Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/396 Esas
KARAR NO:2021/484

DAVA:İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:02/05/2018
KARAR TARİHİ:22/06/2021

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan İstirdat davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle: Müvekkil …. Tic. Ltd. Şti.nin yetkilisi …’in aracında 16.01.2018 günü yaşanan hırsızlık neticesinde müvekkil şirketin bir çok çekiyle birlikte dava konusu … … Şubesi 28.02.2018 Keşide Tarihli … Seri Nolu Ve 100.000 TL Bedelli Çek de araç içerisinde çalındığını, müvekkil şirketin yetkilisi … aynı gün kollukta verdiği ifadesinde söz konusu çekin çalındığını beyan ettiğini, bu konu hakkında devam eden … CBS … sor nolu dosya derdest olduğunu, yine müvekkil şirket yetkilisi 19.01.2018 tarihinde … birliğine gönderdiği fax ile çeklerin çalındığını bildirdiğini, müvekkil muhatap bankaya ve keşideci … şirketine de çekin çalındığı bilgisini verdiğini, müvekkilinin elinden çıkan çekin sahte imza ve kaşelerle cirolandıktan sonra … şirketine ibra z edildiğini, bu … şirketinin çekin çalıntı olması nedeniyle çeki kabul etmediğini, çeki … şirketine kırdıramayan dava dışı şüphelilerin bu kez davalı … şirketine başvurduğunu, davalının … hükümleri gereği araştırma yükümlülüğünü ihlal ederek ne keşideciyi ne de lehtar olan müvekkilini aramadan doğrudan çeki kabul ettiğini belirterek, … … Şubesi 28.02.2018 Keşide Tarihli … Seri Nolu Ve 100.000 TL Bedelli çekin müvekkilden çalınmış olması, davalı şirketin istihbarat toplama yükümlülüğüne aykırı davranmış olması, davalının icra takibinden vazgeçerek çekin çalıntı olduğunu kabul etmiş olduğu, alacağın hükümlerine tabi … işlemleri kapsamında çalıntı olması definin gözetilmesi gerektiği hususları birlikte dikkate alınarak … … Şubesi 28.02.2018 keşide tarihli … seri nolu ve 100.000 TL bedelli çekin müvekkile iadesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
S A V U N M A /
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle: Dava konusu edilen çekin müvekkil şirket … … A.Ş.’ye, aradaki … ilişkisi uyarınca, dava dışı … ve …. Ltd. Şti. (“…”) tarafından, müvekkil şirkete devir (temlik) edilen fatura konusu alacakların “ödeme vasıtası” olarak, usulüne uygun bir şekilde devir ve ciro edildiğini, müvekkili şirket … … A.Ş. ile dava dışı … ve …. Ltd. Şti. arasında imzalanmış olan 02.06.2017 tarih, 59577 no.lu … sözleşmesi ve bilcümle ekleri hükümleri uyarınca, müvekkil şirket ile dava dışı … arasında … ilişkisi kurulmuş olup dava dışı …, söz konusu … ilişkisi kapsamında, … ve Tic. Ltd. Şti.’den olan Seri: A Sıra No: … olan 06.12.2017 tarihli fatura konusu alacağını, 22.01.2018 tarihli Alacak Bildirim Formu ile devir (temlik) ettiğini, bu doğrultuda, müvekkil şirket tarafından, dava dışı …’ye finansman hizmeti sunulduğunu savunmuş, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E /
Dava; … AŞ. … Şubesi 28.02.2018 Keşide Tarihli … Seri Nolu Ve 100.000 TL Bedelli Çekin İstirdatı istemine ilişkindir.
Taraf delilleri toplanmış, ilgili dosya ve kayıtlar celp edilmiş, imza incelemesi yaptırılmıştır.
Dava konusu … AŞ. … Şubesi 28.02.2018 Keşide Tarihli … Seri Nolu Ve 100.000 TL Bedelli Çekin incelenmesinde, keşide yerinin …, keşide tarihinin 28.02.2018, keşidecinin …A.Ş, lehtarın … Ltd. Şti. Olduğu, çekin arkasında ilk cironun lehtar şirket tarafından yapıldığı sonrasında kaşenin büyük kısmı çıkmamış ve şirket ismi tam okunamayan “…. VE …..TİC AŞ.” cironun bulunduğu, sonrasında … San. Ve Tic Ltd. Şti cirosunun bulunduğu, bu ciro ile çekin … AŞ’ ye geçtiği, … AŞ’ tarafından bankaya ibraz edildiğinde , banka tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesinin 22.02.2018 tarih ve … sayılı kararına istinaden çek üzerinde herhangi bir işlem yapılmamış olduğuna dair şerh düşüldüğü görülmüştür.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası kayıtlarının incelenmesinde; Dosyamız davacısı … Ltd. Şti tarafından dosyamızda dava konusu olan çeke ilişkin zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olduğu,18.04.2018 tarihli 1. Celsede dosyamız davalısı … A.Ş tarafından müdahale talebinde bulunulduğundan ve çeke ilişkin icra takibi başlatıldığından ve çekin müdahilde olduğu anlaşıldığından davacı vekiline TTK’nın 818/1-s bendi yollaması ile aynı yasanın 763. Maddesi gereğinde dava konusu çek için iade davası açması için 2 haftalık süre verildiği anlaşılmıştır.
… CBS … nolu soruşturma dosyasının incelenmesinde; Dosyamız davacısı şirketin yetkilisi …’in müşteki olduğu, dava konusu çekin çalındığı hırsızlık olayına ilişkin olduğu, dosyada daimi arama kararı verildiği anlaşılmıştır.
…. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyası kayıtlarının incelenmesinde; Dosyamız davalısı alacaklı … A.Ş tarafından dosyamız davacısı … Ltd. Şti’nin de aralarında bulunduğu borçlulara karşı dava konusu 28.02.2018 Keşide Tarihli … Seri Nolu Ve 100.000 TL Bedelli Çeke istinaden Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz yolu ile 12.03.2018 tarihinde takip başlatıldığı, alacaklı vekili tarafından 16.03.2018 tarihinde takipten ve ihtiyati haciz talebinden vazgeçildiği bildirilerek dava ve takip konusu çekin kendilerine iadesinin talep edildiği görülmüştür.
Dava konusu çekin, keşideci …A.Ş kayıtlarının incelenmesinde, 19.12.2017 tarihinde dosyamız davacısı lehtara çıkışının yapılmış olduğu anlaşılmıştır.
… AŞ’ye yazılan müzekkereye cevabının incelenmesinde; müşterilerinden … Tic. Ltd. Şti tarafından 19.01.2018 tarihinde yapılmak istenen … işlemi ile … San. Ve Tic Ltd. Şti ‘den doğmuş faturalı alacağın 100.000 TL,lik kısmının temlik edilmek istendiği, … Tic. Ltd. Şti yetkilisi …’ın çek aslı ve temlik edilmek istenen fatura görüntüsü ile 19.01.2018 tarihinde şirketlerinin İkitelli şubesine gelindiği, çek aslının çalıntı olduğu bilgisi alınması üzerine kolluk kuvvetlerinin arandığı bildirilmiştir.
… Kurumlar Birliğinin 03.12.2019 tarihli müzekkere cevabının incelenmesinde; Dava konusu çeke ilişkin, çekin çalıntı olduğuna dair bildirimin 19.01.2019 tarihinde e-mail yoluyla yapıldığı, bu bildirime istinaden tüm üyelerine 23.01.2018 tarihinde duyurunun yapıldığı bildirilmiştir.
Dava konusu çekteki dosyamız davacısı lehtar şirkete ait ciro üzerindeki imzanın davacı şirket yetkilisi …’e ait olup olmadığına dair Grafolog … tarafından tanzim edilen bilirkişi raporunda; dava konusu çek aslının arka yüzünde basılı “…. LTD. ŞTİ. İbareleri ile başlayan kaşe basım izi üzerinde atılı bulunan 1. Ciranta imzasının … isimli şahsın dosya içerisinde mevcut mukayeseye esas imzalarına kıyasla aralarında farklılıkların bulunduğunun belirlenmiş olması nedeniyle … isimli şahsın eli mahsulü olmadığı görüşü bildirilmiştir.
İddia, savunma, dosya kapsamında toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporunun değerlendirilmesinde;
6102 sayılı TTK’nun, “Hak sahipliğini ispat görevi” madde başlıklı 790. maddesi; “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kişi çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır” hükmünü;
“Elden çıkan çek” madde başlıklı 792. Maddesi ise; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür” hükmünü içermektedir.
Davacılar vekili tarafından, Müvekkili …. Tic. Ltd. Şti.nin yetkilisi …’in aracında 16.01.2018 günü yaşanan hırsızlık neticesinde müvekkil şirketin bir çok çekiyle birlikte dava konusu … … Şubesi 28.02.2018 Keşide Tarihli … Seri Nolu Ve 100.000 TL Bedelli Çek de araç içerisinde çalındığı, hırsızlık olayına ilişkin müvekkili şirket tarafından gerekli bildirimlerin yapıldığı, çek iptali için dava açıldığı, suç duyurusunda bulunuldu, müvekkilinin elinden çıkan çekin sahte imza ve kaşelerle cirolandığı, davalının … hükümleri gereği araştırma yükümlülüğünü ihlal ederek ne keşideciyi ne de lehtar olan müvekkilini aramadan doğrudan çeki kabul ettiği ileri sürülerek dava konusu çekin müvekkile iadesine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
Davalı vekili tarafından, müvekkili şirketin ciro yoluyla çeki aldığını, iyi niyetli hamil olduğunu ileri sürülerek davanın reddi talep edilmiştir.
Her ne kadar dava konusu çekin incelemesinde, ciro silsilesinde kopukluk olmadığı, davalı şirketin şeklen çekin son yetkili hamili olduğu görülmüş ise de, dosya kapsamında toplanan delillerden dava konusu çekin davacı lehtar elinde iken çalındığı, davacı tarafça çekin çalındığına ilişkin bildirimlerin yapıldığı, davacı bildirimine müteakip … Kurumlar Birliği tarafından 23.01.2018 tarihinde tüm üyelerine dava konu çekin çalıntı olduğuna ilişkin bildirimin yapıldığı, davalının icra takibini bu bildirimden ve çeki muhatap bankaya ibraz ettiğinde … Asliye Ticaret Mahkemesinin 22.02.2018 tarih ve … esas sayılı tedbir kararından haberdar olduktan sonra 12.03.2018 tarihinde başlattığı, 16.03.2018 tarihindeki dilekçe ile icra takibinden vazgeçme beyanı gönderildiği anlaşılmakla, davalının 6102 sayılı TTK’nun, yukarıda açıklanan 790. ve 792. Madde hükümleri göz önüne alındığında iyi niyetli hamil olmadığı değerlendirilmiştir.
Bunun yanında alınan bilirkişi raporuna göre dava konusu çekteki lehtar ciranta imzasınında davacı şirket yetkilisine ait olmadığı anlaşılmıştır. İmza itirazı, iyi niyetli hamil olup olmadığına bakılmaksızın herkese karşı ileri sürülebilecek mutlak defi’lerdendir. Bu kapsamda, dava konusu çekin yetkili hamilinin davacı şirket olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Bu nedenler ile davacının davasında haklı olduğu sonucuna ulaşılarak davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile; dava konusu … … Bankası … Şubesi, … seri nolu, 28/02/2018 keşide tarihli, 100.000,00 TL bedelli çekin davacıya iadesine,
2-Alınması gereken 6.831,00 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından peşin olarak yatırılan 1.707,75 TL’ nin mahsubu ile bakiye 5.123,25 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, davacı tarafından peşinen karşılanan 1.707,75 TL’ nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvurma harcı parası, 194,40 TL müzekkere ve davetiye posta masrafı, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam; 1.230,30 TL’ yargılama masrafının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir edilen 13.450,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-HMK 120 maddesi gereğince taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde re’ sen yatıran yanlara iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK’nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca; gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliyesi Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 22/06/2021

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza