Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/569 E. 2022/727 K. 16.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/569 Esas
KARAR NO:2022/727

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:31/08/2021
KARAR TARİHİ:16/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkili şirketin, 3996 sayılı “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” ve … (eski …) sayılı “3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanunun Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin” Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde özel yetkili bir anonim şirket olup Avrupa Otoyolu işletme hakkının sahibi; davalı/borçlunun ise işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan otoyolları kullanmış olan şahıs olduğunu, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un “Geçiş Ücretini Ödememe ve Güvenliğin İhlali” başlıklı 30. maddesinin 5. fıkrasının “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.* hükmünün haiz olduğunu, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan otoyollardan geçişlerin, mezkür madde gereği ücretlendirildiğini, ücret ödemeden yapılan geçişlerde, geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza tutarı uygulandığını, Müvekkili Şirketin bir kamu kurumu olmadığı için 6001 sayılı Kanun uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 (dört) katı tutarındaki ceza da idari para cezası olmayıp Borçlar Kanunu tahtında özel alacak statüsünde olduğunu ve genel hükümlere göre araç sahibinden tahsil edileceğinin açıkça 6001 sayılı Kanunda düzenlendiğini, Davalının provizyon kayıtlarında görülen tarihler arasında … plakalı araçlar ile 45 kez geçiş ücreti ödemeksizin otoyollardan ihlâlli geçiş yaptığını, bedeli ödenmeden yapılan geçiş inün … E. sayılı dosyasıyla takip, davalının 30/12/2019 tarihli icretlerinin 15 günlük sürede de ödenmediği için davalı hakkında …. İcra Müdürlüğünde başlatıldığını, ödeme emrinin davalıya 27/12/2019 tarihinde tebliğ edildi; dilekçesiyle ödeme emrine itiraz ettiğini, bunun sonucunda takip durdurulduğunu ve müvekkili şirketin mağduriyetine sebep olunduğunu, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30/5 maddesine göre; geçiş ücretleri ve cezalardan araç maliklerinin sorumlu olduğunu, Davalının geçiş ücretini ödediğini iddia etmediğini, sadece HGS veya OGS kartlarının banka hesabında yeterli bakiye olduğunu iddia ettiği geçişler olduğundan ve herhangi bir fatura, çek, senet vb. belgeye dayanmadığından ödeme emri ile ekinde ancak bu hesaplardan para çekildiğinin de iddia edilmediğini, borç dayanağı ihlalli herhangi bir belge gönderilmemesinin doğal olduğunu, ayrıca müvekkili şirketin web sitesi üzerinden plaka, T.C. kimlik no gibi bilgilerle sorgulama yapıldığında plakaya ya da şahsa ait ihlalli geçiş bedelleri, geçiş tarihleri, ilgili istasyon bilgileri ile birlikte ihlalli geçişlere ait dökümler de temin edilebildiğini, Müvekkili Şirketin kurması gereken ücret toplama sistemini Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından işletilen otoyollarda kullanılan OGS ve HGS sistemlerine ait etiketlerin etiket değişikliğine ihtiyaç duyulmadan kendi kuracağı ücret sisteminde de kullanılabilecek şekilde uyumlu tesis etmekle yükümlü olduğunu, Müvekkili Şirketin bu kapsamdaki sorumluluğunun sadece geçiş esnasında, geçiş yapan araçlarda bulunan yeterli bakiyeye sahip, sağlam ve çalışır durumdaki OGS ve HGS etiketlerinden etiket değişikliği gerektirmeyecek şekilde geçiş ücretinin tahsil edilmesi ile sınırlı olduğunu, Müvekkili Şirketin geçiş ücretini, geçiş sonrası fakat geçiş tarihinden itibaren 15 gün içerisinde, etiketlerdeki eksik bakiyenin tamamlanması halinde, otomatik olarak etiket hesaplarından tahsil etmesine (“Otomatik Tahsilat Yöntemi”) ilişkin kanuni bir düzenleme ya da protokol bulunmadığını, ancak geçiş sonrasında etiketteki eksik bakiye tamamlanmış olsa yükümlülüğü olmadığı gibi bu hususta herhangi bir taahhüdü bulunmadığını ve bu doğrultuda ayrı bir yasal dahi, tahsilatın yapılamaması araç sahibinin ödemeye ilişkin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı gibi, böyle bir durumda Müvekkili Şirkete herhangi bir sorumluluk atfedilemeyeceğini, bu halde geçiş tarihinden itibaren 15 (on beş) gün içerisinde herhangi bir nedenle geçiş ücretinin tahsil edilememesi halinde araçsahiplerinin yasal yükümlülükleri nedeniyle geçiş ücreti ve cezalarının araç sahibinden talep ve tahsil edilmesi gerektiğini beyan ederek; Davanın kabulü ile davalının …. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasına yapmış olduğu tüm itirazların iptali ile alacağın faizi ve tüm fer’ileri ile birlikte tahsili için takibin kaldığı yerden ve tüm taleplerle aynen devamına, Davalının alacak tutarının 9620’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine, tüm yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Müvekkiline ait araçların ihlalli geçiş yapmış olduğu iddialarını kabul etmemekle birlikte ihlalli geçiş durumunda takip öncesinde müvekkiline herhangi bir şekilde borcunun bulunduğu hususu ihtar edilmemiş ve direk olarak icra takibine girişildiğini, Müvekkili şirket araçları ile ihlalli geçiş yapması durumunda 15 günlük süre içerisinde hesabına para yüklediğini, bu paranın çekilip çekilmemesinde müvekkilinin herhangi bir kusuru bulunmadığını, bu şekilde hesapta bulunan paranın çekilmeyerek müvekkiline 4 katı ceza da uygulanarak icra takibine başlanmasının tamamen haksız ve kötü niyetliolduğunu, geçiş sırasında HGS/OGS hesabında yeterli bakiye bulunmaması durumunda ise, geçişten sonraki 15 gün içinde HGS/ OGS hesabında yeterli bakiyeyi bulundurması halinde işletici şirket tarafından, geçiş ücreti müvekkilimin hesabından otomatik olarak tahsil edildiğini, Müvekkilinin bu şekilde araçları ile ihlalli geçiş yapılması durumunda 15 gün içerisinde hesaplarında para yatırdığını ve bu şekilde ihlalli geçiş ücretlerini ödediğini, işletici şirketin bu sefer aynı şekilde müvekkili tarafından hesaba süresi içerisinde para yatırılmasına rağmen hesaptan tahsilat yapmadığını, davacı işletmenin takip konusu ihlali geçiş ücretini hesaptan alma imkanı varken icra takibi başlatmasının yasal olarak mümkün olmadığını beyan ederek; davanın reddine, davacının 96 20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemesine ve yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; davacının işletme hakkına sahip olduğu otoyoldan davalının ihlalli geçişinin söz konusu olup olmadığı, davacının ihlalli geçiş sebebiyle başlattığı icra takibine davalının itirazının haklı olup olmadığı, itirazın iptali ile icra inkar tazminatına hükmedilip hükmedilmeyeceğinden ibaret olduğu görülmüştür.
DELİLLER;
Davacı vekili dava dilekçesi ekinde dava konusu ihlalli geçişlerin yapıldığına ilişkin liste Mahkeme dosyasına sunulmuştur.
İstanbul Trafik Tescil Şube Müdürlüğüne müzekkere yazılarak dava konusu …, … plakalı araçların trafik sicil kayıtları celp edilmiştir.
…. İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosya aslı celp edilmiştir.
Karayolları 1. Bölge Müdürlüğüne, Karayolları 4. Bölge Müdürlüğüne ve PTT’ye müzekkere yazılarak …, … plakalı araçların 15/08/2019 – 26/09/2019 tarihleri arasında OGS ve HGS hesabında para bulunup bulunmadığı hususları sorulmuştur.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 24/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacının işletme hakkı sahibi olduğu otoyollardan davalıya ait … plakalı araçlar ile 15/08/2019 – 26/09/2019 tarihleri arasında; “…” gişelerinden olmak üzere 45 kez ihlalli geçişler gerçekleştirilmiş olduğu, Dosya muhteviyatında ihlalli (ödemesiz) geçiş bildirimi (İGB) kayıtlarının mevcut olduğu ancak bu kayıtlarda ihlalli geçişe neden olan ve Davalı Şirketin HGS hesabı üzerinden düşüm yapılamamasının nedenine ilişkin olarak açıklamaların yer almadığı; … -… plakalı araçlara ait HGS hesap dökümleri üzerinde yapılan incelemede davaya konu ihlalli geçişlere ilişkin bakiye düşümü gerçekleşmemiş olduğu, söz konusu HGS hesaplarına farklı tarihlerde farklı miktarlarda bakiye yükleme işlemi gerçekleştirilmiş olduğu, bakiyenin belli bir limit altına düşmesi halinde otomatik yüklemenin mevcut olmadığı, hesap üzerinden davaya konu olmayan çok sayıda geçiş nedeniyle düşüm gerçekleşmiş olduğu, bununla birlikte bakiye durumu nedeniyle bir çok kez hesabın kara liste ve gri listeye alınmış olduğu, Hesabın bakiye durumu ve sürekli olarak kara listeye alınması nedeniyle davaya konu ihlalli geçiş ücretlerine ilişkin bakiye düşümlerinin gerçekleştirilememiş olduğunun anlaşıldığı, HGS hesapları üzerinde yapılan inceleme, ihlalli geçişe ait gişe ve tarih bilgisi üzerinden gerçekleştirilmiş olduğundan tahsilat yapılmasına rağmen kaçak geçiş olarak sisteme geçmesinin mümkün olmadığı, Davacı tarafından sunulan ihlalli (ödemesiz) geçiş bildirimi (İGB) kayıtlarına göre; geçiş ücreti ve yasa gereği dört katı gecikme cezasının toplam 3.341,25 TL olarak tahakkuk ettiği, …. İcra Müdürlüğü’ nün … esas sayılı dosyasında ise 3.341,25 TL asıl alacağın tahsilinin talep edilmiş olduğu, 6001 sayılı kanunun 30/7 maddesine göre 15 gün içerisinde ihlalli geçişler ödendiği takdirde gecikme cezası alınmayacağı hükmünün olduğu, bunun yanı sıra sürücülerin HGS ve OGS cihazlarını sürekli bakiyesi müsait tutmakla ve kontrol etmekle sorumlu olduğu, 6001 Sayılı Kanun’ da ve işletme protokolünde hiçbir şekilde ihlalli geçiş gerçekleştiren araç sahiplerine SMS, e-posta, ihtarname veya herhangi bir şekilde bildirim yapma yükümlülüğü ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, Karayolları Genel Müdürlüğü Sitesinde OGS ve HGS ile ilgili açıklamalarda OGS sistemlerinden geçiş ihlali yapılması durumunda; geçiş ihlali yapılan plaka üzerine 15 (on beş) gün içinde OGS veya HGS abonesi olunması veya mevcut OGS veya HGS hesaplarında geçiş için yeterli bakiyesi olması durumunda cezalı geçiş ücreti uygulanmadığının duyurulduğu, Davalının, HGS/OGS cihazında yeterli bakiye varken geçiş anında değişik sebeplerden ücret alınamadığında cihazın uyarı sinyali vermesi sonucunda 15 gün içerisinde yanlışlığı giderecek yeterli süresi olduğu, davalının değişik kanallardan sahipliğindeki araçların plakalarını sorgulayarak borç durumunu öğrenebileceği, HGS/OGS cihazını doğru bir şekilde kullanmak, çalışır vaziyetinde tutmak ve cihazlara bağlı hesaplarını her zaman müsait olarak tutma sorumluluğunda olduğu, Davacının dava dosyasına sunduğu İhlalli Geçiş Görüntüleri ile Plaka Ekstresinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda davalının sahipliğinde olan … plakalı araçları ile 15.08.2019-26.08.2019 tarihleri arası davacının işletmesinde olan köprü ve otoyollardan 45 kez geçiş ücreti ödemeksizin otoyollardan ihlâlli geçiş yaptığı, 669,05 TL Geçiş bedeli, yasa gereği 2.676,20TL Gecikme Cezası olmak üzere toplam 3.345,25 TL davalıya borç tahakkuk edildiği, dava konusu borç tutarının ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile örtüştüğü, Sayın Mahkemece itirazın iptaline kara verildiği takdirde, davacının davalıdan 669,05 TL Geçiş bedeli, yasa gereği 2.676,20 TL Gecikme Cezası olmak üzere toplam 3.345,25 TL tutarı talep edebileceği, davacının takip tarihinden itibaren yıllık %19.5 ve değişen oranlarda hesaplanacak reeskont avans faizi talebinin nihai hukuki değerlendirmesinin Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu, görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava, davalı tarafından geçiş ücretleri ödenmeksizin yapılan ihlalli geçişler nedeniyle, geçiş ücreti, para cezası, faiz ve KDV’nin tahsili için davacının başlattığı icra takibine, davalı tarafça yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30/5.maddesi gereğince; 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (on katı ibaresi 16/5/2018 tarih ve 7144/18 maddesi ile 4 katına düşürülmüştür.) Anılan özel kanun uyarınca işlettiği köprü ve otoyoldan ücret ödemeden geçiş nedeniyle 15 gün içinde HGS/OGS hesabından tahsil edilemeyen ücreti talep hakkı olan davacı şirketin, kanunda düzenlenen ve idari para cezası değil özel kanundan kaynaklanan ceza niteliğindeki 4 katı cezayı talep hakkı bulunduğunun kabulü gerekmektedir. Alınan bilirkişi raporunda davalının sorumlu olduğu aracın ihlalli geçiş yaptığının tespit edildiği, ihlalli geçiş toplamının 669,05 TL olduğu, dört katı geçiş cezası 2.676,20 TL de dahil olmak üzere toplam borcun 3.345,25 TL olduğu yönünde rapor düzenlendiği görülmüştür. Mahkememizce denetime ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu dikkate alınarak, bu miktar alacak üzerinden davanın kabulüne karar verilmiş, alacak likit olmadığından davacının icra inkar tazminatı talebinin de reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Davanın KABÜLÜ ile;
1- …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına davalının yaptığı itirazın iptali ile takibin 3.341,25 TL üzerinden devamına,
2-İcra inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 228,24 TL nispi karar harcının peşin alınan 59,30 TL harçtan mahsubu ile geri kalan 168,94 TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 3.341,25 -TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan dava açılırken yapılan toplam 127,10 TL( 59,30 TL BVH, 8,50 TL VSH, 59,30 TL peşin harç) harcın davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yargılama aşamasında yapılan toplam 2.779,95 TL ( 79,95 TL tebliğler ve posta, 2.700,00 TL bilirkişi ücreti) yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00TL’nin davalıdan alınarak, HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı miktar itibari ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/11/2022

Katip …
E imzalıdır

Hakim …
E imzalıdır