Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2013/88 Esas
KARAR NO:2020/671

DAVA: Maddi- Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ:15/03/2013
KARAR TARİHİ:08/12/2020

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Maddi- Manevi Tazminat davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
D A V A /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davacı …’ ın eşi, diğer davacı küçüğün annesi olan müteveffa …’ ın ölümünden önce … Servisi AŞ’ nin … Acentesi olarak iş yapmakta olduğunu, her yıl …’ da düzenlenen acente ve müdürler toplantısına katılmak üzere … firması işletmesi altında çalışan diğer davalı …’ e ait … plakalı otobüsle 17/03/2011 tarihinde …’ dan …’ ya gitmek üzere hareket ettiğini, sürücü …’ nin sevk ve idaresinde bulunan otobüsün 18/03/2011 tarihinde …- … karayolu üzerinde seyir halinde iken otobüs sürücüsünün ıslak ve virajlı yolda dikkatsiz, tedbirsiz ve süratle giderek direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu kaza meydana geldiğini, otobüs sürücüsünün %100 kusurlu olduğu kaza nedeniyle … Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı ceza dosyasının açıldığını, adı geçen mahkemece 12/02/2013 tarih, … Esas ve … Karar sayılı karar ile sürücü hakkında 6 yıl 8 ay hapis cezasına karar verildiği belirtilerek; davacı … adına fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 500,00 TL maddi, davacı küçük … için 500,00 TL maddi tazminatın18/03/2011 haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, her bir davacı için ayrı ayrı 50.000,00 TL manevi tazminatın, 18/03/2011 haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte sigorta şirketi haricindeki davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
S A V U N M A /
Davalı … AŞ vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili şirket nezdinde … plakalı aracın 06/01/2011- 06/01/2012 vadeli ve … numaralı Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi ile sigortalandığını, müvekkili şirketin poliçe teminatı ile sınırlı olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte meydana gelen kazada kusur oranları ve talep edilebilecek tazminat taleplerinin tespiti bakımından rapor tanzim ettirilmesi gerektiğini, davacıların davadan önce müvekkili şirkete başvurusunun olmadığını, müvekkili şirketin sorumluluğunun doğması halinde, temerrütün husumetin yöneltilmesi ile oluştuğunu savunmuş, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle: Öncelikle huzurdaki davanın Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülmesi gerektiğini, davalı tarafların yerleşim yerlerinin birbirinden farklı olduğunu, HMK 7/1 maddesi gereğince davanın davalıların tamamı hakkında ortak yetkiyi taşıyan … … Mahkemeleri’ nde görülmesi gerektiğinden bahisle yetki itirazında bulunduklarını, bu sebepler ile davanın usulden reddi gerektiğini, Ceza yargılamasının bekletici mesele yapılması gerektiğini, dava dilekçesinde verilen bilgilerin talep edilen alacak kalemlerinin hesabı ve ispatı bakımından yetersiz olduğunu, yerleşik yargıtay uygulamasına göre zarar ve miktarının davacı tarafça ispatlanması gerektiğini savunmuş, maddi ve manevi tazminat talepli davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E /
Dava; davacıların eş ve annesi olan …’ ın 18/03/2011 tarihinde meydana gelen kazada hayatını kaybetmiş olması nedeniyle davacıların destekten yoksun kalmaya ilişkin maddi ve manevi tazminat taleplerine ilişkindir.
Taraf delilleri toplanmış, Sgk kayıtları, hasar dosyası, poliçe, ceza dosyası celp edilmiş, davacının SED raporu alınmış ve mütevaffanın gelirine ilişkin kayıtlar getirtilmiş, celp edilen kayıt ve belgeler incelenmiş, bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Celp edilen … Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas … Karar sayılı dosyasının incelenmesinde; Dava konusu kazaya sebebiyet veren sanık sürücü …’nin Taksirle Dört Kişinin Ölümüne Neden Olma ve Birden Fazla Kişinin Yaralanmasına Neden Olma suçlarından 6 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği görülmüştür.
Davalı … AŞ. Tarafından sunulan hasar dosyasının incelenmesinde; Davacı taraflarca davalı sigorta şirketine dava konusuna ilişkin tazminat talepleri yönünden bir başvurunun yapılmadığı görülmüştür.
Davalı … AŞ. tarafından düzenlenen … numaralı Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesinin incelenmesinde; … plakalı … Marka 2010 Model Otobüsün 06/01/2011- 06/01/2012 tarih aralığında kaza tarihi olan 18/11/2011 tarihini kapsar şekilde sigortalandığı, azami teminatın ölüm halinde 200.000,00 TL olduğu görülmüştür.
… plakalı … Marka 2010 Model Otobüsün ruhsat kayıtlarının incelenmesinde, davalı …. …. TİC. LTD. ŞTİ. adına kayıtlı olduğu, ceza dosyası ve dosyamızda toplanan belge ve delillere göre de diğer davalı A. … ŞTİ. Tarafından işletildiği anlaşılmıştır.
23/10/2015 tarihli bilirkişi heyeti raporunda; 18.03.2011 günü saat 07.30 sıralarında sürücü … yönetimindeki … plakalı, Akkoç şirketine ait, … şirketi tarafından işletilen ve davalı sigorta şirketine ZMS (trafik) sigorta poliçesi ile sigortalı otobüs ile İsparta -… yönünde seyri sırasında km. 10+300 mevkiindeki sola tehlikeli viraja geldiğinde direksiyon hakimiyetini kaybederek yolun sağından yol dışına çıkıp devrilerek sürüklendiği, olayda aralarında davacılar murisi …’m da bulunduğu birden fazla kişinin vefat ettiği, ayrıca yaralanma meydana geldiği, olay mahallinde yol ll m. genişliğinde, çift yönlü, … yönünde bir iniş ve İsparta yönünde iki çıkış olmak üzere üç şeritli, sola sert viraj ve asfalt kaplama olup vakit gündüz, hava yağışlı, görüş açık, zemin ıslak ve kaygan olduğu, viraj öncesi tehlikeli viraj işaret levhası bulunduğu, Kaza yeri krokisinde aracın sola tehlikeli viraj girişinde sağdan yol dışına çıktığı, 36.80 m. ileride ve yola 1.40 m. mesafede dağ yamacına çarparak durduğu işaretlendiği, kaza tutanağında araç sürücüsü … dönemeçlere girerken aracın hızını azaltmamak (KTK Mad. 52/1 a) ve aracın hızını kullandıkları aracı yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun gerektiği şartlara uydurmamak (KTK Mad. 52/lb) nedeniyle kusurlu bulunduğu, 1.Otobüs sürücüsü … ifadesinde İsparta’da aracın sürücülüğünü Timur isimli diğer sürücüden aldığını, ikinci tüneller mevkiine geldiklerinde yıllardır burada araç kullandığı için yolun tehlikeli olduğunu bildiğini, bu nedenle tünelleri geçtiklerinde hızını 30 k/s’e kadar düşürdüğünü, tüneller mevkiini geçtikten sonra yolun yağış sebebiyle kaygan olması ve viraj nedeniyle aracın savrulduğunu, bu sırada aracın kontrolünü sağlamaya çalıştığını, aracın daha fazla savrulmaması için frene veya gaza basmadığını, kaza yerinde aracın sağa doğru devrildiğini, kendisinin de ön camdan dışarı fırladığını, kazanın yolun kaygan ve virajlı olmasından kaynaklandığını beyan ettiğini, 2.Otobüs yolcusu … kolluk ifadesinde olay yerinde otobüsün aşırı hızlı olması nedeniyle savrulmaya başladığını, kazanın olacağını hissettiğini, otobüsün yol kenarındaki kayaya çarpınca devrildiğini beyan ettiğini, yolcu …’da ifadesinde sürücünün aracı hızlı kullandığını, bu nedenle birkaç kere uyardıklarını, olay yerinde tünel çıkışında aracın sert bir şekilde sağa sola yalpaladığını, nihayetinde sürücünün kontrolü kaybettiğini, aracı sağa doğru yatırdığını ve aracın devrildiğini, sürüklenip bir yere çarparak durduklarını beyan ettiği, takoğraf cihazı kaydına göre viraj girişinde aracın hızının 80-85 km/s olduğu belirlendiği, tanık … ifadesinde aracın tünellerden çıkışında hava ve yol şartlarına göre hızlı olduğunu, üç araç halinde ilerlediklerini, sürücünün ortadaki aracı geçmek için solladığını, 5 dakika kadar sonra karşıdan bir kamyonun geldiğini, kamyonun şeridine girmemek için telaşla hareket edip direksiyonu sağa kırdığını, yolun sağında çakıl taşları ile oluşturulmuş bir kaçış alanı olduğunu, sürücünün buraya girdiğini, ancak burada yükseklik bir kısma denk geldiğini, aracın önce sağa ön kısmını çarptığını, bu kısımdaki yolcuların dışarı fırladıklarını, daha sonra aracın orta kısmının dağın eteğine vurduğunu ve birkaç metre sürüklendiklerini beyan ettiği, yolcu …’da aynı paralelde ifade verdiği, … Ağır Ceza Mahkemesinde görülen dava sürücünün tam kusurlu olarak mahkumiyeti ile sonuçlandığı, kazanın oluşuna ve ifadelere göre otobüs sürücüsünün iniş meyilli, ıslak, kaygan ve tehlikeli virajlı yolda hızlı seyrettiği, bu nedenle viraj girişinde aracı kaydırıp kontrolünü kaybettiği ve sağdan yol dışına çıkarak devrilmesine neden olduğunun anlaşıldığı, sürücülerin trafik işaret levhaları ile belirtilen hususlara, trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olan ve yönetmelikte gösterilen diğer kural, yasak, zorunluluk veya yükümlülüklere uymalarının zorunlu olduğunu, (KTK Mad. 47/d) Sürücülerin dönemeçlere girerken, dönemeçli yollarda ilerlerken, yaya geçitlerine, hemzemin geçitlere, tünellere, dar köprü ve menfezlere yaklaşırken, yapım ve onarım alanlarına girerken, hızlarını azaltmak, hızlarını, kullandıkları aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmak zorunda olduğunu, (KTK Mad. 52/a,b) olayda tehlikeli viraj işaret levhasına göre viraj girişinde hızım azaltmayan, iniş meyilli, ıslak, kaygan ve tehlikeli virajlı yolda hızlı seyreden ve olay yerinde aracın kontrolünü kaybederek otobüsün sağdan yol dışına çıkıp devrilmesine neden olan otobüs sürücüsü …’ nin%100 nispetinde asli ve tamamen kusurlu olduğunu, davalı … AŞ tarafından düzenlenen … no.lu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi ile …. Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı … plakalı araca teminat verildiği, kazaya karışan sigortalı …. Şti. adına kayıtlı … plakalı araç için davalı … AŞ’ne yaptırılan Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesinin geçerli ve kabul edilebilir bir poliçe olduğu ve vefatın poliçe geçerlilik süresinde gerçekleştiğini, dosya mevcudunda, müteveffa …’ın … Servisi AŞ nin … Acentesi olarak faaliyet gösterdiği, işçi statüsünde çalışmadığından maaş/ücret ödemesi olmadığı, taraflar arasında acentelik sözleşmesi gereği, verilen hizmet karşılığında, iş hacmine göre tahakkuk eden hak ediş bedelleri olduğu ve fatura mukabilinde acenteliğe ödendiği dosya mevcudundan anlaşıldığını, dosyada mevcut olan ve başkaca bir bilgi ve belge sunulmadığından, acenteliğin, 2010 yılında el edilen net karının 133.948,68 TL ve aylık ortalamasının 11.162,39 TL olduğu dikkate alındığında, zarar hesabında, hesaplama tarihi itibariyle geçerli “Ortalama kazanç ” esas alınması gerektiği, 5.7.1966 doğumlu müteveffa …, kaza tarihi 18.3.2011 tarihinde (44) yıl (8) ay (13) günlük ve 45 yaşında olduğunun kabulü ile PMF 1931 yaşam tablosuna göre muhtemel bakiye ömrü 26 yıl ve muhtemelen 71 yaşına kadar yaşayacağı, rapor tanzim tarihi 24/10/2015 tarihinde 49 yaşında olduğu, aktif dönemden amaçlananın çalışma gücünün ve çağının devam etmesi olduğu, bu nedenle Sosyal Güvenlik Yasalarında sosyal amaç ya da istihdam politikaları gözetilerek kadın ve erkekler için farklı belirlenen emeklilik yaşlarının aktif dönem sonu olarak ele alınamayacağı belirtilerek, kural olarak aktif çalışma hayatının kadın/erkek ayırımı yapılmaksızın 60 yaşına kadar süreceği (YHGK. 05.07.2004/ 4728-6385; Y. 10.HD. 12.05.2003/3981 -4173 ;Y. 10.HD.05.07.2004/4728-6385), bu itibarla müteveffanın aktif çalışmasını (60) yaşma kadar devam ettirebileceği kabul edilerek bakiye aktif hayat süresi (60- 49 =) 11 yıl olacağı, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 07.3.2007 T., E.2007/21- 112, K.2007/114 sayılı kararı ile Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 14.02.2002 T., E.2001/10857, K.2002/1844 ve 30.6.2004 T., E.2004/1812, K.2004/8531 sayılı kararlarında, kaza nedeniyle uğranılan zarara ilişkin tazminat hesaplaması sırasında “pasif döneme” ilişkin zararların da hesaplanması gerektiği içtihat edilmiş ve davacının aktif devre sonunda pasif dönemde de emsallerine göre daha fazla efor sarf ederek hayatını idame ettireceğinden Yüksek Yargıtay 21.Hukuk Dairesinin 2006/8285 ve 8286 E. Sayılı kararları da dikkate alınarak pasif dönem zarar hesabında geçim indirimsiz asgari ücretin esas alınacağı, pasif hayat süresi (71- 60=) 10 yıl olacağı, müteveffanın bakiye ömrü eşinin bakiye ömründen daha uzun olduğundan (26>23), eşi için hesaplanan destek süresi Kendi yaşam Süresi (23) yıl ile kısıtlandığı, eşinin desteği olan müteveffanın, kaza sonucu ölümü nedeniyle açılan tazminat davasında, eşinin destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanırken, müteveffa eğer yaşasaydı, kazançlarından önemli bir bölümünü kendisine ve eşine ayıracağı, düşünülerek paylaşım yapılması gerektiği, müteveffa bu olay sebebiyle ölmeyip sağ kalmış olsa idi; genel kurala göre (5) yıl bilinen dönem olmak üzere, bakiye yaşam süresi (11) yıl aktif ve (10) yıl pasif olmak üzere toplam (26) yıl olup; 45 – 49 yaş arası (4) yıl boyunca (3) hak sahibi durumuna göre kazançlarından (4) pay kendine, (4) pay eşine, (2) pay da çocuğuna yardımda bulunacağından, kazancından eşine 2/5 ini ve çocuğuna 1/5 oranında dağıtım yapılacağı, 49 yaşında çocuğu destekten çıktıktan sonra, 49 – 68 yaş arası (19) yıl boyunca (2) hak sahibi durumuna göre kazançlarının yarısını kişisel ihtiyaçları için ayırırken diğer yarısını (1/2 sini) eşine destek olarak verebileceği, sonucuna varıldığı, 20.7.1962 doğumlu müteveffanın Eş’i …’a ilişkin olarak hesaplanan tazminat tutarının; Bilinen Dönem Zarar Hesabı: Müteveffa …’m vefat tarihi 18.3.2011 tarihinden bilinen dönem sonu 31.12.2015 tarihine kadar geçen (4) yıllık (9) Aylık (13) günlük süreye ilişkin olarak bilinen dönem net kazanç tutarının 817.196,79 TL olduğu tespit edildiği, Aktif Dönem Zarar Hesabı: Bilinmeyen dönem başlangıç tarihi 1.1.2016 tarihinden itibaren aktif dönem bitim/pasif dönem başlangıç tarihi 5.7.2027 tarihine kadar (11) yıllık süreye ilişkin aktif dönem zarar tutarının 2.445.632,90 TL olduğu tespit edildiği, Pasif Dönem Zarar Hesabı: Aktif dönem bitim/pasif dönem başlangıç tarihi 5.7.2027 tarihinden muhtemel vefat tarihi/yaşam sonu tarihi 11.11.2036 tarihine kadar (7) yıllık süreye ilişkin pasif dönem zarar tutarının 102.400,90 TL olduğu tespit edildiği, Toplam Zarar Tutarının; Müteveffanın Eş’i …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarının 1.591.607,75 TL olduğu, müteveffanın Oglu …’a İlişkin Tazminat Tutarının; 24.6.1997 doğumlu müteveffanın Oğlu …’a ilişkin olarak hesaplanan tazminat tutarının; müteveffa …’ inin vefat tarihi 18.3.2011 tarihinden destek bitim tarihi (24.6.2015 tarihine) kadar geçen (4) yıllık (3) Aylık (6) günlük süreye ilişkin olarak bilinen dönem net kazanç tutarının 707.384,22 TL olduğu tespit edildiği, davacı Oğlu …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminatının 141.476,84 TL olarak hesaplandığı, müteveffa …’ın Eş’i …’a 1.591.607,75 TL ve Oğlu …’a 141.476,84 TL olmak üzere ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarı toplamı 1.733.084,60 TL olarak hesaplandığı, ancak, zarar görenlere ilişkin olarak hesaplanan 1.733.084,60 TL tazminat alacaklarının, kaza tarihinde geçerli olan poliçe azami teminat limiti 200.000,00 TL sigorta tutarından daha fazla olması nedeniyle, zarar görenlerden her birinin sigortacıya karşı yöneltebileceği tazminat talebinin 200.000,00 TL poliçe azami teminat limitinin, 1.733.084,60 TL tazminat alacakları toplamına olan oranına göre indirime tabi tutulması gerektiği, Bu durumda, müteveffa …’ ın hak sahibi davacı eş’i …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarının 183.673,41 TL, Oğlu …’a ilişkin olarak ödenebilir ek destekten yoksun kalma tazminat tutarının 16.326,59 TL, olmak üzere ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarı toplamının 200.000,00 TL olduğu anlaşıldığı, Kasko sigortacısı … Sigorta AŞ’nin, , … Genel Şartları A.l. maddesi gereği, zararın ZKTMS (Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigortası) ve ZMM (Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası) limitlerini aşan kısmı yönünden (ilk 400.000 TL’lik kısmı aşan tutar yönünden), poliçe limiti olan 50.000 TL ile sınırlı olarak sorumlu olduğu, Diğer davalı taşımacıların Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliği ile 2918 sayılı K.T.K. kapsamında araç sürücüsünün kusuru oranında olay tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davacıların zararından sorumlu olacağı görüşüyle netice olarak; arz ve izah edilen hususlar ile ilgili Kanun maddeleri ve poliçe genel şartları doğrultusunda, dava dosyasına ibraz edilmiş olan deliller ve tüm dosya kapsamı dikkate alınmak suretiyle yapılan bilirkişi incelemesinde, dava konusu somut olayda, Araç sürücüsü … % 100 (yüzdeyüz) oranında kusurlu olduğu, Müteveffa …’ın, … Servisi AŞ nin … Acentesi olarak faaliyet gösterdiği, ve 2010 yılı net karı 133.948,68 TL olduğu ve aylık ortalamasının 11.162,39 TL olduğu dikkate alındığında, Eş’i …’a 1.591.607,75 TL, Oğlu …’a . 141.476,84 TL olmak üzere ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarı toplamının 1.733.084,60 TL olduğu ancak, hesaplanan tazminatın kaza tarihinde geçerli olan poliçe azami teminat limiti 200.000,00 TL sigorta tutarından daha fazla olması nedeniyle, müteveffa … hak sahibi davacı Eş’i …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarının 183.673,41 TL ve Oğlu …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarının 16.326,59 TL olmak üzere ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarı toplamının 200.000,00 TL olduğu, … AŞ’nin ZKTMS sigortacısı olması gereği zararın kaza tarihi poliçe limiti olan 200.000 TL’sinden sorumlu olduğu, … sigortacısı … … AŞ’nin, … Genel Şartları A.l. maddesi gereği, zararın ZKTMS (Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigortası) ve ZMM (Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası) limitlerini aşan kısmı yönünden (ilk 400.000 TL’lik kısmı aşan tutar yönünden), poliçe limiti olan 500.000 TL ile sınırlı olarak sorumlu olduğu, ancak anılan şirketlerin davalı sıfatı taşımaması nedeniyle HMK md.64 vd. gereği aleyhine hüküm kurulamayacağı, Kasko sigortacısı … AŞ’nin, … Genel Şartları A.l. maddesi gereği, zararın ZKTMS (Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigortası) ve ZMM (Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası) limitlerini aşan kısmı yönünden (ilk 400.000 TL’lik kısmı aşan tutar yönünden), poliçe limiti olan 50.000 TL ile sınırlı olarak sorumlu olduğu, diğer davalı taşımacıların KTK kapsamında araç sürücüsünün kusuru oranında olay tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davacıların zararından sorumlu olacağı, manevi tazminatın takdirinin mahkemeye ait olduğu görüşü bildirilmiştir.
Aynı kaza neticesinde vefat eden … isimli müteveffanın mirasçıları tarafından açılan ve Yargıtay denetiminden de geçerek kesinleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 03/03/2014 tarihli … Esas … Karar sayılı kararı dosya arasına alınmış incelenmiştir.
Tarafların rapora karşı itirazları üzerine aldırılan 06/02/2017 havale tarihli bilirkişi heyeti 1.ek raporunda bir kısım eksik belgelerin giderilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Eksiklikler giderilmiş ve akabinde bilirkişilerden yeniden rapor tanzimi istenilmiştir.
Dosyaya yansıyan SGK kayıtları ve tarafların itirazları kapsamında tanzim edilen 02/11/2018 tarihli bilirkişi heyeti 2. ek raporunda özetle; HMK’nın 280. Maddesi hükmünün gözetilmesi ve HMK’nın 259. Maddesi uyarınca her türlü hukuki takdir tamamen Sayın Mahkemelerine ait olmak kaydıyla; yukarıda arz ve izah edilen hususlar ile ilgili Kanun maddeleri ve poliçe genel şartlan doğrultusunda, dava dosyasına ibraz edilmiş olan deliller ve tüm dosya kapsamı dikkate alınmak suretiyle yapılan bilirkişi incelemesinde, dava konusu somut olayda, rapor hesap tarihi 02.11.2018 tarihi itibarı ile, müteveffa …’ın hak sahibi davacı Eş’i …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarının 182.014,99 TL ve Oğlu …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarının 17.985,01 TL olmak üzere ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarı toplamının 200.000,00 TL olduğu, … AŞ’nin ZKTMS sigortacısı olması gereği zararın kaza tarihi poliçe limiti olan 200.000 TL’sinden sorumlu olduğu, İhbar olunan … Sigorta AŞ.’nin bu tutarın üzerinde kalan kısımdan yine poliçe limiti olan 200.000,00 TL.’sinden sorumlu olduğu, ancak anılan şirketin davalı sıfatı taşımaması nedeniyle HMK md.64 vd. gereği aleyhine hüküm kurulamayacağı, … sigortacısı … … AŞ’nin, … Genel Şartları A.l. maddesi gereği, zararın ZKTMS (Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigortası) ve ZMM (Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası) limitlerini aşan kısmı yönünden (ilk 400.000 TL’lik kısmı aşan tutar yönünden), poliçe limiti olan 500.000 TL ile sınırlı olarak sorumlu olduğu, ancak anılan şirketlin davalı sıfatı taşımaması nedeniyle HMK md.64 vd. gereği aleyhine hüküm kurulamayacağı, Kasko sigortacısı … AŞ’nin, … Genel Şartları A.l. maddesi gereği, zararın ZKTMS (Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigortası) ve ZMM (Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası) limitlerini aşan kısmı yönünden (ilk 400.000 TL’lik kısmı aşan tutar yönünden), poliçe limiti olan 50.000 TL ile sınırlı olarak sorumlu olduğu, diğer davalı taşımacıların KTK kapsamında araç sürücüsünün kusuru oranında olay tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davacıların zararından sorumlu olacağı görüşü bildirilmiştir.
Davacılar vekili tarafından 29.05.2019 tarihinde ihbar olunan … Sigorta AŞ tarafından müvekkillerinden … için 176.104,75 TL tazminat bedeli ve 103.673,00 TL Faiz olmak üzere toplam 279,777,75 TL, … için 10.746,85 TL tazminat bedeli ve 6.327,00 TL Faiz olmak üzere toplam 17.073,85 TL ödeme yapıldığı bildirildiğinden bilirkişi heyetinden 3. Ek rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti tarafından sunulan 21.02.2020 tarihli 3. Ek ve sonuç raporda; HMK’nın 280. Maddesi hükmünün gözetilmesi ve HMK’nın 259. Maddesi uyarınca her türlü hukuki takdir tamamen Sayın Mahkemelerine ait olmak kaydıyla; yukarıda arz ve izah edilen hususlar ile ilgili Kanun maddeleri ve poliçe genel şartlan doğrultusunda, dava dosyasına ibraz edilmiş olan deliller ve tüm dosya kapsamı dikkate alınmak suretiyle yapılan bilirkişi incelemesinde, dava konusu somut olayda, araç sürücüsü … % 100 (yüzdeyüz) oranında kusurlu olduğu, rapor hesap tarihi 21,02,2020 tarihi itibariyle, müteveffanın hak sahibi; eşi Ali Nihat Polafa ilişkin olarak ödenebilir tazminat tutarının 466.367,63 TL, oğlu …’a ilişkin olarak ödenebilir tazminat tutarının 18.410,58TL olmak üzere hak sahibi eş ve çocuğuna ödenebilir tazminat tutan toplamının 484.773,20 TL olarak hesaplandığı şirketlerin sorumluluklarının; … AS’nin ZKTMS sigortacısı olması gereği zararın kaza tarihi poliçe limiti olan 200.000 TL’sinden sorumlu olduğu, müteveffanın haksahibi davacı; eşi …’ a ilişkin olarak ödenebilir tazminat tutarının 180.785,18 TL, oğlu …’a ilişkin olarak ödenebilir tazminat tutan 7.136,77 TL, olmak Üzere hak sahibi eş ve çocuğuna ödenebilir tazminat tutan toplamının 187.921,95 TL olarak hesaplandığı, İhbar olunan … Sigorta A.Ş. nin bu tutarı üzerinde kalan kısımdan yine poliçe limiti olan 200.000 TL’sinden sorumlu olduğu; ancak anılan şirketin davalı sıfatı taşımaması nedeniyle HMK md.64 vd. gereği aleyhine hüküm kurulamayacağı, … sigortacısı … Sigorta AS’nin. ÎMM Genel Şartlan A.l. maddesi gereği, zarann ZKTMS (Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigortası) ve ZMM (Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası) limitlerini aşan kısmı yönünden (ilk 400.000 TL’lik kısmı aşan tutar yönünden), poliçe limiti olan 200.000 TL maddi ve 300.000 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 500.000 TL ile sınırlı olarak sorumlu olduğu, ancak anılan şirketin davalı sıfatı taşımaması nedeniyle HMK md.64 vd. gereği aleyhine hüküm kurulamayacağı, diğer davalı taşımacıların Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliği ile 2918 sayılı K.T.K. kapsamında araç sürücüsünün kusuru oranında olay tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davacıların zararından sorumlu olacağı, kaza tarihi itibariyle geçerli Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesinin azami teminat limiti 200.000,00 TL olduğu, görüşü bildirilmiştir.
Davacılar vekilince 2. Ek rapordan sonra talep artırım dilekçesi sunulmuş ve davacı … yönünden maddi tazminat talebi 315.622,11 TL’ye artırılmış, bu davacı adına 315.622,11 TL maddi tazminat (davalı … AŞ.’nin 182.014,99 TL.’sinden sorumlu olmak üzere) ile 50.000,00 TL manevi tazminatın (davalı … AŞ hariç olmak üzere) haksız fiil tarihi olan 18.03.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini; davacı … yönünden maddi tazminat talebi 37.840,98 TL’ye artırılmış, bu davacı adına 37.840,98 TL maddi tazminat (davalı … AŞ.’nin 17.985,01 TL.’sinden sorumlu olmak üzere) ile 50.000,00 TL manevi tazminatın (davalı … AŞ hariç olmak üzere) haksız fiil tarihi olan 18.03.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi talep edilmiştir.
İddia, savunma, dosya kapsamında toplanan deliller ve alınan bilirkişi heyeti kök ve ek raporların değerlendirilmesinde;
Davacıların eşi ve annesi olan …’ ın 18/03/2011 tarihinde meydana gelen tek taraflı kazada hayatını kaybetmiş olması nedeniyle davacılar destekten yoksun kalmaya ilişkin maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuşlardır.
Davalı … AŞ. Vekili, davanın reddini talep etmiştir.
Davalılar A. … Şti ve …. …. Tic. Ltd. Şti. Vekillerinin Görev ve yetki yönünden itirazda da bulunarak davanın usulden ve esastan reddini talep etmiştir.
Öncelikli olarak Davalılar A. … Şti ve …. …. Tic. Ltd. Şti. Vekillerinin Görev ve yetki yönünden itirazın değerlendirilmesi gerekmiştir. Buna göre;
Davalılar vekilince görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu ileri sürülmüş ise de, kazaya sebebiyet veren … plakalı aracın şehirler arası yolcu taşımacılığında kullanılan ticari kullanımlı otobüs olduğu, davalıların tacir olduğu ve davalılardan birinin sigorta şirketi olması nedeniyle davada Asliye Ticaret Mahkemelerin görevli olması nedeniyle görev itirazının reddine karar verilmiştir.
Davalılar vekilince yetkili mahkemenin … … Mahkemeleri olduğu ileri sürülmüş ise de, kazanın meydana geldiği … mahkemelerinin yetkisinin kesin yetki olmadığı, 6100 sayılı kanunun 6. Maddesine göre genel yetkili mahkemenin davalının ikametgahı mahkemesi olduğu, 7. Maddesine göre birden fazla davalının bulunması halinde bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde davanın açılabileceği, 16. Maddesine göre zarar görenlerin yerleşim yeri mahkemesinde de davanın açılabileceği, davalı sigorta şirketinin adresi itibarı ile ve davacıların adresi itibarı ile mahkememizin yetkili olduğu anlaşıldığından yetki itirazının da reddine karar verilmiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 49. Maddesinde; Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiil ile başkasına zarar verenin bu zararı gidermekle yükümlü olduğu, 54. Maddesinde; Tazminat talep edilebilecek bedensel zarar kalemlerinin, tedavi giderleri, kazanç kaybı, çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar ve ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar olduğu, 56. Maddesinde; Hakimin , bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda olayın özelliklerini göz önünde tutarak zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebileceği düzenlenmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 85. Maddesinde; Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı, 91. Maddesinde; İşletenlerin bu kanunun 85 . Maddesinin 1. Fıkrasına göre olan sorumlulukların karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmalarının zorunlu olduğu, 97. Maddesinde; Zarar görenin ZMMS sigortacısına başvurabileceği; 99. Maddesinde; trafik sigortacısının, hak sahibinin başvuru tarihinden itibaren 8 iş günü içinde ZMMS kapsamındaki miktarları ödemek zorunda olduğu, 109. Maddesinde de; Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin taleplerin , zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrenmesinden itibaren iki yılın her durumda kaza tarihten itibaren 10 yılın geçmesiyle zaman aşımına uğrayacağı, davanın cezayı gerektiren bir fiilden doğması ve ceza kanunun bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörmüş ise bu sürenin maddi tazminat talepleri içinde uygulanacağı, düzenlenmiştir.
Somut olayda;Davacıların eşi ve annesi olan … 18/03/2011 tarihinde meydana gelen tek taraflı kazada hayatını kaybetmiştir. Kazaya karışan … plakalı araç şehirler arası yolcu taşımacılığında kullanılan ticari kullanımlı otobüstür. Davacıların murisi … araçta yolcu olarak bulunmaktadır. Kazaya sebebiyet veren aracın maliki davalı …. …. Tic. Ltd. Şti., işleteni davalı A. … Şti. ‘dir ve kaza tarihini kapsar şekilde diğer davalı … A.Ş tarafından ZMMS poliçesi ile sigortalanmıştır. Sigorta poliçe azami teminat tutarı 200.000,00 TL.’dir
Bilirkişi heyeti kök ve 3. Ek ve sonuç raporuna göre, meydana gelen kazada … plakalı araç sürücüsünün %100 kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Kusur yönünden alınan bu raporlara itibar edilmiştir.
Bilirkişi heyeti 3. Ek ve sonuç raporuna göre, rapor hesap tarihi 21,02,2020 tarihi itibariyle, müteveffanın hak sahibi; eşi …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarının 466.367,63 TL, oğlu …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarının 18.410,58TL olmak üzere hak sahibi eş ve çocuğuna ödenebilir tazminat tutan toplamının 484.773,20 TL olarak hesaplandığı, … AS’nin ZMMS sigortacısı olması gereği zararın kaza tarihi poliçe limiti olan 200.000 TL’sinden sorumlu olduğu, sigorta şirketi yönünden garameten paylaştırma sonucu müteveffanın haksahibi davacı eşi …’ a ilişkin olarak ödenebilir tazminat tutarının 180.785,18 TL, oğlu …’a ilişkin olarak ödenebilir tazminat tutan 7.136,77 TL, olmak üzere hak sahibi eş ve çocuğuna ödenebilir tazminat tutan toplamının 187.921,95 TL olarak hesaplanmıştır. Bilirkişi 3. Ek raporu tazminat hesabı açısından karar vermeye uygun bulunmuştur.
Maddi tazminat açısından talep edilebilecek ve davalıların sorumlu oldukları miktarların belirlenmesi;
Davacı …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarının bilirkişi heyetince 466.367,63 TL olarak hesaplandığı, bu miktardan ihbar olunan … Sigorta AŞ. tarafından ödenen 176.104,75 TL tazminat bedelinin düşülmesi sonucu 290.262,88 TL karşılanmayan bakiye tazminat alacağı kalmıştır.
Davacı …’a ilişkin olarak ödenebilir destekten yoksun kalma tazminat tutarının bilirkişi heyetince 18.410,58TL olarak hesaplandığı, bu miktardan ihbar olunan … Sigorta AŞ. tarafından ödenen 10.746,85 TL tazminat bedelinin düşülmesi sonucu 7.663,73 TL karşılanmayan bakiye tazminat alacağı kalmıştır.
Davacı yanların fazlaya dair maddi tazminat istemlerinin yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler ışığında; Davacı … için tespit edilen bu 290.262,88 TL, Davacı … için tespit edilen 7.663,73 TL bakiye tazminat tutarlarının tamamından davalılar A. … Şti ve …. …. Tic. Ltd. Şti. araç maliki ve işleten olmaları sebebiyle sorumlu olacaklardır.
Davalı … AŞ. ise 200.000,00 TL azami poliçe teminat limiti ve garameten paylaştırma sonucunda davacı …’ a ilişkin olarak 290.262,88 TL karşılanmayan bakiye tazminat tutarının 180.785,18 TL’sinden, davacı …’a ilişkin olarak ödenebilir 7.663,73 TL bakiye tazminat tutarlarının 7.136,77 TL’sinden sorumlu olacaktır.
Manevi tazminata ilişkin olarak yapılan değerlendirmede;
Somut olayda, her bir davacı için ayrı ayrı 50.000,00 TL. Manevi tazminat talep edilmiştir.
Kazanın oluş şekli, kazadaki kusur durumları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, manevi tazminatın bir zenginleşme aracı olamayacağı, ancak zarar görenlerin manen tatminini sağlayacak miktarda olması gerektiği hususları bir bütün olarak değerlendirilmiş ve her bir davacı için 30.000,00 TL miktarında tazminatın somut olaya uygun olacağı değerlendirilmiş, davacıların fazlaya dair taleplerinin yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Davacılar için takdir edilen manevi tazminat tutarlarından davalılar A. … Şti ve …. …. Tic. Ltd. Şti. araç maliki ve işleten olmaları sebebiyle sorumlu olacaklardır.
Temerrüt tarihi ve uygulanacak faize ilişkin değerlendirmede;
Davalı … AŞ’ye, davacılar tarafından davadan önce bir başvuru yapılmadığından bu davalı yönünden temerrütün dava tarihinde oluştuğu değerlendirilmiştir.
Diğer davalı şirketler, kazaya sebebiyet veren aracın maliki ve işleteni olduklarından, bu davalılar yönünden temerrütün olay tarihi olan 18.03.2011 tarihinde oluştuğu değerlendirilmiştir.
Kazaya sebebiyet veren aracın ticari araç olması, ticari yolcu taşımacılığında kullanılması, kazanında yolcu taşımacılığı sırasında meydana gelmesi, davalılarında tacir olması nedeniyle temerrüt tarihinden itibaren ticari avans faizi talep edilebileceği değerlendirilmiştir.
Tüm bu nedenler ile davanın kısmen kabulü kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
DAVANIN KISMEN KABULÜ KISMEN REDDİ İLE;
1-Davacı … yönünden 290.262,88 TL maddi tazminatın (davalı … AŞ. 180.785,18 TL sinden sorumlu olmak üzere), … AŞ. den dava tarihinden diğer davalılardan olay tarihi olan 18.03.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile müştereken ve müteselsilen alınarak iş bu davacıya verilmesine,
Davacı … yönünden 7.663,73 TL maddi tazminatın (davalı … AŞ. 7.136,77 TL sinden sorumlu olmak üzere), olmak üzere toplam … AŞ. den dava tarihinden diğer davalılardan olay tarihi olan 18.03.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile müştereken ve müteselsilen alınarak iş bu davacıya verilmesine,
Davacıların fazlaya dair maddi tazminat istemlerinin reddine,
a-)Maddi tazminat miktarı üzerinden alınması gerekli 20.351,37- TL nisbi karar ve ilam harcından, bu talep yönünden alınan peşin ve artırılan miktar üzerinden alınan peşin harçlar toplamı 2.928,70- TL’nin mahsubu ile eksik kalan 17.422,67-TL ( davalı … A.Ş yönünden maddi tazminat üzerinden toplam olarak hesaplanan 10.976,28 TL sinden müteselsilen sorumlu olmak üzere) nisbi karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
b-)Davacı tarafça bu talep yönünden yapılan peşin harç giderleri toplamı 2.928,70 TL’nin ( davalı … A.Ş 1.845,08 TL sinden müteselsilen sorumlu olmak üzere)davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı taraflara verilmesine,
c-)Davacılar vekili tarafından yapılan 2.700,00-TL bilirkişi ücreti, 667,40-TL posta ve yargılama gideri olmak üzere yapılan toplam 3.367,40-TL yargılama masrafının davanın kabul edilen miktarına göre oranlanan 2.828,62 TL’ sinin ( davalı … A.Ş 1.782,04 TL sinden müteselsilen sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, geri kalan masrafın davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
d-)Davacılar kendilerini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürüklükte bulunan AAÜT’ye göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan davacı … için 28.768,40 -TL, davacı … için 4.080,00-TL olmak üzere toplam 29.304,86 -TL vekalet ücretinin ( davalı … A.Ş yönünden 25.184,96 TL sinden müteselsilen sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı taraflara verilmesine,
e-)Davalılar A. … Şti ve …. …. Tic. Ltd. Şti. kendilerini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürüklükte bulunan AAÜT’ye göre red edilen miktar üzerinden hesaplanan 8.019,74 -TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile bu davalılara verilmesine,
f-)Davalı … AŞ kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürüklükte bulunan AAÜT’ye göre red edilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 -TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
2-Davacı … yönünden, 30.000,00 TL manevi tazminatın davalı … AŞ. haricindeki diğer davalılardan olay tarihi olan 18.03.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile müştereken ve müteselsilen alınarak iş bu davacıya verilmesine,
Davacı … yönünden, 30.000,00 TL manevi tazminatın davalı … AŞ. haricindeki diğer davalılardan olay tarihi olan 18.03.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile müştereken ve müteselsilen alınarak iş bu davacıya verilmesine,
Davacıların fazlaya dair manevi tazminat istemlerinin reddine,
a-)Hükmolunan manevi tazminat miktarı üzerinden alınması gerekli 4.098,60 TL nisbi karar ve ilam harcın davalı … AŞ. haricindeki diğer davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
b-)Manevi tazminat yönünden yapılmış bir gider bulunmadığından bu konuda ayrıca bir karar verilmesine yer olmadığına,
c-)Davacılar kendilerini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürüklükte bulunan AAÜT’ye göre kabul edilen miktarlar üzerinden davacı … için 4.500-TL vekalet ücreti ile davacı … için 4.500-TL vekalet ücreti toplamı olan 9.000,00-TL vekalet ücretinin davalı … AŞ. haricindeki diğer davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı taraflara verilmesine,
d-)Davalılar A. … Şti ve …. …. Tic. Ltd. Şti. kendilerini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürüklükte bulunan AAÜT’ye göre red edilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 -TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile bu davalılara verilmesine,
3-Taraflarca yatırılan gider ve delil avanslarından var ise artan kısımların karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı diğer tarafların yokluğunda HMK’nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 08/12/2020

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza