Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/389
KARAR NO:2023/657

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:02/06/2022
KARAR TARİHİ:10/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Somut durumda uyuşmazlık konusu davalının aracını günlük kiraya vermesi müvekkilinin ise ticari amaçlı taşımacılık yapması ve turizm sektöründe aracını kullandığı dikkate alındığında hem iki tarafın ticari işletmesini ilgilendirdiğinden hem de tarafların tacir olması sebebi ile ticari uyuşmazlığın söz konusu olduğu, taraflar arasındaki uyuşmazlık sebebiyle arabuluculuk yoluna başvurulmuş olunduğu, maddi durum ve esasa ilişkin davalılardan …’ün, diğer davalı …’dan … a Car şeklinde günlük kiraladığı … Plakalı aracı kullanırken; KTK 52/b: Hızlarını, kullandıkları aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmak, KTK 52/c: Diğer bir aracı izlerken yukarıdaki fıkrada belirlenen durumları göz önünde tutarak güvenli bir mesafe bırakmak, Suçlarını ihlal ettiği müvekkili şirkete ait … Plakalı araca çarparak bu aracın hasara uğramasına sebebiyet verdiğini, davalının seyir halinde trafik kurallarına uymaması nedeni ile kusurundan kaynaklı olarak müvekkilin aracı hasar görmüş ve bu hasarın giderilmesi için araç … San. Ve Dış Tic. A.Ş’ye 10.02.2020 tarihinde verilmiş araç onarımı ancak 12.03.2020 tarihinde tamamlanarak 53 gün sonra müvekkiline teslim edildiği, müvekkili davalının kusurlu davranışı nedeni ile turizm sektöründe kullandığı aracını uzun bir süre çalıştıramadığından iş yapamamış ve dolayısıyla da kazanç kaybına uğradığı, Müvekkili aracının tamir sürecinde günlük 400-TL kazanç kaybına uğradığı, açıklanan ve Mahkememizin re’sen göz önüne alınacak nedenlerle, borçlu tarafından …. İcra Müdürlüğünün… E. sayılı icra takibine yapılan itirazın iptaline ve takibin faiz ve ferileri ile kaldığı yerden devamına, borçlunun takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahkûm edilmesine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı taraflara yükletilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkile yapılan tebligat usulsüz olduğu, Tebliğ mazbatası incelendiğinde müvekkilinin işte olduğu ve bu nedenle tebligatın muhtara yapıldığı anlaşıldığı, ancak bu usul tebligat kanunu ve yönetmelik hükümlerine aykırı olduğu, müvekkilinin işte olduğunu beyan eden şahıs Tebligat kanunu hükümleri uyarınca tebliğ almaya yetkili şahıslardan olmadığı, Müvekkili, tebliğ memuruna beyanda bulunan şahsı tanımadığı, söz konusu davada görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğu, huzurdaki dava görevsiz mahkemede açıldığı, her ne kadar dava dilekçesinde, müvekkil …’nın diğer davalıya aracı “günlük” kiraladığı iddia edilmişse de, Müvekkili …, huzurdaki davanın davacısı şirketi ve diğer davalıyı tanımadığı, zira Müvekkili, maliki olduğu … plakalı aracı dava dışı ‘… LTD. ŞTİ.’ne 1 yıllık süre ile kiraladığı, söz konusu sözleşme incelendiğinde kira sözleşmesi devam ederken huzurdaki davaya konu kaza gerçekleşdiği, nitekim müvekkil, aracını diğer davalıya değil dava dışı 3.bir şirkete kiralamış, dava dışı şirket ise tahmin olunduğu üzere huzurdaki davanın diğer davalısına kiraladığı, dava dilekçesinde yer alan maddi olaya ilişkin açıklamalar açıklamaya muhtaçtır. Zira uzman kişilerce bilirkişi incelemesi yapılmadan KTK bağlamında hangi sürücünün kusurlu olduğu yahut birlikte kusurun var olup olmadığının belirlenmesi mümkün olmadığı, her ne kadar davacı aracını işletemediğini belirtmişse de, işletememe bedeli olarak belirttiği rakamın verildiği kurum bu vasfa haiz olmadığı, nitekim, söz konusu aracın işletilemediği tarihlerde herhangi bir iş alıp almadığı belirli olmadığı gibi, belirtilen rakamın brüt mü yahut net mi olduğu; yakıt ve ulaşım masraflarının düşüldükten sonra net bakiyenin neye tekabül ettiği belirli olmadığı, ayrıca, turizm amacı ile kullanıldığı ifade edilen araç için taksiciler derneğinden alınan ücretin niteliği gereği aynı olamayacağı, yalnızca bu aracın işletilmesinden kaynaklanan ve davacı tarafından kesilmiş faturalar (giderler düşüldükten sonra net kar esas alınarak) incelenmek suretiyle günlük bir ortalama kazanç çıkarılmadan “işletilememeden kaynaklı tazminat” belirlenemeyeceği İşbu sebeplerle, dava dilekçesinde belirtilen miktarlar fahiş olduğu gibi belirlenebilir olmadığı, bu haliyle icra inkar tazminatı talebinin reddi herhalde gerektiği, izah edilen sebeplerle; davanın … LTD. ŞTİ. şirkete ihbarına, davanın reddine, fazlaya ilişkin haklarımızın saklı tutulmasına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına, karar verilmesi talep etmiştir.
Mahkememizce tüm deliller toplanmış, gerekli inceleme ve araştırmalar yapılmış, hasar dosyası ve …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası dosya arasına alınmış ve Mahkememizce 26/04/2023 tarihli ara karar ile dosyanın hasar/kusur uzmanı bilirkişiye verilerek; tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmek üzere alacak hususunda rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.
01/06/2023 tarihli bilirkişi raporunda; kusur durumu değerlendirilmesi neticesinde; … plakalı minibüs sürücüsü … … maddi hasar ile neticelenen dava konusu trafik kazasında » 100 (yüzde yüz) oranında asli derecede kusurlu, … plakalı minibüs sürücüsü …’ın maddi hasar ile neticelenen dava konusu trafik kazasında kusursuz olduğu, kazanç kaybı yönünden değerlendirme, davacı şirketin maliki bulunduğu 2013 Model … … (…) ticari minibüsün olay tarihinde karıştığı maddi hasarlı trafik kazası sonucunda araçta maddi hasar oluştuğu, araçta maddi hasar sonucu oluşan hasarın onarım tamir süresinin 7 iş günü olduğu davacı şirketin 7 iş günü aracın serviste kalması nedeni ile kiralama yapamadığından dolayı kazanç kaybının bulunduğu, olay tarihi itibari ile aynı model benzer minibüslerin yapılan internet ve rentcar firmalarından alınan görüşler sonucunda aracın günlük kiralama ücretinin KDV dahil 500-TL olduğu onarım gördüğü, 500X7 iş günü=3.500.TL KDV dahil kazanç kaybının bulunduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, trafik kazasından kaynaklı …. İcra Müdürlüğü’nün… esas sayılı dosyasına konu 2004 sayılı İİK madde 67’ye göre açılmış itirazın iptali davasıdır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu m. 90’a göre ; “Maddi tazminatın biçimi ve kapsamı ile manevi tazminat konularında Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.,, şeklindeki düzenleme ile trafik kazasından kaynaklanan tazminat taleplerinin değerlendirilmesinde Borçlar Kanunu’nun haksız fiile ilişkin hükümlerine atıf yapılmıştır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 49. ve müteakip maddeleri gereğince meydana gelen kaza sebebiyle zarar görenin mal varlığında meydana gelen eksilme zararları istenebilecektir. Bu çerçevede bakıldığında, değer kaybı zararı, davacının mal varlığında meydana gelen bir zarar kapsamındadır. Zira, araç tamamen onarılmış olsa dahi, teknolojinin gelişmesi sebebiyle, parça değişimi yapılmamış olsa dahi, araçların kaza geçirdiği, kaportanın onarım ve boya gördüğü konuları kolaylıkla tespit edilebilmekte bu da aracın kaza geçirmesi sebebiyle kazanın şekline göre değişen oranlarda bir kısım değerinden kaybetmesine sebebiyet vermektedir. Dolayısıyla, değer kaybı araçla doğrudan ilişkili olup, zarar görenin gerçek zararını ifade etmektedir.
2918 Sayılı KTK hükümlerine göre trafik kaydı, işleteni kesin olarak gösteren bir karine değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak trafik kaydına rağmen işletenliğin üçüncü kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir yasa hükmü de yoktur. KTK’nun 3.maddesinde “işleten: araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görünen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse bu kimse işleten sayılır.” şeklinde tanımlanmıştır. Aynı kanunun 85.maddesinde ise, “bir motorlu aracın işletilmesi, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde, müotorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” hükmüne yer verilmiştir. Bu açıklamalardan sonra somut olaya bakıldığında, davalı finansal kiralama şirketi tarafından kazaya karışan aracın uzun süreli kira sözleşmesi ile dava dışı … Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş’ye kiralandığı, finansal kiralama sözleşmesinde kiracıya malı alım hakkı da tanındığı gözetildiğinde 2918 Sayılı Kanunun 3.maddesi gereğince bu sözleşme ile aracın işletenlik sıfatı artık dava dışı kiracı olan … Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş’ye geçmiştir. Buna göre davalı finansal kiralama şirketinin işletenlik sıfatı bulunmadığından hakkındaki davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Nitekim Yargıtay 17.Hukuk Dairesi’nin kararları da bu yöndedir. (Yargıtay 17.HD 2014/… Esas – 2014/…Karar, 2015/… Esas – 2017-… Karar, 2016/…Esas – 2017/… Karar) ( İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nin 05/04/2019 tarih 2017/… esas ve 2019/… karar sayılı ilamı)
Tüm bu açıklamalar ışığında somut uyuşmazlık değerlendirildiğinde; 20/01/2020 tarihli trafik kazası nedeniyle maddi hasarlı trafik kazası gerçekleştiği, … plakalı minibüs sürücüsü davalı …’ün dava konusu trafik kazası nedeniyle %100 oranında asli derecede kusurlu, … plakalı minibüs sürücüsü …’ın maddi hasar ile neticelenen dava konusu trafik kazasında kusursuz olduğu, kazanç kaybı yönünden değerlendirme, davacı şirketin maliki bulunduğu 2013 Model … … (…) ticari minibüsün olay tarihinde karıştığı maddi hasarlı trafik kazası sonucunda araçta maddi hasar oluştuğu, araçta maddi hasar sonucu oluşan hasarın onarım tamir süresinin 7 iş günü olduğu davacı şirketin 7 iş günü aracın serviste kalması nedeni ile kiralama yapamadığından dolayı kazanç kaybının bulunduğu, olay tarihi itibari ile aynı model benzer minibüslerin yapılan internet ve rentcar firmalarından alınan görüşler sonucunda aracın günlük kiralama ücretinin KDV dahil 500,00 TL olduğu onarım gördüğü, 500X7 iş günü=3.500,00 TL KDV dahil kazanç kaybının bulunduğu görüş ve kanaatinin bulunduğu, mahkememizce aldırılan bilirkişi raporuyla davacı şirketin kazanç kaybı hesaplanmış olup; davalı taraf …’ün ödeme olgusu ispat edilemediğinden davalı … yönünden davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir. Davalı … yönünden dosya kapsamına alınan kira sözleşmesiyle işleten sıfatı bulunmadığı anlaşılmakla husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
A-Davanın … Yönünden KISMEN KABULÜ ile;
1-Davalının …. İcra Dairesi’nin… Esas sayılı takip dosyasına, davalının itirazının kısmen iptali ile takibin 3.500,00-TL asıl alacak üzerinden aynı koşullarla devamına,
2-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Asıl alacak likit ve hesaplanabilir olduğundan %20’si oranında icra inkar tazminatının davalı …’den alınıp davacıya verilmesine,
B-Davanın davalı … yönünden husumet yokluğu nedeni ile REDDİNE;
C-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 239,09‬-TL nispi karar harcının, peşin alınan 362,05-TL harçtan mahsubu ile artan 122,96‬-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı …’e iadesine,
D-Kabul edilen miktar üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 3.500,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı …’den alınarak davacıya verilmesine,
E-Davalı … yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesinin 7/2 maddesi gereğince hesap olunan 3.392,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’ya verilmesine,
F-Davacı tarafından yapılan dava açılarken yatırılan toplam 454,25-TL (80,70-TL BVH, 11,50-TL VSH, 362,05-TL peşin harç) harcın davalı …’den alınarak, davacıya verilmesine,
G-Davacı tarafından yargılama aşamasında yapılan toplam 2.231,00-TL (731‬,00-TL tebliğler ve posta, 1.500,00-TL bilirkişi ücreti) yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre hesaplanan 368,33-TL yargılama giderinin davalı …’den alınarak, davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
H-Arabuluculuk ücreti olan 1.360,00-TL’nin davadaki kabul ve red oranına göre; 1.135,47-TL‘sının davacıdan, 224,53-TL’sının davalı …’den alınarak, hazineye GELİR KAYDINA,
I-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
10/10/2023

Katip …

Hakim …