Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2023/397
KARAR NO :2023/460

DAVA:Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Sözleşmenin Hükümsüzlüğü/İptali)
DAVA TARİHİ:14/06/2023
KARAR TARİHİ:16/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Sözleşmenin Hükümsüzlüğü/İptali) davasında, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; … tarafından müvekkili şirketin alacaklı olduğu … Gaz San.ve Tic. AŞ’nin hisselerinin satış ve devrine ilişkin usulsüz ve hukuka aykırı karar tesis edildiğini,…’nin şahsi malvarlığına/hissesine kayyım olarak atandığı gerçek kişiler ile …’nin kayyım olarak atandığı şirketlerin … Gaz Sanayi ve Ticaret A.Ş., …A.Ş. ve … A.Ş. şirketlerinde bulunan hisselerinin … Gaz Grubu Hisseleri Ticari ve İktisadi Bütünlüğü kapsamında ihale yoluyla satışı kararlaştırıldığını, işbu Satış İlanı ile bu satış ilanına konu ihale yoluyla satış kararının iptali ile ihtiyati tedbir kararı verilerek satış işleminin durdurulmasına karar verilmesi gerektiğini, iptali talep edilen satış ilanı ile bu satış ilanına konu ihale yoluyla satış kararı usul ve yasaya aykırı olup, satışın gerçekleşmesi halinde müvekkilinin hak ve alacaklarını tahsil etme ihtimali büyük ölçüde ortadan kalkacağından ve müvekkilinin telafisi imkânsız zararlara uğrayacağından işbu huzurdaki davayı ikame etme zarureti doğduğunu, idari makamlar tarafından tesis edilmiş olsa bile, özel hukuk hükümlerine tâbi olan işlem ve sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünde adli yargı mercilerinin görevli olduğunu, satış ilanı ve satış ilanına konu ihale yoluyla satış kararının iptali talep edilmesi nedeniyle TTK ve TMK hükümleri uygulama alanı uyuşmazlığın çözümünde adli yargı merci olan Asliye Ticaret Mahkemeleri görevli olacağını, müvekkili … ile … …A.Ş. arasında akdedilmiş olan 14.06.2016 tarihli danışmanlık sözleşmesi kapsamında müvekkili …’in alacaklarına ilişkin olarak danışmanlık sözleşmesinde yer alan yetki şartına dayanarak müvekkili … tarafından Singapur’da açılan dava sonucunda Singapur Yüksek Mahkemesi tarafından … numaralı dosya üzerinden, 22 Mayıs 2019 ve … numaralı karar ile bu karara binaen aynı mahkeme tarafından aynı numaralı dosya üzerinden … numaralı 19 Kasım 2019 tarihli karar verileek 1.925.755,85 EURO ile 81.498,62 Singapur Doları’nın … Commodities tarafından müvekkil …’e asıl alacak üzerinden 22.05.2019 tarihinden fiili ödeme gününe kadar işleyecek olan yıllık % 5,53 oranında faizi ile birlikte ödenmesine hükmedildiğini, müvekkili tarafından …. Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyası üzerinden Singapur Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi’nin … numaralı davada vermiş olduğu … numaralı 22 Mayıs 2019 tarihli kesinleşmiş karar ve aynı mahkemenin aynı dava kapsamında vermiş olduğu … numaralı 19 Kasım 2019 tarihli kesinleşmiş mahkeme kararının tenfizinin talep edildiğini ve halen derdest olduğunu, … tarafından hisselerin satışına karar verilen … Gaz, … ve … şirketleri, … …A.Ş.’nin en değerli varlıklarını teşkil ettiğini, müvekkilinin alacaklı olduğu Holding şirketinin davaya konu satış ile içi boşaltılmak suretiyle, müvekkilinin alacaklarının tahsil edilmesinin büyük ölçüde güçleşeceğini, imkansız hale geleceğini, böyle bir sonucu doğuracak olan satış işleminden önce üçüncü kişilerin menfaatini korumaya yönelik önlemlerin alınması gerekirken, bu konuda hiçbir önlemin alınmayışının hukuka aykırılık teşkil ettiğini, ihale şartnamesi ekinde yer alan varlık listesinde ve inceleme kolaylığı olması açısından sunulan tablolarda görüleceği üzere … Gaz’ın hissedarlarından biri müvekkili …’in alacağı bulunan … Commodities olduğunu, aynı şekilde … ve …’ın hissedarı olduğu görülen Promak Enerji San. Ve Tic. A.Ş.’nin de % 100 hissedarı … … hissedarı olduğu … İnşaat Mühendislik Proje ve Ticaret A.Ş. olduğunu, bu şirketlerin satışı halinde müvekkilinin alacaklı olduğu … Commodities şirketinin en değerli, en fazla gelir ve nakit akışı sağlayan şirketleri bu davaya konu işlem ile satılmak istenen … Gaz, … ve … şirketleri olduğunu, bu şirketlerin satışı halinde müvekkilinin alacaklı olduğu … Commodities şirketinin en değerli, neredeyse tüm gelirini ve kârını sağlayan varlıklarını kaybetmiş olacağını, böylece müvekkilinin kesinleşmiş mahkeme kararı ile sabit olan alacaklarını tahsil edememe tehlikesiyle karşılaşılabileceğini, gerek Anayasa gerekse de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamında himaye altına alınmış mülkiyet hakkının ihlal edilmiş olacağını, bu doğrultuda … Gaz Grubu Hisseleri Ticari ve İktisadi Bütünlüğü ‘nün satışına konu hisseler … … malvarlığına dahil olduğundan, satış kararı ile … … malvarlığında meydana gelecek ciddi azalmanın … Commodities’den yüklü meblağda alacağı olan müvekkilinin alacağını tahsil edememesine sebebiyet vereceği aşikar olup, dava konusu satış kararının ve satış ilanının iptalinin zaruri olduğunu, satış kararı ve satış şartnamesinin mevzuata aykırı olduğunu, dava konusu ihalenin gerçek rekabet şartlarını taşımadığını, belirsiz bir ortamda ve belirsiz şartlarda düzenlendiğini, iptali talep edilen ihale yoluyla satış kararı, ticari ve iktisadi bütünlük oluşturularak şekilde satışa ilişkin olduğunu, muhammen bedelin denetime ilişkin bir değerleme raporu olmaksızın hukuka aykırı olarak tespit edildiğini, … ve …’ın … tarafından devir alınan şirketlerden olmayıp, …’nin kanunla kendisine verilen yetkileri sınırını aşarak kullandığını, …’nin … Gaz’a sadece yönetim kayyımı olarak atanmış olup, devir alınmayan şirketin satışı hakkında karar veremeyeceğini, ticari ve ekonomik bütünlük arzeden hukuka uygun bir satış kararı tesis edilmediğini, İptali talep edilen satış ilanı ve satış ilanına konu ihale yoluyla satış kararı doğrultusunda ihale günü olan 21.06.2023 tarihinde gerçekleştirilecek olan işlemlerin usule, hukuka, hakkaniyete, TTK’nın kurucu nitelikteki emredici hükümlerine ve kamu düzenine açıkça aykırılık teşkil ettiğini, İhtiyati tedbir kararı verilebilmesi için yaklaşık ispatın yeterli olduğunu, müvekkili şirketin alacaklarının kesinleşmiş yabancı mahkeme kararları ile hüküm altına alınmış olması ve tedbir kararı verilmemesi halinde müvekkilinin telafisi imkansız zararlar ile karşılaşacağı hususlarının birlikte değerlendirilmesi halinde yaklaşık ispat şartının yerine getirildiğinin sabit olduğunu belirterek, … … Gaz Grubu Hisseleri Ticari ve İktisadi Bütünlüğü Satış Komisyonu Başkanlığı tarafından düzenlenen Ticari ve İktisadi Bütünlük Satış İlanı ve buna konu ihale yoluyla satışa ilişkin … kararının öncelikle ve ivedilikle teminat aranmaksızın ihtiyati tedbir kararı ile durudurulmasına, … … Gaz Grubu Hisseleri Ticari ve İktisadi Bütünlüğü Satış Komisyonu Başkanlığı tarafından düzenlenen Ticari ve İktisadi Bütünlük Satış İlanı’nın ve buna konu ihale yoluyla satışa ilişkin … kararının iptali ile haklı davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, satış ilanı ile bu satış ilanına konu ihale yoluyla satış kararının iptali istemine ilişkindir.
