Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/344 E. 2021/238 K. 29.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2015/344
KARAR NO :2021/238

DAVA:Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:27/03/2015
KARAR TARİHİ: 29/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalılardan … Bankası …. tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası ile yapılan takibe karşı menfi tespit davası açılmış olduğundan banka teminat mektubu karşılığı tedbir talebinde bulunulduğunu, müvekkili şirketin bilgisayar ve güvenlik konusunda muteber bir şirket olduğunu, tüm alışverişlerin döviz üzerinden olması sebebiyle ithalatçı ve ana tedarikçi firmaların kendileri ile iş yapan firmalarla cari hesap sözleşmesi yapmakta, şirket sahiplerinden garanti taahhütleri ve firmalardan firma ortaklarının kefil olduğu tarihsiz teminat senetleri aldığını, bu hususun piyasada ticari teamül haline geldiğini, en son 05.10.2006 tarihli … ile yeniden … numaralı müşteri kitapçığı içerisinde bulunan garanti beyanını, … ile o dönem şirket imza yetkililerinden olan …’ın imzaladığını, kitapçık içinde bulunan senetlerden birini 50.000 USD bedel üzerinden doldurarak tarih atmaksızın teminaten o dönemin şirket yetkilileri müvekkil … kefil olarak şahsen imzalayarak kitapçığı …’ye verdiğini, takip konusu olan bu en son imzalanan 50.000 USD bedelli senedin kitapçıktan kesilerek davalılar … ve … tarafından cirolanarak davalı bankaya teminat olarak verildiğini, müvekkilinin bu iki şirketle ticari alışverişi olduğunu, davalılar … ve …’nin ticari sıkıntılar sebebiyle müvekkili ve başka müşterilerden aldıkları üzerinde tarih bulunmayan teminat senetlerini müvekkilinin bilgisi ve rızası olmaksızın davalı bankaya teminat olarak kullandıklarını, bu davalıların banka ile olan anlaşmalara uymamaları neticesinde müvekkili şirketin teminat senedinin davalı banka tarafından teminat senedi vasfı bilinmesine rağmen … İcra Müdürlüğü’nün … E dosyası ile takibe geçildiğini,Müvekkillerinin takibe konu tarihsiz evrakı yukarıda açıklandığı gibi ticari alışverişin teminatı olmak üzere davalılardan …’ye imza karşılığı teminat senedi olarak vermiş olup. davalı …’nin bu evrakı imza karşılığı teminat senedi olarak aldığını, teminat yazısının senet metnine yazılmadığını, fakat imza atılan fotokopisine cari hesap teminatı olarak alınmıştır diye ibarenin konulduğunu, evrak ödeme tarihi olmaksızın verilmiş olup, sonradan davalı banka tarafından gerçeğe aykırı ve müvekkillerinin iradesine karşı ödeme tarihinin doldurulduğunu, davalı bankanın teminat senedini teminat olarak alamayacağını, müvekkillerinin davalılardan … ve … ile ticari alışverişte bulunduğunu bu şirketlere herhangi bir borcu bulunmadığını, müvekkilinin bu davalılar ile ticari alışverişinin 2009 Ocak ve Mart ayına kadar devam ettiğini, müvekkilinin davalılar … ve …nin piyasada durumunun kötü olduğu yönünde söylentiler çıkınca ticari alışverişini kestiğini ve tedbir almaya başladığını, bunun neticesinde davalılar ile cari hesap mutabakatı yapıldığını, müvekkilinin cari hesap mutabakatı ile yetinmediğini, ödeme tarihi olmaksızın teminat senedi verdiği davalılardan …den ibraname ve evrak teslim taahhüdü adı altında taraflar arasındaki hesabın -0- olduğuna dair yazı ve teslim edilen teminat senetlerinin iade edileceğine dair taahhüt aldığını, bu belgede müvekkillerinin davalılardan …’ye verdiği teminat senetlerinin zikredilmiş olduğunu, dava konusu evrakın bu taahhüdün içerisinde zikredildiğini, müvekkilinin teminat senedi verdiği davalılardan …’nin takip konusu senedi yapılan ticari alışverişe istinaden teminat senedi olarak aldığını, buna istinaden müvekkiline alındı yazısı ve ibraname verdiğini, fakat kötü niyetli olarak bu senedi cirolayıp organik bağı olan ve yetkilileri aynı kişiler olan diğer davalı …’ye verdiğini, bu davalının da ciro yoluyla aldığı ve teminat olarak alındığını bildiği bu tarihsiz senedi kötü niyetli olarak yine teminat olarak cirolayıp takip alacaklısı bankanın … şubesine tarihsiz olarak verdiğini, davalı bankanın ise takip konusu senedi … Şubesinden verilen alındı belgesinde görüleceği üzere teminat senedi olduğunu bilerek ticari ilişkiden kaynaklanmayan iş bu senedi bankacılık yasalarına aykırı bir şekilde ödeme tarihi olmaksızın aldığını, piyasada ticari olarak battığı herkesçe bilinen diğer davalılardan kredi alacağını tahsil edemeyince teminat senedi olduğunu bildiği bu senedi diğer davalılardan aldığı tarihten yaklaşık 3 yıl sonra kötü niyetli olarak senette gerçeğe aykırı tahrifat yaptığını, aldıktan 2,5 yıl sonrası için ödeme tarihi yazarak takibe koyduğunu, bu hususun senetteki yazılar ile ödeme tarihi yazısının mürekkep yaşı incelenmesinde ortaya çıkacağının aşikar olduğunu, davalı bankanm elindeki senetlerin teminat senedi olduğunu bildiğini ortaya koyduğunu, ayrıca icra takibinde alacaklı olan bankanın senetteki ciranta olan diğer davalılar hakkında işlem yapmamış olmasının alacaklının bu davalıların batık olduğunu bildiğini ve kötü niyetli olduğunu gösterdiğini, bu konuda ayrıca banka yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulunma haklarının saklı tutulduğunu iddia ederek; açıklanan nedenlerle tedbir kararı verilmesine, davanın kabulüne, müvekkillerinin davalılara borçlu olmadığının tespitine, takibe konu senedin hükümsüzlüğüne ve müvekkillerine iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı … … Bankası vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı iddiasının aksine söz konusu senedin müvekkili bankaya ödeme tarihi yazılı olarak verildiğini, müvekkili bankanın davacılara karşı iyi niyetli hamil olması sebebiyle huzurda görülen davanın dinlenemeyeceğini, müvekkili bankanın söz konusu senedi takibe koyması amacının asıl borçludan olan alacağını tahsil edememesi olduğunu, davacıların kambiyo senedini verdikleri firmalarla ticari faaliyetlerinin olduğunu kabul ederek, kambiyo senedinin hüküm ifade ettiğini kabul ve ikrar ettiklerini, sonradan dava dışı firmalarla ticaretlerinin sonlandığını, esasında söz konusu senedin kendilerine iade edilmesi gerektiğini iddia etmişlerse de; asıl borç ilişkisinin gerçekleşmemesi, geçersiz olması ya da sonradan ortadan kalkmasının, kambiyo senedindeki kambiyo borcunun geçerliliğini etkilemeyeceğini, müvekkili banka iyi niyetli hamil olduğu için davacılar yönünden kambiyo borcunun geçerliliğini devam ettirmekte olduğunu, davacıların dava dışı … ve … firmaları ile ticari faaliyetlerinin olduğunu, ancak borçlarının olmadığını iddia ettiklerini, ancak bu firmalar hakkında dava açmadıklarını, bu firmaların ticari defterleri ile ilgili inceleme yapılacağından dolayı davaya dâhil edilmelerinin zorunlu olduğunu ileri sürerek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılara tebligat yasası hükümlerine uygun şekilde dava dilekçesi ve duruşma günü bildirildiği halde ; davalılar duruşmaya gelmememiş, cevap ve delil bildirmemiş ve bu nedenle davacının iddialarını reddetmiş kabul edilmiştir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dosyada delil olarak; dava dilekçesi ve ekleri, davalı … … Bankası A.Ş. cevap dilekçesi ve ekleri, …’nin … Soruşturma sayılı dosyası, …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası, cevabi yazı içerikleri, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı bulunmaktadır.
Mahkememizde açılan dava öncelikle, görev, yetki, taraf sıfatı ve diğer dava şartları açısından incelenmiş ve mahkememizin görevli ve yetkili olduğu ve ayrıca diğer dava şartlarının da bulunduğu anlaşılmış olduğundan davanın esasına geçilmiştir.
Dosyamız mündericatında aslı yer alan, …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davalılardan …. Tarafından, davacılar hakkında dava konusu bonodan dolayı 10 örnek (Kambiyo Senetlerine Mahsus İlamsız İcra Takibi) yapıldığı görülmüştür.
Dava ve takip konusu edilen, 05.10.2006 keşide tarihli ve 50.000,00- ABD Doları bedelli senet incelendiğinde de, keşidecisinin davacılardan …Ltd. Şti., kefilin diğer davacı …, lehtarın davalılardan … A.Ş. Olduğu, senet suretinde ödeme tarihinin bulunmadığı, davacı tarafça sunulan senet suretinin ön yüzünün alt kısmında, “Cari hesap teminatı olarak alınmıştır” şeklinde ibare ile davalı … A.Ş. kaşesi ve üzerinde imzanın bulunduğu, Senedin davalı … A.Ş. tarafından davalı … Ltd. Şti.’ye ciro edildiği, senedin bu şirket tarafından davaya konu olmayan ve başka borçlu şirketlerce verilmiş olan 3 adet bono ile birlikte 05.04.2007 tarihli yazı ile “Teminata Verilen Senetler” başlığı altında … Bankası … Şubesi’ne verildiği anlaşılmıştır.
Dava, dava ve takip konusu olan ve teminat senedi olduğu anlaşılan ve az yukarıda bilgileri verilen bonodan dolayı, davacıların davalılara borçlu olmadıklarının tespiti ile senedin hükümsüzlüğü istemlerine ilişkindir.
Bu bağlamda, dava konusu somut olaya ilişkin olarak, taraflarca sunulan deliller ile başka yerden getirtilmesi gereken tüm deliller toplanmış, gelen yazı cevapları dosyamız içerisine alınmış, ön inceleme duruşması yapılarak tarafların iddia ve savunmaları, uyuşmazlık konusu, tarafların üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, dava şartlarının bulunup bulunmadığı, ilk itiraz olup olmadığı, tarafların sulh olup olamayacakları ortaya konulmuş ve yargılama ön inceleme duruşmasında tarafların da onay verdikleri uyuşmazlık nitelendirmesi ile sonuçlandırılmış ve ayrıca taraf iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi amacıyla bilirkişi incelemesi yapılarak raporlar alınmıştır.
Bilirkişiler YMM … ve Bankacılık ve Hesap İşlemleri konusunda uzman … tarafından tanzim edilerek mahkememize sunulan bilirkişi raporunda özetle de; “…Davacı şirket ile davalı … A.Ş. arasında imzalanan muhtelif cari hesap sözleşmeleri kapsamda, şirket yetkililerince garanti beyanı ve bu doğrultuda da ödeme tarihi boş senetlerin keşide edildiği, davacı şirket yetkilisi … ve dava dışı … tarafından imzalanan Garanti Beyanı ile davacı şirketin …’e olan senetli, senetsiz açık hesap her türlü borcun 50,000,- ABD Dolarına kadar olan kısmının garanti edildiği, bu doğrultuda davacı şirketin borçlu, davacı …’in ve dava dışı …’ın müşterek borçlu müteselsil kefil sıfatıyla imzalamış olduğu iş bu davaya konu edilen 05.10.2006 keşide tarihli ve 50.000,- ABD Dolar bedelli senedin davalı … A.Ş.’ye verildiği, senet suretinde ödeme tarihinin bulunmadığı, davacı tarafça sunulan senet suretinin ön yüzünün alt kısmında, “Cari hesap teminatı olarak alınmıştır” şeklinde ibare ile davalı … A.Ş. kaşesi ve üzerinde imzanın bulunduğu, Senedin davalı … A.Ş. tarafından davalı … Ltd. Şti.’ye ciro edildiği, senedin bu şirket tarafından davaya konu olmayan ve başka borçlu şirketlerce verilmiş olan 3 adet bono ile birlikte 05.04.2007 tarihli yazı ile “Teminata Verilen Senetler” başlığı altında … Bankası … Şubesi’ne verildiği, davalı banka vekilinin “senedin müvekkili bankaya ödeme tarihinin yazılı olarak verildiği” yönünde beyanda bulunmuş olmasına karşılık, … Bankası … Şubesi kaşesi ve üzerinde imza bulunan senet suretinde de ödeme vadesinin bulunmadığı, … İflas Müdürlüğü’nde bulunan ticari defter kayıtlarına ve dava dosyasına sunulmuş olan cari hesap ekstrelerine göre; davacı şirketin 31.12.2008 tarihi itibariyle USD cinsinden olan işlemler nedeniyle 55.547,59 USD karşılığı 71.061,22 TL ve TL cinsinden oian işlemler nedeniyle 39.626,91 TL borçlu olduğu, cari hesap ekstresine göre; USD cinsinden olan davacı şirket … A.Ş. kaşesi ve imzanın bulunduğu, İbraname ve Evrak Teslim Taahhüdü başlıklı tarihsiz belgeye göre; … Ltd. Şti. cari hesap bakiyesinin 05.01.2009 tarihi itibari ile -0- (sıfır) TL ve USD olduğu, bu tarih itibari ile … Ltd. Şti.’nin ibra edildiği, cari hesaba teminat olarak alınan muhtelif çeklerle birlikte dava konusu 05.10.2006 tarihli 50.000,00 USD bedelli bono da karşılıksız kaldığından … Ltd. Şti.’ne iade edileceği, dava konusu senedin 26.08.2009 ödeme tarihli olarak; davalı banka vekilince 07.06,2010 tarihinde senet borçlusu davacı şirket ile müşterek borçlu … aleyhinde Kambiyo Senetlerine özgü Haciz Yoluyla takip başlatıldığı…” şeklinde tespitler yapılmıştır.
Mahkememizce verilen 10/02/2020 tarihli celse ara kararı gereğince; davacılar vekili tarafından 13/11/2019 tarihli dilekçe ekinde yer alan ödeme belgeleri de değerlendirilmek suretiyle davacı şirketin davalı … Bilgisayar ve … Bilgisayar ile olan borç ilişkisinin değerlendirilmesi bakımından ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilerek mahkememize sunulan 26/02/2020 tarihli ek raporda özetle; “….davacılar vekilince sunulan çeklerin davalı şirketlerce sunulmuş olan car hesap ekstrelerinde yer almadığı, dolaysıyla davacı şirketin borcundan düşürülmemiş olduğu, anılan çeklerin davalı … A.Ş defter kayıtlarına da alınmadığının anlaşıldığı, çeklerin davalı şirketlerin kayıtlarına alınmış olması halinde; davacı şirketin 13.01.2019 tarihi itibariyle … A.Ş’ye borunun 11.906,37 USD, 02.03.2009 tarihi itibariyle … A.Ş ‘ye borcunun 1.239,80 USD olacağı, ancak kök raporda belirtildiği üzere … A.Ş. kaşesi ve imzanın bulunduğu tarihsiz ibranamede … Ltd. Şti. cari hesap bakiyesinin 05.01.2009 tarihi itibari ile -0- (sıfır) TL ve USD olduğu belirtilerek davacı şirketin ibra edildiği” şeklinde tespitleri yapılmıştır.
Bilirkişi kök ve ek raporlarının denetlenmesinde de, raporun hukuki yönleri ayrık olmak üzere, yapılan tespitler bakımından ayrıntılı, gerekçeli birbirini tamamlayıcı nitelikte olduğu anlaşıldığından, hükme esas alınmasına karar verilmiştir.
Tüm bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde de;
Mahkememizce görülüp karara bağlanan davanın, dava ve takip konusu olan ve teminat senedi olduğu anlaşılan ve yukarıda bilgileri verilen bonodan dolayı, davacıların davalılara borçlu olmadıklarının tespiti ile senedin hükümsüzlüğü istemlerine ilişkin olduğu, bu bağlamda tüm delillerin toplandığı, her nekadar davalı …. …. İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı icra dosyası ile Keşidecisi davacılardan …Ltd. Şti. olan 05/10/2006 Keşide Tarihli 50.000.USD. Bedelli senede istinaden senette borçlu bulunan keşideci ve kefile karşı takip başlatmış ise de; davacı tarafın davasının İ.İ.K.’nun 72. Maddesinde ifadesini bulan Menfi Tespit davası olduğu, davacı tarafın iddiasının borçlu olarak görüldüğü senedin teminat senedi olduğu iddiasına dayandığı, senedin …. A.Ş. lehine düzenlendiği, davacı taraf ile davalı firma arasında 22/09/2009 tarihinde Cari hesap sözleşme düzenlendiği, davacı tarafça sunulan senet suretinin ön yüzünün alt kısmında, “Cari hesap teminatı olarak alınmıştır” şeklinde ibare ile davalı … A.Ş. kaşesi ve üzerinde imzanın bulunduğu, icra dosyasındaki suretinin arkasında da “Bedeli Teminattır” ibaresinin yer aldığı, senedin davalı … A.Ş. tarafından davalı … Ltd. Şti.’ye ciro edildiği, senedin bu şirket tarafından davaya konu olmayan ve başka borçlu şirketlerce verilmiş olan 3 adet bono ile birlikte 05.04.2007 tarihli yazı ile “Teminata Verilen Senetler” başlığı altında … Bankası … Şubesi’ne verildiği, bu haliyle taraflar arasında ki temel ilişkinin değerlendirilmesinin gerektiği, Bilirkişiler vasıtası ile ticari defter ve kayıtlar üzerinde yapılan inceleme neticesinde de davacı …Ltd. Şti.’nin, … A.Ş. kaşesi ve imzanın bulunduğu tarihsiz ibranamede cari hesap bakiyesinin 05.01.2009 tarihi itibari ile -0- (sıfır) TL ve USD olduğu belirtilerek davacı şirketin ibra edildiğinin tespit edildiği ve bu haliyle yapılan değerlendirmede de; davacı …Ltd. Şti.’nin, davalı …. A.Ş.’ye herhangi bir borcunun bulunmadığı ve teminat senedinin de bedelsiz kaldığı (Benzer bir konuda; Yargıtay 19. H.D. 27/11/2018 Tarih ve 2018/1151 Esas-2018/6105 Karar sayılı kararı) anlaşılmakla, davacı tarafların Menfi Tespit Davasının Kabulüne ve senedin hükümsüzlüğüne ve ayrıca her ne kadar davacı taraflar Menfi tespit davası ile birlikte İ.İ.K.’ nun 72.md/5f uyarınca Kötüniyet Tazminat talebinde bulunmuş ise de; takibin kötüniyetli yapıldığını gösterir delil elde edilmediğinden davacı tarafların bu yöndeki talebinin de reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile,
1-Davacıların, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına konu senetten dolayı borçlu olmadıklarının TESPİTİNE, senedin HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE,
2-Davacı tarafların koşulları oluşmayan kötüniyet tazminatı taleplerinin ayrı ayrı REDDİNE,
3-Alınması gereken 5.596,00 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 1.398,99 TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 4.198,99 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye GELİR YAZILMASINA,
4-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinden başvuru harcı 27,70 TL, posta gideri 453,50 TL, bilirkişi ücreti gideri 2.000,00 TL olmak üzere toplam: 2.481,20 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp, davacılara VERİLMESİNE,
5-Davalı … tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
6-Davacılar davada kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 11.449,57 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp, davacılara VERİLMESİNE,
7-HMK 120. maddesi gereğince varsa, taraflarca yatırılan gider avansı ile delil avansının arta kalan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda, HMK’nun 6723 sayılı Kanunla değişik 341/1 vd. maddeleri uyarınca; gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliyesi Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 29/03/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır