Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/1260 E. 2018/456 K. 21.05.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2015/1260 Esas
KARAR NO : 2018/456
DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli)
DAVA TARİHİ : 28/12/2015
KARAR TARİHİ : 21/05/2018
Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı şirket arasında gümrük müşavirliği hizmet sözleşmesi imzalandığını ve sözleşmenin 31/12/2004 tarihinde sona erdiğini davalı şirket ile taraflar arasında akdedilen gümrük müşavirliği hizmet sözleşmesi gereği müvekkilinin …bank A.Ş… Şubesi 01.10.2001 tarih … numaralı 25.000,00 USD bedelli kesin teminat mektubunun davalıya verildiği, müvekkilinin sözleşme gereği üstlendiği edimleri tam ve gereği gibi yerine getirdiği, banka teminat mektuplarının amacının, belli bir işin yapılabilmesi, edimin yerine getirilebilmesi ya da bir borcun vadesinde ödenmesi gibi konulara yüklenilen şeyin yerine getirilmemesi halinde, belirli bir tutarın kayıtsız şartsız ödeneceğinin taahhüt edilmesi olduğu, mevcut olayda müvekkilinin davalı şirkete herhangi bir borcu bulunmadığını sözleşmenin de öncelikle karşı tarafça sonlandırıldığını, bir geçerliliği bulunmamasına rağmen davalının teminat mektubunun müvekkile iadesinden kaçınmasının hakkın kötüye kullanılması olduğunu, müvekkilinin teminat mektubunun iade zorunluluğu doğduğu tarihten 30.09.2011 tarihine kadar, karşı tarafın haksız olarak teminat mektubunu iadeden kaçınması sebebi ile …bank A.Ş … Şubesine aylık 5.237,68TL’si komisyon ödediği ve hala ödemeye devam ettiği, bu bedelin ödenmesine sorumluluğu bulunan karşı tarafın sebebiyet verdiği için müvekkili tarafından ödenen ve dava sonucuna kadar ödenecek olan teminat mektubu komisyon bedellerinin karşı taraftan tahsilinin gerektiği belirtilere, …bank A.Ş … şubesi 01.10.2001 tarih … numaralı 25.000,00 USD bedelli Kat-, süresiz teminat mektubunun, akdi ilişkinin sonlanması sebebi ile müvekkiline iadesine, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin hitam tarihi olan 31.12.2014 tarihinden 30.09.2011 tarihine kadar …bank A.Ş. … şubesine müvekkil şirket tarafından ödenen 5.237,69TL ve dava sonuçlanıncaya kadar müvekkil şirket tarafından ödenek komisyon bedellerinin her bir ödeme tarihinden itibaren reskont faizi ile birlikte karşı taraftan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini vekaleten talep ve dava etmektedir.
S A V U N M A /
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu uyarınca faaliyetlerini sürdürmekte olan finansal kiralama şirketi olduğunu davacı, müvekkilinin arasında imzalanmış bulunan sözleşmeler uyarınca, müvekkilinin talebi halinde, davacı şirketin finansal kiralama sözleşmelerine konu edilen mallara yönelik gümrük prosedürünü sözleşme ile tayin edilen ücret mukabilinde şirket adına vekaleten edim ve yükümlülüklerini gereği gibi ifa etmek sorumluluğu altına, girdiği, davacının Sözleşmelerden dolayı müvekkilinin ve amacıyla dava konusu…bank … Şubesine ait 01.10.2001 tarih … Mektup nolu 25.000,00USD bedelli teminat mektubu alındığını, davacının müvekkil şirketin 06.07.2004 tarihli finansal kiralama işlemi ile ilgili yapmış olduğu bir hatalı gümrük işlemi dolayısıyla şirket yetkililerinden biri Genel Müdür Yardımcısı olmak üzere 3 müdürün sanık sıfatıyla yargılandığı, davacının mesleğinin gerektirdiği dikkat ve özeni göstermemesinden ötürü gümrük kaçakçılığı suçu ile yine müvekkilinin ileride doğması olası ve öngöremediği zarar ve ziyanların teminatı olarak verilen, teminat mektubu verilmesi amacına uygun olarak uhdelerinde kaldığını davacının yapmış olduğu bahsi geçen suça konu hatalı işlem dolayısıyla 4926 sayılı Gümrük Kanununa Muhalefetten müvekkil şirket yetkilileri hakkında Bursa Cumhuriyet Başsavcılığının … Hazırlık soruşturma numarası ile soruşturma başlatıldığı, soruşturmanın devamında Bursa … Asliye Ceza mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile yargılamaya devam olunduğu ve Yargıtay …Ceza Dairesinin… Esas, …Karar ve 21.12.2010 tarihli ilamı ile kararın kesinleştiği, bu süreç devam ederken ve bu yargılama neticesinde 3. Şahısların doğması muhtemel alacakları mevcut iken işbu dava konusu teminat mektubunun iadesinin düşünülmesi hayatın olağan akışına aykırı olduğu, davacının keşide ettiği…Noterliğinin 08.06.2012 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinde dava konusu teminat mektubunun iadesi ile komisyon bedellerinin yasal faizi ile birlikte ödenmesine yönelik taleplerin ihtar ettiği, ihtarnamenin akabinde müvekkil şirket, davacı firma ve vekili ile görüşmeler yapıldığı, protokol imzalama aşamasına geldiği, tarafların protokol metninde mutabık kalmış olmalarına rağmen protokolün imzalanması ve protokole bağlı olarak teminat mektubunun iadesi süreçlerinin, bizzat tamamlanamadığı ve müvekkilinin bu hususta bir kusuru bulunmadığını Protokolü imzalayarak davacının sözleşmeden doğan teminat verme yükümlülüğünün devam etmesinden şirketin sorumlu tutulması ve davanın ikamesinin kötü niyetli olduğu belirtilerek teminat mektubunun iadesi talepleri bakımından davaya konu edilen …bank…Şubesine ait 01.10.2001 tarih … Mektup nolu 25.000,00 USD bedelli teminat mektubunun dilekçe ekinde iadesi ile birlikte konusuz kalan dava bakımından karar verilmesine yer olmadığı yönünde karar tesisine, komisyon bedeli talebi bakımından davayı kabul anlamında gelmemek kaydıyla dava tarihi itibariyle zaman aşımına uğramış olması ile davanın usulden reddine, usule ilişkin itirazların Sayın Mahkeme tarafından kabul görmemesi halinde ise; cevap dilekçesinde arz ve izah olunan sebepler ile mesnetsiz olarak talep olunan komisyon bedelleri taleplerinin temnat verme yükümünün doğal sonucu olması itibariyle şirkete yükletilmeyecek bir yüküm olması itibariyle davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmektedir.
G E R E K Ç E /
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi incelemesinde özetle; taraflar arasında ticari iş ilişkisi tesis edilerek 15.05.2000 tarihli sözleşme akdedildiği, sözleşmenin imzalanma tarihinden itibaren 1 yıl süreli olduğu, sürenin bitiminden bir ay önce taraflardan herhangi birinin yazılı ihbarda bulunmaması halinde sözleşmenin bütünüyle bir yıl uzayacağının hüküm altına alındığı, sözleşmenin 1 yıllık yenileme ve bitiş tarihi gözetildiğinde bitiş tarihinin 14.05.2013 tarihi olduğu, davacı şirket tarafından davalı şirkete …Noteliği’nin 07.06.2012 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edilerek gönderildiği, davalı şirkete 11.06.2012 tarihinde tebliğ edilen ihtanamede taraflar arasında akdedilen hizmet sözleşmesinin 31.12.2004 tarihinde sona erdiğinin belirtildiği, ancak dosyada mübrez belgeler içinde 07.06.2012 tarihi öncesinde hizmet sözleşmesinin feshedildiğine ve yenilenmediğine dair davacı şirket tarafından keşide edilen ve davalı şirkete tebliğ edilen herhangi bir ihtaname belge vs. Olmaması sebebiyle sözleşmenin 07.06.2012 tarihli ihtaname ile feshedildiğinin kabul edilebileceği, davalı şirketin …bank A.Ş…Şubesi 01.10.2001 tarih, … mektup numaralı, 25.000,00 USD tutarlı kesin ve süresiz teminat mektubunu davacı şirkete iade etmesi gerektiği, ancak davalı şirketin ilgili teminat mektubunu davacı şirkete iade etmemesi sebebiyle davacı şirketin öncelikli olarak 07.06.2012 ihtar tarih ile 28.12.2015 dava tarihi arasındaki dönem içinde, müteakiben dava tarihi sonrasında dava dışı…bank A.Ş … Şubesine ödediği teminat mektubu komisyon bedellerini davalı şirketten talep edebileceği, sayın mahkeme tarafından davacı şirket tarafından 07.06.2012 ihtar tarihi ile 28.12.2015 dava tarihi arasındaki dönem içinde dava dışı …bank A.Ş. … Şubesine ödenen komisyon bedelinin davacı şirkete iade edilmesine karar verildiği takdirde; …bank A.Ş… Şubesinden detaylı olarak 07.06.2012-28.12.2015 tarihleri arasındaki dönem içinde davacı şirket tarafından hangi tarihte, ne miktarda teminat mektubu komisyonu ödendiği (tutar ora olarak) bilgisinin talep edilmesi gerektiği, gelen bilgiye istinaden dava tarihi itibariyle alacak miktarının net olarak belirlenebileceği, dava tarihi sonrasındaki dönem için ise 28.12.2015 dava tarihi ile 03.08.2017 rapor tanzim tarihi arasındaki dönem içinde davacı şirket tarafından hangi tarihte, ne miktarda teminat mektubu komisyonu ödendiği ( tutar ve oran olarak) bilginin talep edilmesinin gerektiği, Sayın mahkeme tarafından dosyada mübrez belge ve delillerin, davalı şirketin davacı şirket ile ilgili olarak 06.07.2004 tarihli finansal kiralama işlemi ile ilgili yapılan hatalı bir gümrük işlemi ve mesleğin gerektirdiği dikkat ve özeni göstermemesinden ötürü zarara uğradığına dair iddiasının ispatı için yereli dedil teşkil ettiğine karar verildiği taktirde; davalı şirketin taraflar arasında akdedilen Sözleşmenin Gümrük Müşavirinin Beyan ve Taahütleri Başlıklı 3. Maddesi hükümleri çerçevesinde 25.000,00 USD bedelli teminat mektubunu doğurmuş veya doğacak zararın teminatı için uhdesinde tutmaya hakkı olacağı ve teminat mektubu komisyonu karşılığında davacı şirkete herhangi bir bedel iade etmekle yükümlü olmayacağı sonuç ve kanaatine varmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi ek rapor incelemesinde özetle; “taraflar arasındaki sözleşmenin davacı şirket tarafından keşide edilen 07.06.2012 tarihli ihtarname ile feshedildiği, ihtarnamenin tebliğ ile davalı şirket tarafından teminat mektubunun iade edilmesi gerektiği, davacı şirketin davalı şirketten; davalı şirket uhdesinde bulunan ve iade edilmeyen 01.10.2001 tarih … Mektup numaralı, 25.000,00USD bedelli kesin ve süresiz teminat mektubu ile ilgili olarak garanti veren Banka’ya yersiz yaptığı komisyon ödemelerinden doğan 28.12.2015 dava tarihi itibariyle 3.048,48TL komisyon anapara alacağı ve 586,59TL işleyen reeskont avans faizi olmak üzere toplam 3.635,07TL tutarındaki alacağı olduğu, 26.02.2018 rapor tanzim tarihi itibariyle 5.636,50TL T/M komisyon anapara alacağı ve 1.568,36TL işleyen reeskont avans faizi olmak üzere toplam 7.204,86TL tutarındaki alacağı olduğu” şeklinde tespit yapılmıştır.
Tüm dosya muhteviyatı, mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda alınan raporlar, mübrez delil ve vesikalar incelendiğinde; taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinin sona erdiği, sona ermenin davacı tarafından yapılan fesih beyanı ile gerçekleştiği, davalının ceza yargılaması sebebiyle zarar göreceği iddiası bakımından ne tür, ne miktarda ve uygun illiyet ile zarar doğabilmesinin davalı tarafından izah edilemediği, ayrıca ceza yargılamasında sanıklar hakkında beraat kararı verilmiş olup bu kararın temyizi üzerine Yargıtay tarafından temyiz başvurusunun reddine karar verildiği, davacı tarafa ceza yargılaması bakımından izafe edilecek kusur bulunmadığı gibi taraflar arasındaki sözleşme uyarınca ceza davasına konu eylemin gerçekleştirildiği veya ceza davası sonucunda sözleşme yükümlerinin ihlal edildiğinin net olmaması sebebiyle davalının teminat mektubunu elinde bulundurmasının haklı olmadığı kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde kısmen davanın kabulüne dair karar vermek gerekmiştir. Ödenen komisyon bedeli olarak 5.268,67 TL talep olunmasına rağmen bilirkişi tarafından 3.635,07 TL tespit yapılmış olmakla 1.633,60 TL bakımından fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ ile,
2-…bank A.Ş. … Şubesi 01.10.2001 tarih … numaralı ve 25.000,00 USD bedelli teminat mektubunun davalıdan alınıp davacıya iadesi ile bilirkişi tarafından dava tarihine kadar komisyon ana para alacağı olarak hesaplanan 3.635,07 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle davalıdan alınıp davacıya verilmesine, ayrıca yargılama sırasında ödenen ve harcı tamamlanan 7.204,86 TL’nin davalıdan alınıp davacıya VERİLMESİNE, fazlaya ilişkin talebin (ödenen komisyon bedeli olarak 5.268,67 TL talep olunmasına rağmen 3.635,07 TL üzerinde kabul kararı verilmiş olmasın nedeniyle) REDDİNE,
3-Alınması gereken 6.414,82-TL nisbi ilam harcından peşin alınan 1.603,70-TL harcın mahsubu ile eksik kalan 4.811,12-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA, reddolunan kısma denk gelen 62,08 TL’nin davacıya İADESİNE ,
Davacının ilk dava açılırken peşin olarak yatırdığı 1.603,70-TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacının yaptığı ilk masraf 32,55-TL, 1.232,55-TL bilirkişi ücreti, 160,80-TL posta gideri ücreti olmak üzere toplam 1.425,90-TL’nin red ve kabul oranına göre 158,46-TL ‘nın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.633,60-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya VERİLMESİNE,
6-Davalının yaptığı 69,95-TL posta gideri ve 11.10-TL posta pul ve harç gideri olmak üzere Toplam, 81,05-TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 72,04-TL ‘nin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.686.16-TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
8-Davacının HMK 120 madde gereğince yatırdığı gider avansından kalan miktarın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya İADESİNE,
Dair; taraf vekilleri yüzüne karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır