Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/1152 Esas
KARAR NO:2021/619

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:27/12/2017
KARAR TARİHİ:21/09/2021

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan alacak davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle: Müvekkilinin …’ta ticari faaliyet yürüten müşterisi “…” … adlı şirket, … Bankası … şubesi hesabına 19.542 .79 Euro havale yaptığını, fakat internette meydana gelen hatalar ve yanıltmalardan etkilenerek müvekkiline gönderilen bu havalenin … Bankası’nın … Şubesi’nde bulunan … hesabına işlendiğini, … isimli şahsın ise banka hesabından parayı çektiğini, ortadaki yanlıştan bankanın sorumlu olduğunu ileri sürerek; müvekkilinin kendi hesabına gönderilmesi gereken 19.542,79 Euro’nun dava tarihi itibariyle karşılığı 88.855,20 TL’nin ticari avans faiziyle müvekkiline ödenmesine karar verilmesini, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle: Davacı taraf müvekkil Bankadan tazminat talep etmekteyse de gerçekten bir zararının bulunup bulunmadığı bile ispat edemediğini, davacının iddiasına göre dava konusu havaleye konu para kendisine ödenmesi gereken bir tutar olmasına rağmen müvekkil Bankaca üçüncü bir şahsa ödendiğini, öncelikle davacı tarafça bu paranın gerçekten kendisi adına gönderildiğinin ispat edilmesi gerektiğini, buna ilaveten kesinlikle davacının iddialarının kabulü anlamına gelmemekle birlikte, bir an için paranın 3. kişilere ödenmiş olduğu düşünülse dahi, hakkı olduğunu ve alamadığını iddia ettiği parayı müvekkili bankadan değil, parayı çeken kişiden talep etmesi gerektiği; parayı anılan kişiden tahsil edemediğini ispat eder bir kesinleşmiş bir mahkeme kararı veya aciz vesikası ile ispatlanmasından önce müvekkil Bankaya dava açılamayacağını savunmuş, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E /
Dava konusu uyuşmazlık; Yurt dışından davacıya gönderilen paranın, davalı banka tarafından başka bir kişinin hesabına aktarılması ve bu paranın dava dışı kişi tarafından çekilmesi işleminde davalı bankanın bir kusurunun olup olmadığı ve bu paranın davalıdan tazmini şartlarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Taraf delilleri toplanmış, CBS dosyası celp edilmiş, bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
SMMM bilirkişi … tarafından tanzim edilen 10/12/2019 tarihli bilirkişi raporunda; 14 Kasım 2017 tarihinde gelen ilk Swift mesajında fırma isminin davacı ünvanı olduğu, hesap sahibinin … olduğu tespit edilmesi ve banka tarafından göndericiye iade edilerek uyumsuzluğun giderilmesi istenilmesi karşısında, 17/11/2107 tarihinde hesap sahibinin … ve müşteri hesap numarasının uyumlu olduğu belirtilerek; banka bu düzeltme üzerine ilgili banka şubesi gelen swiftteki tutarı (19.542,79 Euroyu) … hesabına gönderdiği, bu swiftlerin incelenmesinde-bankanın kusurlu olmadığı, ancak mahkemenin bankanın kusurlu yönünde kanaatinin olması durumunda TCMB Ticari Avans Faizleri dikkate alınarak hesaplama yapıldığında sürenin 1 Yıl 11 Ay 13 Gün olduğu, bu süreye isabet eden faiz tutarının 29.320,00 TL olduğu, ana para ile beraber davacının davalı bankadan 118.175,12 TL alacaklı olduğu görüşü bildirilmiştir.
SMMM bilirkişi tarafından tanzim edilen rapora itiraz edilmesi ve bilirkişinin uzmanlık alanı dikkate alınaarak, SMMM bilirkişi yanına bankacı ve tercüman bilirkişiler de eklenmek suretiyle 3’lü bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Tanzim edilen 31/05/2021 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle; Davalı Bankanın … Itd Şti ne swift ile gelen 19.542,79 Euroluk havaleyi asıl alıcısı hesabına değil de (Ülkeye giriş — çıkışına dahi rastlanılamayan- “Bilişim Sistemleri Banka veya Kredi Kurumlarının Araç Olarak Kullanılması Suretiyle Dolandırıcılık “ suçu nedeniyle aranan) yabancı uyruklu …hesabına geçmiş ve paralar da hesaptan çekilmiş olmakla; meydana gelen davacı zararından; (bu konuda, gerekli dikkat ve özeni göstermeyen) kusurlu ve hatalı olan davalı Bankanın sorumlu olması gerektiği, bu sorumluluk kapsamında davacının 19.542,79 Euroluk zararını, davalı Bankadan; 3095 Sayılı Yasanın 4/a maddesi kapsamında (Kamu Bankalarının Euro cinsinden yıllık mevduata vermiş oldukları azami faiz oranlarındaki faizi ile birlikte) ; 17.11.2017 tarihinden itibaren isteyebileceği görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu denetime elverişli ve karar vermeye uygun bulunmuştur.
İddia, savunma, dosya kapsamında toplanan deliller ve alınan bilirkişi heyeti raporunun bir bütün olarak değerlendirilmesinde;
Dava konusu olayda, yurt dışından yabancı bir banka aracılığı ile yurt içindeki davalı bankadaki davacı hesabına gönderilen 19.542,79 Euro’luk havalenin, davacı firma hesabı yerine, yabancı bir şahıs hesabına geçtiği ve paranın bu şahıs tarafından çekilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Eldeki davamızda, davacı, başkasının hesabına geçen bu parayı, kusurlu olduğunu iddia ettiği davalı Banka dan, dava tarihindeki TL karşılığı miktar üzerinden ticari avans faizi ile birlikte talep etmektedir.
TBK’nın 555. Maddesinde, Havale “… havale edenin, kendi hesabına, para, kıymetli evrak ya da diğer bir misli eşyayı havale alıcısına vermek üzere havale ödeyicisini; bunları kendi adına kabul etmek üzere havale alıcısını yetkili kıldığı bir hukuki işlem” olarak tanımlanmıştır.
Havale çift yetki içeren varması gerekli tek taraflı irade beyanıyla kullanılan bir hukuki işlemdir. Hesap sahibi, bankaya verdiği havale talimatı sonucunda, bankayı kendi hesabından belirli bir miktarda para çekip havale alıcısına ödemeye yetkili kılmakta, bunun yanında, havale işleminin özelliği gereği, havale talimatı sayesinde, havale alıcısı da, havale edilen tutarı kendi adına tahsil etme yetkisine kavuşmuş olur. Havale işlemi, çifte yetkilendirmeyi içeren tek taraflı bir hukuki işlemi niteliği taşıdığından, banka, havale talimatını kabul etmek ve yerine getirmek zorunda olmadığı gibi, havale alıcısı da, adına gönderilen havaleyi almakla yükümlü değildir. Havale işlemi, alıcının hesabına alacak kaydedildiği anda gerçekleşmiş olacaktır. Alacak kaydı yapılmadığı sürece alıcının bankadan herhangi bir talepte bulunabilmesi mümkün değildir. Havale tutarının gönderenin hesabından alınıp alıcının hesabına alacak kaydı ile işlem tamamlanır ve alıcının bankadan ödemeyi talep hakkı doğar. Havale göndericisinin havaleden cayması ise ancak, gönderilen havale bedelinin alıcının hesabına geçmemesi ile mümkün olacaktır (TBK.m. 559/1).
IBAN’a göre yapılacak ödemelerin TCMB tarafından çıkarılan 2008/6 sayılı Tebliğ ile düzenlenmiştir. Tebliğin amacı, “Uluslararası Banka Hesap Numarasının Bankalarca Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usullerin Belirlenmesi”’dir.
1211 Sayılı TCMB Kanunu nun 4. maddesi hükmüne istinaden çıkarılan 19.12.2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB nın 2009/10 sayılı tebliği ile değişik 10.10.2008 tarihli Resmi Gazetede Yayımlanan 2008/6 sayılı “Uluslararası Banka Hesap Numarası Hakkında Tebliğ”’in 7/1 maddesinde; “Avrupa Ekonomik alanında yer alan ülkelerdeki hesaba yapılan para transferlerinde alıcıya ait IBAN ‘ın doğrulanması ve kullanılmasının zorunlu olduğu”, Tebliğin 7/2. Maddesinde ” Bankalara gelen ve alıcı hesap numarası IBAN olarak belirtilen para transferlerinde IBAN’ın doğrulanmasının zorunlu olduğu”, Tebliğin7/4 maddesinde “…Alıcıya ait IBAN’ın kullanılması ve doğrulanmasının zorunlu olduğu”, Tebliğin 8. Maddesinde de “Bankalarca bu tebliğin 4/7 maddesi hükümlerine göre yapılan kontrol sırasında yanlış olduğu tespit edilen transfer emirlerinin iade edilebileceği veya reddedilebileceği” hususları düzenlenmiştir.
Tebliğ, IBAN hesap numarası ile hesaplara yapılacak ödemeler konusunda, bankaya ‘alıcıya ait IBAN ‘ın kullanılması ve doğrulanmasını” kontrol zorunluluğunu getirmekte, ‘yapılan kontrole göre IBAN’ın yanlışlığının tespiti halinde transfer emrinin iadesini veya reddedilebileceğini” öngörmektedir.
Swift kodu (…’ ‘nin kısa adı); tüm dünyadaki bankalar arasında elektronik fon transferi standardı sağlayan bir sistemdir. Bu sistemin BİC (Bank ldentifier Codes) kodu yani (Banka Tanımlama Kodu) sayesinde her bankayı tanımlamaktadır. Swift kodu 1977 yılında fiilen çalışmaya başlamıştır.
Uluslararası para transferlerinde IBAN tek başına yeterli değildir. Her bankanın kendine özel olan swift kodu denilen kodlar da gereklidir.
Swift kodu, bankayı belirten 8 veya 11 haneli bir koddan ibaret olup, tüm dünya bankacılık sisteminde swift kodları standarttır.
Swift sistemindeki amaç, yurt dışındaki hesaplara para göndermek ya da o hesaplardan para almaktır. Bu işlemleri yaparken işlemlerin güvenli bir şekilde gerçekleşmesi için swift ismi verilen sistem geliştirilmiştir. Bu sistem kullanılırken 3 adet banka işleme dahil olmaktadır. Sırasıyla parayı gönderen banka önce aracı bankaya ardından da aracı bankada alıcı bankaya parayı göndermektedir. Bu sistemde aracı banka swift işlemini gerçekleştiren bankadır.
Dava konusu olayda, davalı … AŞ’ ye 14.11.2017 tarihinde 19,542,79 Euroluk bir yurt dışı havale geldiği, … den … Swift Kodu ile — … … Swift Koduna geldiğinin görülmektedir.
Swift mesajında, Lehdar Müşteri İBAN Hesap Nosu … olarak, lehdar müşteri bilgileri ise “… … SAN ve TİC LTD ŞTİ TAX ID … … …. olarak, havale bilgilerinin ise 03.10.2017 den … Sert Krom Wint CN için Ön Ödeme, 03.10.17 nin 1’i ve 12.10.2017 nin Spesifikasyon 2’si şeklinde yer aldığı görülmektedir.
Swift Mesajındaki İBAN nosu (… tarafından) Doğrulandığında ise; bu numaranın … ın … kod nolu Sanayi-… Şubesi ne ait … nolu Vadesiz DTH hesabı olduğu ancak (havale bilgilerinde adı geçen) … Hidrolik Silindir Elemanları İml San ve Tic Itd Şti ne ait bir hesap olmadığı ( yani hesap numarası ile alıcı arasındaki uyumsuzluk olduğu) banka tarafından görülmüş olup, davalı banka tarafından, “Gönderilen Hesap numarası ile ismin uyumsuz “ olduğu Gönderen (Amir) Bankaya bildirilmiştir.
Bu Mesaj Üzerine, Amir … tan 16.11.2017 tarihli alınan mesajında “Hesap İsmi …, Hesap Numarası …’ notunun ilettiği görülmektedir. 16.11.2017 tarihli bu mesaj; Uluslararası standartlara uygun olmayıp alıcı ismi ile alıcının İBAN numarasını içeren ve biri birini teyit eden bir düzeltme swift mesajı değildir.
14.11.2017 tarihinde gönderilen 19.542,79 Euroluk bu havalenin; swift mesajında geçen (ancak alıcı ismi ile uyumlu olmayan ve ismi hiç geçmeyen) …isimli şahsın hesabına geçtiği görülmektedir.
Amir Banka …, 22.11.2017 tarihli mesajında ise; “Emri Veren Bankanın Talimatına istinaden; Ödeme talimatını bize geri gönderiniz.” talimatında bulunmuştur.
…, Amir Bankaya göndermiş olduğu mesajında ise; “İlgili Şubemiz bizi BNF ye ulaşamadıkları konusunda bilgilendirdi bu sebeple geri ödeme yapamıyoruz ve dosyamızı kapatamıyoruz ….” mesajını ilettiği ., Amir Banka … 29.11.2017 tarihli , alıcısı … olan mesajında ise; “Talimatı veren Bankadan acil talimat aldık, Lütfen bize kredi (alıcı) hesabının İsmini bildirin kredi (alıcı) Hesabının İsmi … … mi, Yoksa … mı? Lütfen bu Bilgiyi bir an evvel sağlayın…” iletisinde bulunduğu görülmektedir.
… tarafından, amir … mesaj gönderilmiş olup, mesajda özetle; “Şubemiz bizi … Hesabına gönderim yaptıkları konusunda bilgilendirdi…” denildiği görülmektedir.
Yukarıda bölümlerde de açıklandığı üzere; davalı …’a swift mesajı ile, 14.11.2017 tarihinde yurt dışından, … aracılığı ile 19.542,79 € luk bir havale gelmiş olduğu, swift mesajındaki havale alıcısı adı ile alıcının hesap numarası arasında bir uyumsuzluk olduğunun banka tarafından fark edildiği, davalı banka tarafından “Gönderilen Hesap numarası ile ismin uyumsuz olduğu” Gönderen Bankaya (…’ a) mesaj ile bildirilmiş olduğu, bu mesaja karşı alınan cevapta “Hesap İsmi …, Hesap Numarası …“ notunun iletildiği görüldüğü, ancak bu notun, swift mesajındaki uyumsuzluğu giderir (Uluslararası standartlara uygun olmayan) bir mesaj (istenen bir mesaj / beklenen bir mesaj) olmadığının görüldüğü, buna rağmen, swift mesajındaki alıcı adı ile alıcının (kendisine ait olmayan) hesap numarası arasındaki uyumsuzluk giderilmemiş olmasına rağmen 14.11.2017 tarihinde swift ile yurt dışından gönderilen (19.542,79 Euro) luk havalenin, swift mesajında gösterilen, ancak alıcıya ait olmayan (…’ın …isimli başka bir vadesiz döviz mevduatı hesabı müşterisinine ait olan İBAN nolu hesabına 17.11.2017 tarihinde yatırıldığı anlaşılmaktadır.
16.11.2017 tarihinde havale göderen yurt dışı Bankadan alınan mesajın Swift mesajındaki uyumsuzluğu gideren bir mesaj olmadığının devam eden mesajlaşmalardan anlaşılmaktadır. 22.11.2017 tarihli mesajda, Amir Banka … ın, “Emri Veren Bankanın Talimatına istinaden; Ödeme talimatını bize geri gönderiniz.” talebinde bulunduğu, bu mesaja karşı (davalı) … ın, “İlgili Şubemiz bizi BNF ye ulaşamadıkları konusunda bilgilendirdi bu sebeple geri ödeme yapamıyoruz ve dosyamızı kapatamıyoruz ….” cevabını verdiği, Amir Bankanın 29.11.2017 tarihli … muhataplı mesajında ise, ” alıcı hesabının ismini bildirin… … mı ? …mı ?” sorusunu sorduğu, mesaja verilen cevapta “Şubemiz bizi … Hesabına gönderim yaptıkları konusunda bilgilendirdi…” denildiği görülmektedir.
14.11.2017 de gelen (ve ancak swift mesajında alıcı adı ile alıcı hesap numarası uyumsuz olan) (19.542,79 € luk) havalenin, bu uyumsuzluk giderilmeden, mesajda adı geçen … … Itd Şti hesabına değilde, mesajda hesap numarası geçen (ve ancak gönderilen bu havale ile bir ilgisi ve ilişkisi bulunmayan) …isimli üçüncü bir şahsın (davalı Banka nezdindeki) hesabına 17.11.2017 tarihi itibariyle geçtiği ve hesapta mevcut 3,10 Euroluk bakiye ile birlikte, 19.545,89 Euroya baliğ olan miktarın hesaptan, … tarafından nakit olarak çekildiği ve 23.11.2017 tarihi itibariyle de kalan 45,89 € nun çekilerek hesabın sıfırlandığı görülmektedir.
Davacı tarafından, 24.11.2017 tarihli bir dilekçe ile; … Bankası … … Şubesi Çalışanları ve … aleyhinde şikayette bulunulduğu … Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı dosyası üzerinden yürütülen soruşturma kapsamında talep ile … 3 Sulh Ceza Hakimliği nin … D İş s.lı Dosyasından “Bilişim Sistemleri, Banka veya Kredi Kurumlarının Araç Olarak Kullanılması Suretiyle Dolandırıcılık suçundan şüpheli …hakkında yakalama emri düzenlenmesine karar verildiği ve bu kararın Yakalama Bürosuna bildirildiği görülmüştür.
Tüm bu açıklama ve tespitler ışığında yapılan değerlendirmede;
Bankalar bir güven kurumu olup, yaptıkları işlemlerde azami sevide özenli ve dikkatli olmak zorundadırlar. Davalı banka, davacı şirkete swift ile gelen 19.542,79 Euroluk havaleyi asıl alıcısı hesabına değil de, bu konuda gerekli dikkat ve özeni göstermeyerek yabancı uyruklu …hesabına geçirmiş olup ve paralar da hesaptan çekilmiş olmakla, meydana gelen davacı zararından sorumludur.
Davacının zararı 19.542,79 Euro’dur. Davacı bu bedelin dava tarihindeki TL karşılığı olan 88.855,20 TL’ üzerinden dava açarak bu bedelin ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir. Taraflar tacir olduğundan davacı tarafın ticari avans faizi talebi de yerinde bulunmuştur. Davacı tarafça temerrütün dava tarihinden önce oluştuğuna dair bir iddiası ve talebi olmadığından temerrütün dava tarihinde oluştuğu değerlendirilmiştir.
Bu nedenlerle davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KABULÜ İLE; 88.855,20 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine
2-Alınması gereken 6.069,70 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından peşin olarak yatırılan 1.517,43 TL’ nin mahsubu ile bakiye 4.552,27 TL’ nin davalıdan alınarak haziye irat kaydına, davacı tarafından peşin olarak karşılanan 1.517,43 TL’ nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 31,40 TL başvurma harcı parası, 227,70 TL müzekkere ve davetiye posta masrafı, 2.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam; 2.259,10 TL yargılama masrafının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir edilen 12.351,18 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-HMK 120 maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde re’ sen davacı yana iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı , gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.21/09/2021

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza