Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2016/786 Esas
KARAR NO : 2018/238
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 26/12/2011
KARAR TARİHİ : 29/03/2018
Davacı tarafından davalılar aleyhine açılan Menfi Tespit davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
ASIL D A V A /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı …arasında uzun zamandır süregelen ticari bir ilişki olduğunu bu ticari ilişki gereği ilgili şirkete mal sipariş verilip sipariş bedelini karşılayacak miktarda ve değişen vadelerde çeklerin avans ödemesi olarak davalıya teslim edildiğini, daha sonra davalının kumaş gönderdiğini bu çerçevede devam eden ilişki gereği davalı şirkete kumaş bedeli olarak çekler verildiğini , çeklerin avans çekleri olduğunu, davalının bu çekleri mal teslim etmemesine rağmen faktoring şirketi diğer davalılara temlik ettiğini, yapılan işlemin usulsüz olduğunu, mal teslimimin yapılmadığını bu nedenle avans çeklerinden dolayı borçlu bulunmadıklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin yönetmelik ve BDDK talimatlarına uygun hareket ettiğini, davalı şirket tarafından kesilen faturayı verip faturanın bir suretini kayıtlarına alarak temlik işlemi yaptığını, yapılan işlemlerin yönetmeliğin 22.maddesine uygun olduğunu, kaldı ki müvekkilinin çeki temlik cirosu ile teslim almadığını, cironun alacağın garanti edilmesi anlamında konulduğunu , davacının diğer davalı …şirketine ileri sürebileceği def’ileri bu anlamda kendilerine ileri süremeyeceğini , davanın reddi ile inkar tazminatına hükmedilmesini savunmuştur.
BİRLEŞEN D A V A /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalılardan …arasında uzun zamandan süregelen ticari bir ilişki bulunduğunu, taraflar arasındaki çalışma sistemi gereği davalıya değişen vadelerde çek avans ödemesi yapılarak karşılığında belirli bir mal siparişi verildiğini, sonrasında da davalı tarafından tedarik edilen kumaşın da dava dışı…Şti tarafından müvekkiline teslim edilmekte olduğunu, bu itibarla herhangi bir mal müvekkilince teslim alınmaksızın …bank A.Ş … şubesine ait … hesap nolu, 20.02.2012 keşide tarihli, 150.000.00 TL bedelli 1 adet çekin davalı …Şti ‘ye verildiğini, buna karşılık davalının müvekkiline teslim etmesi gereken malları teslim etmediğini, çekin bedelsiz kaldığını, yine davalının içinde bulunduğu maddi kriz nedeniyle kendisine avans olarak verilen çeki diğer davalı … şirketine temlik sözleşmesi tahtında cirolayıp teslim ettiğini, temlik alan konumunda ve halen çeki elinde bulunduran diğer davalı … şirketi yönünden de bu çekin bedelsiz kaldığını ve iptalinin gerektiğini, yukarıda belirtilen nedenlerle söz konusu çek sebebiyle müvekkilinin davalılara borçlu bulunmadığının tespiti ile dava sonuçlanıncaya kadar başlatılabilecek icra takiplerinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı …vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin yapılan işlemi yönetmelik ve BDDK tebliğlerine uygun olarak yaptığını, faturaların kendilerine temlik edildiğini hatta davacı şirketle telefonla görüşülüp teyit dahi alındığını, yapılan işlemlerde bir usulsüzlük bulunmadığını davanın reddi ile inkar tazminatına karar verilmesini savunmuştur.
Davalı …ye tebligat yasası hükümlerine uygun şekilde dava dilekçesi ve duruşma günü bildirildiği halde; davalı yan duruşmaya gelmemiş,cevap ve delil bildirmemiş ve bu nedenle davacı yanın iddialarını reddetmiş kabul edilmiştir.
G E R E K Ç E /
Talep; davacı ile davalılardan müflis şirket arasında mevcut ticari ilişki kapsamında sipariş avansı olarak verilen 4 adet çek nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile iptaline, ödenen miktarların istirdatı ile kötü niyet tazminatına karar verilmesine ilişkindir.
Mahkememizce (İstanbul Kapatılan 35. Asliye Ticaret Mahkemesi) yapılan yargılama sonunda… Esas … Karar sayılı ilamla davanın davalı-birleşen dava davalısı…Şirketi yönünden kabulüne, davalı-birleşen dava davalısı Faktoring şirketleri yönünden reddine, verilen ihtiyati tedbir kararı nedeniyle dava değerleri üzerinden hesaplanan %40 oranında icra inkar tazminatının davacı-birleşen dava davacısından alınarak davalı-birleşen dava davalısı faktoring şirketlerine verilmesine karar verilmiş ve hükmün davacı-birleşen dava davacısı tarafından temyizi üzerine Yargıtay …Hukuk Dairesi’nin 19/11/2015 gün ve … Esas, …Karar sayılı ilamı ile; (…Mahkemece yapılan yargılama sonunda toplanan delillere göre, davanın davalı-birleşen dava davalısı … Şti. yönünden kabulüne, davalı-birleşen dava davalısı faktoring şirketleri yönünden reddine, verilen ihtiyati tedbir kararı nedeniyle dava değerleri üzerinden hesaplanan % 40 oranında icra inkar tazminatının davacı-birleşen dava davacısından alınarak davalı-birleşen dava davalısı faktoring şirketlerine verilmesine karar verilmiş, hüküm davacı-birleşen dava davacısı vekilince temyiz edilmiştir.Davalılar-birleşen dava davalılarından … Şti. hakkında Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… Esas sayılı dosyası ile 31.05.2013 gününde iflas kararı verilmiş olduğu dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. İİK’nın 194. maddesi uyarınca acele haller müstesna olmak üzere müflisin davacı ve davalı olduğu hukuk davaları durur ve ancak alacaklıların ikinci toplanmasından on gün sonra devam olunabilir. Bu durumda mahkemece anılan Yasa hükmü uyarınca işlem yapılması gerektiğinden hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA…) karar verilmiştir.
Mahkememizce usul ve yasaya uygun bulunan Yargıtay Bozma İlamına uyulmuştur.
Yukarıya alınan bozma ilamı içeriği de dikkate alındığında ve bozma ilamında da yer verildiği üzere davacı-birleşen dava davacısı şirketin sair temyiz itirazları bu nedenle incelenmemiş olup, mahkememizce uyulan bozma ilamı kapsamında müflis şirket yönünden gerekli tebligatlar yapılmak suretiyle bozma ilamında yer verilen eksiklik tamamlanmıştır.
Davanın konusu teşkil eden çekler; davalı müflis … tarafından davalılardan … A.Ş ‘ye verilen …bank … Şubesi’ne ait … nolu ve 15/03/2012 keşide tarihli 100.000,00 TL bedelli ve …bank … Şubesi’ne ait … nolu 20/03/2012 keşide tarihli 150.000,00 TL bedelli, yine aynı banka ve şubesine ait … nolu 25/01/2012 keşide tarihli 100.000,00 TL bedelli ve yine davalı müflis şirket tarafından diğer davalı …ye verilen aynı banka ve şubesine ait… nolu 20/02/2012 tarihli 150.000,00 TL bedelli çeklerdir. Davacı ve müflis şirket kayıtları üzerinde yapılan incelemede ve ayrıca davacı şirket tarafından davalı müflis şirket ve … A.Ş aleyhine açılan İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası kapsamında da yaptırılan incelemeler ile saptandığı üzere davacı şirket ile davalı müflis şirket arasındaki ticari ilişki kapsamında anılan çeklerin avans çekleri oldukları ve cari hesapta, davalı müflis şirketin davacıya sürekli borçlu olup borç miktarının da yüksek rakamlara ulaştığı tespit edilmiştir. Taraflar arasında bir cari hesap sözleşmesi bulunmamakla birlikte, aralarındaki ticari ilişkinin cari hesap ilişkisi şeklinde geliştiği sipariş konumları düzenlenmek suretiyle ticari ilişkinin devam edip davalı müflis şirket tarafından bu siparişlerin kısım kısım yerine getirildiği, 20/02/2012 tarihli ve 150.000,00 TL bedelli çekin bu kapsamda mal teslimi olmaksızın 29/07/2011 tarihinde avans çeki olarak verildiği, müflis şirket tarafından da 28/01/2011 tarihli Ek Faktoring Sözleşmesi ile davalı …’e temlik edildiği, temlik sözleşmesi sırasında sunulan ve dayanak gösterilen faturaların ise 02/05/2011-05/08/2011 tarihleri arasını kapsayan 16 adet fatura olduğu, 25/01/2012 tarihli ve 100.000,00 TL bedelli çek ile 20/03/2012 tarihli 150.000,00 TL bedelli çekin de yine müflis davalı şirkete davacı tarafça 14/09/2011 tarihinde verildiği, müflis şirket tarafından 15/08/2011 tarihinde Faktoring Sözleşmesi ile davalı …’e temlik edildiği burada da dayanak ve müflis şirket tarafından sunulan 26 adet faturaların 24/05/2011-12/09/2011 tarihleri arasını kapsadığı, keza 15/03/2012 tarihli ve 100.000,00 TL bedelli çekin de aynı şekilde davalı müflis şirkete 28/10/2011 tarihinde verilip, müflis şirket tarafından 28/11/2011 tarihli Faktoring Sözleşmesi ile ve toplam 10 adet, 12/09/2011-04/10/2011 tarihlerini kapsayan faturaların dayanak gösterildiği, davacı tarafça yüksek miktarda verilen sipariş konumlarına ve verilen çeklere karşı davalı müflis şirket tarafından bu bedeller karşılığı malların davacı yana teslim edilmemiş olduğu da sabittir. Faktoring Sözleşmesinde müşterinin temel yükümlülüğü, sabit olduğu alacak haklarını faktoring şirketine devretmektir. Bu itibarla müşteri kendisi lehine düzenlenen ve kendisine ciro edilen emre yazılan kambiyo senedini, faktoring sözleşmesinden doğan alacakların ödeme vasıtası olarak faktoring şirketine devretmektedir.
Bu noktada faktoring sözleşmesi kapsamında temlik edilen alacak ile birlikte ciro yoluyla faktoring şirketine devredilecek çek/senet, borçlu tarafından düzenlenip müşteriye verilen ve müşteri tarafından da faktoring şirketine ciro edilen bir çek/senet olabileceği gibi, faktoring işlemi içinde yer almayan üçüncü kişiler tarafından düzenlenip birbirini takip eden ciro zinciri konumda faktoring şirketine intikal etmiş bir çek/senette olması mümkün bulunmakla BK’nın 167/1 (TBK 188/1. Madde) uyarınca önceki alacaklıya karşı ileri sürülebilecek defi ve itirazların faktoring şirketine karşı da ileri sürülebilmesi bakımından; faktoring işlemi içinde yer alan kambiyo borçlusunun anılan 167/1 maddesi (TBK 188/1) uyarınca temlik eden konumundaki önceki alacaklısına yani satıcı firmaya (müşteriye) karşı ileri sürülebileceği defi ve itirazların faktoring şirketine karşı da ileri sürülebileceğinin kabulü gerekir. Buna da ilgili Yönetmeliğin 22/2. Maddesi ve yürürlük tarihine göre 6361 Sayılı kanunun 9/2. Maddesi uyarıca Kambiyo Senedi sebebe bağlandığından kambiyo senetlerinin soyutluk ve kamu güvenliği ilkesi ortadan kalkarak, bu sonuca göre şahsi defilerin hamile karşı ileri sürülebilmesi bakımından TTK’nın 599. (6102 sayılı TTK’nın 687.) maddelerinde öngörülen hamilin senedin kötü niyetle iktisap etmesi koşulu da aranmayacaktır. Bir faktoring işlemi kapsamında kambiyo senedinin faktoring şirketine devri halinde senetteki ciro zinciri içinde yer alan ve faktoring işlemine dahil bulunan borçlunun satıcı firmaya (müşteriye) karşı ileri sürülebileceği defi ve itirazların temlik alan durumundaki faktoring şirketine karşı da ileri sürülebileceğinin kabulü gerekir.
Çek/senette ciro zinciri içinde yer almakla birlikte faktoring işlemi içinde yer almayan kambiyo borçlusunun durumu ise yukarıda anılan BK ‘nın 167/1 (TBK 188/1) maddesine göre değil, TTK ‘nun yukarıda belirtilen 599. ( 6102 sayılı TTK’nın 687.) maddesi hükmüne göre değerlendirilmelidir. 6361 sayılı kanunun 9/3. Maddesinde yer verilen düzenlemede bu hususa ilişkin bulunmaktadır (Bknz aynı yönde; Yargıtay Kararları Işığında Faktoring, …, …, Ankara 2013, Sayfa:271 vd.).
Faktoring işlemi içerisinde yer alan davacı kambiyo borçlusu ile birlikte davalı müflis şirket arasındaki ve yukarıda tespit edilen ticari ilişki ve borç durumu karşısında davacının gerek davalı müflis şirkete gerekse davalı … şirketlerine karşı anılan 167/1 maddesi (TBK 188/1) uyarınca temlik eden konumundaki önceki alacaklısına yani satıcı firmaya (müşteriye) karşı ileri sürülebileceği defi ve itirazların faktoring şirketine karşı da ileri sürülebileceğinin kabulü ile davacının menfi tespit isteminin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır. Diğer yandan anılan çekler kapsamında davacı tarafça yapılmak zorunda kalınan ödemeler bakımından davacı vekilinin e-imzalı olarak gönderdiği 21/12/2017 tarihli dilekçesinde; çek bedelleri ve ferileri ile birlikte ödenmek zorunda kalınan 511.441,88 TL ‘nin davalı …den istirdadına karar verilmesini talep etmiş olup, bu talep şekli ve miktarı ile bağlı sayılmak suretiyle asıl ve birleşen davaların kabulüne ilişkin aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-)Asıl davada davanın kabulü ile; davacının dava konusu çekler nedeniyle davalılara borçlu olmadığının tesbitine ve bu kapsamda ödenmek durumunda kalınan 511.441,88 TL’nin davalı …Ş.’den istirdadı ile davacıya verilmesine,
1-a-Alınması gereken 23.908,50 TL harçtan peşin alınan 5.197,50 TL harcın mahsubu ile bakiye 18.711,00 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacının peşin olarak yatırdığı 5.197,50 TL harç giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
1-b-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 26.950,00 TL ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
1-c-Davacının yaptığı ilk masraf 27,10 TL, bilirkişi ücreti 1.500,00 TL, posta gideri 912,00 TL olmak üzere toplam 2.439,10 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
2-)Birleşen davada davanın kabulü ile, davacının dava konusu çek nedeniyle davalılara borçlu olmadığının tesbitine,
2-a-Alınması gereken 10.246,50 TL harçtan peşin alınan 2.227,50 TL harcın mahsubu ile bakiye 8.019,00 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacının peşin olarak yatırdığı 2.227,50 TL harç giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
2-b-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 14.750,00 TL ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
2-c-Davacının yaptığı ilk masraf 27,10 TL, posta gideri 18,00 TL olmak üzere toplam 45,10 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
3-Taraflarca HMK 120 madde gereğince yatırdıkları gider ve delil avansından kalan miktarın karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzünde, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Başkan …
Üye …
Üye …
Katip …