Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/1101 Esas
KARAR NO:2021/795

DAVA:MENFİ TESPİT (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:13/12/2017
KARAR TARİHİ:10/11/2021

Davacı tarafından davalılar aleyhine açılan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … … Şubesine ait … seri numaralı, 30.03.2017 tarihli, 62.000,00-TL bedelli, keşidecisi … İmalat San. Tic. Ltd. Şti olan çekin müvekkili şirket lehine keşide edildiğini, lehtar olan davacı şirketin çeki ciro ettiği yetkili hamil olan … tarafından … A.Ş.’ye ve akabinde … A.Ş.’ye temlik edilerek bankada takasa ibraz edilmesi akabinde bedelinin keşideci … yetkilisi … …’ın babası … tarafından 30.03.2017 vadeli, … numaralı … Bankası çekine istinaden açıklaması ile ödenerek takastan geri çekilerek teslim alındığını, akabinde çek tarihi 30.08.2017 olarak değiştirilerek üzerinde tahrifat ve sahtecilik yapılan çekin icra takip dosyası alacaklısı gözüken davalı … tarafından bankaya yeniden ibraz edilerek karşılıksız yazdırılmasının akabinde …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takibe konu edildiğini, takibe konu olan çek bedelinin ödendiğini, ödenmesi akabinde teslim alınan çek üzerinde tahrifat yapıldığını, tahrifat yapılan ve faktoring tarafından banka nezdinde takasa ibraz edilen çekin sonradan ciro edilmesi sebebi ile ciro silsilesinin kopuk olduğunu, çekin kambiyo vasfına haiz olmadığını, çekin gerçek keşide tarihi 30.03.2017 tarini olup bedelinin ödenerek teslim alınması akabinde yeniden tahsilat yapılmak amacıyla çekin keşide tarihinin 30.08.2017 tarihi olarak değiştirildiğini, çekin ilk halinin suretten ve çeke ilişkin bilgileri ihtiva eden ödeme makbuzundan anlaşılacağını, takip konusu çek üzerindeki tarih ise 30.03.2017 iken 30.08.2017 olarak keşideci parafı ya da imzası bulunmaksızın değiştirildiğini, bankaya ibraz edilerek karşılıksız yazıldığını, çekin arkasında yer alan … Bankası A.Ş.’de takasa ibraz tarihinin 05.09.2017 ve sonradan … A.Ş. … şubesi tarafından eklenen alonj ile çeke ilişkin karşılıksız kaşesinin basıldığı tarihin 30.08.2017 tarihi olduğunun görüldüğünü beyan ederek, takibe konu çek dolayısıyla müvekkilin borçlu olmadığının tespiti ve ilgili çekin iptalini, %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı beyan ve iddialarının mesnetsiz olduğunu, davacının çek keşidecisinin ve avalist …’in birlikte hareket ettiğini, müvekkili …’un takip nevi çekteki yetkili son hamil ve ciranta olduğunu, çeki kendisinden önce cirantası bulunan borçlu …’tan teslim aldığını, çek keşidecisi ile cirantalar arasındaki husumetten, yapılmış ise yapılan tahrifat veya düzeltmeden haberdar olmasının mümkün olmadığını, çek keşidecisi ve cirantalar arasındaki husumetin müvekkiline karşı öne sürülemeyeceğini, müvekkilinin bu bağlamda kötü niyetli bir takip alacaklısı olduğunun düşünülemeyeceğini, hukuken sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, şayet çek ödenmiş ise nasıl ödendiğini, kime ödendiğini, çek arkasındaki cirantâ neden iptal edilmediğini bunun ispatlanması gerektiğini, icra takibi, çek keşidecisine ve tüm cirantalar aleyhine başlatıldığını, davacı ciranta borçlusu dışında, borca, takibe ve imzaya karşı herhangi bir itiraz yapılmadığını, herhangi bir dava ikame edilmediğini, ispat yükümlülüğünün davacıda olduğunu beyanla, müvekkili davalı aleyhine yöneltilen davanın reddi ile %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini, dava masraflarının ve ücreti vekaletin davacı tarafa tahmilini talep etmiştir.
G E R E K Ç E /
Dava, menfi tespit ve çek iptali istemine ilişkindir.
Dava konusu çek incelendiğinde, … … Şubesi’ne ait, … seri numaralı, 62.000,00 TL tutarlı, keşidecisi …. Ltd. Şti, lehtarı … San. Tic. Ltd. Şti olduğu, çek tarihinin ihtilaflı olduğu anlaşılmıştır.
…. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davalı … tarafından çek keşidecisi … Sanayi Tic. Ltd. Şti, avalist … dosyamız davacısı …. Tic. Ltd. Şti, cirantalar …, … Tic. Ltd. Şti, … aleyhine davaya konu çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile başlatılan icra takibi olduğu, davacı tarafından açılan takibin iptali davasında … 10. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 02/10/2018 günlü ve …/… Esas, …/… Karar sayılı kararı ile davacı hakkındaki takibin iptaline karar verildiği, kararın istinaf edilmemesi üzerine kesinleştirmesinin yapıldığı, dava doyasında yaptırılan bilirkişi incelemesinde dava konusu çekin keşide tarihinin önce 30.03.2017 iken, ay hanesindeki 3 rakamının üzerinden gidilerek keşide tarihinin 30.08.2017 olarak değiştirildiği, yapılan bu değişikliğe karşın onay imzasının (paraf) bulunmamasından dolayı yapılan değişikliğin tahrifat niteliğinde olduğu tespitlerinde bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı şirket tarafından dava konusu çeke dayalı olarak dolandırıcılık ve belgede sahtecilik suçlamasıyla şikayette bulunulmuş olup, soruşturma, … Cumhuriyet Başsavcılığı Genel Soruşturma Bürosunun … sayılı dosyasından yürütülmekte ve davacı vekilinin beyanı itibariyle karar duruşması tarihinde halen derdesttir.
Çekin ticari defterlerdeki kayıt durumunun tespiti noktasında dava dosyamızda yaptırılan bilirkişi incelemesinde mali müşavir bilirkişi tarafından tanzim olunan 09/01/2019 havale tarihli raporda; davaya konu çeke ilişkin davacı tarafından sunulan kayıtlarda davacı şirketin çek keşidecisi ile olan ticari ilişkisi kapsamında çeki aldığı ve 2017 mart çeki açıklaması ile kayıtlarında mevcut olduğu, yetkili hamil olduğu, davacı hamil tarafından kendinden sonraki ciranta ile ticari ilişkisi olduğu hususunda kayıtları tespit edilmiş olup, davacının cirosundan sonraki ciro olan …’e çekin verildiği hususunun çek üzerinde mevcut olduğu, çekin keşide tarihinin tahrifata uğradığına ilişkin sunulan grofolog bilirkişi raporu mevcut olduğu, tahrifata uğramış çekin tahrifattan önceki tarihte … tarafından ödendiğine dair sunulan dekontun okunaksız olduğu, bu hususta banka tarafından verilen cevapta çek bilgilerinin eksik olduğundan bahisle tahrifattan önceki keşide tarihinde çekin ibraz edilip ödenip ödenmediğinin cevabının verilmediği, çekin tahrif edilmiş yeni tarihine göre bankaya 2 ayrı ibrazının çek üzerinde mevcut olduğu, davacının dava konusu çekte dosya mevcudu tespitler kapsamında borçlu olmadığı tespitlerinde bulunulmuştur.
Dava konusu çekteki ciro silsilesi ile taraf anlatımları kapsamında … A.Ş ve … … A.Ş’nden şirketler nezdindeki kayıtlar celbedilmiş … A.Ş tarafından gönderilen çek suretinden çekin ilk keşide tarihinin 30.03.2017 olduğu anlaşılmıştır.
… 23/02/2021 tarihli yazı cevabından … seri numaralı dava konusu çekin 30/03/2017 tarihinde ibraz edilip çekin iade alındığı, 30/08/2017 tarihinde yeniden ibraz edildiği anlaşılmıştır.
Davalı … vekili 20/12/2018 tarihli dilekçesi ile dava konusu hususların … İcra Hukuk Mahkemesi dosyasında da incelenip karara bağlandığını davacının bu davada hukuki yararının kalmadığını beyan etmiştir.
Davacı vekili 10/11/2021 tarihli karar duruşmasında, İcra Hukuk Mahkemesi’nde yapılan bilirkişi incelemesinde çekte tahrifat yapıldığının tespit edildiğine ve davanın davacı lehine sonuçlandığını, haklılığın dosya kapsamı itibariyle sabit olduğunu, soruşturma dosyasının çok ağır ilerlediğini, soruşturma dosyasındaki tespitlerin dava dosyasına etkisinin belirsiz olduğunu beyanla mevcut dosya delil durumu dikkate alınarak bir karar verilmesini talep etmiştir.
Yapılan yargılama neticesinde ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının eldeki davada …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına dayanak … … Şubesi’ne ait, … seri numaralı, 62.000,00 TL tutarlı, keşidecisi …Tic. Ltd. Şti olan çek nedeniyle borçlu olmadığının tespitini ve çekin iptalini talep ettiği, takip dosyası kapsamında davacı tarafından açılan takibin iptali davasında alınan 15/05/2018 tarihli rapor, Halkbankasının 23/02/2021 tarihli yazı cevabı ve … A.Ş’nin 03/07/2019 tarihli yazı cevabı kapsamında davaya konu çekin ilk keşide tarihinin 30.03.2017 olduğu ve bu tarih itibariyle çekteki son ciranta … … A.Ş olmakla çekin muhatap bankadan sordurulduğu, çekin işlemsiz iade alındığı ve keşideci imzası veya parafı olmadan çek tarihinin 30.08.2017 olarak değiştirilmek suretiyle bankaya ibraz edildiği, karşılıksız işlemi yapıldıktan sonra davalı tarafından icra takibine konu edildiği anlaşılmıştır. Davacı tarafından davaya konu çekin keşideci şirket yetkilisinin babası … tarafından 30.03.2017 tarihindeki ibraza istinaden ödendiği ve çekteki borçların yapılan bu ödemeyle sona erdiği savunulmuşsa da ibraz olunan dekontun okunaksız olması, verilen bilgilerle ödeme yapıldığı bildirilen bankadan dekont istenmişse de banka tarafından bilgilerin yetersiz olduğunun bildirilmesi ve davacı yanca da tanınan süre ve imkana rağmen bu yönde açıklayıcı bilgi ve belge ibrazında bulunulmaması nedeniyle bu yöndeki iddia değerlendirilememiştir. Çekin keşide tarihinde tahrifat yapıldığı sabit olmakla çekin keşide tarihi 30.03.2017 olarak kabul edilmiştir. Her ne kadar 30.03.2017 tarihinde muhatap bankadan davaya konu çekin karşılığı sordurulmuşsa da çek üzerinde işlem yapılmadığından ve banka tarafından ibraz eden kişi tarafından ödeme talep edildiği de bildirilmediğinden bu işlem, TTK’nun 796. maddesi karşısında ödeme için ibraz olarak değerlendirilmemiş, çeke ilişkin kambiyo senetlerinden kaynaklı istem haklarının yitirildiği, çekin ciro yoluyla devri imkanın ortadan kalktığı, yapılan işlemlerin alacağın temliki hükmünde olduğu değerlendirilmiştir. Davacı, davaya konu çekte lehtar ciranta olup, davalılarla arasında doğrudan bir hukuki ilişkisi bulunmadığından ve davalılar tarafından da aksi yönde savunmada bulunulmadığı gibi bu yönde elverişli delil ibraz edilmediğinden davacının menfi tespit talebinin haklı ve yerinde olduğu, davalılara çek nedeniyle borcunun bulunmadığı, ancak çek keşidecisi ve bir kısım cirantalar davaya taraf olmamakla ve dolayısıyla çekteki hak sahiplerine tanınan diğer hak ve borçlar yönünden değerlendirme yapılamadığından çekin iptalinin talep edilemeyeceği, davalı … vekili tarafından icra mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karar nedeniyle davacının hukuki yararının kalktığı bildirilmişse de anılan karar takip hukukuna ilişkin olup, eldeki davanın dayanak çeke ilişkin olması nedeniyle bu yöndeki savunmanın da yerinde olmadığı, öte yandan davacı yanca kötüniyet tazminatı talebinde bulunulmuşsa da takip alacaklısı davalı …’un çeke ilişkin tahrifattan haberdar olduğunun tespit olunamaması, kötüniyetli olarak takip yaptığı noktasında da elverişli delil ibraz edilememesi karşısında kötüniyet tazminatı istem koşullarının oluşmadığı sonucuna varılmış, menfi tespit talebi bakımından davanın kabulüne, çekin iptali talebi bakımından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın menfi tespit talebi bakımından KABULÜ ile, …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına dayanak … … Şubesine ait … seri numaralı 62.000,00 TL bedelli çek nedeniyle davacının davalılara borçlu olmadığının TESPİTİNE, çekin iptali talebinin REDDİNE,
2-Şartları oluşmadığından davacı yanın kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE,
3-Alınması gereken 4.658,95-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 1.164,74-TL’nın mahsubu ile bakiye ‭3.494,2‬1-TL harcın davalılardan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacının peşin harç olarak yatırdığı 1.164,74-TL’nın davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacının yaptığı ilk masraf ‭36,00-TL, bilirkişi ücreti 1.600,00-TL ve posta gideri ‭341‬,00-TL olmak üzere toplam ‭‭1.977‬,00-TL yargılama masrafının davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.666,39-TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından sarfedilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
7-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; davacı vekili yüzüne karşı, davalı yan yokluğunda, HMK 341 ve 345. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/11/2021

Katip …
e-imzalıdır .

Hakim …
e-imzalıdır .