Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/3 E. 2020/118 K. 18.02.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/3
KARAR NO : 2020/118

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/12/2017
KARAR TARİHİ : 18/02/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
D A V A :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında “elektrik satış sözleşmesi” aktedilerek, müvekkiline ait; …’te bulunan … Otel ve Spa ünvanlı otel işletmesi, …’da bulunan … ünvanlı otel işletmesi ile …’te bulunan Personel Lojman binalarında kullanılan elektriğin davalı tarafından sağlanması hususunda anlaşıldığını, davalıdan 12.01.2017 tarihinden dava tarihine kadar geçen bir yıllık süreç içerisinde elektrik temin hizmeti alındığını, karşılığında davalı tarafından düzenlenen faturalardaki bedellerin ödendiğini, 2017 yılı yaz sonu müvekkilinin muhasebe kayıtları incelenirken davalı firmanın, müvekkiline temin ettiği elektriğin, Bakanlıkça onaylı üretim projesinin hangi kaynağıdan olduğu belirtilmeksizin ve dahi taraflar arasındaki elektrik satış sözleşmesinde müvekkiline bu konuda bir yükümlülük atfedilmediği halde, davalı faturalarında … (…) bedelinin yer aldığı ve karşılığının tamamının müvekkili tarafından ödendiğinin tespit edildiğini, taraflar arasıdaki elektrik temin ilişkisi nedeni ile bugüne dek düzenlenen faturalara göre, davalıya ödenen … bedelinin 70.627,03 TL olduğunu, davalının dağıtımını yaptığı elektriğin kaynağını yenilenebilir enerji türevlerinden kullanmıyor olması sebebi ile resmi kurumlara karşı maddi sorumluluğunun tüketiciye yani müvekkiline yansıtılmasının yasa ve hukuka aykırı olduğunu, sözleşme süresince ödenen bedellerin iadesi yönünden davalı yana ihtarname keşide edildiğini, davalının karşı ihtarname ile yapılmayacağının ihtaren bildirildiğini, açıklanan nedenlerle; davalı tarafından haksız ve dayanaksız olarak müvekkilinden tahsil edilen bedelin, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan istirdatına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

S A V U N M A :
Davalı cevap dilekçesinde özetle; usul yönünden belirsiz alacak davası olarak ikame edilen davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, esasa ilişkin olarak ise, müvekkili ile davacı arasındaki Elektrik Satış Sözleşmesi EPK ve ilgili mevzuat kapsamında ikili anlaşma olarak nitelendirilen bir sözleşme olduğunu, ikili anlaşmalar özel hukuk hükümlerine tabi olup, EPDK onayına tabi olmayan, tarafların serbest iradeleriyle hükümlerini belirledikleri sözleşmeler olduğunu, müvekkilinin EPK kapsamında tedarik lisansı sahibi olarak elektrik piyasasında faaliyet gösterdiğini, özetle; davacının serbest tüketici, müvekkilinin ise tedarik lisansı sahibi olduğunu, taraflar , özel hukuk hükümlerine tabi olan bir ikili anlaşma ile ticaret yaptığını, yani yönetmeliğin yedek kurallar içerdiğini, aslolanın ise taraflar arasındaki ikili anlaşma hükümleri olduğunu, taraflar arasıdaki sözleşmenin 01.03.2016 tarihli olduğu, Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun da 17.06.2016 tarihinde yürürlüğe giren hükümler ile getirilen … maliyetlerinin tedarik şirketi üzerinde büyük bir maliyet kalemi ortaya çıkardığını, müvekkilinin fiyat oluşumu maddesi kapsamındaki hükümlere dayanarak, davacıya … maliyetini yansıttığını, belirtilen hususlar çerçevesinde ikili anlaşma ile şekillendirilen müvekkili ile davacı arasındaki ticari ilişkinin Kanun veya ikincil düzenlemelere aykırı bulunmadığını, müvekkilinin müşterilerine … maliyetinin tamamını yansıtmadığını, müvekkili tarafından düzenlenen faturaların davacı tarafından itiraz edilmeksizin ödendiğini belirterek haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın usulden ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dosyada delil olarak; dava dilekçesi ve ekleri, cevap dilekçeleri ve ekleri, cevabi yazı içerikleri, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bulunmaktadır.
Mahkememizde açılan dava öncelikle, görev, yetki, taraf sıfatı ve diğer dava şartları açısından incelenmiş ve mahkememizin görevli ve yetkili olduğu ve ayrıca diğer dava şartlarının da bulunduğu anlaşılmış olduğundan davanın esasına geçilmiştir.
Dava, taraflar arasında akdedilen elektrik enerjisi sözleşmesi kapsamında davalı yanca haksız olarak tahsil edildiği iddia olunan fatura bedellerinden kaynaklanan alacağın İstirdadı istemine ilişkindir.
Ön inceleme duruşması yapılarak tarafların iddia ve savunmaları, uyuşmazlık konusu, tarafların üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, dava şartlarının bulunup bulunmadığı, ilk itiraz olup olmadığı, tarafların sulh olup olamayacakları ortaya konulmuş ve yargılama ön inceleme duruşmasında tarafların da onay verdikleri uyuşmazlık nitelendirmesi ile sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizce, toplanmasına karar verilen tüm deliller toplanmış, davacının istirdat talebinin yerinde olup olmadığı bakımından konuda uzman bilirkişi marifetiyle bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişi tarafından tanzim edilerek dosyaya sunulan 24/04/2019 tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde özetle de; “…ilgili mevzuatlara göre … kapsamında hesaplanıp ödenecek bedelin Serbest Tüketicileri kapsamadığı, …’e tabi olan her bir lisanslı üretim tesisi veya görevli tedarik şirketlerini yai … katılımcılarını kapsadığı, burada davacının serbest tüketici olduğu ve … katılımcısı olmadığından … bedeli maliyeti ödeme yükümlüsüğü olmadığı, ikili anlaşmalar özel hükümlerine tabi olsa dahi Tedarik Şirketleri sadece aktif enerji miktarı ile ilgili değişiklik hakkına sahip olduğunu, buna ilaveten tahsilatına aracılık yapılacak fatura kalemlerinin oranları ile bedellerini değiştiremez ve mevzuatta yeri olmayan yeni kalemler ekleyemeyeceklerini, davalının davacıdan … bedeli adı altında tahsilatını yapmış olduğu 17 dönemlik KDV hariç 70.627,30 TL tutarın mevzuata aykırı olduğu….” şeklinde tespitler yapılmıştır.
Bilirkişi raporunun denetlenmesinde, raporun hukuki yönleri ayrık olmak üzere, yapılan tespitler bakımından ayrıntılı ve gerekçeli olduğu anlaşıldığından, hükme esas alınmasına karar verilmiştir.
Dava, taraflar arasında akdedilen elektrik enerjisi sözleşmesi kapsamında davalı yanca haksız olarak tahsil edildiği iddia olunan fatura bedellerinden kaynaklanan alacağın İstirdadı istemine ilişkin olup, davaya konu somut olayda taraflar arasında, yapılan tahsilatın miktarı konusunda herhangi bir ihtilaf bulunmakla birlikte, ihtilaflı olan hususun, davalının … adı altında yapmış olduğu tahsilatın, yapılıp yapılamayacağı noktasında toplandığı anlaşılmaktadır.
Burada öncelikle, taraflar arasındaki uyuşmazlığa uygulanacak ilgili mevzuat hükümleri ile taraflar arasında akdedilen 06.06.2016 tarihli Elektrik Satış Sözleşmesi hükümlerine değinecek olursak;
01/10/2013 tarih ve 28782 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren, “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi Ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik” in “Tanımlar” madde başlıklı 3. maddesi;
“(1) Bu Yönetmelikte geçen;

k) Ödeme yükümlülüğü oranı (ÖYO): Tüketicilere elektrik enerjisi satışı yapan tedarikçilerin ödemekle yükümlü olacağı tutarın hesaplanmasında kullanılacak olan, her bir tedarikçinin tüketicilerine sattığı elektrik enerjisi miktarının, bu tedarikçilerin tamamının tüketicilere sattığı toplam elektrik enerjisi miktarına bölünmesi suretiyle hesaplanan oranı,
l) Ödeme yükümlülüğü tutarı (ÖYT): Her bir tedarikçi için ödeme yükümlülüğü oranı (ÖYO) dikkate alınarak Piyasa İşletmecisi tarafından tahsil edilecek tutarı,
p) Tedarikçi: Elektrik enerjisi ve/veya kapasite sağlayan üretim şirketleri ile tedarik lisansına sahip şirketi,
s) YEK Destekleme Mekanizması (…): Bu Yönetmelik kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim faaliyeti gösteren üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin bizzat ve LÜY kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan kişilerin bölgelerinde bulundukları görevli tedarik şirketleri aracılığıyla faydalanabileceği fiyatlar, süreler ve bunlara yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esasları içeren destekleme mekanizmasını,
ü) … katılımcısı: …’e tabi olan her bir lisanslı üretim tesisi veya görevli tedarik şirketlerini,”
Hükümlerini,
“Ödeme yükümlülüğü tutarının hesaplanması” madde başlıklı, 14. Maddesi ise;
“(1) Her bir tedarikçiden Piyasa İşletmecisi tarafından aylık bazda tahsil edilecek ödeme yükümlülüğü tutarı (ÖYT), … kapsamında hesaplanan ödeme yükümlülüğü oranı dikkate alınarak aşağıdaki formül uyarınca hesaplanır:
ÖYTi=YEKTOB x ÖYOi
Bu formülde geçen;
ÖYTi : Her bir fatura dönemi için i tedarikçisi tarafından ödenecek tutarı (TL),
YEKTOB: Her bir fatura dönemi için hesaplanan YEK toplam bedelini (TL),
ÖYOi : Her bir fatura dönemi için i tedarikçisinin ödeme yükümlülüğü oranını (%),
ifade eder.”
Hükümlerini içermektedir.
30/05/2018 tarih ve 30436 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği” nin, “Kapsam” madde başlıklı 2. Maddesi;
“(1) Bu Yönetmelik, tüketicilere hizmetlerin yeterli, kaliteli ve sürekli olarak sunulması için;
a) Tedarikçiler ile tüketimi düşük serbest tüketiciler arasında yapılacak ikili anlaşmada yer alacak asgari usul ve esaslara,
b) Görevli tedarik şirketleri ile serbest olmayan tüketiciler ya da son kaynak tedariki kapsamındaki tüketiciler arasında yapılacak perakende satış sözleşmesinde yer alacak asgari usul ve esaslara,
c) Dağıtım şirketleri ile tüketiciler ve tedarikçiler arasında;
1) Sayaç ve sayaca erişim, okunmasına ve kontrolüne,
2) Kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımının tespiti ve bu kapsamda yapılacak iş ve işlemlere,
3) Elektriğin kesilmesi ve bağlanmasına,
ç) Tüketici şikâyetlerinin yapılması, bu şikâyetlerin değerlendirilmesi ve sonuçlandırılması ile tüketicilerin bilgilendirilmesine yönelik usul ve esaslara,
d) Tüketicilerin hak ve yükümlülüklerine, ilişkin hükümleri kapsar”
Hükümlerini;
“İkili anlaşma kapsamında yer alacak bedeller” madde başlıklı 18. Maddesi ise;
“(1) İkili anlaşma kapsamında elektrik enerjisi ve kapasite satışına ilişkin aktif enerji bedeli ile tahsilatına aracı olunan ilgili mevzuat gereği uygulanan dağıtım sistem kulanım bedeli ve diğer mevzuat gereği fon, pay ve vergiler ile bunun dışında Kurulca onaylanmış ve tahsilinde aracı olunan bedeller de yer alır. Tahsilatına aracı olunan bu bedellerin neler olduğu ile bunların anlaşmanın düzenlendiği tarihteki tutarı ve değişmesi durumunda yeni tutarların tüketiciye ne şekilde bildirileceğine ilişkin bilgiye ikili anlaşmada yer verilir. (EK-2-B)
(2) Tedarikçi ikili anlaşma kapsamında yapacağı elektrik enerjisi ve/veya kapasite satışı için tek ya da çok zamanlı dilimlerinde olmak üzere aktif enerji bedelini kr/kWh olarak fiyatlandırır. Fiyatlandırma yönteminde düzenlemeye tabi fiyatlarla mukayese edebilirlik esas alınır.”
Hükümlerini içermektedir.
Taraflar arasında akdedilen, 06.06.2016 tarihli “Elektrik Satış Sözleşmesi”nin, 4.4. Maddesi; “… Elektrik tarafından müşteriye gönderilecek faturalarda; fatura tarihi, kullanım dönemi bilgisi, son ödeme tarihi, faturaya esas tüketim bilgileri, birim fiyatlar, Dağıtım-iletim sistemi kullanım bedelleri, kayıp kaçak bedeli, parakende satış hizmet bedeli, sayaç okuma bedeli, enerji fonu, TRT payı, Belediye tüketim vergisi, varsa gecikme ve tenzil bedelleri, dağıtım şirketi tarafından bildirilmesi durumunda Endüktif-Kapasitif bedeller, trafo kaybı bedeli, kesme bağlama bedeli, katma değer vergisi bedeli ve ödenecek toplam tutar bilgileri yer alır. Sözleşme yürürlük süresi içerisinde elektrik piyasası mevzuatında yapılacak değişikliklerle yeni masraf kalemleri eklenmesi veya çıkarılması durumunda mevzuata uygun güncellemeler yapılacaktır.
Toplam Satış Bedeli aşağıdaki formüle göre hesaplanacak ve Müşteriye fatura edilecektir. Formülde belirtilen fonlar, vergiler, bedeller ve masraflar … ELEKTRİK tarafından tüketici adına ilgili kurum ve kuruluşlara ödenecektir.
Toplam Satış Bedeli= {(Tüketim Miktarı x İskontolu Aktif Enerji Birim Satış Fiyatı) + (Kayıp Kaçak Bedeli (Teknik ve Teknik Olmayan Kayıp) + Dağıtım Bedeli + İletim Bedeli + Perakende Satış Hizmet Bedeli + Sayaç Okuma Bedeli) + (Enerji Fonu, TRT Payı + BTV) + varsa (Trafo Kaybı, Kapasitip ve Endüktif Bedeller)} + KDV”
Hükümlerini,
Yine sözleşmenin 4.6. maddesi de; ” … elektrik, dağıtım firmaları tarafından sistem kullanımına ilişkin olarak kendisine fatura edilen dağıtım bedeli, sayaç okuma bedeli, iletim bedeli, kayıp-kaçak bedeli, güç bedeli, güç aşımı bedeli ve kapasitif ve endüktif enerji vb. Bedelleri tüketicilere aynen yansıtılır. …”
Hükümlerini içermektedir.
Davacı vekili tarafından, 09/12/2019 tarihli Islah dilekçesi ile dava değeri 65.627,30-TL arttırılmak suretiyle, 70.627,30-TL’ye çıkartılmış ve harcı da yatırılmıştır.
Tüm bu açıklamalar ışığında, yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Mahkememizce görülüp karara bağlanan davanın, taraflar arasında akdedilen elektrik enerjisi sözleşmesi kapsamında davalı yanca haksız olarak tahsil edildiği iddia olunan fatura bedellerinden kaynaklanan alacağın İstirdadı istemine ilişkin olduğu, davaya konu somut olayda taraflar arasında, yapılan tahsilatın miktarı konusunda herhangi bir ihtilaf bulunmadığı, ihtilaflı olan hususun, davalının … adı altında yapmış olduğu tahsilatın yapılıp yapılamayacağı noktasında toplandığı, bu bağlamda, davacının istirdat talebinin yerinde olup olmadığı bakımından konusunda uzman bilirkişi marifetiyle bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alındığı, alınan raporun denetlenmesinde, raporun hukuki yönleri ayrık olmak üzere, yapılan tespitler bakımından ayrıntılı ve gerekçeli olduğunun anlaşıldığı ve hükme esas alınmasına karar verildiği, tüm bu haliyle yapılan değerlendirmede de, gerek alınan bilirkişi raporu ve gerek se yukarıda ayrıntılı bir şekilde belirtmiş olduğumuz ve somut olaya uygulanacak mevzuat hükümleri ile taraflar arasında akdedilen sözleşme hükümlerinin esas alınması sonucu, davalı tarafından … bedeli adı altında bir alacak kaleminin faturaya yansıtılmasına yönelik açık bir hüküm bulunmadığı, bu haliyle de, davalı tarafından yapılan … adı altındaki tahsilatın mevzuata ve taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı olduğu sonuç ve vicdani kanaatine ulaşıldığından, davanın kabulüne karar verilerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile;
1-70.627,30 TL ‘nin 5.000.-TL’sine dava tarihinden itibaren, kalan 65.627,30 TL’sinin de ıslah tarihi olan 09/12/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınıp, davacıya VERİLMESİNE,
2-Alınması gereken 4.824,55 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 85,39 TL nispi harç ile 1.206,15 TL ıslah harcı olmak üzere toplam: 1.291,54 TL harcın mahsubu ile bakiye 3.533,01 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye GELİR YAZILMASINA,
-Davacı tarafından yatırılan peşin ve ıslah harcı toplamı: 1.291,54 TL harç parasının davalıdan alınarak, davacıya ÖDENMESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinden 31,40 TL başvuru harcı, 238,50 TL posta gideri, ve 700,00 TL bilirkişi ücreti gideri olmak üzere toplam: 969,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp ,davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı yan davada kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.981,55 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak, davacıya VERİLMESİNE,
5-HMK 120. maddesi gereğince; davacı tarafından yatırılan gider avansının arta kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
6-HMK Yönetmeliğinin 58/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın ve hükmün taraflara tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK’nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliyesi Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip …

Hakim …
¸