Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/291
KARAR NO:2022/498

DAVA:ALACAK
DAVA TARİHİ:18/04/2021
KARAR TARİHİ:13/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında 14.04.2017 tarihine Franchise sözleşmesinin imzalandığı,15. Maddeden oluşan sözleşmenin ekinde yer alan Franchise alan bayi Aday, Bilgilendirme tablosunun da taraflarca aynı gün imzalandığı, Franchise veren davalı şirket tarafından müvekkil şirkete her biri 500 USD olan 7 ayrı fatura düzenlendiğini, kesilen faturalara ilişkin açıklamaların “Franchise sözleşmesi 4.2 maddesine aykırı ürün bulundurma hükümlerine aykırılık nedeniyle cezai işlem Faturası” şeklinde olduğu, müvekkil şirketin söz konusu bedeli davalı şirkete ödedi ve yine, Sözleşmeye Ek” Franchise Alan Bayi Adayı Bilgilendirme Tablosu” nun Sözleşme hükümlerine aykırılık halinde sonuçlarını gösterir tablonun 4.2 “İşletmede Yer Alacak Marka ve İşletme” maddesine aykırılıkla alakalı cezai işlemlerin yapılabilmesi şartları “ Aykırılığın 3 iş günlük temerrüt ihtarına rağmen düzeltilmemesi halinde tespit edildiği her geçen gün 500,00 USD cezai şart ödemesi ve temerrüt halinde sözleşmenin feshi” olarak belirtildiği, müvekkili şirketçe sözleşme hükümlerine aykırı herhangi bir davranışta bulunulmadığı, davalı şirketçe sözleşmeye aykırılık tespit edilerek buna ilişkin müvekkile bir bildirimde bulunulmadığı gibi, bildirim sonrasında 3 günlük süre tanınarak iddia olunan aykırılığın düzeltilmesinin de talep edilmediği ayrıca, düzenlenen faturaların da sözleşme ile hüküm altına alındığı şekil ve usulde kesilmediği, haksız ve usüle aykırı olarak cezai işlem bedeli adı altında tahsil edilen 3.500. USD” nin 3095 sk. 4/a maddesi gereğince dava tarihinden fiili ödeme tarihine kadar devlet bankalarının o para birimi ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TCMB kurlarına göre rayiç üzerinden davalıdan alınarak davacıya verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki davanın 18.04.2021 tarihinde açıldığı, dava dilekçesinin vekil sıfatı ile taraflarına tebliğinin gerektiği halde müvekkile e-tebligat yolu ile yapıldığı, tebligatın usulsüz olduğu, 18.02.2002 tarihi olarak düzeltilmesi gerektiğini, huzurdaki davada dava şartı olan Arabuluculuk zorunlu görüşmesine müvekkil şirketi temsilen katılım sağladıklarını, ancak davanın davalı asile tebliği ile savunma haklarının haksız ve hukuka aykırı olarak kısıtlandığı, müvekkil şirketin Türkiye’nin yedi bölgesinde yetmişin üzerinde bayisinin bulunduğu, Franchise zinciri sahibi ve tanınan bir marka olduğunu, davacı tarafın müvekkil ile aralarında imzalanan Franchise Sözleşmesine aykırı davrandığını, bu nedenle de sözleşme kapsamında davacı şirkete cezai şart faturasının düzenlendiği, sözleşme hükümlerinin incelendiğinde,müvekkilin sözleşme hükümlerine aykırı işlem yapmadığı, davalının Franchise sözleşmesine aykırı ürün bulundurduğunu, Franchise sözleşmesine uygun olarak sunum standardına uyulmadığı, işletme kılavuzundaki eklerin manuel olarak tutulduğu, ciro artırıcı performans eksikliği gözlemlendiği, davacı şirketin anılan davranışları ile Franchise sözleşmesine aykırılığının yanında müvekkil şirketin marka hakkına zarar verdiğini, aykırılıklara dair davacı şirketin bilgilendirilmesi amacıyla bir denetim formu düzenlenmiş olup, bu formun davacı şirkete kaşe ve İmza ettirildiğini, Neticeten, Franchise sözleşmesine aykırı davranan davacı şirketin haberdar edildiği, cezai şart gereği faturaların düzenlendiğini ve davacı tarafın bu fatura bedellerini ödediğini, her ne kadar davacı tarafın, sözleşme hükümlerine aykırı davranmadığı, sözleşmeye aykırılık tespit edilerek bildirimde bulunulmadığı iddiası bulunmakta ise de, ekte yer alan fotoğrafların sözleşmeye aykırılığın delilinin olduğu, denetim raporunun da davacı tarafından imza edildiği, davanın usulden reddine, mahkeme aksi kanaatte ise, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın esastan reddine, delil listesinin kabulüne, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Franchise sözleşmesinden kaynaklı cezai şart bedelinin iadesi davasıdır.
Mahkememizce tüm deliller toplanmış, gerekli inceleme ve araştırmalar yapılmış, trafik kayıtları, hasar dosyası ve sigorta poliçesi celp edilmiştir.
Mahkememizce 28/02/2022 tarihli ara karar ile iddia ve savunma hudutları doğrultusunda, dosya içeriği delil ve belgeler ile tarafların uyuşmazlık konusu dönem ticari defter ve kayıtları ile dayanağı belgeler üzerinde taraf iddialarının yerindeliği, davacının alacağının varlığı ve miktarının belirlenmesi bakımından tüm dosya kapsasmında bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiştir.
22/04/2022 tarihli bilirkişi raporunda; iddia ve savunma hudutları çerçevesinde inceleme gerçekleştirilmesi kararı doğrultusunda dava dosyasında mevcut olan deliller, davalı tarafın incelenen Ticari Defter ve belgeleri, Mübrez tüm evraklar üzerinde yapılan sınırlı incelemeler ve değerlendirmelerin sonucunda; taraflar arasındaki uyuşmazlık konusunun; Davacı ile davalı arasındaki ticari ilişki dolayısıyla, anılan Franchise sözleşmesi kapsamında davalı tarafından kesilen cezai şart faturaların usulüne ( sözleşmeye) uygun olup olmadığı, davacı tarafından bedeli ödenen iş bu faturaların bedellerinin iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı noktalarından ibaret olduğu, huzurdaki davanın18.04.2021 tarihinde ikame edildiği, Davalı tarafın 2020 hesap yılı Ticari defter, kayıt ve belgelerini yerinde incelemeye sunduğu, Dava konusu ödeme ve faturaların davalı defter ve belgelerinde kayıtlı olduğu, davalının defterlerinin berat, mali mühür ve noter onaylarının süresinde alındığı, Davacı tarafın cari hesap borcunu davalıya ödeyerek borç/ alacak bakiyesini sıfırladığı, Davalı tarafın Bs formlarını süresinde Vergi Dairesine beyan etiği, 2020 Yılı Ocak ayı BS Beyannamesinde davalı taraf adına 4. Adet belge ile 16.742,00 TL ve 2020 yılı 8. Ayda davalı adına 9 adet belge ile 32.918,00 TI beyan ettiği, faturalarının usulüne uygun, bedeli tahsil edilmemiş açık düzenlendiği, Davacı tarafın ticari ikametgâh adresinin Karadeniz … ilçesinde olduğundan, davacı taraf defter ve belgeleri üzerinde heyetçe herhangi bir inceleme yapılmasının mümkün olmadığı, Davalı franchise alannın davacı franhise verenle 14.04.2017 tarihinde franchise sözleşmesi imzaladığı, sözleşme ile ilgili bazı eklerin bulunduğu sözleşmede yer aldığı ancak bu eklerden … Kahvesi İşlelme Kılavuzu, … Kahvesi Bayi Denetim Kılavuzu, … Kahvesi Mimari Proje ve Teknik Şartname gibi eklerin tarafların dava dosyasına ibra ettikleri sözleşme ekinde bulunmadığı bunun yerine ibra edilen ekler kısmında maddeler halinde sözleşme şartlarının uygulanmasına ilişkin hükümlerle ilişkin ayrıntılı açıklama ve sözleşmeye aykırılık halinde uygulanacak cezai şarta ilişkin müeyyidelerin de yer aldığı, davalı franchise verenin davacı franchise alan tarafın işyerinde denetleme gerçekleştirdiği denetim sonucunda düzenlenen raporun birinci sayfasında davacı şirketin kaşe ve yetkili temsilcisi ve denetlemeyi gerçekleştiren şahsın isim ve adreslerinin yazılı olduğu, ancak raporun ikinci sayfasında davacı şirketin kaşesi ve davacı şirket temsilcisinin isim ve soyadının bulunduğu ancak davacı şirket temsilcisi İdris Bozkurt’un imzasının mevcut olmadığı, Davalı şirketin davacı işyeri nezdinde gerçekleştirdiği denetim sonucunda düzenlediği raporda yer alan sözleşmeye aykırı hareketlerin tamamını sözleşmenin 4.2. maddesinde yer alan işletmede yer alacak marka ve işaretleme kapsamında değerlendirerek cezai şarta ilişkin faturalar kestiği, her ne kadar sözleşmenin 4.2 maddesinde yer alan sözleşmeye aykırı davranışlara yönelik cezai şartın davacı franchise alandan alınması için ilgili maddede sözleşmeye aykırılığın giderilmesi için bir ihbarda bulunma ve üç günlük önel verilmesi yönünde bir hüküm bulunmamasına rağmen sözleşme ekinde yer alan davacı tarafın kaşe ve yetkili temsilcisinin imzasını içeren bilgilendirme formunda davacı franchise alana üç iş gününde aykırılık veya eksikliğin giderilmesi yönünde ihbarda bulunması yönünde bir yükümlülük getirildiği, bu çerçevede sözleşme hükümleri arasında bir aykırılık bulunduğu, bu aykırılık durumunun davalı lehine yorumlanması halinde davalı tarafın denetleme sonucunda düzenlenen raporda yer alan sözleşmeye aykırı davranışların giderilmesi hususunda davacı #ranchise alana üç günlük mehil tanımasının ispatının davacı tarafa düştüğü, davalı tarafın bu yükümlülüğünü yerine getirdiği konusunda dosya içinde yazılı bir delilin bulunmadığı bu çerçevede davalı tarafın davacı nezdinde uyguladığı cezai şartın yerinde bulunmadığı, davacı tarafın davalı tarafa faturalar mukabili daha önce ödediği cezai şarta ilişkin tutarları faiziyle birlikte geri talep edebileceği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Tüm bu açıklamalar ışığında somut uyuşmazlığın; Franchise sözleşmesi kapsamında davalı tarafından kesilen cezai şart faturaların usulüne, sözleşmeye uygun olup olmadığı, davacı tarafından bedeli ödenen iş bu faturaların bedellerinin iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı noktalarından ibaret olduğu, taraflar arasında 14/04/2017 tarihli Franchise sözleşmesi imzalandığı ve sözleşmenin 3.2. Ve devamındaki yükümlülüklerin ihlali halinde cezai şarta hükmedileceği hususunun düzenlendiği, yine 14/04/2017 tarihli taraflar arasında düzenlenen ve bilgilendirme tablosu adı altında düzenlenen metinde aykırılıkların 3 iş günlük ihtara rağmen düzeltilmemesi halinde her geçen gün için 500 USD cezai şart ödenmesi hususunun düzenlendiği, her iki sözleşme ve eklerinde tarafların kaşe ve imzalarının yer aldığı ve bu hususta taraflar arasında itilafın bulunmadığı anlaşılmaktadır. Davalı yanca sözleşmeye aykırılık nedeniyle 4.2. Maddesi gereği cezai şart faturasının düzenlendiği ve aykırılık iddiasına ilişkin 11/08/2020 tarihli denetim formu düzenlendiği, Franchise sözleşmesi ile bilgilendirme tablosu adı altında düzenlenen sözleşme hükümleri arasında sözleşmeye aykırılık halinde önel verilmesi hususunda çelişki bulunduğu ve aynı tarihte imzalanan metinler arasında bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği, aksi düşünce hakkaniyete uygun olmayacağı ve davalı tarafın bu yükümlülüğünü yerine getirdiği konusunda dosya içinde yazılı bir delilin bulunmadığı bu çerçevede davalı tarafın davacı nezdinde uyguladığı cezai şartın yerinde bulunmadığı anlaşılmakla; davanın kabulü ile; 3.500,00-USD’nin 3095 sayılı kanun 4/a maddesi gereğince dava tarihinden fiili ödeme tarihine kadar devlet bankalarının o para birimi ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TCMB kurlarına göre rayiç üzerinden davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE;
3.500,00-USD’nin 3095 sayılı kanun 4/a maddesi gereğince dava tarihinden fiili ödeme tarihine kadar devlet bankalarının o para birimi ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TCMB kurlarına göre rayiç üzerinden davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan ‭1.912,68‬-TL nispi karar harcından peşin alınan 478,17-TL harcın mahsubu ile bakiye ‭1.434,51‬-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan toplam ‭2.457,97‬-TL’nin ( 59,30-TL BVH, 8,50-TL VH, 478,17-TL Peşin Harç, 112,00-TL Tebliğ ve Posta, 1.800,00-TL ) yargılama giderinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Arabuluculuk görüşmelerinde arabulucu olarak atanan Bahar Varol Tüfekçioğlu’na 1.320,00-TL ödeme yapılmasına karar verildiği, ödemenin suçüstü ödeneğinden ödendiği anlaşıldığından 1.320,00-TL arabuluculuk ücreti’nin 6325 sayılı hukuk uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu madde 18/A-13’a göre davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/09/2022

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır