Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/435 Esas
KARAR NO : 2019/524

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ: 27/04/2012
KARAR TARİHİ: 27/06/2019

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Alacak davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.

D A V A /
Davacı vekili tarafından Mahkememize dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı bayi arasında imzalanan … Gaz Standart Tüplü Bayilik anlaşması gereğince bayinin, …adresinde bulunan …Petrol Gazı Satış yerinde anlaşma süresince münhasıran davacının tescilli marka, işaret ve rengini taşıyan kaplarda Likit Petrol Gazı veya müştaklarının gerek tüketicilere ve gerekse tali bayilere satılacağını, tanıtımlarının yapılacağını, bunlarla ilgili servis hizmetleri verileceğinin kabul edildiğini, bayinin satış yerini … Gaz’ın onayı ile belirlemeyi ve …GAZ sağlık-emniyet-çevre prensipleri nedeniyle …GAZ’ın yazılı onayı olmadan tadil ve nakletmemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, bayinin …GAZ bayilik tabelasını…GAZ’ın uygun göreceği yere asmayı ve anılan satış yerinde …GAZ marka ve amblemi altında ticari faaliyette bulunmayı kabul ettiğini, bayinin anlaşmanın imza tarihinden itibaren beş yıl süreyle doğrudan veya dolaylı olarak muvazaalı şekilde tüm tüplü LPG perakende satış yerleri, merkez ve şubeleri, depolar ve müştemilatlarında …GAZ ın sahip olduğu markalı ürünler haricinde LPG ticareti yapmamayı kabul ve taahhüt ettiğini, anlaşma gereğince bayinin, …GAZ ın bayisi olması nedeniyle …GAZ’ın yazılı onayı bulunmaksızın hangi şekil altında olursa olsun, doğrudan ya da dolaylı olarak bu anlaşma ile pazarlama/satış hakkının kendisine verilmiş olan LPG ürünleri veya müştaklarına muadil veya rekabet edebilecek başka şirket veya şahısların ürünlerini …GAZ’ın yazılı onayı olmadan satmamayı ve bulundurmamayı, …GAZ ürünlerinin satışında kullunacağı satış yeri depo ve araçlarda başkaca herhangi bir ürün satmamayı, bulundurmamayı kabul ve taahhüt ettiğini, bayinin anlaşmaya aykırı olarak rakip firmanın marka ve unvanı altında bu ürünleri sattığının öğrenildiğini, bu nedenlerle mülkiyeti davacıya ait olan ve … GAZ’a ait markaları haiz tüpler ile bedelsiz verilmiş olan dedantörler için 123.447,50-TL alacağın, davalının rekabet yükümlülüklerine aykırı davranışları nedeniyle doğan cezai şart için 25.000 USD alacağın TCMB satış kuru üzerinden TL karşılığının iade edilmesi gereken finansal destekten bakiye 22.812-TL alacağın, davalının kusuru nedeniyle fesih edilen sözleşmenin sonuna dek elde edilecek mahrum kalınan karın karşılığı olmak üzere dava tarihi itibariyle ve HMK 107 anlamında belirsiz alacak kapsamında şimdilik 5.000-TL USD alacağın TCMB satış kuru üzerinden TL karşlığının davalı bayiden tahsiline, tespit ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

S A V U N M A /
Davalı vekili tarafından Mahkememize verilen cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından Rekabet Kurumundan muafiyet almadığını, rekabet hukukunada aykırı olduğunu, sözleşme hükümlerinin yok hükmünde oldğunu, sözleşmenin bir suretinin Rekabet Kurumuna gönderilerek rekabet hukuku açısından muafiyeti olup olmadığı hususunun sorulmasını, davacının talep ettiği cezai şart tazminatlarının davalı şirketin mahvına sebebiyet vereceğinden dolayı kabul etmemekle birlikte tenkis edilmesi gerektiğini, davanın ve davacı yanın tüm taleplerinin reddine, davacı yanca haksız olarak nakde tahvil edilen 45.000-TL tutarlı BTM tutarı ile ilgili dava ve talep hakları saklı tutularak, davadan borçlu çıkmaları halinde nakde çevrilen BTM tutarından mahsubunu, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.

G E R E K Ç E /
Talep, taraflar arasında akdedilmiş bulunan …adresinde 5 yıl süreli … Gaz Standart Tüplü Bayilik Sözleşmesinden kaynaklanan ceza-i şart ile mahrum kalınan kar ve markalı tüplerle bedelsiz verilen dedantörler yönünden değerinin tahsili istemine ilişkin alacak davasıdır.
Taraflar arasında 18/09/2008 tarihli 5 yıl süreli … Gaz Standart Tüplü Bayilik Sözleşmesi imzalandığı, ayrıca davalı şirket tarafından … Noterliği’nin 10/01/2012 tarih ve…yevmiye sayılı ihtarnamesi ile davacı firma tarafından 45.000-TL değerinde Banka Teminat mektubunun yanı sıra 2 adet servis aracının rehni ve bir adet de teminat çeki bulunduğu, banka teminat mektubunun 2011 senesi sonunda süresi dolması ve 9 yıllık ticari birliktelikleri de gözetilerek mektubun yenilenmesi hususunda mazeret bildirmelerine ve davacı tarafa herhangi bir borçlarının bulunmadığına karşın Banka Teminat Mektubu dışında da ticari ilişkiyi ve sözleşmeyi temin eden teminatlarının olmasına rağmen 29/12/2011 tarihinde süresi dolan Yapı Kredi Bankasına ait 45.000-TL lik teminat mektubunun davacı tarafından nakde çevrildiğini ve tahsilatın yapıldığını, teminat mektubunun nakde çevrilmesinden dolayı şirket ve şahıslarının ticari itibarının zedelendiği ve banka nezdinde sicilin bozulduğunu belirtilerek sözleşmenin fesh edildiği, … Noterliğinin 23/02/2012 tarih … yevmiye sayılı ihtara cevap verdiği görülmüştür. İnegöl Sulh Hukuk Hukuk Mahkemesi’nin …D.İş sayılı dosyası ile yapılan tespit sonucu alınan bilirkişi raporunda (Bayinin işyerinde ve çevresinde yapılan gözlemde … gaz şirketine ait dolu veya boş halde tüp olmadığı, herhangi yan ürün bulunmadığı, duvarlarda asılı herhangi bir belge bulunmadığı, işyerinin deposunda da … markalı herhangi bir ürünün bulunmadığı) tespitlerine yer verildiği, , bu hususun Değişik İş dosyası ile tespit edildiği belirtilerek, sözleşmenin tek taraflı ve haklı sebeple fesh edildiğini ve belirtilen miktarların ödenmesinin talep edildiği, ayrıca davacının yukarıda belirtilen 45.000,00 TL bedelli teminat mektubunu nakde çevirdiği anlaşılmaktadır. Bayilik sözleşmesi hükümleri incelendiğinde, rekabet şartları içerisinde davalı bayiye bu yönden verilmiş bir güvence bulunmadığı gibi keza uzun yıllardır aynı sektörde bayi olarak faaliyet gösteren davanın oluşan ve arızi bir dönemi kapsayan rekabet koşullarını dayanak gösterip sözleşmenin feshi yolunu seçmesi sözleşmeye bağlılık ilkesine uygun düşmemektedir.
Davalının vermiş olduğu 45.000-TL lik teminat mektubunun süresinin dolmasına rağmen bu mektubu yenilemediği, davalının göndermiş olduğu 10/01/2012 tarihli ihtarnameyle teminat mektubunun 29/12/2011 tarihinde nakde çevrilmesi ve satış hedeflerinin gerçekleştirilmemesi nedeniyle sözleşmenin feshedilmesini talep ettiği, ancak davacı taraından gönderilen 23/02/2012 tarihli fesih bildiriminden önce sözleşmeye konu ürünlerin satışını durdurduğu 27/01/2012 tarihli tespit raporuyla anlaşıldığı, davacı tarafından yapılan fesih bildiriminin haklı olduğu, davalının davacının oluşan zararlarını tazmin etmekle yükümlü olduğu ve sözleşme feshedilmemiş olmasına rağmen davalının sözleşmeye konu malların satışını durdurmak suretiyle sözleşmeyi fiilen sona erdirerek sözleşmeyi ihlal ettiği, davalı tarafından teminat mektubunun nakde çevrilmiş olması gerekçe gösterilmiş ise de teminat mektubunun süreli olması ve süresinde davalı tarafından yenilenmemesi karşısında davacının teminat mektubunu nakde çevirmesinde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı, tahsil edilen teminat mektubu bedilinin davacının doğan alacaklarından mahsup edildiği anlaşılmaktadır. Yukarı da yer verilen tespitler ve Bayilik Sözleşmesinin 22/a maddesi dikkate alındığında davacının ceza-i şart isteminin yerinde olduğu ve dava dilekçesindeki talep ve dava tarihindeki TL kur dikkate alındığında 25.000,00 USD cezai şart alacağı ile, 22/B maddesi uyarınca mahrum kalınan kar karşılığı 5.000,00 USD alacağın fiili ödeme günündeki TC Merkez Bankası satış kuru üzerinden TL karşılıklarının ve finansal destek bakiye alacağının 22.812,00 TL olması gerektiği, nakde çevrilen teminat mektubu bakımından davacı yanın ticari defter ve kayıtlarında tespit olunan 67.181.188 TL cari hesap alacağı dikkate alındığında, teminat mektubunun sözleşmeye göre veriliş nedeni de dikkate alındığında; öncelikle cari hesap alacağından mahsubu gerektiği, yeni bayiilik tesisi bakımından makbul sürenin (bilirkişi kurulunun da bu yöndeki tespitleri dikkate alınarak) 1 ay olarak kabulü ile, sözleşmenin 22/B maddesi uyarınca; 11.000 USD toplam mahrum kalınan kâr talep edebileceği, ayrıca, 25.000 USD cezai şart miktarı dikkate alındığında da bu miktarın davalı şirketin ekonomik açıdan mahvına sebep olabilecek bir miktar olmadığı, ayrıca tüp ve detantörlerden kaynaklanan alacak talebi bakımından da; davalıya teslim edilen tüplere ait makbuz tarihlerinin sözleşme tarihinden sonra olması karşısında davacının buna ilişkin talebinin dayanaksız olduğu ve keza alacak talebi bakımından herhangi bir belge de ibraz edilmediği tespit edilmiş, davacı yanın mahrum kalınan kardan kaynaklanan alacak yönünden fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak, davacının tüp ve detanörlerden kaynaklı alacak talebinin yerinde görülmediğinden reddi gerektiği kanaatine varılarak, aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile; 1-)Sözleşmenin 22/A maddesi uyarınca 25.000,00 USD cezai şart alacağı ile, 22/B maddesi uyarınca mahrum kalınan kar karşılığı 5.000,00 USD alacağın fiili ödeme günündeki TC Merkez Bankası satış kuru üzerinden TL karşılıklarının ve finansal destek bakiye alacağı 22.812,00 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı yanın mahrum kalınan kardan kaynaklanan alacak yönünden fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına,
2-)Davacının tüp ve detantörlerden kaynaklı alacak talebinin yerinde görülmediğinden reddine,
3-Alınması gereken 5.174,48 TL nisbi ilam harcından peşin alınan 2.958,45 TL harcın mahsubu ile eksik kalan 2.216,03 TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacının ilk dava açılırken peşin olarak yatırdığı 2.958,45 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacının yaptığı ilk masraf 30,45 TL, 4.950,00 TL bilirkişi ücreti, 447,75 TL posta gideri olmak üzere toplam 5.428,20 TL’nin red ve kabul oranına göre 2.063,94 TL’nın davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 8.682,50-TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
6-Davalının yaptığı 50,00 TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 30,98 TL ‘nin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
7-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 12.625,80 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya VERİLMESİNE,
8-Davacının HMK 120 madde gereğince yatırdığı gider avansından kalan miktarın karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair, karar taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK’nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …