Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/196
KARAR NO:2023/115

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:18/03/2022
KARAR TARİHİ:16/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalılar arasında… İnşaatı Sözleşme Paketi (…) (Kapsamı: A Blok Kaba Yapı Yapım İşi) adı altında 05.08.2021 tarihli sözleşme yapıldığını, bu sözleşme ile ilgili iş yeri teslimi tutanağının 25.09.2021 tarihinde yapılmış olup yine aynı sözleşmenin temel imalatlarının ödeme koşulu değişikliğinin de 13.10.2021 tarihli ek sözleşme ile yapıldığını, bu sözleşme kapsamında davacı vekil edenin avans olarak verilen 200.000 TL miktarlı 4 adet boş, avans ve teminat senedi olarak, bono verdiğini, iş bu bonoların boş, avans ve teminat senedi olarak verildiğinin sundukları bonoların boş hali incelendiğinde açıkça görüleceğini, bu nedenle iş bu avans olarak verilen teminat senedi niteliğinde boş bonoların davalılar tarafından kötüniyetli olarak doldurulduğunu, davacı vekil eden tarafından boş, avans olarak ve teminat senedi niteliğinde verilen bonoların vade tarihlerinin 10.01.2022,17.01.2022, 24.01.2022, 31.01.2022 olacak şekilde doldurulduğunu ve ihtiyati haciz işlemine konu edildiğini, iş bu boş,avans ve teminat senedi olarak verilen bonolar nedeniyle … 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/62 D.İŞ 2022/… K. numaralı kararı ile davacı vekil eden aleyhine ihtiyati haciz kararı verildiğini, … 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İŞ …/… K. Numaralı kararına istinaden … 3. İcra Dairesi … E. Sayılı dosyasından 24.02.2022 tarihinde vekil eden şirkete haciz işlemleri uygulandığını, vekil eden şirketin unsurlarının boş olan davaya konu icra takibinin dayanağı bonoları; Eğitim Yapıları Yeniden Yapım İnşaatı Sözleşme Paketi (…) (Kapsamı: A Blok Kaba Yapı Yapım İşi) sözleşmesi kapsamında malzeme alımı için bankadan gönderilen 800.000 TL miktarlı avans ödemesinin teminatı ve karşılığı olarak verdiğini, uygulamada da bilindiği üzere; taahhüt sözleşmelerinde ödemelerin hak ediş usulü yapılmakta olup davalıların kurduğu adi ortaklığın yapmış olduğu iş bu avans ödemesinin davacı ve davalı şirketlerin kayıtlarında ( adi ortaklık kayıtlarında) avans olarak görüldüğünü ve sundukları fatura ve belgelerle ispatlandığı üzere alınan avans malzeme alımında kullanıldığını ve davalılara ait şantiyede kullanıldığını, bu bağlamda avans ödemesi ile alınan malzemelerin ve diğer malzemelerin fazlasıyla davalılara ait şantiyede bulunduğunu, hak ediş usulü ile çalışılan taahhüt işinde davalı işverenlerin yaptıkları ödemenin teminatı olarak yani verilen avans malzeme alımında kullanılmazsa veya müteahhit işi yapmadan kaçarsa alacağı hızlı tahsil etmek için alınan teminat bonosunun davalılar tarafından haksız ve kötü niyetli olarak icra takibine konu edildiğini, taraflar arasındaki esas uyuşmazlığın davalı işverenin artan inşaat maliyetleri sebebi ile hak edişleri güncel fiyat üzerinden ödemek istemediklerini, bu nedenlerle davalıların davacıdan borç verip para alacaklısı olmalarının da davalıların işveren davacının müteahhit olması yani alacaklı olanın işi yapan müteahhit olması gerekliliği karşısında mümkün olmadığını, davacı vekil eden şirketin inşaat işleri ile uğraşan bir firma olduğunu, davacı vekil eden ile davalılar arasında imzalanan 05.08.2021 tarihli… İnşaatı Sözleşme Paketi (…) (Kapsamı: A Blok Kaba Yapı Yapım İşi) gereğince yüklenici tarafında … … Tic. Ve San. A.Ş. işveren tarafında ise … İnş. Tur. Tic. Ve San. A.ş. Ve Atr Yapı Proje San. Tic. A.ş tarafından kurulan Adi Ortaklık olduğunu, işin konusunun ise A Blok Kaba Yapım işi olduğunu, işveren davalıların, davacı vekil eden şirkete işin başında malzeme alması için 800.000 TL verdiğini, bunun karşılığında davacı vekil eden şirketten 4 adet boş, avans olarak ve teminat niteliğinde bono aldıklarını, davacı vekil eden şirketin 05.08.2021 tarihli… İnşaatı Sözleşme Paketi (…) (Kapsamı: A Blok Kaba Yapı Yapım İşi) gereğince işe başlamış ve sözleşme kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmediğini, kaldı ki; vekil eden şirket davalı ile arasında imzalanan sözleşme gereğince yüklenici olduğunu, bu bağlamda vekil eden şirketin alacaklı olması gerektiğini, vekil eden şirketin yüklenici olarak işveren davalıların borçlu olmasının hayatın olağan akışına ve eşyanın tabiatına aykırı olduğunu, bu hususlar nazara alındığında; menfi tespit konusu icra takibinin dayanağı senetlerin teminat niteliğinde ve avans amaçlı verildiğinin izahtan vareste olduğunu, … … Tic. Ve San. A.Ş. İşçilerini halihazırda çalıştırmaya devam ettiğini, bu bağlamda davacı vekil edenin … 3. İcra Dairesi … E. Sayılı dosyasından icra takibine konu edilen bonolar nedeniyle borcu bulunmadığını, vekil eden şirketin davalı ile arasında imzalanan sözleşme gereğince yüklenici olduğunu, bu bağlamda vekil eden şirketin alacaklı olması gerektiğini, vekil eden şirketin yüklenici olarak işveren davalıların borçlu olmasının hayatın olağan akışına ve eşyanın tabiatına aykırı olduğunu bu hususlar nazara alındığında; menfi tespit konusu icra takibinin dayanağı senetlerin teminat amaçlı verildiğinin izahtan vareste olduğunu, bu nedenlerle davacı vekil edenin … 3. İcra Dairesi … E. Sayılı dosyasından icra takibine konu edilen bonolar nedeniyle borcu bulunmadığını, davacı vekil edenin 05.08.2021 tarihli… İnşaatı Sözleşme Paketi (…) (Kapsamı: A Blok Kaba Yapı Yapım İşi) gereğince işe başladığını ve sözleşme kapsamında yükümlülüklerini yerine getirdiğini, davalıların, davacının fiyat güncellemesi talebinde bulunması için adeta cezalandırmak amacı ile iş bu davaya konu icra takibini başlattığını, bu bağlamda davacı vekil eden şirketin davalıya teminat olarak ve boş olarak verdiği senetler nedeniyle borcu bulunmadığını, zira vekil eden davalı ile imzalanmış olduğu sözleşme kapsamında üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiğini, kaldı ki; vekil eden şirketin davalı ile arasında imzalanan sözleşme gereğince yüklenici olduğunu, bu bağlamda vekil eden şirketin alacaklı olması gerektiğini, vekil eden şirketin yüklenici olarak işveren davalıların borçlu olmasının hayatın olağan akışına ve eşyanın tabiatına aykırı olduğunu, bu hususlar nazara alındığında; menfi tespit konusu icra takibinin dayanağı senetlerin teminat niteliğinde ve avans amaçlı verildiğinin izahtan vareste olduğunu, bu nedenlerle davacı vekil edenin … 3. İcra Dairesinin … E. Sayılı dosyasından icra takibine konu edilen bonolar nedeniyle borcu bulunmadığını, davacı müvekkili aleyhine … 3. İcra Dairesi … E Sayısı ile başlatılan icra takibinin telafisi güç ve imkansız zararların doğabilecek olması, açık yasaya aykırılık bulunması nedeniyle icra takibinin tedbiren durdurulmasını/icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesine karar verilmesini, takip konusu asıl alacağın %20’si oranında kötüniyet tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesini, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar tarafından ayrı ayrı cevap dilekçesi sunularak usulsüz tebligat itirazında bulunulmuş ise de tebligatın usulüne uygun olduğu anlaşıldığından cevap dilekçesi olarak sunmuş oldukları dilekçelerin beyan dilekçesi olarak kabulüne karar verildiği görülmüştür.
Davalı … Şirketi vekili 21/05/2022 tarihli beyan dilekçesinde özetle; dava dosyasında Mahkemenin usulsüz tebligata dair beyanlarını reddettiğini, bu hususun asıl hükümle birlikte istinaf edilebileceğini, davacı tarafın dava dilekçesinde; dava konusu bonoların teminat bonosu olarak verildiğini ve bu nedenle borçlu olmadıklarının tespitini talep ve dava ettiğini, dava konusu bonoların kambiyo senedi niteliğine haiz bonolar olduğunu, bonoların teminat vasfı olmadığını, davacı tarafın bonoların teminat maksadı ile düzenlendiğini yasada tanımlanan yazılı delil ile ispatlaması gerektiğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini, izah olunan nedenlerle davacının davasının reddi ile yargılama gider ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … İnşaat Turizm Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi 23/05/2023 tarihli beyan dilekçesinde özetle; dava dosyasında mahkemenin usulsüz tebligata dair beyanlarını reddettiğini, bu hususun asıl hükümle birlikte istinaf edilebileceğini, dava dilekçesinin müvekkili şirketin daimi çalışanı olmayan kişiye tebliğ edildiğini bu nedenle tebligatın usulsüz olduğunu, davacı tarafın dava dilekçesinde; dava konusu bonoların teminat bonosu olarak verildiğini ve bu nedenle borçlu olmadıklarının tespitini talep ve dava ettiklerini, dava konusu bonoların kambiyo senedi niteliğine haiz bonolar olduğunu, bonoların teminat vasfı olmadığını, davacı tarafın bonoların teminat maksadı ile düzenlendiğini yasada tanımlanan yazılı delil ile ispatlaması gerektiğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini, izah olunan nedenlerle, davacının davasının reddi ile yargılama gider ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına konu 31/01/2022, 17/01/2022, 24/01/2022, 31/01/2022 vade tarihli 200.000,00’er TL bedelli 4 adet bonoya dayalı olarak başlatılan takipten ve takip dayanağı senetlerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti ve kötü niyet tazminat taleplerinin sübut ve miktarı noktasında toplanmış olduğu görülmüştür.
DELİLLER;
Davacı vekili tarafından dava dilekçesi ekinde dava konusu; Eğitim Yapıları Yeniden Yapım İnşaatı Sözleşme Paketi (…, 13.10.2021 tarihli ek sözleşme ve 25.09.2021 tarihli iş yeri teslimi tutanağı, bonoların boş hali, davalılara ait yapım 08 sözleşmesine konu şantiyeye ilk etapta alınan ürünlere ait faturalar, … 28. Noterliği’nden davacı tarafından gönderilen ihtarname sureti, SGK Döküm Belgesi mahkeme dosyasına sunulmuştur.
…. İcra Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosyasının uyap üzerinden celp edildiği görülmüştür.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 20/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; dosya kapsamı belgeler ve davacı şirket ile davalıların kurduğu adi ortaklığa ilişkin tutulan defter kayıtları incelendiğinde, davacı tarafından söz konusu senetlerin teminat senedi olması sebebiyle kayda alınmamış olduğunun görüldüğü, davalı vekilince dava konusu senetlerin teminat senedi vasfı olmadığı ileri sürülmüşse de, davalıların kurmuş olduğu adi ortaklık defterlerinde 4 adet senedin teminat senedi açıklamasıyla muhasebeleştirilmiş olduğunun görüldüğü, taraflar arasında verilen sipariş avansları, faturalar yönünden oluşan cari hesap bakiyesi huzurdaki davada talep/dava konusu olmadığı, nitekim yukarıda detayları belirtildiği üzere, tarafların cari hesaplarında farklılık arz eden kayıtların görüldüğü, dava konusu bu farklılıktan kaynaklı cari hesap bakiyeleri dava konusu olmadığından, bu kayıtların mali ve hukuki dayanağı yönünden değerlendirme yapılmadığı, eldeki davanın konusu gereği dava konusu senede ilişkin kayıtların değerlendirilmesinin yapıldığı, bu minvalde teminat senedi açıklaması ile adi ortaklığa kaydı yapıldığı sabit olan dava konusu senetlerin takibe konu edilip edilemeyeceğin hususunun hukuki niteliği itibariyle mahkemeye ait olduğu, davalı vekilince, bahse konu senetlerin, şantiyelerde kullanılacak malzemeler için verilen avans karşılığı verildiğinin verildiğinin ileri sürüldüğü, bu minvalde davacı tarafça sunulan ve şantiyelerde işçilerin kullanılması için alınan konteyner ve işçi malzeme/ekipman/gereçlerine ilişkin faturaların toplam tutarının 771.298,87 TL olarak hesap ve tespit edildiği, sunulan bu faturalar dikkat alınarak davacı vekilinin bu konuda sunmuş olduğu beyanlarının kabulünün hukuki niteliği itibariyle mahkemeye ait olduğu görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Taraflar arasında davalıların işveren olduğu, davacının yüklenici olduğu 05/08/2021 tarihli Eğitim Yapıları Yeniden Yapım İnşaat Sözleşmesi düzenlenmiştir. Davacı, davalılar tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibine konu edilen 10/01/2022 vade tarihli 200.000,00 TL bedelli, 17/01/2022 vade tarihli 200.000,00 TL bedelli, 24/01/2022 vade tarihli 200.000,00 TL bedelli, 31/01/2022 vade tarihli 200.000,00 TL bedelli senetlerin avans teminat senedi olduğu iddiası ile takip ve takibe dayanak senetlerden dolayı borçlu olmadığının tespiti talebi ile eldeki davayı açmıştır. Davalılar süresinden sonra sunmuş oldukları beyan dilekçeleri ile bonoların teminat vasfı olmadığı savunmasında bulunmuşlardır. Mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi ile takibe konu edilen senetlerin adi ortaklık defterine, “alınan teminat senedi açıklaması” ile kaydedildiği ve davacı tarafça sunulan şantiyelerde işçilerin kullanılması için alınan konteyner ve işçi malzeme/ekipman gerekçelerine ilişkin fatura toplamının 771.298,87 TL olarak hesap ve tespit edildiği bildirilmiştir. İncelenen tüm dosya kapsamına göre davacı tarafça davaya konu senetlerin malzeme alımı için bankadan gönderilen 800.000,00 TL miktarlı avans ödemesinin teminatı ve karşılığı olarak verildiği iddia edilmiş olup, davalı tarafça senetlerin sözleşmenin teminatı olarak verildiğine yönelik bir iddiada bulunulmadığı gibi senetlerin teminat senedi olmadığı yönünde savunmada bulunulduğu, cari hesap bakiyesine ilişkin hususların dava konusu edilmediği, davacının beyanı ile uyumlu olarak alınan malzeme tutarı ile senet bedellerinin birbirine yakın olduğu, taraflar arasındaki sözleşmenin teminatlar başlıklı 2.5 maddesinin 4.bendinde; yüklenicinin sözleşme kapsamında varsa alacağı avansa karşılık aynı tutarda kesin teminat mektubu vereceğinin düzenlendiği, nitekim davalı tarafça da senetlerin kendi defterlerine teminat senedi açıklaması ile kaydedildiği hususları dikkate alındığında, davaya konu senetlerin avans teminat senedi niteliğinde olduğu anlaşıldığından davanın kabulüne karar verilmiştir. Davalı takibinde haksız olmakla birlikte kötü niyetli olduğu hususu davacı tarafça ispatlanamadığından davacının İİK 72/5.maddesi kapsamında kötü niyet tazminat taleplerinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM /Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile;
1-Davacının davalılara …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ve takibe dayanak 10/01/2022 vade tarihli 200.000,00 TL bedelli, 17/01/2022 vade tarihli 200.000,00 TL bedelli, 24/01/2022 vade tarihli 200.000,00 TL bedelli, 31/01/2022 vade tarihli 200.000,00 TL bedelli senetlerden dolayı borçlu olmadığının tespitine;
2-Davalıların takip başlatmakta kötü niyetli oldukları hususu ispatlanamadığından davacının İİK 72/5. maddesi gereği kötü niyet tazminat talebinin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 54.648,00 TL nispi karar harcının, peşin alınan 13.662,00 TL harçtan mahsubu ile eksik 40.986,00 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan toplam 13.754,00 TL ( 80,70TL BVH, 11,50 VSH, 13.662,00 TL Peşin Harç) harcın davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yargılama aşamasında yapılan toplam 3.656,00 TL (156,00 TL Tebliğler ve postalar, 3.500,00 TL bilirkişi ücreti ) yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 106.000,00TL nispi vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider ve delil avanslarının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı; 6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/02/2023

Başkan …
*e-imzalıdır
Üye …
*e-imzalıdır
Üye …
*e-imzalıdır
Katip …
*e-imzalıdır