Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/46 E. 2023/405 K. 31.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2023/46 Esas
KARAR NO :2023/405

DAVA:Bono İptali
DAVA TARİHİ:18/01/2023
KARAR TARİHİ:31/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Bono İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;- Müvekkil bankaya tahsil amacıyla teslim edilmiş olan, Müvekkil Bankanın meşru hamili bulunduğ bonolar, müvekkil Bankanın uhdesinde ve zilyetliğinde iken kaybolduğunu senedin zayi olması nedeniyle, müvekkil bankanın rızası hilafına elinden çıktığını, halen kimin elinde ve nerede olduğu bilinmediğini ,Borçlusu … San. Tic. A.ş. (Vkn:…) 2- Borçlusu … (Tckn:…) Lehtarı … (Tckn: …) düzenleme tarihi :07.10.2022 vade tarihi : 10.01.2023 Tutarı: 70.800,00 TL olan bonoların kötü niyetli kişilerin eline geçmesi durumunda müvekkil Bankanın zarara uğrayacağı bu sebeple öncelikle mezkûr bononun ile ilgili “ödeme yasağı kararı” verilerek kararın keşidecilere tebliğini ve “bononun iptalini” talep etme ve senetlerin vadesi gelmiş olmakla senet borçlusunun ödeme yaparak borçtan kurtulmak istediği bildirildiğinden TTK M. 778/1-j ve TTK M. 757/2 uyarınca senet lehtarı olan … adına Müvekkil bankada hesap açılarak tevdi mahalli tayini talebinin kabulü ile, senetlerin ödeme gününün gelmiş olduğu hususu da dikkate alınarak, ileride hak sahibine ödenmek üzere, senet bedelinin Borçlular tarafından, bankaca açılan hesaba işbu dosya üzerinden depo edilmesine izin verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava, 6102 sayılı TTK m. 778(1)-ı atfıyla aynı Kanun’un m. 757(1) hükmü gereğince iradesi dışında kambiyo senedi elinden çıkan kişi tarafından açılan zayi nedeniyle bono iptâli talebine ilişkindir.
Kıymetli evrakın iptâli, kıymetli evraka ilişkin “umumi hükümler” arasında TTK m. 651 ve 652’de genel bir şekilde düzenlenmiş, ayrıca nama (TTK m. 657) ve hâmiline senetlerin iptâli hakkında (TTK m. 661-668) özel hükümler öngörülmüştür. TTK’da emre yazılı senetlerin iptâline dair ayrık hükümler bulunmamaktadır. Bunun yerine poliçenin iptâli için özel bir düzenleme (TTK m. 757-765) getirilerek bu hükümlerin TTK m. 778/1-ı yollamasıyla bonolar bakımından, 818/1-s yollamasıyla çekler bakımından da uygulanacağı öngörülmüştür.
Dosyanın incelenmesinden dava dilekçesinde 70.800,00 TL bedelli bononun bilgilerinin meblağının, borçlusu ve hamilinin bildirilerek zayi nedeniyle iptal isteminde bulunulmuş ve bononun fotokopisinin dilekçe ekinde sunulmuş olduğu anlaşılmıştır.
Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptâlini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir. Somut olayda, davacı tarafından dava konusu bonoların kayıp olduğu ileri sürülmüş, anılan bonoların içeriği hakkında bilgi sunulmuş ve ilgili evraklar dosyaya gönderilmiştir. Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda, davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle kıymetli evrak iptâli hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile, iptâl kararının iptâli talep edilebilecektir (Yargıtay 11. HD’nin 14/05/2018, E. 2016/11761, K. 2018/3544; 16/11/2017, E. 2016/13113, K. 2017/6302 tarih ve sayılı kararları).
Öte yandan, 6102 sayılı TTK’nın m. 778 (eTTK’nın m. 690) hükmü delaletiyle bonolarda da uygulanması gereken aynı Kanun’un m. 688 ve 689 (eTTK’nın m. 600 ve m. 601) hükümleri uyarınca bonoyu tahsil veya rehin amacıyla elinde bulunduran hâmilin bonodan doğan bütün hakları kullanabilmesi mümkündür. Zayi nedeniyle iptâl davası açmak bu kapsamda bir hak teşkil ettiğinden, dava konusu senetleri tahsil cirosu ile alan davacının zayi nedeniyle iptâl davası açma hakkı bulunduğu da kuşkusuzdur (Yargıtay 11. HD’nin, 25/06/2012, E. 2011/11263, K. 2012/10903 tarih ve sayılı kararı).
TTK m. 778 atfıyla m. 760(1) hükmü uyarıca, Mahkemenin, dilekçe sahibinin, poliçe (bono) elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulması gereklidir. Dosya kapsamına göre, davacının bonoları kaybettiğine dair beyanının aksine bir delil bulunmadığı gibi, davacının dosyaya sunulan senet fotokopilerine göre, senetlerin lehtar olarak davacı adına düzenlendiği davacının görünüşe göre meşru hâmil olduğu anlaşılmaktadır.
TTK m. 778 atfıyla m. 760(1) hükmünde, Mahkemenin, evrakın zıyaa uğradığına dair açıklamaları inandırıcı bulması halinde; verilecek ilanla, kıymetli evrakı eline geçireni, kıymetli evrakı belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde kıymetli evrakın iptâline karar vereceğini ihtar edeceğinin; m. 761(1) hükmünde kıymetli evrakı getirme süresinin en az üç ay ve en çok bir yıl olduğu ve m.761(3) te sürenin vadesi gelen poliçeler hakkında birinci ilan gününden itibaren işleyeceği; m. 762(1) hükmünde de kıymetli evrakın getirilmesine ilişkin ilanın, m. 35 hükmünde yazılı gazete ile üç defa yapılacağının hükme bağlandığı anlaşılmaktadır.
Ticaret Sicil gazetesinde üç kez ilan yapılmış, ilk ilan tarihinden itibaren 3 ay sürenin geçmesine rağmen dosyaya kıymetli evrakın sunulmadığı anlaşıldığından talebin kabulü ile bahse konu bononun iptaline karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜNE,
Borçlusu … San. Tic. A.Ş ve …, lehtar ve ilk cirantası …, sonraki cirantası … ve son tahsil cirosu … Bankası A.Ş olan 07/10/2022 keşide tarihli, 10/01/2023 vade tarihli, 70.800,00 TL bedelli 1 adet bononun zayi nedeni ile iptaline,
2-Harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3- Gider avansının kullanılmayan kısmının hüküm kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf Kanun Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.31/05/2023

Katip …
E-İmzalıdır

Hakim …
E-İmzalıdır