Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/85
KARAR NO : 2018/1056
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 21/01/2015
KARAR TARİHİ: 08/11/2018
BİRLEŞEN DOSYA
İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 2015/467 ESAS
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 06/05/2015
KARAR TARİHİ: 15/05/2015
Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Alacak davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalının … adresinde yaptırdığı “… Otel” projesi kapsamında birtakım işlerin yapımı için müvekkili ile sözleşme imzaladıklarını, işin 15.07.2013 tarihinde başlayıp, 45 gün sürerek 30.08.2013 tarihinde tamamlanacağı ancak davalı tarafından kaynaklanacak gecikmelerde müvekkilinin ek süre talebinde bulunabileceğinin belirtildiğini, otel çatısı için 250.000 kg yapısal çelik kullanılacağı ve toplam sözleşme bedelinin 750.000.-TL olacağının kararlaştırıldığını, müvekkilinin proje alanında kendisinden kaynaklanmayan birtakım aksaklıklara rağmen 30.10.2013 tarihinde sözleşme gereği belirlenen sevk ve montaj işlemini tamamladığını, fakat davalının yapısal çeliğe duyduğu ihtiyaç artışı ve proje sahasında ki yeni ve farklı düzenlemeleri neticesiyle sözleşmede belirtilen %100 ‘ünden fazla yapısal çelik, sevk ve montaj talebi olduğunu, müvekkilinin 02.12.2013 tarihine kadar sahaya 500.000 kg civarında yapısal çelik sevki yaptığını ve bunun büyük bir bölümünü tamamladığını, sözleşme şartlarının davalı talepleriyle değiştiği ve sözleşmede belirlenen sürelerin geçerli olamayacağı durumunun açık olduğunu, davalı tüm bunları bilmesine rağmen müvekkilinin birçok hakedişinin ödenmemiş olması ve şantiye alanına sevk edilen ve montajı yapılmamış 100.000 kg stok yapısal çeliğin de bulunmasını fırsat bilerek … Noterliğinin 19.11.2013 tarihli, … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile sözleşmeye göre işin belirlenen tarihte bitirilmediği ve çeşitli zararlardan bahsederek bitirmek üzere 15 gün süre verildiğinin ihtar edildiğini, müvekkilinin, davalı ile, 03.01.2014 tarihli bir ek sözleşme imzaladığını, eksik işlerin giderilmesi için 01.04.2014 tarihinden itibaren başlamak üzere 30 günlük bir süre belirlendiğini, aksi takdirde her gün için 1000.-Euro ceza ödeneceğinin belirtildiğini, ek sözleşme gereği müvekkilinin işe başladığını ve çalışmalara devam ettiğini, ancak arada bir aşırı yağmur ve rüzgar nedeniyle çatı katlarında çalışmalar olmadığını, bu durumun sıklaşması üzerine taraflarların çalışılmayan günleri rapor altına aldıklarını, çalışmalar devam ederken davalının sorumluluğunda olup da yapılmamış veya hatalı yapılmış alanlar nedeniyle birçok yerin yapısal çelik montajının yapılamadığını, bunların davalıya haber verildiğini ve işlerin gecikmesine sebebiyet verdiğini, müvekkilinin tüm bu eksikliklere rağmen 29.05.2014 tarihinden itibaren tamamladığı kısımları davalıya teslim etmeye başladığını, ek sözleşmeye göre 500.000 kg yapısal çeliğin kullanılması ön görülürken gelişen olaylar sebebiyle müvekkilinin fazladan imalat ve sevk yapma durumunda kaldığını, muhtelif tarihlerde 46.800 Kg yapısal çeliği sahaya indirdiğini ve montajını tamamladığını, neticede müvekkilinin garanti dahilinde son çalışmaları ve eksiklikleri gidererek sahadan ayrıldığında 246.800 Kg yapısal çelik kullandığını ve yevmiyelerle birlikte davalının müvekkiline 936.006,87 TL borcu kaldığını, davalının ödeme yapmaması üzerine gönderilen ihtarnameya rağmen ödeme yapılmadığını, açıklanan nedenlerle; 936.006,87 TL’nin davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
S A V U N M A /
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının, taraflar arasındaki olayların gelişimine yönelik iddia ve beyanları ile alacak iddiasının hiçbir surette kabul edilemeyeceğini, davacının sözleşmede kararlaştırılan işi 45 günlük süre içerisinde tamamlayıp, müvekkiline teslim etmeyi taahhüt etmesine rağmen, taahhüdünü süresinde, tam ve eksiksiz olarak yerine getiremediğini, davalı ile yapılan görüşmelerde de işin bitirileceği ifade edilerek müvekkilinin oyalandığını, müvekkilinin 30.10.2014 olarak belirlenen teslim tarihine müteakip, … Noterliğinin 19.11.2013 tarihli, …yevmiye sayılı ihtarnamesi ile davalıya 15 günlük bir süre belirlendiğini, ancak bu sürede de işlerin tamalanmadığını, müvekkilinin, davalı ile, 03.01.2014 tarihli bir ek sözleşme imzaladığını, eksik işlerin giderilmesi için 01.04.2014 tarihinden itibaren başlamak üzere 30 günlük bir süre belirlendiğini, Sözleşmenin 1. Maddesinde , ek sözleşmenin yapılma amacının, yüklenicinin beyanı ve talebi üzerine olduğunu müvekkilinin de gecikmeyi kabul anlamına gelmemek kaydı ile sözleşmeyi imzaladığını, ancak bu sözleşmeye de riayet edilmediğini, işin süresinde teslim edilmediğini, sözleşmeye uygun bir teslim yapılmadığını, sözleşmenin 13. Maddesi uyarınca, geçici kabulün yapılabilmesi ve eksik ve ayıplı işlerin tespit edilebilmesi için kabul heyeti oluşturulacağının davacıya ihtaren bildirildiğini, geçici kabul için 31.01.2015 tarihinde, davacının proje alanında bulunmaması üzerine, müvekkili şirket tarafından tayin edilen heyet üyelerince, eksik ve ayıplı işlerin nelerden ibaret olduğu, eksik ve ayıplı işler bedeli ve teslimdeki gecikmenin süresi ve cezai şart bedeli tespit edilmiş, davalıya, geçici kabul heyetince çıkarılan eksik ve ayıplı işler listesi ve gecikme cezası hesabı tebliğ edildiğini, buna göre, eksik ve ayıplı işler bedeli ve bu işlerden kaynaklı zarar toplamının 959.000-TL olduğunu, sözleşme uyarınca tahakkuk eden gecikme cezası bedelinin 257.000-€ olduğunu, davacının, eksik ve ayıplı imalatları delil tespiti yolu ile de tespit edildiğini, ayıpların eksiklerinin tespiti için Bursa … Sulh Hukuk Mahkemesinin …D.İş sayılı dosyası ile keşfen bilirkişi incelemesi yaptırıldığını, incelemede sözleşme konusu çelik konstrüksiyonlu imalatların sözleşmede belirlenen teknik şartlara ve fenni kurallara uygun yapılmadığı, imalatların hatalı, ayıplı, kusurlu olduğu, imalat sırasında ehil eleman kullanılmadığı gibi imalatların iyi ve düzgün yapılması için yüklenici tarafından da işin iyi takip edilmediğinin tespit edildiğini, yüklenicinin, eksik ve ayıplı işleri ve temerrüdü nedeniyle müvekkilini büyük zarara uğrattığını belirterek davanın reddi gerektiğini istemiştir.
BİRLEŞEN İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 2015/467 ESAS SAYILI DOSYASINDA ;
D A V A /
Davacı vekili Mahkememize vermiş olduğu 06/05/2015 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davalının 08.07.2013 tarihli sözleşme ile kısaca ” … Otel Projesi, … Konstrüksiyon İşleri” olarak tanımlanan işi, 15.07.2013 tarihinde başlayarak 30.8.2013 tarihine kadar, yani 45 günlük sürede, tamamlayıp müvekkiline teslim etmeyi taahhüt etmesine rağmen, taahhüdünü süresinde tam ve eksiksiz olarak yerine getirmediğini, davalı ile yapılan görüşmelerde de işin bitirileceği ifade edilerek müvekkilinin oyalandığını, müvekkilinin 30.10.2014 olarak belirlenen teslim tarihine müteakip, … Noterliğinin 19.11.2013 tarihli, … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile davalıya 15 günlük bir süre belirlendiğini, ancak bu sürede de işlerin mamalanmadığını, müvekkilinin, davalı ile, 03.01.2014 tarihli bir ek sözleşme imzaladığını, eksik işlerin giderilmesi için 01.04.2014 tarihinden itibaren başlamak üzere 30 günlük bir süre belirlendiğini, Sözleşmenin 1. Maddesinde , ek sözleşmenin yapılma amacının, yüklenicinin beyanı ve talebi üzerine olduğunu müvekkilinin de gecikmeyi kabul anlamına gelmemek kaydı ile sözleşmeyi imzaladığını, ancak bu sözleşmeye de riayet edilmediğini, işin süresinde teslim edilmediğini, sözleşmeye uygun bir teslim yapılmadığını, sözleşmenin 13. Maddesi uyarınca, geçici kabulün yapılabilmesi ve eksik ve ayıplı işlerin tespit edilebilmesi için kabul heyeti oluşturulacağının davalıya ihtaren bildirildiğini, geçici kabul için 31.01.2015 tarihinde, davalının proje alanında bulunmaması üzerine, müvekkili şirket tarafından tayin edilen heyet üyelerince, eksik ve ayıplı işlerin nelerden ibaret olduğu, eksik ve ayıplı işler bedeli ve teslimdeki gecikmenin süresi ve cezai şart bedeli tespit edilmiş, davalıya, geçici kabul heyetince çıkarılan eksik ve ayıplı işler listesi ve gecikme cezası hesabı tebliğ edildiğini, buna göre, eksik ve ayıplı işler bedeli ve bu işlerden kaynaklı zarar toplamının 959.000-TL olduğunu, sözleşme uyarınca tahakkuk eden gecikme cezası bedelinin 257.000-€ olduğunu, davacının, eksik ve ayıplı imalatları delil tespiti yolu ile de tespit edildiğini, ayıpların eksiklerinin tespiti için Bursa… Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile keşfen bilirkişi incelemesi yaptırıldığını, incelemede sözleşme konusu çelik konstrüksiyonlu imalatların sözleşmede belirlenen teknik şartlara ve fenni kurallara uygun yapılmadığı, imalatların hatalı, ayıplı, kusurlu olduğu, imalat sırasında ehil eleman kullanılmadığı gibi imalatların iyi ve düzgün yapılması için yüklenici tarafından da işin iyi takip edilmediğinin tespit edildiğini, yüklenicinin, eksik ve ayıplı işleri ve temerrüdü nedeniyle müvekkilini büyük zarara uğrattığını belirtmiş, dilekçesinde vs açıklamalarda bulunarak, sonuç olarak; öncelikle müvekkili tarafından aynı sözleşmeye istinaden açılan İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyası ile birleştirilmesine, davanın kabulüne, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Taraflar arasında imzalanan 24 maddelik sözleşme başlıklı 08/07/2013 tarihli anlaşmada; işin süresinin 15/07/2013 tarihinde başlanıp 45 gün sürerek 30/08/2013 tarihinde ve protokole Ek-2 olarak belirlenecek tarihte (sonradan sözleşmeye yapılan Ek-2 de bitim tarihi 30/10/2013 olarak belirlenmiş olup) biteceği ancak işveren tarafından kaynaklanan gecikmelerden yüklenici müvekkilinin ek süre talebinde bulunabileceği hususunun belirtildiğini, sözleşmenin 6. Maddesinde 250.000 kg yapısal çelik kullanılacağı ve birim fiyatın sarf malzemeleri ile işçilik montaj dahil 3,00 TL/kg üzerinden hesap edilerek sözleşme bedelinin 750.000,00 TL olacağının kararlaştırıldığını, Sgk ücret vb mevzuattan doğan tüm hakların sorumluluğunun müvekkilinde olacağı, işin süresinde bitmemesi halinde günlük 1.000,00 TL ceza ödeneceği, aksi hususların her iki şirket yetkililerince tutanağı bağlanacağı hususlarının hüküm altına alındığını, ancak şantiye sahasına müvekkili tarafından uzman ekipler gönderildiğinde inşası devam eden otel projesinin yapısal çelik montajına hazır olmadığının görüldüğünü, müvekkilinin sorumluluğunun betonarme ve inşası biten otel çatı ve asma katlarının proje dahilinde yapısal çeliği sağlama, şantiye sevk ve örme ile montaj etme işi olduğu, montaja hazır alanın çok kısıtlı olması sebebiyle müvekkilinin çok dar bir alanda montaj yapabildiği, montaj olmadığı halde müvekkilinin 12/08/2014 tarihinde şantiyeye ilk sevkiyatı yaptığının ve 3-4 gün aralıklarla sevkiyatlarına devam ettiğini, nihayetinde montaja hazır alanların parça parça açılmasıyla montaja başlanıp 30/10/2013 tarihine kadar sözleşme gereği 250.000 kg yapısal çeliğin üretim sevk ve montaj işinin tamamlandığını, bunun sevkiyat çizelgesi ve irsaliyelerden de açıkça anlaşıldığının ancak işverenin yapısal çeliğe duyduğu ihtiyaç artışı ve proje sahasındaki yeni ve farklı düzenlemeler sonucunda sözleşmede kararlaştırılan miktarın %100 ‘den fazla yapısal çelik, sevk ve montaj talebi olduğunu, üstelik bu taleplerin bütün halinde değil parça parça iletildiğinin ve bu durumun sonu belirsiz bir şekilde işi uzattığını, müvekkilinin 02/12/2013 tarihine kadar sahaya 500.000 kg civarında yapısal çelik sevki gerçekleştirip, bunun büyük bir bölümünü de tamamladığını, bu durumda sözleşmede belirlenen sürelerin geçerli olmayacağının açık olduğunu, inşaatın olduğu yerin Uludağ olması karşısında belli dönemde günün belli saatlerinde çalışmanın mümkün olduğunu, talep ve miktar değişmesi ve artması nedeniyle 03/01/2014 tarihli sözleşmenin imzalı ile zeyilname tanzim edilip, ilk sözleşmenin miktar, süre ve işin kapasitesi ile bedel ve ceza yüküm hariç diğer hükümlerinin ayakta tutulduğunu, yapısal çelik miktarının 500.000 kg olacağı, hava şartlarının 01/04/2014 ‘te elverişli olabileceği varsayılarak bu kere işin 30 gün içerisinde bitirileceği, aksi halde her gün için 1.000 Euro ceza ödeneceğinin hüküm altına alındığını, bu zeyilnamenin müvekkili tarafından gönderilen ihtarında söz ettiği tüm hususların doğruluğunu da mutabakat olarak teyit ettiği belirtilen tarihte çalışmanın başlatıldığını ancak hava şartlarındaki olumsuzluğun gün olarak raporlara bağlandığını, işverenin diğer taşeronlarında kaynaklanan gecikme ve ertelemeler karşısında bu eksikliklerinde tutanak altına alındığını, müvekkilinin karşı taraftan kaynaklanan eksikliklere ve gecikmelere rağmen işi Haziran ayı itibariyle bitirdiği ve bu safhadan sonra uzmanlarca eksik görülen yerlerin tamamlandığını, belirtilen tutanaklarda da görüldüğü üzere bu eksikliklerin müvekkilinin yapımından sorumlu olmadığı alanlardan kaynaklanmakta olup, bu alanların onarımının zorunlu olarak yapısal çeliğin de sökülüp kaydırılmasını gerektirdiğinden müvekkilinin çalışmalarının arızi olarak bu şekilde devam ettiğini, buna karşın ana işin Haziran ayı başında bitirildiğini, keza bu tarihten sonra sevkiyatın olmadığının irsaliyelerden ve çizelgelerden de anlaşıldığını, bu tadilat ve onarımlar devam ederken karşı tarafın 04/07/2014 tarih ve …yevmiye sayılı ihtarnamesiyle 15 gün