Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/658
KARAR NO : 2018/1140
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 24/06/2015
KARAR TARİHİ: 27/11/2018
Davacı tarafından davalı aleyhine açılan İstirdat davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili 24/06/2015 harç ikmal tarihli dilekçesi ile; davacı müvekkili çalışan yedindeyken birçok çekle beraber kaybedilen veya çaldırılan … Bankası …Şubesi … nolu hesaba ait 29/08/2014 keşide tarihli, … nolu, Keşide yeri Gebze, keşidecisinin … Şti. Olduğu bir adet çekin ödemesinin engellenerek zarar oluşmaması adına Gebze … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasıyla çek iptali davası açıldığını ve 05/02/2014 tarihli olarak ödeme yasağı karar alındığını, nitekim söz konusu çekle birlikte başkaca çeklerinde kaybedildiğini bu çekler yönünden de çek iptali davaları açıldığını ve çeklerin iptal edildiğini davaya konu söz konusu çekin bankaya ibraz edildiğini ve İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla icra takibine konu edildiğini, … Tarafından çek ile ilgili olarak icra takibinde bulunulması ve bu kişi tarafından çek bedelinin tahsili durumunda müvekkilinin telafisi mümkün olmayan zararının söz konusu olacağından, bu zarara sebebiyet vermemek açısından davanın devamı süresince icra takibinin tedbiren durdurulması ile dosyaya yatacak paraların alacaklıya ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilmesini, dava konusu çekin istirdadı ile kıymetli evrakın iptaline, müvekkilinin …Şti. ‘den sonraki haklı hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
S A V U N M A /
Davalı … vekili 31/07/2015 havale tarihli dilekçesi ile; davacının taleplerinden ve ilgili icra dosyasından da inceleneceği üzere müvekkili şirkete istirdatı talep edilen çek vasıtasıyla yapılan dolaylı veya doğrudan herhangi bir ödeme olmadığını bu durumda ilgili ana mevzuat olan 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 72. maddesi uyarınca henüz söz konusu borcun davacı şirketçe ödenmediğinden menfi tespit davası açılması gerekirken istirdat davası ikame edildiğini, iş bu durum itibariyle haksız olarak açıldığı aşikar olan davada davacının esas niyeti ise; İ.İ.K. uyarınca takip sonrası açılan menfi tespit davasında takibin durdurulmasını talep edemeyeceğini çok iyi bilindiğinden, işbu haksız açılan istirdat davası ile talep ettiği takibin tedbiren durdurulmasını sağlayarak dava konusu çekin meşru hamili durumunda olan müvekkili şirketi zarar uğrattığını, haksız ve kötü niyetli olarak açıldığı sarih olan işbu davada, davacı tarafın dilekçesinde söz konusu çekin iptalini de talep ettiğini, halbuki halihazırda derdest olan ve müvekkili şirketin fer’i müdahil sıfatına haiz olduğu diğer bir çek iptali davası ile davacı şirketin, çek iptali talep ettiğini ve çek üzerinde ödeme yasağı koyarak müvekkili şirketi icra takibine geçmeye mecbur kıldığını, dava dilekçesinde de belirtildiği üzere Gebze …Asliye Hukuk Mahkemesi’nde … esas sayılı dosyası ile görülmeye devam ettiğini, HMK’nın 114. Maddesinde dava şartlarının sıralandığını ve aynı davanın, daha önceden açılmış ve halen görülmekte olmaması bir dava şartı olarak belirlendiğini, bu sebeple görülmekte olan davanın hem istirdat davasının unsurlarını taşımaması hem de işbu derdestlik itirazları uyarınca esasa girilmeksizin usulen reddi gerektiğini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına, davacı taraf aleyhine %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E /
Talep; icra takibine de konu edilen bir adet çek nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ve çekin istirdatı istemine ilişkindir.
Davaya konu … Bankası … Şubesi muhataplı, … çek nolu, 29/08/2014 keşide tarihli, ve keşideci… Şti. lehtarı … Uluslararası Denetim ve…Şti. olan 10.000,00 TL bedelli çekin İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile ve kambiyo senetlerine mahsus yolla …tarafından icra takibine konu edildiği borçlular …, …Malzemeleri, …-… Hırdavat, …Denetim ve…Şti. ve … Şti. aleyhine 10.000,00 TL asıl alacak ile faiz tazminat ve komisyonlarla birlikte toplam 11.290,75 TL alacağın tahsili amacıyla 19/06/2014 tarihinde takip başlatıldığı anlaşılmaktadır. Yine davacı tarafça kaybedildiği ileri sürülen diğer çeklerle birlikte ve zayi nedeniyle iptal istemli olarak Gebze … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile dava açıldığı, dosyamız davalısı Faktoring’in bu davaya müdahale talebinde bulunduğu ve mahkeme tarafından da 05/06/2015 tarihli celse ara kararı ile çeki elinde bulunduran Faktoringe karşı istirdat davası açmak üzere davacı yana süre verildiği anlaşılmaktadır. Davacı yanın incelemeye ibraz olunan ticari defter kapsamlarına göre çekin … Denetim’den ciro yoluyla alındığı ve buna göre dava dışı bu şirketle ilgili kayıtları bakımından davacının dava dışı … Denetim şirketine 10.000,00 TL tutarındaki çek ve 249,99 TL tutarındaki faturadan dolayı 10.249,99 TL tutarında borçlu olduğu, yasal defter kayıtlarına alınan dava konusu çek karşılığında dava dışı şirkete davacı tarafından herhangi bir mal/hizmet teslimi yapılmadığı, çekin şirket ya da şahsa ciro edildiğine dair bir kaydında bulunmadığı ve yine … Denetim şirketi cirosundan sonraki … Hırdavat-… ile davacı arasında ticari ilişkinin varlığına dair bir kaydın da bulunmadığı tespit edilmiştir. Diğer yandan dava dışı … Denetim şirketine ait ticari defter ve kayıtlarda da dava konusu çekin 28/08/2013 tarih ve 199 yevmiye nolu fişle … Otomasyon şirketinde alındığına dair kayıt oluşturulup, 30/08/2013 tarihinde davacı şirkete ciro ederek çekler hesabından çıkışının yapıldığı belirlenmiştir. Davalı … şirketi ticari defter ve kayıtları bakımından incelemeye ibraz olunan fatura ve çek çıkış bordroları kapsamına göre davalı … İnşaat Malzemeleri-… tarafından davalı … şirketine hitaben 06/11/2013 tarihinde 23/09/2013 tarihli ve… nolu 10.000,00 TL tutarındaki faturaya istinaden Satıcı Temlik Mektubu imzalandığı, 06/11/2013 tarihinde … tarafından düzenlenen çek çıkış bordrosuyla teslim alınıp, davalı … tarafından diğer davalı … Hırdavat şirketine kesilen 23/09/2013 tarihli toplam 64.900,00 TL tutarındaki faturanın temlik edildiği görülmektedir. Buna göre dava konusu çekin keşidecisinin …Şti, lehtarının … Denetim ve… Şti. olup ,lehtarın ilk cirosu sonrasında sırasıyla … – … Hırdavat, …Malzemeleri- … cirosundan sonrada davalı … şirketi cirosu ve…Bankasına tahsil cirosu ile çekin bankaya 31/03/2014 tarihinde ibraz edildiği ve anılan zayi nedeniyle çek iptali davasındaki ödeme yasağı kararı nedeniyle işlem yapılmadığına dair çek arkasına şerh verildiği görülmektedir. Davacı takibe dayanak çek nedeniyle kambiyo borçlusu konumundadır. Kambiyo borçlusunun faktoring işlemi içerisinde yer aldığı hallerde şahsi defileri ileri sürebilmesi mümkündür. 6361 Sayılı kanunun 9.2 maddesi hükmü uyarınca faktoring işleminin köşelerinden olan ve kambiyo senedinde keşideci ve ciranta sıfatını haiz olan borçlunun önceki alacaklısına karşı ileri sürebileceği şahsi defilerin alacağı temlik alan faktoring şirketine karşı da ileri sürebileceği hükmü buna göre TBK 188/1 maddesi uyarınca temlik eden durumundaki önceki alacaklıya (satıcı firmaya-müşteriye) karşı ileri sürülebilecek defi ve itirazlar faktoring şirketine karşı da ileri sürülebilir. Yönetmeliğin 22/2. maddesi ve 6361 Sayılı yasanın 9.2 maddesi düzenlemesi doğrultusunda bu durumda TTK ‘nın 687. maddesinde öngörülen “hamilin senedi kötü niyetle iktisap etmesi gerektiği” koşulu aranmayacaktır. Ancak çek ya da senette ciro zinciri içinde yer almakla birlikte faktoring işlemi içerisinde yer almayan kambiyo borçlusu, faktoring işlemini ve bu kapsamda temlik işleminin köşelerinden biri de olmadığından TBK ‘nın 188/1. maddesinin bu kambiyo senedi borçlusu yönünde uygulanması mümkün olmayıp, kendi aralarındaki şahsi defileri faktoring şirketine karşı ileri sürebilmesi ancak TBK ‘nın 687. Maddesindeki koşulların gerçekleşmesine ve buna göre de senedi bile bile borçlu zararına iktisap ettiği, başka bir deyimle kambiyo senedini kötü niyetle kazandığının kanıtlanmasına bağlı bulunmaktadır. 6361 Sayılı kanunun 9.3 maddesinde de bu husus yukarıda belirtilen şekilde düzenlenmiş bulunmaktadır. Davalı … şirketinin mevzuat kapsamında yapması gereken hususları yerine getirdiği, faktoring şirketine dava konusu çekin davalı ciranta … Elektrik-… tarafından teslim edilip faktoring işlemine tabi tutulduğu ve … firması tarafından … Hırdavat-… firmasına kesilen fatura üzerine de faktoring işlemine tabi tutulduğuna dair şerh düşüldüğü, fatura ile tevsik edilebilir ve mal veya hizmet satışından doğmuş bir alacağın temlik alındığı anlaşılmakla davalı … şirketlerinden yerinde görülmeyen davanın reddine, diğer davalılar bakımından (ve davacı yanın istirdat talebi yanında borçlu olmadığının tespiti istemi de bulunmakla) çek nedeniyle bu davalılara borçlu olmadığının tespitine ve yukarıda yer verilen çek bilgileri de dikkate alınarak açıklanan bu durum karşısında çekin istirdatı isteminin reddine
ilişkin aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … yönünden yerinde görülmeyen davanın REDDİNE,
2-Diğer davalılar … ve … yönünden davacının dava konusu çek nedeniyle bu davalılara borçlu olmadığının tespitine,
3-Çekin istirdatına ilişkin talebin REDDİNE,
4-Alınması gereken 683,10 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 170,78 TL’den mahsubu ile eksik 512,32 TL harcın davalılar … ve …’dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-Davanın reddedildiği davalı … yönünden alınması gereken 35,90 TL red karar ve ilam harcının peşin alınan 170,78 TL’den de mahsubu ile karar kesinleştiğinde ve talep halinde fazla yatırılan 134,88 TL harcın davacı yana İADESİNE,
6-Davacının davalı … yönünden yaptığı yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
7-Davacının davalı … ve … yönünden yaptığı 198,80 TL posta gideri ve 600,00 TL bilirkişi ücreti, ilk masraf 40,00 TL olmak üzere toplam 838,80 TL yargılama giderinin bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davalı … tarafından yapılan 10,60 TL vekalet harcı ve pul gideri ile 4,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 15,10 TL nin davacıdan tahsili ile işbu davalıya VERİLMESİNE,
9-Davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret tarifesi gereğince 2.180,00 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalı yana VERİLMESİNE,
10-Tarafların HMK 120 madde gereğince yatırdığı gider-delil avansından kalan miktarın karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı diğer davalıların yokluğunda HMK’nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.
Katip …
Başkan …