiziyle birlikte talep etmekte haklı olduğu, öte yandan uyuşmazlığa konu sorunun çözümü noktasında yapıldığı bildirilen 1.527 TL masrafın iadesi de talep edilmişse de dosyada yaptırılan bilirkişi incelemelerinde bahse konu masrafların uyuşmazlık konusuna ilişkin olduğunun tespit edilememesi, bu yöndeki talebin ispatı noktasında elverişli delil ibrazında da bulunulamaması nedeniyle bu yöndeki talebin yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmış, tüm bu nedenlerle asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-)ASIL DAVADA;
1-Yerinde görülmeyen davanın REDDİNE,
a)Alınması gereken 59,30-TL maktu red harcının peşin alınan 277,19 TL’den mahsubu ile karar kesinleştiğinde ve talep halinde fazla yatırılan 217,89 TL harcın davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti’ne İADESİNE,
b)Davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti’nin yaptığı yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
c)Davalı … Taşımacılık A.Ş tarafından yatırılan ve bilirkişi ücreti olarak kullanılan 675,00 TL’nın davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
d)Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret tarifesi gereğince hesaplanan 4.080,00-TL ücreti vekaletin davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti’nden tahsili ile davalı … Taşımacılık A.Ş’ne VERİLMESİNE,
B-)BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN … ESAS SAYILI DAVASINDA;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 15.900,00-USD’nin 23/09/2011 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/a maddesi uyarınca işleyecek faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
a-Alınması gereken 1.996,09-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 447,70-TL harcın mahsubu ile eksik kalan 1.548,39 TL harcın davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti’nden alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacı … Taşımacılık A.Ş’nin ilk dava açılırken peşin olarak yatırdığı 477,70TL harcın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
b-Davacının yaptığı ilk masraf 21,30-TL ve 24,00-TL posta gideri olmak üzere toplam 45,30-TL’nin red ve kabul oranına göre 43,05 TL ‘nın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, arta kalan kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
c-Davalının yaptığı 12,00-TL posta giderinin red ve kabul oranına göre 0,60-TL ‘nın davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE, arta kalan kısmın davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
d-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 4.383,15-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
e-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.527,00-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
C-)Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından sarfedilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
D-)Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; taraf vekilleri yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük yasal süre içerisinde Yargıtay nezdinde TEMYİZ kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/09/2021

Katip …
e-imzalıdır .

Hakim …
e-imzalıdır .