içerisinde işlerin tamamlanması ve alanın terkedilmesi aksi takdirde sözleşmenin fesh edileceği ve bugüne kadar işlenen 65.000 Euro cezai bedelinde ödenmesinin talep edileceğinin bildirildiğini bu ihtarın son ve kesin kabullerle ortaya çıkacak hakedişlerden imtina etmek için keşide edildiğini, ihtar keşide tarihinde çoğu alanın teslim edildiğinin açık olduğu, teslim edilmeyen alanlarında davacı tarafın hatalı inşasından ve sonradan ekstra yapılan 46.000 kg sevkiyatla tamamlanan alanlar olduğu, ihtara rağmen işe devam edildiği, işin zamanında bitirilememesi halinde yüklenicinin tazminat ve ceza hükümlerinden sorumlu tutulabilmesi için TBK ‘nın 473. Maddesi uyarınca iş sahibinin kusurunun olmaması gerektiği, proje ve imalatların davacı tarafından verilen görseller ve betonarme projeleri üzerinden yapılmış olup, çelik imalatlarda toleransların 2-3 milim olduğu bilinmekle, kusurlu denilen imalatların davacı tarafından yapılan betonarme kolonların yerinde olmamasından kaynaklandığını, çelik kolon altlarının takozlanmasının betonarmede yapılmış olan kot hatalarından kaynaklandığını, ayrıca kotların ayarlanmasından sonra kalıp kurularak söz konusu kısımların grout harcı ile doldurulması gerekliliğinin davacıya defaten bildirildiğini ve bu nedenle sorumluluğun karşı tarafta olduğunu, çatı kaplamasının yapılarak kapatılmasının müvekkili firmaya ait olmayıp kaplama işlerinin davacı uhdesinde olduğunu, keza teslim edilen kısımlarda kaplama işlerinin aylarca beklediğinin fotoğraflarda da belgelendiğini, bu itibarla çatıdan sızan yağmur ve kar sularından dolayı müvekkiline sorumluluk yüklenemeyeceği, yine çatı eğimlerinin de müvekkili firmaya teslim edilen görsellere uygun olarak yapıldığını, ana çatı ayaklarının düz oturtulması gerekirken yay şeklinde eğimli oturtulduğu iddiasının da söz konusu kısmın kompozit döşeme sistemine uygun olarak; üzerine dökülecek olan beton ile beraber çalışması esasına göre hesaplandığının, davacıya ait beton dökme işlemi yapılmadan üzeri membran ile kapatılmış ve üzerinde kar birikerek kışın geçirildiği ve ayrıca inşaat mühendisliği biriminde kabul edilen sehim limitleri dikkate alınarak değerlendirilmenin bu gözle yapılması gerektiği, kolon üstlerinin oturtma esnasında kırıldığı ve tam ve sıfır olarak oturtulmayıp aralık şekilde bırakılarak bir kısım demir parçaları ile sıkıştırılıp doldurulduğu bir kısmının da sıkıştırılmadan açık bırakıldığı iddiası bakımından da davacı taraftan kaynaklanan gecikmeler sonucunda müvekkili firmaya teslim yapılamadığından, davacı tarafından yapılması gereken beton dayanım testleri yapılmaksızın montaj yapılmak durumunda kalındığı onun sorumluluğunun davacı tarafa ait olduğunu, kolon ankrajlarının betonarme ekibi tarafından yapılması gerekirken konulmaması ve müvekkili firmaca delik delinerek kimyasal dubel ile yapılması, betonun gerekli dayanımı sağlamadan başlanmış olması ve beton kolonların yerinde olmamasından kaynaklı kaçıklıklardan ötürü delik delme sırasında pas payı kısmının patlamasının kaçınılmaz olduğunu bu işle uğraşan herkes tarafından bilinen bir husus olduğu civata deliklerinin karşılıklı gelmeyen yerlerde kaynak yapılarak geçiştirildiği iddiası bakımından da davacı personelinin izin ve direktifleri sonucunda altyapı betonarme imalatlardaki kusurlardan ötürü bilgileri dahilinde kaynak ile düzeltme işlemleri yapılmış olup, sertifikaları kaynakçılar tarafından usulüne uygun olarak yapıldığını, çelik kule imalatındaki hata iddiası bakımından sahada yapılan işlerin, müvekkilinin kendi iş kalemleri tamamlandıktan sonra davacı şantiye yetkililerince gezilip eksiksiz ve kusursuz olarak teslim alındığına dair tutanakların alındığını, teslimden sonraki üstteki disiplinleri yapan diğer firmalar tarafından yapılmış bir hasar var ise bunların müvekkili firma sorumluluğunda olmadığını, fazla malzemeler bakımından bunların davacı tarafından istenen ancak daha sonra yapılmasından vazgeçtiklerini bildirdikleri kısımlara ait malzemeler olup ancak ilk istemleri doğrultusunda müvekkili şirketin çelik üretimini yapıp şantiyeye çoktan yığmış durumda olduğunu beyanla birleşen davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E /
Asıl davada talep; eser sözleşmesi kapsamında davacı yüklenicinin doğan alacağının tahsili, birleşen davada, davalı yüklenicinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini süresinde, tam ve eksiksiz yerine getirmemesi nedeni ile davacının uğradığı zarara ilişkin açılan alacak davasıdır.
Mahkememizce tüm taraf delilleri toplanmış ayrıca işin mahkememiz yargı çevresi dışında (Bursa Uludağ) olması karşısında talimat yoluyla ve mahallinde birden çok kez keşfen inceleme yaptırılarak raporlar ve ek raporlar alınmıştır. Taraflar arasında 08/07/2013 tarihli ve…Projesi Çelik Çatı Konstrüksyon işleri yapımı için sözleşme imzalandığı ve bu sözleşmede tanımlanan işin 15/07/2013 tarihinde başlanarak 45 günlük sürede 30/08/2013 tarihinde tamamlanmasının öngörüldüğü, sözleşme bedelinin 250.000 kg malzeme karşılığında 3,00 TL/kg birim fiyatla toplam bedelin 750.000,00 TL+KDV olarak tespit edilip yine işin kararlaştırılan süreler içerisinde bitirilmemesi halinde geçecek her bir gün için 1.000,00 TL gecikme cezası kesileceğinin öngörüldüğü, taraflar arasında sözleşmeye eklenen 03/01/2014 tarihli zeyilname ile; … Oteli projesi kapsamında montajı yapılmış yaklaşık 360 ton yapısal çelik malzemenin eksikliklerinin tamamlanması, sahada bulunan yaklaşık 160 ton yapısal çelik malzemenin montajı ve ilave gelecek 15 ton yapısal çelik malzemenin imalat ve montajı işinin, işveren tarafından eksikliklerin giderilmesi ve yer teslimini müteakip hava koşullarının da çalışmaya elvermesiyle 01/04/2014 tarihinde fiilen işe başlanarak 30 gün içerisinde haftasonu ve tatil günleri dahil Ek-2 formunda belirtilen tarihlerde teslim edileceğinin, sözleşme bedelinin de ön keşif bedeli 500.000 kg malzeme karşılığı 3,00 TL/kg birim fiyatla 1.500.000,00 TL+KDV olduğu, işin tespit edilen süreler içerisinde bitirilmemesi halinde her bir gün için 1.000,00 Euro gecikme cezası ödeneceği hüküm altına alınmıştır. Davalı birleşen davada davacı … Şti tarafından gönderilen 19/11/2013 tarihli ihtarnamede, teslim tarihinden itibaren 77 gün geçmiş olması rağmen işin tamamlanmadığı, 15 günlük ek süre içerisinde tamamlanmadığı takdirde sözleşmenin feshi ile işin başka bir yükleniciye tevdi edilip fiyat farkının tüm zararlarla birlikte tahsil edileceğinin ihtar olunduğu, davacı birleşen davada davalı … Şti tarafından tanzim olunan 02/12/2013 tarihli ihtarnamede de, ilk sözleşmede kararlaştırılan 30/08/2013 teslim tarihinin daha sonra yapılan protokolle işlerin tümünün bitirme tarihi olarak 30/10/2013 olarak kararlaştırıldığını, kaldı ki 30/10/2013 tarihinde sözleşme miktarı olan 250 tonluk çelik konsürüksyon montajının tamamlanıp sahaya sözleşme miktarından fazla imal edilmiş malzeme teslim edildiğinin, projelerin tamamlanması ve yapılan farklı talepler düzeltme sonucunda miktarında 530 tona çıktığını, hali hazırda şantiyede 546 ton malzeme olup bunun 400 tonunu montajının bitirildiğinin, betonarme kısımların tamamlanmasının montaj için zorunlu olup bunun sorumluluğunun kendilerinde olmadığını beyan ettiği, … Ltd Şti tarafından gönderilen 04/07/2014 tarihli ihtarnamesinde de, yukarıda belirtilen hususlara değinilerek 01/05/2014 tarihine kadar zeyilname ile ek süre verildiği ve işin tamamlanmadığı, tebliğden itibaren 15 gün içerisinde işin bitirilmesi ve ilişiksizlik belgesinin de ibrazının ve inşaat alanının terk edilmesinin ihtar edildiği, … Şti tarafından tanzim olunan 12/01/2015 tarihli ihtarnameyle de, sözleşme ile üstlenilen borcun ifa edildiği belirtilerek ödenmemiş 936.006,87 TL bakiye borcun 3 gün içerisinde ödenmesinin talep edildiği tespit edilmiştir. İnşaat sahasına ilişkin tutulan 29/05/2014 tarihli tutanakta, beton aplikasyon uygulamasındaki ölçüm hatalarından dolayı … Grup tarafından tadilat yapıldığı ve bunun taraflarınca bilindiği, uygun olduğunun görüldüğü, 08/07/2014 tarihli tutanak da, peron üstü ön cephede birinci ve ikinci yatak katları arası tabliyesi normalde tamamen çelik imalat olması gerektiği halde betonarme döşeme yapıldığı, bu nedenle … Grup tarafından tadilat yapılıp, betonarme döşemede ekstra çelik kiriş ile güçlendirme yapılacağı, yapılan ve yapılacak olan uygulamanın uygun olduğu, 29/05/2014 tarihli tutanak da, inşaatın havuz tarafındaki yangın kaçış merdiveninin beşinci yatak katı arka cephesinin çelik konsürüksyon uygulamasının devamı için perde olması gerektiği halde, perde yapılmadığı bu nedenle çelik bağlantının devamı için … Grup tarafından tadilat yapılıp uygulamanın uygun olduğu, 19/07/2014 tarihli tutanak da, kule başkanlık katı asansör kovası betonarme imalatındaki ölcüler sebebiyle geçiş köprüsünün kule bağlantısı asansör kovasına uygun şekilde yapılamadığı ve bu nedenle kiriş bağlantısında … Grup tarafından tadilat yapılması gerektiği, yapılacak uygulamanın uygun olduğu, 29/05/2014 tarihli tutanak da, … Otel inşaatının çelik montajının tamamlanmış olup peron kısmının bir bölümünün … Gruptan teslim alındığı ve Uzmanlar Çatı ekibine verildiği, 07/06/2014 tarihli tutanak da, inşaatın çelik montajı tamamlanmış olan havuz çatısı ve kayak cafe çatısının da … Gruptan teslim alınıp Uzmanlar Çatı ekibine verildiğini, 28/06/2014 tarihli tutanak da, inşaatın çelik montajı tamamlanmış olan ana çatının bir bölümü ve ön cephe ikinci ve üçüncü yatak katları kuşluklarının … Grup tan teslim alındığı ve Uzmanlar Çatı ekibine verildiği, 02/07/2014 tarihli tutanak da, inşaatın çelik montajı tamamlanmış olan ana çatının geçiş köprüsü bağlantısı dışındaki tüm bölümünün … Gruptan teslim alınıp Uzmanlar Çatı ekibine verildiği tespitlerine yer verilmiştir. Keza 08/07/2014 tarihli ve 2 adet bila tarihli üç tutanak ile de çalışılamayan günlere dair hava şartları ve muhalefeti nedeniyle çalışma yapılamadığının tutanak altına alındığı görülmektedir. Şantiye şefi tarafından da imzalanan 22/08/2014 tarihli tutanakla hakediş teslim tutanakları bakımından tutanak da gösterilen işlerin tam ve eksiksiz olarak teslim alındığı ifade edilmiştir.
Mahkememizce talimat yoluyla ve mahallinde keşfen inceleme yapılmak suretiyle alınan bilirkişi raporları ve değişik iş dosyasındaki tespitte birlikte değerlendirildiğinde; bina ön cephesinde birinci kat üzerinde bulunan teras kısmındaki çelik çatıda kar yükü nedeniyle gözde görülür sehim meydana geldiği tespit edilmiştir. Teras bölümünde odalara bakan kalkan duvarı kırılarak açılmış olduğu açılan kısımdan içeri bakıldığında çelik taşıyıcı profillerde gözde görülür deformasyon başladığı, iş sahibinin otel birinci katındaki odaların manzaralarının kapanmaması için çatıyı düşük eğimde çizdirdiği yöndeki yüklenici beyanı ve buna ilişkin projenin yüklenici tarafından yapıldığı yönündeki işveren beyanına karşın Orhangazi Belediye Başkanlığı nezdinde bilirkişilerce yapılan araştırma neticesinde elde edilen tüm mimarı ve statik projeler içerisinde çelik çatı statik projeleri ile statik hesapların bulunmadığı ve bu itibarla otel çatısında statik projelerde alınan kar yükünün tespitinin de yapılamayacağı, içi çelik levhanın civata yapılmak suretiyle birbirine birleştirildiği, levha birleştirilmelerinde buna karşın yatay ve düşey eksen simetrisinin ise sağlanamadığı, iki levha arasında parmak girecek şekilde boşluklar bulunduğu, incelenen bir profilde çelik levha ile profil bağlantısını sağlayan altı adet civatadan hiçbirinin bulunmadığı, betonarme yapı elemanına çelik profilin birleşiminin sağlanmadığı bazılarının uçlarının boşta kaldığı levhalarda kullanılan civataların gevşek olarak bırakıldığı ve şartnameye uygun şekilde sıkılmadığı çelik yapı elemanlarının kusurlu olarak inşa edildiği, hakediş teslim tutanaklarında da işin tamamının 22/08/2014 tarihinde tam ve eksiksiz olarak teslim alındığı ifade edilmiş olup; yüklenici tarafından yapılan şey, iş sahibinin kullanamayacağı ve nısfet kayidesine göre kabule icbar edilemeyecek derecede kusurlu ise iş sahibi eseri kabulden kaçınma hakkına sahip olup, eserdeki ayıp önemli derecede değil ise, başka bir söyleyişle ayıp eseri kabulden kaçınmayı haklı kılacak derecede önemli bulunmuyorsa, iş sahibinin ücretin kıymet noksanı oranında indirilmesini talep edebileceği bu hususun yapım işleri genel şartnamesinde de benzer şekilde tarif edilip hüküm altına alındığı, işin ayıpsız ve kusursuz olarak tamamlanmamasına karşın, betonarme işlerindeki aksaklık ve hatalar ve çelik çatı işlerinin de bununla birlikte yürütülmesi zorunluluğu, hava muhalefeti koşulları, tadilat işleri ve betonarme aplikasyon hataları gibi durumlarda gözetilerek tespit edilen kusur ve eksiklikler bakımından 50.000,00 TL nefaset takdir edilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşmenin yukarıda belirtilen hükümleri dikkate alındığında; işverenle yüklenici arasında işin başladığına dair bir işyeri teslim tutanağı veya işin fiilen başlatılmış olduğuna dair taraflarca imza altına alınmış bir tutanak mevcut olmamakla birlikte sözleşmede belirtilen şekilde işin başlama tarihinin 15/07/2013 tarih olarak kabulü gerekmektedir. Bu sözleşmede işin bitim tarihi 30/10/2013 olarak kararlaştırılmıştır. Keza 12/08/2013 tarihi ile 30/10/2013 tarihleri arasında toplam 289.210 kg malzemenin daha şantiyeye getirildiği, 30/10/2013 tarihi ile 22/07/2014 tarihleri arasında ise toplam 257.590 kg malzemenin şantiyeye getirilmiş olduğu anlaşılmaktadır. İşveren tarafından gönderilen ve yukarıda değinilen 19/11/2013 tarihli ihtarnamede işlerin 15 gün ek süre içerisinde tamamlanması talep edilmiştir. Taraflar arasında tanzim edilen 03/01/2014 tarihli zeyilnamede de “montajı yapılmış yaklaşık 360 ton yapısal çelik malzemenin eksikliklerinin tamamlanması, sahada bulanan yaklaşık 160 ton yapısal çelik malzemenin montajı ve ilave gelecek 15 ton yapısal çelik malzemenin imalat ve montajı ” zeyilnamenin konusu olarak ifade edilmiş, 3. Maddesinde de ön keşif bedeli 500.000 kg malzeme karşılığında 3,00 TL/kg birim fiyatı üzerinden toplam bedel de 1.500.000,00 TL+KDV olarak kararlaştırılmıştır. Keza zeyilnamede yer teslimini müteakip hava koşullarını çalışmaya elvermesiyle 01/04/2014 tarihinde işe başlanarak 30 gün içerisinde, haftasonu ve tatil günleri dahil olmak üzere işin yeni bitim tarihi 01/05/2014 olarak taraflarca hüküm altına alınmıştır. Yukarıda yer verilen tutanaklar kapsamında otel yapım işindeki betonarme imalat çalışmalarının 15/07/2013 tarihinden önce tamamlanamadığı anlaşılmaktadır. Şantiye şefi ile proje müdürü tarafından imzalanan hakediş teslim tutanaklarına göre işin tamamının 22/08/2014 tarihinde tam ve eksiksiz olarak teslim alındığı, bu tarihin işin bitim tarihi olarak kabulü gerektiği sonucuna varılmıştır. Yukarıda içeriği belirtilen zeyilname kapsamından da anlaşılacağı üzere işin 250 ton ile tamamlanamayacağı taraflarca da kabul edilmiş olmakla, diğer yandan 03/01/2014 tarihli zeyilnamenin birinci maddesinde 08/07/2013 tarihli sözleşmedeki gecikme nedeniyle uğranılan zararlar tazmin hakkı saklı kalmak kaydıyla ek süre verilmiş olması karşısında, yapılan iş miktarı 360 ton olarak taraflarca kabul edilmiş olduğundan 110 tonluk keşif fazlası imalat bakımından 47 gün ilave süre verilmesi suretiyle ilk sözleşmeye göre işin tamamlanma tarihi 16/12/2013 olarak tespit edilerek 03/01/2014-16/12/2013 arası 18 gün zeyilname tarihine kadar ki gecikme süresi ve gecikme cezası tutarı da sözleşmenin 16. Maddesi uyarınca günlük 1.000,00 TL üzerinden 18.000,00 TL olarak belirlenmiştir. Keza zeyilnamenin birinci maddesinde de kalan iş miktarının 01/04/2014 tarihinde başlanıp 01/05/2014 tarihinde bitirileceği, Ocak, Şubat ve Mart aylarının çalışılamayacak dönem olarak öngörüldüğü, buna göre 03/01/2014-01/04/2014 tarihleri arasında gecikme cezası öngörülemeyeceği, çelik sevkiyat tutanağına göre işin 546,80 ton miktarla tamamlandığı, 15/07/2013-03/01/2014 tarihleri arasında yapılan iş miktarı 360 ton ve 01/04/2014-22/08/2014 tarihleri arasında yapılan iş miktarı 186,80 ton olup işin tamamının 22/08/2014 tarihinde tamamlandığının kabulü ile, kalan 186,80 tonluk kısmın 01/04/2014 ile 01/05/2014 tarihleri arasındaki sürede tamamlanamadığı anlaşılmaktadır. Hava muhalefeti nedeniyle çalışılamayan günlerle işin bitim tarihi olarak kararlaştırılan 01/05/2014 tarihine ilave edilmek suretiyle işin bitim tarihinin 06/05/2014 olarak kabulü suretiyle, 22/08/2014 tamamlama tarihine kadar 108 gün için gecikme bedelinin, sözleşmede ek süre verilmesine ilişkin yer alan düzenleme de dikkate alınarak 108.000,00 Euro olacağı sonucuna varılmıştır. Taraflar arasındaki sözleşmenin eser sözleşmesi niteliğinde olması karşısında ayrıca müspet zarar ve menfi zarar yönünden de değerlendirme yapıldığında; bilindiği üzere müspet zarar borçlunun edayı vaktinde ve gerektiği şekilde ifa etmesi halinde alacaklının mal varlığı ne durumda olacak idiyse bu hal ile eylem ile durum arasındaki fark olup böylece sözleşmenin hiç veya gereği gibi yerine getirilmemesinden doğan zararı ifade etmektedir. Menfi zarar ise sözleşme hiç yapılmasaydı uğranılmayacak olan zararı ifade etmekte olup, uyulup yerine getirileceğine inanılan bir sözleşmenin hüküm ifade etmemesi ve yerine getirilmemesi yüzünden güvenin boşa çıkması dolayısıyla uğranılan zarar olup, alacaklının sözleşmenin hükümsüzlüğünden kaynaklanan zararının tazmini söz konusu olmaktadır. Eser sözleşmesinde gecikme tazminatı iş sahibinin eserin zamanında bitirip teslim edilmemesi sonucu onun kullanamama ya da getireceği gelirden mahrum kalma suretiyle ortaya çıkmaktadır. Buna göre gecikme tazminatı; yüklenicinin temerrüdü, verilen süre ya da kesin vadede borcun ifa edilmemiş olması, yüklenicinin temerrüdü sonucu iş sahibinin zararının bulunması, bu zararın yüklenicinin temerrüdünden kaynaklanması ve yüklenicinin zararın doğmasından kusurlu olması gecikme tazminatı tayini için öngörülen şartlar olup sözleşmede geç teslim-temerrüt halinde kararlaştırılan gecikme tazminatının sözleşmenin feshi halinde, olumlu zarar niteliği dikkate alınarak ve sözleşmede aksine bir kararlaştırma da yok ise istenmesi de mümkün değildir. Bu açıklamalar doğrultusunda iş sahibi yararına fazla imalat yapılmak durumunda kalındığı anlaşılmakla bunun teslim süresine de etkisi belirlenmek suretiyle yukarıda belirlenen gecikme tazminatının dosya kapsamına uygun olduğu sonucuna varılmıştır. Gecikme tazminatını aşan zararın yükleniciden talep edilebilmesi iş sahibinin kusurunun bulunmaması şartına bağlı olup, yukarıda ayrıntılı olarak belirtilen süreç dikkate alındığında yaşanan gecikmelerde iş sahibinin de kusurlu olduğu ve bu nedenle işin teslim sürelerinin yeniden belirlendiği ve bu halin devam ettiği de anlaşılmakla davalı-birleşen dosya davacısı iş sahibinin tazminatı aşan zarar isteminin yerinde olmadığı kanaatine varılmış ve açıklanan tüm bu sebeplerle asıl dava ve birleşen davanın kabulüne, birleşen davada davacı iş sahibinin gecikme cezasından kaynaklanan fazlaya dair haklarının saklı tutulmasına ve yerinde görülmeyen sair taleplerinin reddine ilişkin aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-)Asıl davada;
1-a) Davanın KABULÜ ile; 936.006,87 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp, davacıya verilmesine,
1-b)Alınması gereken 63.938,63 TL harçtan peşin alınan 15.984,66 TL harcın mahsubu ile bakiye 47.953,97 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Davacının peşin olarak yatırdığı 15.984,66 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
1-c)Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 51.390,27 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
1-d)Davacının yaptığı ilk masraf 38,90 TL, bilirkişi ücreti 1.500 TL, posta gideri+talimat+keşif+keşif aracı gideri 2.365,30 TL olmak üzere toplam 3.904,20 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
B-)Birleşen davada;
1-a)Birleşen davada; eksik ve ayıplı işler nedeniyle 50.000,00 TL, gecikme cezasından kaynaklanan 100.000,00 TL olmak üzere toplam 150.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacının gecikme cezasından kaynaklanan fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına,
Yerinde görülmeyen sair taleplerin reddine,
1-b)Alınması gereken 10.246,50 TL harçtan peşin alınan 5.123,25 TL harcın mahsubu ile bakiye 47.953,97 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Davacının peşin olarak yatırdığı 5.123,25 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
1-c)Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 14.750,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
1-d)Davacının yaptığı ilk masraf 38,90 TL, bilirkişi ücreti 2.250,00 TL, posta gideri+talimat+keşif+keşif aracı gideri 472,00 TL olmak üzere toplam 2.760,90 TL’nin red ve kabul oranına göre 1.380,45 TL ‘nın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
1-e)-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 14.750,00 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Dair, karar taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK’nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.
Başkan …
Üye …
Üye …
Katip …