Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/861 E. 2023/331 K. 10.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/861 Esas
KARAR NO : 2023/331

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 19/12/2022
KARAR TARİHİ : 10/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;İstanbul …icra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası ile davalı alacaklı …A.Ş. Gebze Şubesi tarafından borçlular …, … Tic. Ltd.Şti., … Tur. İnş. Taah. San. ve Tic.Ltd.Şti., …Ltd. Şti. aleyhine icra takibi başlatılmış olduğunu İstanbul … İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı dosyasından Ankara … İcra Müdürlüğünün … Talimat dosyasına yazılan talimat ile dosya borçlularından …Ltd.Şti.’nin adresindeki menkul malların ihtiyaten haczine karar verildiğini müvekkillerinin, İstanbul …İcra Müdürlüğünün İİK 97. Maddesine göre işlem yaptığını 22.12.2021 tarihinde yapılan hacizle öğrenmiş olduğunu, İcra Hukuk Mahkemesinin kararı tebliğ edilmemesi nedeniyle savunma hakkı kısıtlandığını haksız işlemler nedeniyle mağdur durumuna düşmüş olduğunu alacaklı taraf dosyadan haczedilen malların müvekkillerine ait olduğunu, adresin borçlu ile ilgisi olmadığını ve İİK’nun 97. Maddesinin uygulanmasının haksız olduğunu bildiğini ve buna rağmen ısrarla haciz ve muhafaza talep etmesinin kötüniyetli olduğunu Müvekkili şirketin davalı alacaklıya karşı borçlu olmadığının tespitini Müvekkilinin borçlu olmadığı halde ödemek zorunda kaldığı 23.900,00 TL’nin ödeme tarihi olan 22/12/2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi ile istirdatını müvekkilinin borçlu olmadığı halde ödemek zorunda kaldığı 2.084,00 USD’nin ise ödeme tarihi olan 22/12/2022 tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi gereğince devlet bankalarınca USD mevduat hesaplarına ödenen en yüksek mevduat faizi ile birlikte aynen veya fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden istirdatını , yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalı tarafa yüklenmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; İstanbul … İcra Dairesinin … E. sayılı dosyası ile başlatılan takip neticesinde borçlu… Mühendislik Danışmanlık Turizm İnşaat Taahhüt Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi‘nin faaliyetlerini yürüttüğü tespit edilen adresine Ankara … İcra Müdürlüğü’nün…Tal. Sayılı dosyaları ile 15.09.2021 tarihinde hacze çıkılmış olduğunu davacı yanca dava şartı arabuluculuk başvurusunda bulunulmamış olduğunu istirdat davalarında bilindiği üzere arabuluculuk kurumuna başvuru yapılması dava şartı olduğunu davacı yanca arabuluculuk kurumuna başvuru yapılmamış olduğunu görüldüğü üzere dava şartı eksik olup, davanın usulden reddine karar verilmesi gerekmekte olduğunu mahkemenizce, davacı yana varsa arabuluculuk son tutanağını sunmaları için süre verilmesini verilen süre içinde tutanağın sunulmaması halinde davanın usulden reddine karar verilmesini, davacı yanca takibin devamı kararı verilmesi neticesinde icra mahkemesine şikayette bulunulmuş olduğunu davacı yanca terditli olarak dava açılabilecek bir dava söz konusu olmadığı halde şikayetinin kabul edilmemesi halinde davaya istihkak davası olarak devam edilmesini, mevcut durumda davacı lehine sonuçlanmış ve kesinleşmiş herhangi bir istihkak davası bulunmamakta olduğunu yukarıda açıklanan nedenlerle; dava şartı yokluğundan davanın reddini, eksik harç miktarının tamamlattırılmasını, mahkemece aksi kanaatte ise, haksız ve kötüniyetle açılan davanın reddini, alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletinde karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; Davacının iş yerinde yapmış olduğu haciz işlemi sebebiyle davacının ödediğini iddia ettiği bedelin istirdatı isteminden ibaret olduğu görüldü.
DELİLLER;
İstanbul … İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosyası Uyap üzerinden celp edilmiştir.
Ankara … İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak …Talimat sayılı dosyası Uyap üzerinden celp edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava; davalının, davacının iş yerinde yapmış olduğu haciz işlemi sebebiyle davacının ödediğini iddia ettiği bedelin istirdatı davasıdır.
İstirdat davasında; kendisine karşı ilamsız icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup da, itirazının icra mahkemesince kaldırılmış olması nedeniyle kesinleşen icra takibi ile ve menfi tespit davası da açmaması sonucu, gerçekte borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kalırsa, ödemiş olduğu paranın kendisine geri verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir. (İİK.m.72/VII).
İstirdat davası, İcra İflas Kanununda düzenlenmiş olmasına rağmen, uyuşmazlığı, maddi hukuk bakımından sona erdirme amacına yönelik bir davadır.İstirdat davası,normal bir eda davası olup, bununla icra takibi sırasında sebepsiz olarak ödenmiş olduğu iddia edilen paranın geri verilmesi istenir.
İstirdat davasının biri takip hukukuna, diğeri maddi hukuka ilişkin olmak üzere iki şartı vardır.İstirdat davası açılması için ilk şart, geri verilmesi istenen paranın icra takibi sırasında ödenmiş olmasıdır. İcra dairesine yapılmış olan ödemenin, borçlunun ödeme emrine itiraz etmemesi veya itiraz etmiş olmasına rağmen itirazın kesin olarak kaldırılmış olması nedeniyle kesinleşmiş olan icra takibi dolayısıyla, bu parayı gerek nakten, gerekse malların haczedilip satılması suretiyle cebri icra tehdidi altında ödemek zorunda kalmış olması gerekir.
İstirdat davasının açılmasının ikinci şartı ise, maddi hukuk bakımından aslında borçlu olmadığı bir parayı cebri icra tehdidi altında ödemek zorunda kalmış olmasıdır. (İİK.m.72/VII) Burada BK.m.62’dekinin (TBK’nun 77) aksine, davacı (borçlu) yalnız borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kaldığını ispat etmekle yükümlü olup, bu parayı hataen, kendisini borçlu sanıp ödemiş olduğunu ispat etmek zorunda değildir.
İstirdat davasının borç olmayan paranın tamamen ödendiği tarihten itibaren 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılması gerekir. Dolayısıyla, borçlunun bu parayı doğrudan doğruya alacaklıya veya icra dairesine ödediği veya borçlunun haczedilen mallarının satılıp, bedelinin icra dairesine ödendiği tarihte, 1 yıllık istirdat davası açma süresi başlar. Paranın icra dairesince alacaklıya ödendiği an, 1 yıllık istirdat davası açma süresinin başlaması bakımından önemli değildir. Borcun ödenmesi takside bağlanmışsa, 1 yıllık dava açma süresi son taksidin ödendiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Kanunda öngörülen 1 yıllık süre, hak düşürücü süre olduğundan taraflarca ileri sürülmese bile, mahkemece re’sen göz önüne alınır.İcra İflas Kanununun 72.maddesinde öngörülen ve yukarıda özellikleri açıklanan istirdat davası, BK.m.61 (TBK’nun 77) ve devamı maddelerinde öngörülen istirdat davasının özel bir türü olup, bu nedenle kendine has özellikler taşır.
Bu genel açıklamaların ışığında tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; her ne kadar davacı haciz tehdidi altında ödeme yaptığından bahisle davasını açmış ise de icra takip dosyasında borçlu olmadığı, istirdat davasının yukarıda izahı yapılan şartlarının oluşmadığı davacının aktif husumetinin bulunmadığı, bir an için açılan dava sebepsiz zenginleşmeye dayalı olduğu düşünülse bile bile yapılan ödemeyle zenginleşen tarafın davalı olmadığı icra takibinde borçlu olan kişi olduğu bu dava yönünden de davalının pasif husumetinin bulunmadığı anlaşılmakla açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur. (Aynı yönde Yargıtay 4.HD 2015/16289 E. 2016/3744 K. , Yargıtay 19.HD 2013/11618 E. 2014/8909 K. , Yargıtay 11.HD 2020/3425 E. 2020/5455 K. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/47 E. 2022/2019 K, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2018/3648 E. 2021/1342 K)
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 179,90 TL maktu red harcının davacıdan tahsiline, peşin alınan 1.073,42 TL harçtan mahsubu ile geri kalan 893,52 TL harcın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret tarifesi gereğince hesap olunan 10.056,89 -TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
4-Arabuluculuk ücreti olan 1.560,00 TL’nin davacıdan alınarak, HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-Davalı tarafından yargılama gideri yapılmadığından takdirine yer olmadığına,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/05/2023

Katip
E imzalıdır

Hakim
E imzalıdır