Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2018/113 Esas
KARAR NO : 2020/603

DAVA: İSTİRDAT
DAVA TARİHİ: 01/02/2018
KARAR TARİHİ: 18/11/2020

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan İstirdat davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı … şirketi arasında mal alım satımından kaynaklı ticari ilişki bulunduğunu, taraflar arasında satış sözleşmesi imzalandığını, buna istinaden müvekkili tarafından F… kontrol ünitesi isimli sistemin siparişinin verildiğini, ön ödeme olarak 40.000,00-TL bedelli çekin … şirketine teslim edildiğini, ön ödeme yapılmasına rağmen 30 gün içerisinde kurulumun yapılmadığını, sistemin kurulması için talepte bulunulsa da sistemin kurulmadığını, bunun üzerine müvekkili şirketin ön ödeme olarak verilen çekin iadesini talep ettiğini, çekin iade edilmediğini, davalının çeki … A.Ş’ne ciro yoluyla temlik ettiğini, müvekkilinin sicil kaydının bozulmaması adına çeki ödemek zorunda kaldığını, davalı … şirketinin sözleşmeye istinaden ön ödeme olarak aldığı çeki iade etmemesinin, cirolayarak diğer davalıya teslim etmesinin müvekkili aleyhine haksız kazanç sağladığını, davalı tarafından müvekkile kesilen bir fatura olmadığını, fatura konusu olacak bir edim yerine getirilmediğini, müvekkilinin alım satım sözleşmesine ait sistemi almadığının defterlerinde sabit olduğunu, çek bedellerinden dolayı müvekkilin borçlu olmadığı ortaya çıktığında faktoring firmasına yapılan ödemenin haksız olduğunun ortaya çıkacağını, bu nedenlerle davanın kabulü ile müvekkilin çek nedeniyle yaptığı ödemenin davalılardan istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile diğer davalı … şirketi arasında Faktoring Sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme gereği diğer davalı tarafından müvekkili firmaya 40.000,00-TL bedelli çek teslim edildiğini, dava konusu çekin bankaya ibrazında çekin karşılığı bulunmaması nedeniyle işlem yapılamadığına dair şerh düşüldüğünü, müvekkili şirkete ödeme yapılmadığını, herhangi bir dava ve icra takibi açılmaksızın davacı şirketten ilgili çek bedelinin ödenmesi talep edildiğinde çek bedelinin davacı şirket tarafından ödendiğini, davacının istirdat talebinin yerinde olmadığını, davacının dava dilekçesi ile istirdadını talep ettiği çek bedelinin cebri icra tehdidi olmaksızın ödendiğini, dolayısıyla istirdat koşulunun gerçekleşmediğini, müvekkili şirketin devraldığı alacaklardan dolayı tüm hukuki sorumluluklarını yerine getirdiğini, davaya konu çekin yasal mevzuat ve usullere uygun bir araştırma yapılarak, mevcut mal/ hizmet ilişkisini tevsik eden faturaya dayanılarak teslim alındığını, müvekkilin ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yapılması halinde davaya konu çekin mevzuat hükümlerine ve hukuka uygun olduğunun ortaya çıkacağını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … şirketine usulüne uygun olarak dava dilekçesi ve tensip tutanağının tebliğ edildiği, ancak süresinde herhangi bir cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E /
Dava, bedelsiz çeke istinaden yapılan ödemenin istirdatı istemine ilişkindir.
Davacı vekilince delil olarak dava dilekçesinin ekinde davalı … San. Ve Tic. Ltd. Şti ile 20/03/2017 tarihinde akdolunan satış sözleşmesi sureti ibraz olunmuştur.
Davalı …Ş vekili tarafından delil olarak cevap dilekçesi ekinde, davalı … San. Ve Tic. Ltd. Şti ile akdoluna 21/03/2017 tarihli faktoring sözleşmesi, dava konusu çek, çeke ilişkin tevdii bordrosu, davalı …. Ltd. Şti tarafından davacı şirket adına düzenlenen 21/03/2017 tarihli 913717 sıralı 54.000,00 USD bedelli fatura ile çeke istinaden yapılan ödemelere ilişkin dekont suretleri ibraz edilmiştir.
Ticari uyuşmazlığa ilişkin olarak tarafların ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi noktasında bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, mali müşavir bilirkişi tarafından 03/05/2019 tarihinde sunulan bilirkişi raporunda; 30.12.2017 keşide tarihli, … çek seri nolu, 40.000,00.-TL bedelli çekin davacı tarafından davalılara verildiği ve bedelinin ödendiği, davalı … tarafından sözleşme kapsamında davacıya mal satıldığının ispat edilemediği, mevcut duruma göre davalı …’nın 30.12.2017 keşide tarihli, … çek seri nolu, 40.000,00.-TL bedelli çek bedelinin davacıya ödenmesi bakımından tam sorumlu olduğu, davalı …Ş’nin de davalı … tarafından davacı adına tanzim edilen 21.03.2017 tarih … nolu ve 54.000 USD ( 196.160,40.-TL) faturada yer alan faaliyetin doğruluğu ve gerçekliği hakkında Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5 ve 9 maddelerinde yer alan gerekli çalışmaları yaptığını somut bilgi ve belgeye dayalı olarak ispat etmesi halinde çek bedelinin ödenmesinden sorumlu tutulamayacağı, ancak davalı …Ş’nin gerekli çalışmaları yaptığını somut bilgi ve belgeye dayalı olarak ispat edememesi halinde çek bedelinin davacı ödenmesinden sorumlu tutulacağı, bu sorumluluğu davalı …’ya rücu edebileceği tespitinde bulunulmuştur. Rapora yönelik itirazların değerlendirilmesi bakımında ek rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişi ek raporunda; davalı … tarafından taraflar arasındaki sözleşme kapsamında davacıya mal satıldığının ispat edilemediğinden çek bedelinin davacıya ödenmesi bakımından tam sorumlu olduğu, davalı …’nin arada geçen sürede dosyaya herhangi bir bilgi belge sunmadığı, çek tutarının davacıya ödenmesinden sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Yapılan yargılama neticesinde ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı ile davalı …. Ltd. Şti arasında torna tezgahı satışı noktasında 20/03/2017 tarihli satış sözleşmesi akdedildiği, sözleşme kapsamında ön ödeme olarak davacı tarafça adı geçen davalıya … A.Ş … Şubesi’ne ait … seri numaralı 30/12/2017 tarihli 40.000,00 TL tutarlı çek verildiği, çekin adı geçen davalı şirket tarafından faktoring sözleşmesine istinaden davalı …Ş’ne ciro ve teslim edildiği, çek bedelinin davacı şirket tarafından davalı …Ş’ne banka havalesi ile ödendiği anlaşılmıştır. Davacı yanın iddiası davalı …. Ltd. Şti ile yapılan satış sözleşmesi kapsamında adı geçen davalının satış sözleşmesine konu malı teslim etmemesi sebebiyle ön ödeme olarak verilen çekin bedelsiz kaldığı noktasında olup, davalı …. Ltd. Şti tarafından mal tesliminin gerçekleştirildiğine ilişkin iddia ve elverişli delil ibrazında bulunulmadığından davacı yanın çeke istinaden davalı …Ş’ne yaptığı 40.000,00 TL ödemeyi dava tarihinden önce temerrüde düşürüldüğüne ilişkin delil ibrazında bulunulmadığından adı geçen davalıdan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle talep edebileceği kabul edilmiştir. Davacı yan her iki davalıdan müştereken ve müteselsilen talepte bulunmuş ve bilirkişi raporunda davalı …Ş’nin çek bedelinin ödenmesinden sorumlu olduğu tespit edilmişse de bedelsizlik iddiası şahsi def’ilerden olup davacının davalı …. Ltd. Şti ile arasındaki şahsi def’ileri davalı …Ş’ne karşı da öne sürebilip süremeyeceğinin değerlendirilmesi gerekmiştir. 6102 sayılı TTK’nun 790. maddesine göre; “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır.” Aynı yasanın 792. maddesine göre; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” 6361 sayılı Kanun’un 9/3. maddesine göre ise; “Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri hâlinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoringşirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” Anılan yasal düzenlemeler karşısında somut olay değerlendirildiğinde çekteki ciro silsilesi düzgün olmakla davalı …Ş çekin yetkili hamili olduğu, dosyaya ibraz edilen faktoring sözleşmesi, çek tevdii bordrosu ve davalı …. Ltd. Şti tarafından davacı şirket adına düzenlenen 21/03/2017 tarihli 913717 sıralı 54.000,00 USD bedelli fatura kapsamında çekin teslim alınmış olması karşısında davalı … şirketin tüm yükümlülüklerini yerine getirdiği, öte yandan davalı … şirketinin borçlunun zararına hareket ettiği iddia ve tespit olunamamakla bedelsizlik iddiasına yönelik şahsi def’inin aleyhine ileri sürülemeyeceği kabul olunmuş, davalı …. Ltd. Şti aleyhine açılan davanın kabulüne, davalı …Ş aleyhine açılan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurularak yargılama sonuçlandırılmıştır.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı …. Ltd. Şti aleyhine açılan davanın KABULÜ ile; davacı tarafından diğer davalıya ödenen 40.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte adı geçen davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
2-Davalı …Ş aleyhine açılan davanın REDDİNE,
3-Alınması gereken 2.732,40 TL harçtan peşin olarak yatırılan 683,10-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.049,30-TL harcın davalı …. Ltd. Şti’nden alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacının peşin harç olarak yatırdığı 683,10-TL’nin davalı …. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 6.000,00-TL ücreti vekaletin davalı …. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 6.000,00-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak adı geçen davalıya VERİLMESİNE,
6-Davacının yaptığı ilk masraf 49,30-TL, 1.100,00-TL bilirkişi ücreti, posta gideri 257,70-TL olmak üzere toplam 1.407,00-TL yargılama giderinin davalı …. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından var ise arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
Dair; davacı vekili ve … vekili yüzüne karşı, diğer taraf yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.18/11/2020

Katip …
e-imzalıdır .

Hakim …
e-imzalıdır .