HMK’nın 115/1. maddesi gereğince mahkemeler dava şartının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır.
HMK’nın 138.maddesine göre mahkemeler öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinde karar verir.
HMK’nın 114/1-b maddesine göre yargı yolunun caiz olması dava şartlarındandır.
Davacının alacaklı olduğunu belirttiği … … hissedarı olduğu … Gaz San. ve Tic. A.Ş.’ye kayyım olarak atanan … aleyhine … … Gaz Grubu Hisseleri Ticari ve İktisadi Bütünlüğü Satış Komisyonu Başkanlığı tarafından düzenlenen Ticari ve İktisadi Bütünlük Satış İlanı ve buna konu ihale yoluyla satışa ilişkin … kararının öncelikle ve ivedilikle teminat aranmaksızın ihtiyati tedbir kararı ile durdurulmasına, … … Gaz Grubu Hisseleri Ticari ve İktisadi Bütünlüğü Satış Komisyonu Başkanlığı tarafından düzenlenen Ticari ve İktisadi Bütünlük Satış İlanı’nın ve buna konu ihale yoluyla satışa ilişkin … kararının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava konusu … Gaz San. ve Tic. A.Ş.’ye Sulh Ceza Hakimliğince …’nin kayyım tayin edildiği anlaşılmıştır.
5271 sayılı CMK’nın Şirket yönetimi için kayyım tayini başlıklı 133.maddesinde; “(1) Suçun bir şirketin faaliyeti çerçevesinde işlenmekte olduğu hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı ve maddi gerçeğin ortaya çıkarılabilmesi için gerekli olması halinde; soruşturma ve kovuşturma sürecinde, hâkim veya mahkeme, şirket işlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak kayyım atayabilir. Atama kararında, yönetim organının karar ve işlemlerinin geçerliliğinin kayyımın onayına bağlı kılındığı veya yönetim organının yetkilerinin ya da yönetim organının yetkileri ile birlikte ortaklık payları veya menkul kıymetler idare yetkilerinin tümüyle kayyıma verildiği açıkça belirtilir. Kayyım tayinine ilişkin karar, ticaret sicili gazetesinde ve diğer uygun vasıtalarla ilan olunur. (2) Hâkim veya mahkemenin kayyım hakkında takdir etmiş bulunduğu ücret, şirket bütçesinden karşılanır. Ancak, soruşturma veya kovuşturma konusu suçtan dolayı kovuşturmaya yer olmadığı veya beraat kararının verilmesi halinde; ücret olarak şirket bütçesinden ödenen paranın tamamı, kanunî faiziyle birlikte Devlet Hazinesinden karşılanır. (3) İlgililer, atanan kayyımın işlemlerine karşı, görevli mahkemeye 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve 29.6.1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre başvurabilirler…” hükmü bulunmaktadır.
CMK’nın 133/3.maddesinde ilgililer atanan kayyım işlemlerine karşı görevli mahkemeye TMK ve TTK hükümlerine göre başvurulabileceği düzenlenmiş olup, görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğuna dair açık ve kesin bir hüküm bulunmamaktadır. Kanun maddesinde TMK ve TTK hükümlerine göre başvuru yapılacağının düzenlenmiş olması işlemin Ticaret Hukukundan kaynaklandığı ve bu nedenle Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğu anlamına gelmemektedir.
