Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2023/434
KARAR NO:2023/761

DAVA:Çek İptali
DAVA TARİHİ:06/07/2023
KARAR TARİHİ:14/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Çek İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 05.09.2023 ve 15.09.2023 tarihli çeklerin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesi talep etmekte, müvekkili Şirket ile arasında bayilik sözleşmesi bulunan … Limited Şirketi arasındaki cari hesap ilişkisinden kaynaklanan ödeme nedeniyle keşidecisi … Limited Şirketi olan lehdarı Müvekkili Şirket olan iki adet çek keşideci … Yapı tarafından Müvekkil Şirketin mali işler departmanın bir kısmının bulunduğu … İli … İlçesindeki Müvekkil Şirket fabrikasına gönderilmek istenirken kargoda kaybolduğundan çeklerin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesi talep talep ve dava etmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nin 28/09/2023 tarih, 2023/1568 esas ve 2023/1432 karar sayılı ilamında; ” Dava, hukuki niteliği itibariyle TTK’nın 818/1.s maddesi atfıyla aynı Kanun’un 757 ve devamı hükümleri uyarınca, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın usulden reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Kıymetli evrakın iptali, kıymetli evraka ilişkin “umumi hükümler” arasında TTK’nın 651 ve 652’de genel bir şekilde düzenlenmiş, ayrıca nama (TTK m. 657) ve hâmiline senetlerin iptali hakkında (TTK m. 661-668) özel hükümler öngörülmüştür. TTK’da emre yazılı senetlerin iptaline dair ayrık hükümler bulunmamaktadır. Bunun yerine poliçenin iptali için özel bir düzenleme (TTK m. 757-765) getirilerek bu hükümlerin TTK m. 778/1-ı yollamasıyla bonolar bakımından, 818/1-s yollamasıyla çekler bakımından da uygulanacağı öngörülmüştür. Dosyaya sunulan evrakların incelenmesinde; iptali istenen çekin keşidecisinin …Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti.olduğu, TC … Bankası Manavkuyu – … Şubesine ait, 0011040 seri numaralı, 25.07.2023 keşide tarihli ve 417.973,12 TL bedelli çek olduğu, çekin lehdarının davacı şirket olduğu, söz konusu çekin keşideci tarafından kargo ile davacı lehtar şirkete gönderildiği sırada kargoda kaybolduğu ve davacı şirkete ulaşmadığı anlaşılmaktadır. TTK’nın 788/1 hükmü uyarınca, emre yazılı veya belirli bir kimse lehine düzenlenen çek, ciro ve teslim yolu ile devredilebilir. Emre yazılı senetlerin devri iki tasarruf işleminin bir arada yapılması ile gerçekleşir. Bu işlemlerin birincisi senedin ciro edilmesi, ikincisi de buna ek olarak senedin zilyetliğinin devralana geçirilmesidir. Dolayısıyla, kambiyo senedinde mündemiç hakka sahip olmak için senet üzerindeki zilyetlik zorunludur (Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 06.06.2012 tarih ve 2011/4524 Esas, 2012/9838 Karar sayılı kararı da benzer yöndedir). Somut olayda da, dava konusu çekin keşideci tarafından düzenlendikten sonra davacı lehtara teslim edilmeden kargoda kaybolduğu ileri sürüldüğüne göre, davacının çekin hâmili olmadığının kabulü gerekmektedir. Bu durumda davacı çekin lehdarı ancak yetkili hamili olmadığından davacının hamil olmadığı çek yönünden iptal davası açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Bu nedenle mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. ” şeklindedir.
Tüm bu açıklamalar ışığında; davacı çekin lehdarı ancak yetkili hamili olmadığından davacının hamil olmadığı çek yönünden iptal davası açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Bu nedenlerle davanın hukuki yarar dava şartı yokluğundan HMK 114/1-h, HMK 115/2 maddeleri gereğince usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın hukuki yarar dava şartı yokluğundan HMK 114/1-h, HMK 115/2 maddeleri gereğince USULDEN REDDİNE;
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 269,85-TL maktu red harcının davacıdan tahsiline, peşin alınan 179,90-TL harçtan mahsubu ile geri kalan 89,95‬-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
3-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.14/11/2023

Katip …

Hakim …