Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/941 Esas
KARAR NO :2020/596

DAVA: Alacak
DAVA TARİHİ: 08/10/2018
KARAR TARİHİ: 17/11/2020

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Alacak davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Taraflar arasında akdedilen Faktoring Sözleşmesi kapsamında döviz cinsi vadeli çekler karşılığında faktoring şirketinin vadeden önce finansman sağlaması noktasında anlaşmaya vardıklarını, davalı … şirketinin keşidecisi … AŞ olan, … Bankası … Şubesi … seri numaralı 30/07/2018 vadeli, 25.000 USD ile yine aynı banka ve şubenin 1570583 seri numaralı 30/08/2018 vadeli, 25.000 USD tutarlı 2 adet çek toplamı olan 50.000 USD nin 2.851 USD sini marj adı altında teminat olarak ayırmak suretiyle uhdesinde tutarak kalan 47.149 USD’ yi 26/02/2018 tarihindeki dolar kuru olan 3,77 TL üzerinden TL karşılığı 47.149 X 3,77 TL: 177.751,73 olarak davacıya 26/02/2018 tarihinde finansman sağladığını, daha sonra konu çeklerden 30/07/2018 tarihli olan çek vade tarihindeki dolar kuru 4,8965 TL üzerinden 25.000 USD x 4,8965 TL: 122.412,50 TL olarak 30/08/2018 vadeli diğer çek ise vade tarihindeki dolar kuru 6,5452 TL üzerinden 25.000 USD x 6,5452 TL: 163.630,00 TL olmak üzere 2 çekten toplam 122.412,50 TL + 163.630,00 : 286.042,50 TL davalı … tarafından tahsil edildiğini, öte yandan davalı şirketin marj adı altında teminat olarak uhdesinde tuttuğu 2.851 USD’ yi 30/07/2018 tarihinde dolar kuru 4,8965 TL üzerinden 2.851 USD x 4,8965: 10.748,27 TL olarak müvekkili şirkete ödediğini, davalı … şirketinin konu 2 çekten dolayı sağladığı finansman karşısında faiz ve masraf adı altında müvekkili davacıya 26/02/2018 tarih 949384 seri numaralı fatura ile toplam 8.862,09 TL tahakkuk ettirilerek tahsil edildiğini, nihai olarak 2 adet vadeli döviz çeki karşısında müvkekili davalıya vadeden önce yani 26/02/2018 tarihinde 177.751,73 TL finansman ve marj adı altında teminat olarak uhdesinde bıraktığı 2.851 USD karşılığı 10.748,27 TL olmak üzere toplam 188.500,00 TL ödeme yaptığını, buna karşın toplamı 50.000 USD olan 2 adet çekten vade tarihleri itibariyle 122.415,50 TL + 163.630,00 TL: 286.042,50 TL ile 8.862,09 TL faiz ve masraf olmak üzere toplam 294.904,59 TL tahsilat yapıldığını, yani alınan ve verilen arasında faktoring lehine 294.904,59- 188.500,00= 106.404,59 TL fahiş bir fark olduğunu, faktoring tarafından sağlanan finansman karşılığında bilgileri verilen fatura karşılığı alınan 8.862,09 TL faiz- komisyon ve masrafın verilen hizmet bedeli olduğu ve işbu bedel karşılığında finansman sağlandığı düşünüldüğünde 106.404,59 TL – 8.862,59 TL= 97.542,00 TL nin müvekkili davacıya iadesi gerekirken davalı … tarafından ödenmediğini, bu alağın dolardaki ani yükselişten kaynaklı kur farkından olduğu, gerçek faktoring kapsamında müvekkile sağlanan hizmet karşılığında hizmet bedeli alınmış olmasına rağmen kur farkından kaynaklı bu fahiş farkın müvekkiline ödemediğini, bu kapsamda işbu davanın açılması zarureti doğduğu belirtilerek; kur farkından kaynaklı 97.652,00 TL alacağın çeklerin tahsil edildiği 30/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle, yargılama masrafları ve vekalet ücretiyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
S A V U N M A /
Somut olayda, müvekkil şirket ile … firması arasında imzalanan Faktoring Sözleşmesi ve bilcümle ekleri çerçevesinde davaya konu alacak ve bu alacağın ödeme vasıtası (toplam 50.000 USD’lik 2 çek) müvekkil şirkete devir ve temlik edildiğini, fatura alacaklısı/ müşterimiz … ile fatura borçlusu … arasındaki işleme konu faturalar, döviz kurları belirtilerek TL üzerinden ( döviz TL’ye çevrilerek ) düzenlendiğini, bu iki fatura alacağına istinaden fatura borçlusu … firması tarafından, … firmasına 2 adet toplamı 50.000 USD olan çekler verildiğini, müvekkili şirketin alacaklarını kendisine verilen işbu ödeme aracı çeklere dayanarak talep edebileceğini, müvekkil şirketçe vade geldiğinde de 50.000 USD tahsil edilmesi icap ettiğini, işlem TL olarak yapılmadığını, DEK işlemi yapıldığını, davacının finansmanı TL kullanmış olması yasal zorunluluklar sebebiyle olduğunu, döviz olarak ödeme yapılmasının yasal düzenlemeler sebebiyle mümkün olmadığını, davacının da zaten talimat vererek ödemenin TL olarak yapılmasını talep ettiğini, DEK İşlem Tahhütnamesinde davacı tarafından, açıkça “..dövize endeksli faktoring işlemi gerçekleştirilmiştir.” şeklinde beyanda bulunduğunu, çeklerin döviz olması durumuna ilaveten, DEK işlem yapılarak da müvekkil şirketin alacağının döviz alacağı olduğu kararlaştırıldığını, DEK işlem yapılmış olması zaten bu anlama geldiğini, müvekkili şirketin kendisine verilen döviz çeklere dayanarak alacağını talep edebileceğini, yani vadeler geldiğinde müvekkili şirketin 50.000 USD tahsil etmiş olması gerektiğini, tahsil tarihindeki kurun bir önemi bulunmadığını, müvekkili şirketin alacağının 50.000 USD olduğunu, kur farkı doğmadığını, alacağın zaten TL değil USD olduğunu, müvekkili şirket aleyhine bir kur farkı doğmasının mantıken mümkün olmadığını, DEK İşlem Taahütnamesi’nde davacının, kur farkı oluşması durumunda bu kur farkından kendisinin sorumlu olduğunu kabul ve beyan ettiğini, bahsedilen kur farkının müvekkil şirket aleyhine bir şekilde ortaya çıkmasının mümkün olmadığını, burada bahsedilen kur farkının, vadede döviz tahsilatının yapılması ve fakat bu döviz tahsilatının kullandırılan finansmanı kapatmaması hali için öngörüldüğünü, bu halde tacir olan davacının, artık kur farklarından dolayı bir talepte bulunamayacağını, kaldı ki, DEK İşlem Taahütnamesi’nde kur farklarından dolayı davacıya bir ödeme yapılacağı yönünde bir düzenleme bulunmadığını, aksine davacının kur farklarından ve risklerinden kendisinin sorumlu olduğunu kabul ettiğini, bu belgede de davacı tarafından 50.000 USD için 47.149 USD karşılığı (3.77 kur üzerinden) olarak 177.751,73 TL finansman kullandırılması talep edildiğini, talebe uygun olarak müvekkili şirketçe finansman sağlandığını, kurun sabitlenmemiş olduğunu, ön ödeme anındaki kurun belirlenmiş olduğunu, kurun 3.77 olarak kabul edilmesinin sadece ön ödeme yani finansman sağlanması için olduğunu, müvekkili şirket alacağının USD olduğunu, çek vadelerinde bu kurun esas alınmasının mümkün olmadığını, faktoring işleminin mevzuatın aradığı tüm belge şartlar yerine getirelerek yapılmış olduğunu, davacının artık kendi elinde bulunmayan çeklerden dolayı talepte bulunamayacağını savunmuş, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E /
Dava, taraflar arasında imzalanan faktoring sözleşmesi kapsamında kur farkından kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Taraf delilleri toplanmış, uzman bilirkişiden rapor alınmıştır.
Taraflar arasında 25.07.2016 tarihinde 3.000.000,00 TL’lik Faktöring Sözleşmesi tanzim edildiği, Sözleşmenin konusunun; “…Müşterinin daha önce doğmuş ve/veya sözleşme süresi içinde işletmesi ile ilgili olarak yurtlçi/yurtdışı mal, hizmet satışlarından doğan alacaklarını peşinen ve toptan FAKTÖR’ a devri(temliki) suretiyle faktöring hizmetlerinden yararlandırılmasından ibarettir..” olduğu, Sözleşmenin “ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER” başlıklı VI. Bölüm 1. Maddesi delil anlaşması niteliğinde bulunduğundan, davacı banka defter, belge, bilgisayar kayıtları ve kredi ekstre kayıtları esas alındığı görülmüştür. Sözleşmenin “FAKTÖRİNG HİZMETLERİNİN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER başlıklı II. Bölüm 24. Maddesinde: “Tarafların kararlaştırılması halinde MÜŞTERİ’ye dövize endeksli finansaman kullandırılabilir. Bu halde döviz cinsinden tahsil olunan finansman, taraflarca mutabık kalınan Döviz alış kuru üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek kullandırılır. Taraflarca mutabakat sağlanması halinde Merkez bankasına efektif alış kuru esas alınacaktır. Finansman ve ferilerine geri ödemesi sırasında, geri ödeme tarihindeki TC. Merkez Bankasının Efektif satış kuru esas alınır. Bu suretle kısmen veya tamamen geri ödeme sırasında oluşabilecek ana kur farkları Müşteri’den tahsil olunur.” şeklinde olduğu, görülmüştür.
Tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu alınan bilirkişi raporunda özetle; Taraflar arasında 25.07.2016 tarihinde 3.000.000,00 TL’lik Faktöring Sözleşmesi tanzim edildiği, Sözleşmenin konusunun; “…Müşterinin daha önce doğmuş ve/veya sözleşme süresi içinde işletmesi ile ilgili olarak yurtlçi/yurtdışı mal, hizmet satışlarından doğan alacaklarını peşinen ve toptan FAKTÖR’ a devri(temliki) suretiyle faktöring hizmetlerinden yararlandırılmasından ibarettir..” olduğu, Sözleşmenin “ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER” başlıklı VI. Bölüm 1. Maddesi delil anlaşması niteliğinde bulunduğundan, davacı banka defter, belge, bilgisayar kayıtları ve kredi ekstre kayıtları esas alındığı görülmüştür. Sözleşmenin “FAKTÖRİNG HİZMETLERİNİN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER başlıklı II. Bölüm 24. Maddesinde: “Tarafların kararlaştırılması halinde MÜŞTERİ’ye dövize endeksli finansaman kullandırılabilir. Bu halde döviz cinsinden tahsil olunan finansman, taraflarca mutabık kalınan Döviz alış kuru üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek kullandırılır. Taraflarca mutabakat sağlanması halinde Merkez bankasına efektif alış kuru esas alınacaktır. Finansman ve ferilerine geri ödemesi sırasında, geri ödeme tarihindeki TC. Merkez Bankasının Efektif satış kuru esas alınır. Bu suretle kısmen veya tamamen geri ödeme sırasında oluşabilecek ana kur farkları Müşteri’den tahsil olunur.” şeklinde olduğu; Davacı kayıtlarının incelenmesinde, takdiri mahkemeye ait olmak üzere davacı firmaya ait ticari defterlerin diğer yardımcı kayıt ve belgeler ile değerlendirildiğinde sahibi lehine delil niteliğine haiz olduğu, Davacı …San.ve Tic. Ltd. Şti. firmasının dava dışı … Komikasyon San. Tic. Ltd. Şti. ne sunduğu hizmet nedeniyle keşide ettiği 12.02.2018 tarih ve 172697 numaralı 58.136,54 TL ve 24.02.2018 tarih ve 172710 numaralı 134.941,81 TL’ lik faturaları tanzim ettiği, davacıya davalı tarafından keşide edilen 26.02.2018 tarih ve 949384 numaralı faiz ve masraf faturalarının, davacı firma kayıtlarına alındığının tespit edildiği, davacı firmanın, dava dışı firmaya keşide ettiği faturaların kaydı ile davacı kuruma bu faturalar karşılığı faktöring işlemi nedeniyle tevdii ettiği 2 adette toplam 50,000 USD çeklerin çıkışı ile davalı firmaya ödenen faiz ve masraf faturalarının kaydının yevmiye defterine alındığını, davacı firmanın, dava dışı … firması tarafından davacı lehine keşide edilen ve davalı kuruma kredi işlemi için tevdii edilen, 30.07.2018 ve 30.08.2018 keşide tarihli 25.000,00 ve 25.000,00 olmak üzere iki adette 50.000 USD’lik döviz çekleri ile bu çekler karşılığı sağlanan kredi işlemlerine ait işlemlerin, davalı … FAKTÖRİNG A.Ş. firmasına ait cari hesabına kayıt edildiği, cari hesabın tetkikinde; davacı yan cari hesabında, davalı …Ş. firmasının 05.10.2018 tarihi itibariyle 101.380,22 TL borçlu olduğunun kayıt edildiğinin görüldüğü; Davalı kayıtlarının tetkikinde, davalı … AŞ firmasının e- defter tuttuğu, takdiri mahkemeye ait olmak üzere davalı ticari defterlerinin diğer yardımcı kayıt ve belgeler ile birlikte değerlendirilmesinde sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, taraflar arasındaki faktoring işlemi kapsamında, davalı firma ile davacı …Ltd Şti arasında dava konusu olan, dava dışı … Ltd Şti’ nin taahhüt ettiği fatura bedelleri karşılığı keşide edilen 2 adette 30/07/2018 ve 30/08/2018 keşide tarihli 25.000,00 ve 25.000,00 olmak üzere iki adette 50.000,00 USD lik döviz çekleri ile işlemden kaynaklanan faiz ve masraflara ait faturaların davacı kurum hesaplarına kayıt edildiği, davacı firmaya gönderilen faturaların davacıya ulaştığının anlaşıldığı ancak davacı yanın bu faturalara yasal süre içerisinde herhangi bir itirazın olmadığı, cari hesabın tetkikinde, davalının, dava dışı … Ltd Şti’ tarafından davacı lehine keşide edilen ve davalı kuruma kredi işlemi için tevdi edilen 30/07/2018 ve 30/08/2018 keşide tarihli 25.000,00 ve 25.000,00 olmak üzere iki adette 50.000,00 USD lik döviz çekleri ile bu çekler karşılığı sağlanan kredi işlemlerine ait işlemlerin, davalı … firmasındaki döviz cinsi USD cari hesabına kayıt edildiği, davalı … şirketinin döviz cari hesabında davacı şirket ile arasında dava konusu olan dava dışı … şirketinin taahhüt ettiği fatura bedelleri karşılığı keşide edilen 2 adette 30/07/2018 ve 30/08/2018 vadeli 25.000,00 USD’ lik iki adet çeki ile kullandırılan dövize endeksli kredi işlemden kaynaklanan faiz ve masraflara ait faturaların davalı kurum hesaplarına kayıt edildiği, davacı firmasının 05/10/2018 tarihi itibariyle davalı cari hesabında herhangi bir borç bakiyesinin olmadığının görüldüğü; Değerlendirmede, Taraflar arasında 25.07.2016 tarihinde 3.000.000,00 TL’lik Faktöring Sözleşmesi tanzim edildiği, davacı firmanın hizmet sunduğu dava dışı … Ltd Şti firmasına keşide ettiği 12.02.2018 tarihli 58.136,54 TL ve 24.02.2018 tarihli ve 134.941,81 TL’ lik faturaların ve sözkonusu fatura alacağının ödeme aracı olan ve dava dışı firmanın borçlusu olduğu 30/07/2018 ve 30/08/2018 vadeli 25.000,00 USD tutarındaki iki adet toplamda 50.000,00 USD lik döviz çeklerinin davalı şirkete devir ve temlik edildiği, sözleşmenin “FAKTORlNG HİZMETLERİNİN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER” başlıklı (II. Bölüm 24. Maddesinde; “TarafIarın kararlaştırılması halinde MÜŞTERİ’ ye dövize endeksli olarak finansman kullandırılabilir. Bu halde döviz cinsinden tahsil olunun finansman, taraflarca mutabık kalınan Döviz alış kuru üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek kullandırılır. Taraflarca mutabakat sağlanması halinde Merkez bankasına efektif alış kuru esas alınacaktır. Finansman ve ferilerine geri ödemesi sırasında, geri ödeme tarihindeki T.C. Merkez Bankasının Efektif satış kuru esas alınır. Bu suretle kısmen veya tamamen geri ödeme sırasında oluşabilecek ana kur farkları Müşteri den tahsil olunur.” Maddesi kapsamında 26.02.2018 tarihinde 50.000,00 USD karşılığı Dövize Endeksli Kredi kullandırıldığı ve konu çeklerden 30.07.2018 tarihli olan çek vade tarihindeki dolar kuru üzerinden, 25.000 USD X 4,8965 TL= 122.412,50 TL olarak, 30.08.2018 vadeli çek ise vade tarihindeki dolar kuru 6.5452 TL üzerinden 25.000 USD x 6.5452 TL=163.630,00 TL olmak üzere 2 çekten toplam 122.412,50 TL+163.630,00 TL=286.042,50 TL’nin davalı Faktöring tarafından tahsil edildiği, nitekim, davacı …Ltd. Şti. 26.02.2018 tarihli “ALACAK BİLDİRİM FORMU ÖDEME ARAÇLARI TEVDİ BORDROSU/ÖN ÖDEME TALİMATI” ile davalı … Faktöring AŞ. firmasına hitaben düzenlediği talimatta, “ÖDEME ARAÇLARI TEVDİ BORDROSU” ile ilgili bölümde, … Bankası … Şubesine ait, keşidecisi dava dışı … San. Tic. Ltd. Şti olan; … numaralı 30.07.2018 tarihli 25.000,00 USD, 1570583 numaralı 30.07.2018 tarihli 25.000,00 USD olmak üzere toplamda 50.000,00 USD tutarındaki çekleri tevdi ettiğinin anlaşıldığı, davacı firmanın, davalı kuruma 26 02.2018 tarihinde, DEK İŞLEM TAAHHÜTNAMESİ sunduğu ve taahhütnamede, “Şirketinizle akdetmiş olduğumuz Faktöring Sözleşmesi uyarınca temlik etmiş olduğumuz alacaklarımıza yönelik dövize endeksti faktöring işlemi gerçekleştirilmiştir..” denildiği, ayrıca, 26.02 2018 tarihli … A Ş’ ye hitaben davacı tarafından düzenlenerek talimatta “Faktöring Sözleşmesi uyarınca, tarafınıza temlik etmiş olduğumuz alacaklarımızla ilgili olarak, nezdinizdeki limitimizden Kur 3.770/47.149,00 TL USD karşılığı olarak 177.751,73 TL’nin aşağıda dökümü bulunan C/H’ mıza havale ve/veya EFT yapılmasını” denildiği, bu verilere göre davacı firmanın, davalı kurumdan Dövize Endeksli Kredi kullandığı, nitekim davalı kurumunda tüm kayıtlara işlemleri USD döviz cinsinden kayıt ettiğinin görüldüğü, Dövize Endeksli Kredinin özetle, her türlü ticaretin finansmanı amacıyla, bir döviz cinsine endekslenerek Türk Lirası olarak kullandırılan ancak firma riskinin döviz olarak izlendiği kredi türü olduğu, döviz bazlı faiz oranı uygulandığı, diğer döviz kredi türlerinden temel farkının ihracat taahhüdü gerektirmemesi olduğu, kredinin vadesinde anapara, faiz (kur artışları dahil), KKDF ve BSMV tahsilatı ile kapatılması gerektiği, davalı faktöring firmasının, davacı firmaya talebi doğrultusunda 26.02.2018 tarihinde temlik aldığı 50.000,00 USD’lik çeklerin yıllık %9,41 USD Döviz faizi ile kredi kullandırdığı ve faiz olarak da toplam 2.350,69 USD tahakkuk ettirdiği, kullandırılan krediden masraflar düşüldükten sonra kalan net 47.140,00 USD karşılığı kur 3.770 TL üzerinden TL’ye çevrilerek 177.751,53 TL olarak davacıya gönderildiğinin tespit edildiği, Döviz Çeklerinin iskonto edilerek davacıya Dövize Endeksli Kredi kullandırıldığı, keşideci dava dışı firma … San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 31.08.2018 tarihinde 25.000,00 USD, 04.09.2018 tarihinde 25.000,00 USD olmak üzere toplamda 50.000,00 USD ödenerek davacı kredi hesaplarının tasfiye edildiği ve 05.10.2018 tarihi itibariyle davacı alacağının bu işlemlerle ilgili olarak kalmadığı ve kredi bakiyesinin olmadığı, Davalı tarafından kullandırılan 50.000,00 USD’lik kredi işleminin, taraflar arasında imzalanan Faktöring Sözleşmesi ve davacı firmanın talimatlarına göre, yıllık %9,40 USD faizli, Dövize Endeksli Kredi olduğu, bu nedenle DEK kredilerinin karakteri gereği, işlem günündeki döviz karşılığı TL ödenip, yine döviz karşılığı TL tahsil edilerek kapatıldığı ve davacı kurumun dava konusu işlemle ilgili Kur Farkından kaynaklanan bir alacağının olmadığının değerlendirildiği görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu denetime elverişli ve karar vermeye uygun bulunmuştur.
Dosya kapsamında toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporununa göre yapılan değerlendirmede;
Taraflar arasında 25.07.2016 tarihinde 3.000.000,00 TL’lik Faktöring Sözleşmesi tanzim edildiği, Sözleşmenin konusunun; “…Müşterinin daha önce doğmuş ve/veya sözleşme süresi içinde işletmesi ile ilgili olarak yurtlçi/yurtdışı mal, hizmet satışlarından doğan alacaklarını peşinen ve toptan FAKTÖR’ a devri(temliki) suretiyle faktöring hizmetlerinden yararlandırılmasından ibarettir..” olduğu, Sözleşmenin “FAKTÖRİNG HİZMETLERİNİN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER başlıklı II. Bölüm 24. Maddesinde: “Tarafların kararlaştırılması halinde MÜŞTERİ’ye dövize endeksli finansaman kullandırılabilir. Bu halde döviz cinsinden tahsil olunan finansman, taraflarca mutabık kalınan Döviz alış kuru üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek kullandırılır. Taraflarca mutabakat sağlanması halinde Merkez bankasına efektif alış kuru esas alınacaktır. Finansman ve ferilerine geri ödemesi sırasında, geri ödeme tarihindeki TC. Merkez Bankasının Efektif satış kuru esas alınır. Bu suretle kısmen veya tamamen geri ödeme sırasında oluşabilecek ana kur farkları Müşteri’den tahsil olunur.” şeklinde düzenleme olduğu, bu sözleşme kapsamında davalı tarafça davacı tarafa DÖVİZE ENDEKSLİ KREDİ (DEK) kullandırıldığı görülmüştür.
Davacı taraf, taraflar arasında imzalanan faktoring sözleşmesi kapsamında davalı tarafça kur farkından kaynaklı 97.542,00 TL fazladan tahsilat yapıldığını ileri sürerek bu bedelin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı taraf ise davacıdan tahsil edilen bedellerin taraflar arasındaki sözleşmeye uygun olarak alındığını ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Bilirkişi tarafından karar vermeye uygun bulunan raporunda, taraflar arasındaki sözleşme ilişkisi, alacak borç ilişkisinin kayıt durumu, sözlenme kapsamında kullandırılan kredi ve ödeme durumu detaylı bir şekilde incelenmiştir. Buna göre;
Tarafların ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, davacı yan cari hesabında, davalı …Ş. firmasının 05.10.2018 tarihi itibariyle 101.380,22 TL borçlu olduğunun kayıt edildiği; Davalı kayıtlarında, taraflar arasındaki faktoring işlemi kapsamında, davalı firma ile davacı …Ltd Şti arasında dava konusu olan, dava dışı … Ltd Şti’ nin taahhüt ettiği fatura bedelleri karşılığı keşide edilen 2 adette 30/07/2018 ve 30/08/2018 keşide tarihli 25.000,00 ve 25.000,00 olmak üzere iki adette 50.000,00 USD lik döviz çekleri ile işlemden kaynaklanan faiz ve masraflara ait faturaların davacı kurum hesaplarına kayıt edildiği, davacı firmaya gönderilen faturaların davacıya ulaştığının anlaşıldığı ancak davacı yanın bu faturalara yasal süre içerisinde herhangi bir itirazın olmadığı, cari hesabın tetkikinde, davalının, dava dışı … Ltd Şti’ tarafından davacı lehine keşide edilen ve davalı kuruma kredi işlemi için tevdi edilen 30/07/2018 ve 30/08/2018 keşide tarihli 25.000,00 ve 25.000,00 olmak üzere iki adette 50.000,00 USD lik döviz çekleri ile bu çekler karşılığı sağlanan kredi işlemlerine ait işlemlerin, davalı … firmasındaki döviz cinsi USD cari hesabına kayıt edildiği, davalı … şirketinin döviz cari hesabında davacı şirket ile arasında dava konusu olan dava dışı … şirketinin taahhüt ettiği fatura bedelleri karşılığı keşide edilen 2 adette 30/07/2018 ve 30/08/2018 vadeli 25.000,00 USD’ lik iki adet çeki ile kullandırılan dövize endeksli kredi işlemden kaynaklanan faiz ve masraflara ait faturaların davalı kurum hesaplarına kayıt edildiği, davacı firmasının 05/10/2018 tarihi itibariyle davalı cari hesabında herhangi bir borç bakiyesinin olmadığı;
Taraflar arasında 25.07.2016 tarihinde imzalanan Faktöring Sözleşmesi kapsamında, davacı firmanın hizmet sunduğu dava dışı … Ltd Şti firmasına keşide ettiği 12.02.2018 tarihli 58.136,54 TL ve 24.02.2018 tarihli ve 134.941,81 TL’ lik faturaların ve sözkonusu fatura alacağının ödeme aracı olan ve dava dışı firmanın borçlusu olduğu 30/07/2018 ve 30/08/2018 vadeli 25.000,00 USD tutarındaki iki adet toplamda 50.000,00 USD lik döviz çeklerinin davalı şirkete devir ve temlik edildiği, sözleşmenin “FAKTORlNG HİZMETLERİNİN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER” başlıklı (II. Bölüm 24. Maddesinde; “TarafIarın kararlaştırılması halinde MÜŞTERİ’ ye dövize endeksli olarak finansman kullandırılabilir. Bu halde döviz cinsinden tahsil olunun finansman, taraflarca mutabık kalınan Döviz alış kuru üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek kullandırılır. Taraflarca mutabakat sağlanması halinde Merkez bankasına efektif alış kuru esas alınacaktır. Finansman ve ferilerine geri ödemesi sırasında, geri ödeme tarihindeki T.C. Merkez Bankasının Efektif satış kuru esas alınır. Bu suretle kısmen veya tamamen geri ödeme sırasında oluşabilecek ana kur farkları Müşteri den tahsil olunur.” Maddesi kapsamında 26.02.2018 tarihinde 50.000,00 USD karşılığı Dövize Endeksli Kredi kullandırıldığı ve konu çeklerden 30.07.2018 tarihli olan çek vade tarihindeki dolar kuru üzerinden, 25.000 USD X 4,8965 TL= 122.412,50 TL olarak, 30.08.2018 vadeli çek ise vade tarihindeki dolar kuru 6.5452 TL üzerinden 25.000 USD x 6.5452 TL=163.630,00 TL olmak üzere 2 çekten toplam 122.412,50 TL+163.630,00 TL=286.042,50 TL’nin davalı Faktöring tarafından tahsil edildiği, nitekim, davacı …Ltd. Şti. 26.02.2018 tarihli “ALACAK BİLDİRİM FORMU ÖDEME ARAÇLARI TEVDİ BORDROSU/ÖN ÖDEME TALİMATI” ile davalı … Faktöring AŞ. firmasına hitaben düzenlediği talimatta, “ÖDEME ARAÇLARI TEVDİ BORDROSU” ile ilgili bölümde, … Bankası … Şubesine ait, keşidecisi dava dışı … San. Tic. Ltd. Şti olan; … numaralı 30.07.2018 tarihli 25.000,00 USD, 1570583 numaralı 30.07.2018 tarihli 25.000,00 USD olmak üzere toplamda 50.000,00 USD tutarındaki çekleri tevdi ettiği;
Davacı firmanın, davalı kuruma 26 02.2018 tarihinde, DEK İŞLEM TAAHHÜTNAMESİ sunduğu ve taahhütnamede, “Şirketinizle akdetmiş olduğumuz Faktöring Sözleşmesi uyarınca temlik etmiş olduğumuz alacaklarımıza yönelik dövize endeksti faktöring işlemi gerçekleştirilmiştir..” denildiği, ayrıca, 26.02 2018 tarihli … A Ş’ ye hitaben davacı tarafından düzenlenerek talimatta “Faktöring Sözleşmesi uyarınca, tarafınıza temlik etmiş olduğumuz alacaklarımızla ilgili olarak, nezdinizdeki limitimizden Kur 3.770/47.149,00 TL USD karşılığı olarak 177.751,73 TL’nin aşağıda dökümü bulunan C/H’ mıza havale ve/veya EFT yapılmasını” denildiği, bu verilere göre davacı firmanın, davalı kurumdan Dövize Endeksli Kredi kullandığı, nitekim davalı kurumunda tüm kayıtlara işlemleri USD döviz cinsinden kayıt ettiği;
Davalı faktöring firmasının, davacı firmaya talebi doğrultusunda 26.02.2018 tarihinde temlik aldığı 50.000,00 USD’lik çeklerin yıllık %9,41 USD Döviz faizi ile kredi kullandırdığı ve faiz olarak da toplam 2.350,69 USD tahakkuk ettirdiği, kullandırılan krediden masraflar düşüldükten sonra kalan net 47.140,00 USD karşılığı kur 3.770 TL üzerinden TL’ye çevrilerek 177.751,53 TL olarak davacıya gönderildiği; Döviz Çeklerinin iskonto edilerek davacıya Dövize Endeksli Kredi kullandırıldığı, keşideci dava dışı firma … San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 31.08.2018 tarihinde 25.000,00 USD, 04.09.2018 tarihinde 25.000,00 USD olmak üzere toplamda 50.000,00 USD ödenerek davacı kredi hesaplarının tasfiye edildiği ve 05.10.2018 tarihi itibariyle davacı alacağının bu işlemlerle ilgili olarak kalmadığı ve kredi bakiyesinin olmadığı; Davalı tarafından kullandırılan 50.000,00 USD’lik kredi işleminin, taraflar arasında imzalanan Faktöring Sözleşmesi ve davacı firmanın talimatlarına göre, yıllık %9,40 USD faizli, Dövize Endeksli Kredi olduğu, bu nedenle DEK kredilerinin karakteri gereği, işlem günündeki döviz karşılığı TL ödenip, yine döviz karşılığı TL tahsil edilerek kapatıldığı anlaşılmıştır.
Dövize Endeksli Kredi, her türlü ticaretin finansmanı amacıyla, bir döviz cinsine endekslenerek Türk Lirası olarak kullandırılan ancak firma riskinin döviz olarak izlendiği kredi türüdür. Bu kredi türünde döviz bazlı faiz oranı uygulanmakta olup, diğer döviz kredi türlerinden temel farkının ihracat taahhüdü gerektirmemesidir. Kredinin vadesinde anapara, faiz (kur artışları dahil), KKDF ve BSMV tahsilatı ile kapatılması gerekmektedir.
Bu nedenler ile taraflar arasında imzalanan faktoring sözleşmesi kapsamında davalı tarafça davacı tarafa kullandırılan Dövize Endeksli Kredinin, davacı tarafın talimat ve taahhütleri kapsamında kullandırıldığı, DEK kredilerinin karakteri gereği, işlem günündeki döviz karşılığı TL ödenip, yine döviz karşılığı TL tahsil edilerek kapatıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 24. Maddesine göre davacı yanın kur farkından sorumlu olduğu anlaşılmakla davacının davasında haksız olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılmış davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 54,40 karar ve ilam harcının davacı tarafça peşin yatırılan 1.665,78 TL harçtan mahsubu ile davacı tarafından fazla yatırılan 1.611,38 TL’ nin karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama masraflarının davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir edilen 13.226,94 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-HMK 120 maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısımların karar kesinleştiğinde davacı yana re’ sen iadesine,
Dair; davacı ve davalı vekillerinin yüzüne karşı, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde sunulacak dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/11/2020

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza