Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/315 E. 2022/611 K. 12.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/315 Esas
KARAR NO:2022/611

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:29/04/2021
KARAR TARİHİ:12/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 14/05/2020 tarihinde … … sözleşmesi imzalandığı bu sözleşme kapsamında müvekkiline ait belirli ticari araçların yakıtının davalı şirketten alındığı bunun karşılığında davalı şirketçe iskonto uygulandığı bu sözleşmenin icrası itçin de belirlenen araçlara … … Ekipmanı takıldığı bu sayede araçlar istasyon tarafından tanınarak akaryakıt alımlarının gerçekleştiği sözleşme kapsamında fiyat güncellemesi geleceği bahanesiyle defalarca kez yakıt olmadığı ileri sürülerek ticari araçlarının geri çevrildiği ve talep edilen miktarın çok altında yakıtla gönderildiği bu konularla ilgili şikayetlerini davalı şirkete bildirilmiş olmasına rağmen bu tür sorunların devam ettiğini sözleşme gereği başka şirketlerden de ticari araçlara yakıt alamadığından işlerin aksadığını tüm bu yaşananlara rağmen davalı şirketin taahhüt edilen yakıt kotasına ulaşamadığından bahisle sözleşmeyi haklı fesih sebebiyle feshettiğini iddia etmiş olduğu davalı şirket yükümlülüklerini yerine getiremediği gibi, sözleşmeyi haksız olarak feshettiği davalı şirket ile yapılan sözleşmenin 8. Maddesinde , sözleşmenin süresinden önce sona ermesi halinde davalı şirketçe verilen … cihazı başına 250 dolar cezai şart belirlendiği müvekkili şirketten cezai şartın tahsil edilmesi sebebiyle mahkeme nezdinde dava açma zaruretinin hasıl olduğunu ve davanın kabulünü talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin yakıt tedarikinde bulunmadığı ve yakıtların araçlarına zarar verdiği, bu hususun müvekkili şirkete bildirildiği iddiasında bulunulduğu ancak müvekkili şirkete bu kapsamda yapılan bir başvuru bulunmadığını müvekkili şirketin dava konusu talep yönünden taraf sıfatının bulunmadığını davacı şirketin yakıt kaynaklı bir zararın mevcut olduğu düşünülse dahi, ilgili zararın sorumluluğu, yakıtı davacı şirketin aracına ikmal eden istasyona ait olduğu müvekkili şirket yalnızca üretici sıfatını taşıdığından istasyonlar ile arasındaki bayilik sözleşmesi uyarınca, yakıtı bayiye tedarik etmiş olmasıyla sorumluğunu tamamlamadığını ilgili zararın sorumluğun davacı şirketin aracına ikmal eden istasyona ait olduğu tazminat yükletilecek tarafın müvekkili şirket olmadığından davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; taraflar arasında imzalanan … … Müşteri Sözleşmesinden kaynaklı davalıdan tahsil edilen cezai şartın davacıya iadesi talebinden ibaret olduğu görüldü.
DELİLLER;
Taraflar arasında imzalanan … … Müşteri Sözleşmesi.
Faturalar.
Ticari Defterler.
Tanık Beyanları.
Bilirkişi Raporu.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 29/08/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
Dosya kapsamı içerisinde, davacının maliki olduğu araçlardan … cihazlarının davalının anlaşmalı servis noktalarında söküldüğü ve …’lerin teslim edildiğine dair herhangi belge ve doküman bulunmadığından, yukarıda listelenen 14 adet … cihazının davacı tarafından davalıya teslim edilmemiş olduğu,
Sözleşmede Kart olarak tanımlanan Elektronik Kartların teslimine dair herhangi bir bilgi ve cezai şart bilgisi taraflarca tanzim edilen sözleşmede bulunmadığından, plaka tanımlama sistemi ile kullanılan Kartlar için iade edilmesine gerek olmadığı ve davalı tarafından sistemlerine tanımlı plaka kaydının ve kart bilgilerinin iptali ile iptalinin mümkün olduğu,
Dosya kapsamında yer alan Merkezman Motorlu Araçlar tarafından davacı adına tanzim edilmiş olan 06.03.2021 tarih ve … Seri Numaralı fatura içeriğinde yer alan onarımların kaynağının yakıt ile olmadığı anlaşılmakta olup, ilgili onarımın yağlama ve soğutma sistemine bağlı arızalar sonucu oluşacağı;
Davacının maliki olduğu … plaka sayılı aracın onarımının, davalı tarafından sağlanan yakıttan kaynaklandığına dair illiyet bağı kurulamayacağı, arızanın haricen kullanılan malzeme ve sıvılar ile araca uygun olmayan bakım malzemelerinin kullanımı sonucunda da oluşacağı;
Sözleşmenin 8.maddesi çerçevesinde sözleşme cezasının talep edilebilmesi için sözleşmenin süresinden önce sona erdirilmiş olması gerektiği, davalının sözleşmeyi sona erdirdiğine dair TTK m.20/f.3 çerçevesinde açık irade beyanı bulunmadığı, söz konusu hükmün geçerlilik şekline ilişkin olduğu kabul edildiğinde, TTK m.20/f.3’te sayılan şekillerden biriyle açıklanan fesih beyanı olmadığından, 8.maddenin son fıkrası uyarınca sözleşme cezası talep edebilmek için gerekli şartların somut olayda gerçekleşmediği ; ancak
Hükmün ispat şekline ilişkin olduğu kabul edildiğinde davalının sözleşmenin feshedildiğine dair irade beyanı bulunduğuna ve davacının iddialarının ispat edilemediğine yani davalının haklı nedenle sözleşmeyi feshettiğine kanaat getirilmesi halinde, Sözleşmenin 8.maddesi uyarınca sözleşmenin süresinden önce davalı tarafından haklı nedenle sona erdirildiği ve bu sebeple sözleşme cezasının talep edilebilirlik şartlarının gerçekleştiği sonucuna varılabileceği,
Sözleşme cezasının talep edilebilirlik şartlarının gerçekleşmediği kabul edildiği takdirde; 14 adet … cihazı x 250 USD = 3.500 USD ve 630 USD KDV olmak üzere 4.130 USD iadesinin gerekeceği görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Davacı vekili dava dilekçesinde davalı tarafından sözleşme süresi içerisinde defalarca yakıt temininin sağlanamadığını, davalının sözleşmeyi feshettiği iddiasına gerekçe olarak yakıt kotasının doldurulmamasını göstermiş olması karşısında kotanın doldurulamamasının sebebinin davalının yakıt temini sağlayamaması olduğunu, davacı şirket araçlarında yakıt kaynaklı arızalar oluştuğunu, sözleşme imzalanırken 16 adet … cihazı konusunda anlaşılmış ise de davalı tarafından cezai şart fatura edildiği tarihte 14 adet … cihazının mevcudiyetlerinde bulunduğunu, cezai şart olarak 27 adet … cihazı üzerinden hesaplama yapıldığını, bu yanlış hesaplama üzerinden müvekkilinin … Bankası DBS hesabından 19.03.2021 tarihinde 27 adet … cihazının ceai şartı bedeli olarak 50.249,91 TL tahsil edildiğini beyan ederek bu bedelin iadesini talep etmiştir.
Davalı vekili ise, davacının yakıt temin edememesi ya da yakıttan kaynaklı arıza oluşması hususlarına ilişkin kendilerine bir başvuru bulunmadığını, davacının Şubat 2021 itibariyle yakıt alımını bıraktığı, bu durumun sözleşmenin 8. Maddesi uyarınca haklı nedenle fesih sebebi oluşturduğunu, cihaz listesinden davacının 27 adet … cihazı teslim aldığının görüleceğini beyan etmiştir.

Taraflar arasında 14/05/2020 tarihli … … Müşteri Sözleşmesi imzalandığı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Sözleşmenin konusu 3. Maddede “Müşterinin … …’a dahil olmasıyla …, müşteri araçlarına istasyonlardan akaryakıt ikmali gerçekleştirir ve müşterinin seçmiş olduğu hizmet paket ve/veya hizmet paketlerine bağlı olarak müşteriye çeşitli hizmetler sunar. Müşteri ise … … aracılığıyla istasyondan satın almış olduğu akaryakıt ile … … kullanım ve paket bedellerini …’ya öder” şeklinde açıklanmıştır.
Sözleşmenin fesih başlıklı 8. Maddesi “…, uygun gördüğü haller ile aşağıdaki akde aykırılık teşkil eden hallerden bir veya bir kaçının var olması halinde, kanundan ve sözleşmeden doğan diğer haklarına halel gelmeksizin, işbu sözleşmeyi tek taraflı olarak derhal feshedebilir. Akde aykırılık teşkil eden hallerde … müşteriyi akde aykırılığın ortadan kaldırılması için makul bir süre tanıma hakkını kullanabilir. Bu halde makul süre içerisinde akde aykırılığın ortadan kaldırılmaması durumunda … sözleşmeyi feshedebilir ve/veya sözleşmeyi feshetmeyerek ticari koşullarda değişiklik yapabilir:Müşterinin işbu sözleşme ile üstlendiği edimlere aykırı davranması,… …’ta kayıtlı bulunan araçların 1 (bir) ay süresince yakıt almaması……….., işbu sözleşmenin herhangi bir nedenle süresinden önce sona ermesi halinde, sona erme tarihi itibariyle kendisine ariyeten teslim edilmiş tüm …’ler başına 250 USD cezai şartı ve KDV’si karşılığı olarak talep ve tahsil hakkına sahiptir. Cezai şart tutarını …’ya derhal ödeyeceğini, ödemenin derhal yapılmaması halinde, müşterinin kredili hesabından ve/veya teminatların ayrıca bir ihtara gerek kalmaksızın derhal … tarafından tahsil/mahsup edileceğini kabul ve taahhüt eder” şeklinde düzenlenmiştir.
Mahkememizce davacının alacağının tespiti için bilirkişi raporu aldırılmış, dosya kapsamında mevcut raporlarla; Sözleşme cezasının talep edilebilirlik şartlarının gerçekleşmediği kabul edildiği takdirde; 14 adet … cihazı x 250 USD = 3.500 USD ve 630 USD KDV olmak üzere 4.130 USD iadesinin gerekeceği görüş ve kanaatine varıldığı tespit edilmiştir. Mahkememizce hizmetin ayıplı ifasına ve davacı nezdinde bulunan … cihaz sayısına ilişkin tespitlerin denetime ve hüküm kurmaya elverişli olduğu anlaşılmakla rapora bu yönde itibar edilmiş, yapılan hesaplamanın hüküm kurmaya elverişli olmadığı anlaşılmakla yargılamanın sürüncemede kalmaması adına hesaplama bizzat mahkememizce yapılmıştır.
Maddi tazminat talebi yönünden yapılan incelemede; davacı taraf, davalıdan sözleşme gereği satın aldığı yakıtlardan kaynaklı araçlarında meydana gelen zararın tazminini talep etmiş ise de bilirkişi raporunda “Davacının maliki olduğu … plaka sayılı aracın onarımının, davalı tarafından sağlanan yakıttan kaynaklandığına dair illiyet bağı kurulamayacağı, arızanın haricen kullanılan malzeme ve sıvılar ile araca uygun olmayan bakım malzemelerinin kullanımı sonucunda da oluşacağı” şeklinde tespitlerde bulunulmuş olup davacı tarafça davalıya bu hususta dava öncesi herhangi bir başvurunun da bulunmadığı göz önüne alındığında davacının aracında meydana gelen zarar ile yakıt temini arasında illiyet bağı bulunmadığından bu yönden davanın reddi gerekmiştir.
Tahsil edilen cezai şart bedelinin iadesi talebi yönünden yapılan incelemede; tarafların kabulünde olan sözleşmenin 8. Maddesi gereği … …’ta kayıtlı bulunan araçların 1 (bir) ay süresine yakıt almaması durumunda davalıya tek taraflı fesih hakkı tanınmış olup her ne kadar dosya içerisinde davalı tarafından davacıya gönderilmiş bir fesih ihtarı bulunmamakta ise de fesih açısından yazılı şekil şartı bulunmayıp feshin her şekilde yapılabileceği, yazılı olmasının ispat şartı olduğu, davacının dava dilekçesinde sözleşmenin davalı tarafından feshedildiğinin kabul edildiği, bununla birlikte feshin haksız olduğu beyan edildiğinden davalının sözleşmeyi feshettiği ve davacının fesihten haberdar olduğu mahkememizce kabul edilmiştir. Davacı her ne kadar sözleşme gereği yakıt kotasını dolduramamasının sebebinin davalı tarafından kendisine yakıt temin edilememesi olduğunu iddia etmiş ise de bu hususta davalıya herhangi bir bildirim ya da başvuruda bulunmadığı anlaşılmakla davalının taraflar arasındaki sözleşmenin 8. Maddesinin “… …’ta kayıtlı bulunan araçların 1 (bir) ay süresine yakıt almaması” şartına aykırılıktan sözleşmeyi haklı sebeple feshettiği ve cezai şartın talep edilebileceği kabul edilmiştir. Cezai şartın hesaplanması yönünde yapılan incelemede; bilirkişi raporunda “davacının maliki olduğu araçlardan … cihazlarının davalının anlaşmalı servis noktalarında söküldüğü ve …’lerin teslim edildiğine dair herhangi belge ve doküman bulunmadığından, yukarıda listelenen 14 adet … cihazının davacı tarafından davalıya teslim edilmemiş olduğu” şeklinde yapılan tespit mahkememizce hükme ve denetime elverişli bulunmuş, davalı tarafından davacıya gönderilen faturadan kaynaklı … cihazı başı 1.577,21 TL’den toplam 27 … cihazı için 42.584,67 + %18 KDV olmak üzere toplam 50.249,91 TL tahsil edilmiş ise de talep edebileceği cezai şartın 14 adet … cihazı için, sözleşme maddesi gereği cihaz başına 250 USD olmak üzere toplam 14 x 250 USD= 3.500,00 USD, fatura tarihinde Merkez Bankası Efektif Satış kurunun 7,36 TL olduğu mahkememizce UYAP sistemi üzerinden temin edilmekle, 3.500 x 7,36 = 25.760,00 TL olacağı, buna %18 KDV eklendiğinde davacının 30.396,8‬0 TL cezai şarttan sorumlu olduğu ancak davalı tarafından davacıdan toplam 50.249,91 TL tahsil edildiği anlaşılmakla fazla tahsil edilen 19.853,11‬ TL’nin ödeme tarihi olan 19.03.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE;
19.853,11‬ TL’nin ödeme tarihi olan 19.03.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 1.356,17TL ispi karar harcının, peşin alınan 875,23.TL harcın mahsubu ile geri kalan 480,94TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Kabul edilen miktar üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 9.200,00TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Reddedilen miktar üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 9,200,00TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan dava açılırken yatırılan toplan 943,03TL (59,30TL BHV, 8,50TL VSH, 875,23.TL peşin harç) harcın davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6- Davacı tarafından yargılama aşamasında yapılan toplam 3.148,10 TL (298,10 TL tebliğler ve posta, 2.850,00TL bilirkişi ücreti) yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre hesaplanan1.243,77TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine bakiye yargılama giderinin davacı üzerine bırakılmasına,
7–Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davadaki kabul ve red oranına göre; 798,49.TL’sının davacıdan, 521,51TL’sının davalıdan alınarak, HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip … Hakim …
E imzalıdır E imzalıdır