Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/900 E. 2019/218 K. 15.03.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/900 Esas
KARAR NO : 2019/218
DAVA : ÖZEL DENETÇİ TAYİNİ
DAVA TARİHİ: 27/09/2018
KARAR TARİHİ: 15/03/2019
Davacılar vekili tarafından davalı aleyhine mahkememize açılan; “Özel Denetçi Tayini” davasının yapılan yargılaması sonunda;
D A V A:
Davacı vekili tarafından sunulan 27/09/2018 tarihli harç ikmal tarihli dava dilekçesinde özetle: Müvekkillerinin davalı şirkette %23,48 oranın hisse sahibi olduklarını, davalı şirketin 19/03/2018 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurulunun hissedarların, davalı şirketin finansal tablolarının açık olmaması, kanunun emrettiği usulde düzenlenmemesi, gerek yönetim kurulunun hazırladığı bilanço ve kar/ zarar tablolarında gerekse de bağımsız denetçi raporunda sebebi anlaşılmayan şüpheli bir çok harcama kaleminin ve işleminin bulunması nedeniyle talepleri çerçevesinde ertelendiğini, ertelenen genel kurul sonrasında davalı şirket yönetim kurulu adına dava dışı başkan …’ a ilk detaylı taleplerin … Noterliği nezdinde düzenlenen… yevmiye numaralı ve yine aynı noterlikçe düzenlenen 2018/7107 yevmiye numaralı ihtarnameler ile iletildiği, mezkur ihtarnamelerde, …A.Ş. tarafından düzenlenen Bağımsız Denetçi Raporunun, 01/03/2018 tarihli …A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2017 Tarihi İtibariyle Konsolide Finansal Durum Tablosu’mın 3. sayfasında belirtilen Genel Yönetim Giderinin ve Pazarlama Giderlerinin tam kınlımlı dökümlerinin verilmesinin, davalı şirketin kendi ticari faaliyeti ile ilgili olmayan bir nedenle kredi kullanmasının ve …A.Ş.’ne vermesinin sebepleri, şartları ve teminat alınıp alınmadığının, …A.Ş.’nin Şirkete olan bu borcunu ne zaman geri ödeyeceği, kullanılan bu kredinin Şirketin kendi ticari faaliyetleri ile ilgili borçlanma yeteneğini azaltıp azaltmayacağını, Şirketin verdiği toplam 399.732.758 TL tutarındaki teminat ve ipoteklerin kime, hangi miktarda ve ne sebeple verildiklerinin, … A.Ş.’ne 5.121.579 TL destek hizmeti bedeli ödendiğinin anlaşıldığı belirtilerek bu şirketten bu tutarda hangi destek hizmetlerinin alındığının, Bağımsız Denetim Raporunda görülen 4.653.642 TL tutarındaki seyahat giderlerinin tam kırımlı dökümlerinin, raporda görülen 4.179.007 TL tutarındaki Diğer Genel Yönetim Giderlerinin tam kırımlı dökümlerinin, 1.769.646 TL tutarındaki diğer pazarlama giderlerinin tam kırımlı dökümlerinin, “İlişkili Taraflara Yapılan Ödemeler” in hangi sebeple, hangi iş ya da hizmet alımı için yapıldığının ve tam kırımlı dökümlerinin, yine ilişkili taraf açıklamaları (Devam), başlığı altında görülen 5.178.218 TL tutarlı Yönetim Kurulu’nun Seyahat Giderlerinin, yine, 3.005.611 TL tutarlı “Diğer” başlıklı harcamaların tam kırımlı dökümünün, yine raporda görülen 4.179.007 TL tutarındaki “Diğer Genel Yönetim Giderleri’nin tam kırımlı dökümünün, aynı şekilde raporda görülen 1.769.646 TL tutarındaki “Diğer Pazarlama Giderleri’ nin tam kırımlı dökümlerinin, “İlişkili Taraflara Yapılan Ödemeler”in hangi sebeple, hangi iş ya da hizmet alımı için yapıldığının ve tam kırımlı dökümlerinin, Yine “ilişkili taraf açıklamaları (Devam)“ başlığı altında görülen 5.178.218 TL tutarlı “Yönetim Kurulu’nun Seyahat bilgilerinin, yine “İlişkili Taraf Açıklamaları (Devam)” başlığı altında görülen 3.005.611 TL tutarlı “diğer” başlıklı harcamalann tam kırımlı dökümlerinin, sorularak bilgi ve belge talep edildiği, başkan… tarafından noterlik vasıtasıyla cevap verildiği, verilen cevapta eksik bilgi verildiği, sorulan hususlarda net bilgi verilmediği, yüzeysel ve geçiştirici cevaplar verildiği, taraflar arasındaki noterlik vasıtasıyla gönderilen ihtarnameler akabinde yapılan 28/06/2018 tarihli Genel Kurulda davacıların özel denetçi tayini talebinde bulunduklarını, yönetimde bulunan çoğunluk tarafından talebin reddedildiğini, yaklaşık olarak 6 Milyon TL’ nin nereye sarf edildiğinin gerekçesiz olarak açıklanmadığı, bu tutarın şirket menfaatleri doğrultusunda harcanamasının mümkün olmadığı belirtilmiş, şirket hakkında alınmamış tedbirlerin irdelenmesi bakımından özel denetçi tayinine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
S A V U N M A:
Davalı vekili tarafından sunulan 12/11/2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili şirketin finansal tablolarını her yıl denetimden geçmekte olduğunu, söz konusu bağımsız denetim raporlarının Genel Kurullarda hissedarların bilgilerine sunulduğunu, şirketin finansal tablolarının Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği 1 ve VUK çerçevesinde hazırlandığı akabinde bağımsız denetimden geçtiğini, denetlenen finansal tabloların Yönetim Kurulu tarafından Genel Kurul Toplantılarında sunulduğu ve bütün ortakların oy birliği ile kabul edildiği, son yılın bilançolarının asılsız iddialarla finansal tabloların gerçeği yansıtmadığı ve mezvuata uygun olmadığı iddiasının gerçeğe aykırı olduğu, TTK 439/2 hükmünde belirtilen koşulların oluşmadığı, Genel Kurulda Özel Denetçi atanmasına ilişkin taleplerin çoğunlukça reddedilmiş olmasının belirtilmesi karşısında kanun ve esas sözleşmenin ne şekilde ihlal edildiği, pay sahiplerinin hangi bakımdan zarara uğraştıldıklarının belirtilmediğini, davacıların kötü niyetli olarak hareket ettiklerini, müvekkili şirketin 2018 yılına dek yapılan genel kurul toplantılarında şirketin faaliyet raporu, bilanço ve finansal raporlarının müzakere edilerek kabulüne ilişkin hususların da yer aldığı gündem maddelerinin davacılar ile birlikte diğer pay sahiplerinin katılımı ile yapılan müzakerleerde oybirliği ile kabul edildiğini, davacılara her türlü bilgi ve belge sağlandığını savunmuş, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E:
Dava; 6102 Sayılı Kanunun 438 ve devamı maddeleri uyarınca açılmış, “Özel Denetçi Tayini” davası niteliğindedir.
Bahsi geçen kanun maddeleri kapsamında, her pay sahibi, yalnızca gerekli olduğu takdirde ve söz konusu belirli olaya ilişkin olarak bilgi alma veya inceleme hakkı kullanılmışsa özel denetçi atanmasını talep edebilir. Bu kapsamda, gereklilik şartı pay sahipliği haklarının ve özellikle oy haklarının kullanılması bağlamında değerlendirilmelidir. Diğer bir deyişle, özel denetim, talep edilen bilginin elde edilmesi söz konusu pay sahibi için pay sahipliğinden doğan haklarını kullanması açısından gerekli ise talep edilebilir. İkinci koşul bilgi alma veya inceleme hakkının kullanılmış olmasıdır.
Talebin genel kurulca reddi halinde, özel denetçi atanması söz konusu genel kurul toplantısından itibaren 3 ay içerisinde, sermayenin en az %10’unu oluşturan ya da hisselerinin itibari değeri toplamı en az 1.000.000,00 TL olan pay sahipleri tarafından dava açılabilir.
Öncelikle irdelenmesi gereken bu hususlar kapsamında incelenen dosyada mübrez “28/06/2018 Tarihinde Yapılan 2018 Yılı Olağan Üstü (ertelenen) Genel Kurul Toplantı Tutanağı” nın incelemesinde davacılar vekillerinin mezkur toplantıda özel denetçi tayini talebinde bulundukları, akabinde yapılan oylamada oy çokluğu ile özel denetçi atanması talebinin reddine karar verildiği, davanın bahsi geçen kanun maddesinde öngörülen şartlar kapsamında ve süresinde açıldığı anlaşılmıştır.
İşin esasına gelince, öncelikle açıklanması gerekir ki, 6762 Sayılı TTK’ nın 348/f.2’ye göre, özel denetçi tayini için mahkemeye müracaat edildiği sırada iddialar hakkında yeterli delil ve “emareler” gösterildiği takdirde, söz konusu talebin kabul edilebileceği belirtilmiştir. Mahkemece özel denetçi atanması talebinin kabul edilmiş olması, azınlığın iddiasını ispat ettiği anlamına gelmemektedir. Diğer bir deyişle; özel denetçi atanmasına dair mahkeme kararının kimseyi mahkum etmediği, bu nedenle verilecek kabul mahiyetindeki kararın bir nev’i tedbir niteliğinde ve kesin hüküm kuvvetinden yoksun bir karar olduğu kabul edilmektedir. Dolayısıyla kararın niteliği icabı, davacı taraftan iddia etmiş olduğu yolsuzluğu kesin olarak kanıtlayacak deliller sunulması beklenmemektedir. Bu çerçevede kanun koyucu da bahsi geçen kanun maddesinde “emare” ifadesine yer vermiştir.
Dava dilekçesinde, yönetim kurulunca hazırlanan bilanço ve kâr zarar tablolarında, bağımsız denetçi raporunda sebebi anlaşılmayan bir çok harcama kalemi ve işlemi olduğu iddiası ileri sürülmüştür.
Dosyada mübrez, davacılar tarafından davalı-muhatap şirkete keşide edilen … Noterliğinin 2018/7105 ve … yevmiye numaralı ihtarnameleri incelendiğinde: Dava dilekçesinde bahsedilen harcamalara ilişkin bilgi verilmesinin ve harcamaların açıklığa kavuşturulmasının talep edildiği görülmüştür.
Akabinde davalı şirket yönetim kurulu başkanı… tarafından tanzim edilen 11/05/2018 tarihli cevabi yazıda; yapılan bir takım harcamalara ilişkin kısmi açıklamalarla beraber 4.653.642 TL miktarlı seyahat giderleri, 4.179.007 TL Diğer Genel Yönetim Giderleri, 1.769.646 TL miktarlı Diğer pazarlama giderleri sair hususların şirket ticari sırlarının ve kişisel verileri de ilgilendirebileceği gerekçesiyle bilgi verilmediği anlaşılmıştır.
Davacılar tarafından … Noterliği nezdinde keşide edilen 2018/8739 ve … yevmiye numaralı ihtarnameler ile aynı ve benzer hususlarda ek bilgi talebinde bulunulduğu, davalı şirket tarafından verilen 22/06/2018 tarihli… yevmiye numaralı …Noterliği nezdinde düzenlenen cevabi ihtarnamede ise, Genel Yönetim Giderleri ve Pazarlama Satış Dağıtım Giderlerinin detayının bağımsız denetim raporunun ekinde yer aldığı, gerekli açıklamalara yer verildiği, keşide edenlere açklanacak başkaca bir bilgi bulunmadığının belirtildiği görülmüştür.
Eldeki olayda ileri sürüldüğü üzere; bilançonun gerçeği yansıtmadığı iddiasıyla mahkemeye başvurulması, bilançonun gerçekliğinin araştırılmaksızın, belirli kalemlerde aykırılık alametleri, yasa koyucunun yukarıda bahsedildiği üzere kanunda belirttiği “emare” olgusuna yeter mahiyettedir.
Belirtmek gerekir ki, özel denetim, pay sahiplerine, özellikle azınlıklara, haklarını bilinçli bir şekilde kullanabilmeleri için vakıaları doğru bir şekillde değerlendirebilme imkanı vermektedir.
Talepler bu açıdan incelendiğinde belli başlıklar halinde toplanmaktadır.
26.06.2018 tarihinde yapılan 2018 yılı Olağanüstü ( ertelenen) Genel Kurul Toplantı Tutanağında görüşülen (ve İstanbul Ticaret Sicilinin… sicil numarasında kayıtlı bulunan) Davalı şirketin finansal tabloları ve … A.Ş. nin denetim raporuna dayanak teşkil eden ticari defter ve belgeler üzerinde:
1-4.653.642 TL’lik yekün teşkil eden seyahat giderlerinin,
2- … A.Ş. den alınan 5.121.579 TL lik destek hizmet bedelinin,
3- 4.179.007 TL’lik “diğer genel yönetim giderlerinin”,
4-1.769.646 TL’lik diğer pazarlama giderlerinin,
5- 5.178.218 TL tutarlı yönetim kurulunun seyahat giderleri
6-İlişkili taraf açıklamalı diğer başlığı altında beyan edilmiş 3.005.611 TL tutarlı harcama kalemleri ile ilgili olarak davacı yanın taleplerine verilen cevaplarda; bu gider kalemlerinin alt açılımları ve bu açılımı oluşturan dayanakların ne olduğu anlaşılabilir ve denetlenebilir mahiyette bulunmamıştır. Ancak detaylı bir inceleme ile bu alt açılıklar belirlenebilecek bu belirlendikten sonra da bu kalemler hakkında taraflar yasal itiraz ve diğer haklarını kullanabileceklerdir. ” Diğer.., ” adı altında yapılan açıklamalar tatmin edici bulunmamakla davacı yanın bu talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Bir diğer husus ise dava dışı …lehine kullanılan kredinin kullanım amacı, bu kredinin teminatlandırılıp teminatlandırılmadığı, şirket için bir zarara neden olacak olup olmadığı, kullanım ve harcama amacı gibi hususlarda denetçi atanması talebidir.
Davacı yan hem davalı şirketin hem de lehine kredi kullandırılan dava dışı …şirketinin hissedarıdır. Bu nedenle dava dışı şirketin ihtiyaçlarını da bilebilecek durumdadır. Bu kredi ile ilgili alınan teminatları verilen güvenceleri veya bu kredi kullandırımını eğer usulsuz buluyor ise lehine kredi kullandırılan şirketin de ortağı olması nedeni ile kredi ilişkisi içine girilmemesi veya karşı oy kullanılması gibi hususlarda söz ve pay sahibi olmakla, bu husus özel denetime ihtiyaç olan bir husus değildir. Yanların ortak bilgisi dahilindeki bir husustur. Bu nedenle kredi ile ilgili özel denetçi tayin edilmesi gerekmemektedir.
Kararın infazı bakımından;
Denetçinin görev süresi ve çalışma şeklinin belirlenmesi de şirketin olağan iş ve işlemlerini aksatmayacak şekilde ve belli bir zaman sürecinde tamamlanması gereken bir olağaüstü çalışma yöntemi olmakla ; hüküm kurulurken çalışma şekli ve zamanını da belirlemek gerekmiş ve bu anlamda incelenmesi muhtemel evrakların çokluğu, şirketin bünyesi ve çalışma hacmi gibi hususlar değerlendirilerek ;İncelemenin, tüm ilgili belge ve kayıtların incelemeye hazır edilmesinden itibaren en geç iki ay içerisinde tamamlanmasına, da karar vermek gerekmiştir.
Açıklanan tüm bu nedenlerle davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekmiş, buna göre aşağıdaki hüküm tesis edilerek yargılama sonuçlandırılmıştır.
H Ü K Ü M: Yukarda açıklanan nedenlerle;
Davanın KISMEN KABULÜ ile ;
1 – A-) 26.06.2018 tarihinde yapılan 2018 yılı Olağanüstü ( ertelenen) Genel Kurul Toplantı Tutanağında görüşülen (ve İstanbul Ticaret Sicilinin 146578 sicil numarasında kayıtlı bulunan) Davalı şirketin finansal tabloları ve…A.Ş. nin denetim raporuna dayanak teşkil eden ticari defter ve belgeler üzerinde:
1-4.653.642 TL’lik yekün teşkil eden seyahat giderlerinin,
2- … A.Ş. den alınan 5.121.579 TL lik destek hizmet bedelinin,
3- 4.179.007 TL’lik “diğer genel yönetim giderlerinin”,
4-1.769.646 TL’lik diğer pazarlama giderlerinin,
5- 5.178.218 TL tutarlı yönetim kurulunun seyahat giderlerinin,
6-İlişkili taraf açıklamalı diğer başlığı altında beyan edilmiş 3.005.611 TL tutarlı harcama kalemlerinin alt detay, kırımlı liste ve dayanaklarının incelenebilmesi açısından TTK 439. maddedeki şartlar mevcut olmakla TTK 440. madde uyarınca yukarda maddeler halinde bildirilen konu ve işlemelerle sınırlı olmak kaydıyla ve TTK 441. maddedeki çalışma usulüne riayet edilmesi gerekliliğine uygun denetim gerçekleştirilmek üzere davalı şirkete Prof. Dr. VOLKAN DEMİR’İN özel denetçi sıfatı ile ATANMASINA,
B-) İncelemenin, tüm ilgili belge ve kayıtların incelemeye hazır edilmesinden itibaren en geç iki ay içerisinde tamamlanmasına,
C-) İncelenecek kayıtların fazlalığı, çalışma yapılması muhtemel iş günü sayısı, verilen görev gereği incelenecek dayanak belgelerin olası miktarı gözetilerek takdiren 10.000,00 TL ücret tayin ve takdirine, davacı yanca bu giderin karşılanmasına,
2- Davacı yan aynı zamanda dava dışı …A.Ş. nin ortağı olmakla; bu şirket lehine kullanılan kredi ve detayları ile teminatları bu sıfatı ile bilebilecek durumda olmakla, kullanılan kredi ve detay ve teminatlarına yönelik sair özel denetçi tayini istemi yerinde görülmediğinden REDDİNE,
3-Alınması lazım gelen 44,40 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından peşin olarak yatırılan 35,90 TL harç parasının mahsubu ile bakiye 8,50 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsiline, davacı tarafından peşin yatırılan 35,90 TL harç parasının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davanın kabul edilen yönü nedeniyle hesaplanan 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davanın reddedilen yönü nedeniyle hesaplanan 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvurma harcı parası, 92,50 TL müzekkere ve posta masrafı olmak üzere toplam; 128,40 TL’ den ibaret yargılama masrafının, takdiren 1/2 oranında 64,20 TL’ sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, geri kalan 1/2 oranında masrafın davacı üzerinde bırakılmasına,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı TTK 440/2.maddesi uyarınca KESİN olmak üzere ve oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Başkan …
Üye …
Üye …
Katip …