6758 sayılı Kanunun 20.maddesinde; “5411 sayılı kanun ile temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi … ne verilen kayyımlık görevi ile satış veya tasfiye işlemlerinde, bu şirketlerin veya bunların sahiplerinin Fona borçlu olup olmadığına bakılmaksızın kıyasen uygulanır. “
6758 sayılı kanunun 19.maddesinin uygulanmasına ilişkin esaslara ilişkin yönetmeliğin 7. (1)maddesinde; … Mali durum, ortaklık yapısı, piyasa koşulları veya diğer sebepler nedeniyle şirketin mevcut halinin sürdürülebilir olmaması halinde şirketin, şirket varlıklarının veya malvarlığı değerlerinin satılmasına veya feshi ile tasfiyesine Bakan tarafından karar verilebilir.
Bu yasal düzenlemelere göre davacının alacaklı olduğunu iddia ettiği … … hissedarı olduğu … Gaz San.ve Tic. AŞ’nin hissesinin/malvarlığının idaresinin yürütülen ceza soruşturma süresince kayyım olarak …’ne devredildiği, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 134. maddesi uyarınca …’nin kayyım olarak atandığı … Gaz Sanayi ve Ticaret A.Ş., …A.Ş. ve … A.Ş.nin tüm mal, hak ve varlıklarının bir araya getirilmesi ile … Gaz Grubu Hisseleri Ticari ve İktisadi Bütünlüğü oluşturulduğu, 6758 sayılı Kanun’un 19. maddesi uyarınca şirketin mali durumunun sürdürülebilir olmadığı gerekçesiyle oluşturulan ticari ve iktisadi bütünlüğün ihaleyle satışına karar verilmesi kapsamında ihale yoluyla satışı kararlaştırıldığı, satış ilanının 20.04.2023 tarihli 32169 sayılı Resmi Gazete ile ” Ticari ve İktisadi Bütünlük Satış İlanı ” ile ilanen duyurulduğu görülmüştür.
Davacı tarafça ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasını ve sonrasında iptalini talep ettiği satış ilanı ve ihalesi ile satışı planlanan … Gaz’ın hissedarlarından olan … …A.Ş. ile davacı … arasında akdedilmiş olan 14.06.2016 tarihli danışmanlık sözleşmesi kapsamında davacı …’in alacaklarına ilişkin olarak danışmanlık sözleşmesinde yer alan yetki şartına dayanarak davacı … tarafından Singapur’da açılan dava sonucunda Singapur Yüksek Mahkemesi tarafından … numaralı dosya üzerinden, 22 Mayıs 2019 ve … numaralı karar ile bu karara binaen aynı mahkeme tarafından aynı numaralı dosya üzerinden … numaralı 19 Kasım 2019 tarihli karar verileek 1.925.755,85 EURO ile 81.498,62 Singapur Doları’nın … Commodities tarafından davacı …’e asıl alacak üzerinden 22.05.2019 tarihinden fiili ödeme gününe kadar işleyecek olan yıllık % 5,53 oranında faizi ile birlikte ödenmesine hükmedildiği, davacı tarafından …. Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyası üzerinden Singapur Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi’nin … numaralı davada vermiş olduğu … numaralı 22 Mayıs 2019 tarihli kesinleşmiş karar ve aynı mahkemenin aynı dava kapsamında vermiş olduğu … numaralı 19 Kasım 2019 tarihli kesinleşmiş mahkeme kararının tenfizinin talep edildiği ve davanın halen derdest olduğu UYAP’tan yapılan sorgulamadan ve dosyaya ibraz edilen belgelerden anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemelere göre; TTK hükümleri ile bağlı olmaksızın genel kurulun yetkilerinin Fon Kurulu tarafından kullanılabileceği, kaynağı suç soruşturması olan ve ceza yargılamasının konusunu teşkil eden nedenler ile uyuşmazlığın TTK hükümlerine dayalı olarak çözümünün mümkün olmadığı, davacının alacaklı olduğunu iddia ettiği şirketlere kayyım atanma sebebinin 6102 sayılı TTK da düzenlenen hususlardan kaynaklanmadığı, kayyımların yaptığı işlemlerin TTK kapsamında denetlenemeyeceği, Fonun TTK hükümlerine bağlı olmaksızın şirketin genel kurulunun yetkilerine haiz olduğu, buna göre davalı … tarafından alınan satış kararı ve yapılan işlemlerin davalı …’nin idari bir kurum olması nedeniyle idari işlem ve karar niteliğinde bulunduğu, idari yargılama usulü kanunu hükümleri çerçevesinde idari işlem ve karar niteliğindeki dava konusu karar ve işlemlerinin iptaline yönelik davanın çözüm yerinin İdari Yargı Mahkemeleri olduğu ve dolayısıyla mahkememizin yargı yolu yönünden görevsiz olduğu anlaşılmıştır.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. HD’nin 2021/1624 Esas – 2022/410 Karar sayılı ilamı, İstanbul BAM 13. HD’nin 2021/553 Esas – 2021/681 Karar sayılı ilamı, … BAM 20. HD’nin 2021/226 Esas – 2021/198 Karar sayılı ilamı ve Yargıtay 11. HD’nin 2021/5141 Esas – 2022/9293 Karar sayılı ilamı da bu yöndedir.
… Bölge İdari Mahkemesi 6. İdare Dava Dairesinin 2019/1913 Esas – 2019/1606 Karar sayılı ilamında; “…Yasayla kurulan ve kamu tüzel kişiliğine sahip … ‘nca tek taraflı kamu gücü kullanılarak tesis edilen idari işlem niteliğinde olduğu ve dolayısıyla bu işlemin iptali istemiyle açılan davanın görüm ve çözümünde idare mahkemesinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır…” gerekçesi ile görevli Mahkemenin İdare Mahkemeleri olduğu belirtilmiştir.
Davamız ile benzer mahiyetteki …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … sayılı, ….Asliye Ticaret Mahkemesinin … sayılı dosyasında da İdare Mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle davaların usulden reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Sonuç itibariyle; davacının alacaklı olduğunu iddia ettiği … … hissedarı olduğu … Gaz San. ve Tic. A.Ş.’ne Sulh Ceza Hakimliği kararı ile kayyım olarak …’nin atandığı, …’nin kamu kurumu olduğu, dava konusu şirkete ait hisselerin satılmasına ilişkin kararın idari işlem niteliğinde olduğu, yasayla kurulan ve kamu tüzel kişiliğine sahip …’nin tek taraflı kamu gücü kullanılarak tesis edilen satış işleminin ve diğer işlemlerin idari işlem niteliğinde olması nedeniyle bu işlemlerin iptaline yönelik incelemenin idari mahkemelerince yapılması gerektiği ve dolayısıyla bu işlemin iptali istemiyle açılan davada idare mahkemelerinin görevli olduğu, mahkememizin bu davada görevli olmadığı sonuç ve kanaatine varılarak HMK’nın 114/1-b maddesi gereğince yargı yolu caiz olmamasından dolayı dava şartı yokluğundan davalı … hakkında açılan davanın usulden reddine karar vermek gerekmiş bu kapsamda … … Gaz Grubu Hisseleri Ticari ve İktisadi Bütünlüğü Satış Komisyonu Başkanlığı tarafından düzenlenen “Ticari Ve İktisadi Bütünlük Satış İlanı” ve bu satış ilanına konu ihale yoluyla 21.06.2023 tarihli olarak belirlenen satış kararının HMK 389 ve devamı maddeleri uyarınca tedbiren durdurulması yönündeki isteminin de görevsiz olan mahkememizce değerlendirilemeyeceğinden aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın, HMK.nın 114/1-b ve 115/2. maddeleri gereğince yargı yolunun caiz olmamasından dolayı usulden REDDİNE,
2-Peşin alınan harç yeterli olduğundan başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda, 6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile veya HMK 348 maddesi gereğince istinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf, başvurma hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile mahkememize verecekleri bir cevap dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri cevap dilekçesi ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oybirliğiyle karar verildi. 16/06/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır