Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/119
KARAR NO :2022/877

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:12/02/2021
KARAR TARİHİ:28/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Davacı şirket ile davalılardan … Madencilik Sanayi İç ve Dış Ticaret A.Ş. arasında dilekçede belirtilen özelliklerdeki mermer malzemesinin belirlenen süre içerisinde tedariki ile davacıya teslimi hususunda 17.09.2020 tarihinde sözleşme imzalandığını, işbu sözleşmenin 3. Maddesine göre; ürünler davacıya, davalıya ait atölyede teslim edileceğini,malzemelerin teslimine sözleşmenin imzalanmasından 15 gün içerisinde başlanacak ve en geç 70 gün içerisinde tüm sevkiyatın tamamlanacağını, bunun karşılığında davacı tarafından davalıya sözleşmede belirtildiği üzere sözleşmenin onaylanmasına müteakip 20.000-TL havale edilecek ve 02/01/2021 tarihli 199.701,97 -TL tutarlı müşteri çeki teslim edileceğini, akabinde 21.09.2020 tarihinde davalıya 20.000-TL ödenmiş ve ayrıca 02.01.2021 tarihli 199.701,00-TL bedelli … YAPI ANONİM ŞİRKETİ keşideli … … İstanbul Ticari Şubesi’ne ait … seri numaralı çek teslim edildiğini, işbu sözleşmenin imzalanmasından itibaren 1 aydan uzun süre geçmiş olmasına rağmen kısmen dahi malzeme tedariki yapılmamış olup malzemenin temin edilemeyeceği davacı şirkete bildirildiğini, ayrıca davalı tarafından 22.09.2020 tarihli davacı bilgisi haricinde tanzim edilmiş ve davacıya iletilmemiş GIB … seri numaralı 207.680,00-TL tutarlı davacı şirket yetkilisine 21 Ekimde whatsapp programı vasıtası ile iletildiğini, davalının sözleşme konusu malzemeyi tedarik edemeyeceğini ancak bunun yerine granit malzemesi tedarik edebileceğini bildirmesi üzerine bu defa taraflar arasında ekli 09.11.2020 tarihli granit temin sözleşmesi imzalandığını, davalının 40 gün geçmiş olmasına rağmen bu sözleşme şartlarını da yerine getirmemesi üzerine sözleşmenin feshi ile ödenen bedelin ve teslim edilen çekin iadesi gündeme geldiğinde davalı çeki … A.Ş.’ne vererek kırdırdığını, çekin uhdesinde bulunmadığını beyan ettiğini, bunun üzerine Factoring şirketi ile iletişim kurulduğunu, söz konusu çekin ellerinde bulunup bulunmadıği bulunuyor ise yasal yükümlülük gereği taraflarına ibrazı gereken teyit edilmiş bir faturanın alınıp alınmadığı sorulduğunu, şirket tarafından gönderilmesi talep edilen mail 21.12.2020 tarihinde bildirilen adrese gönderilmiş olmasına rağmen herhangi bir cevap alınamadığını, davacı davaya konu çekin keşidecisi değil ilk cirantası olmakla İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilen tedbir kararı neticesinde çek bedeli ibrazla banka tarafından hamile ödenmediğini, çek keşidecisi ise davacı çek bedelini ödemek için haklı olarak çekin kendisine teslimini talep etmekte olduğunu, bedelsiz bulunan 02.01.2021 tarihli 199.701,00-TL bedelli … YAPI ANONİM ŞİRKETİ keşideli … … İstanbul Ticari Şubesi’ne ait … seri numaralı çek hakkında davacının davalılara borçlu bulunmadığının tespitini, çekin hamili bulunun davalıdan istirdatını, mahkeme masraf ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;
Davalı şirket faktoring işlemini yaparken sadece alacağın faturaya dayalı olup olmadığını, devir ve temlik aldığı çekin ciro silsilesinin muntazam olarak birbirini takip edip etmediğini incelemekle yükümlüdür ve bu yükümlülüğünü yerine getirdiğini ve İşbu davaya konu … … İstanbul Ticari Şubesine ait olan, keşide yeri İstanbul, keşide tarihi 02.01.2021 olan 199.701,97-TL bedelli ve … numaralı çek, faktoring müşterisi … Madencilik San. İç. Ve Dış. Tic. A.Ş. ile 25.12.2019 tarihinde imzaladığı Faktoring Sözleşmesi, 22.09.2020 tarihli Alacak Bildirim Formu Ödeme Araçları Tevdii Bordrosu ve … numaralı faturaya dayanılarak davalı şirket tarafından devir ve temlik aldığını, davalı şirket davaya konu çeki uyması gereken tüm yasal mevzuata uygun olarak devir ve temlik almış olup çekin meşru hamili olduğunu, davacı da dilekçesinin 1. Sahifesinde 1.bentde davalı Şirketin faktöring müşterisi olan diğer davalı … MADENCİLİK İÇ VE DIŞ TİC. A.Ş ile 17.9.2020 tarihli anlaşma yapıldığı ve adı geçen şirkete 21.09.2020 tarihinde 20.000.-TL bedelli nakit ödeme yapıldığı ve ek olarak da bahse konu sözleşmedeki borcuna mahsuben 02.01.2021 Tarihli, 199.701,97-TL bedelli çekin 21.09.2020 tarihinde teslim edildiği ve yine dilekçesinin 3. bendinde de diğer davalının 17.9.2020 tarihli sözleşmeye dayalı mermer teslimi edimini yerine getirmemesi üzerine diğer davalı ile 9. 11.2020 tarihli ikinci bir anlaşma ile bu defa granit teslimi hakkında konusunda anlaşma yapıldığını ve birinci sözleşmeye dayalı olarak ödenen 20.000.-TL para ile ve teslim olunan çekin bu anlaşma ile de ilişkilendirildiğini beyanla diğer davalı ile arasında anlaşma olduğunu ve dava konusu çeki bu anlaşmalara dayalı olarak diğer davalıya verdiğini ve diğer davalının da kendisine fatura gönderdiğini ikrar ettiğini, 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2 maddesine uygun hareket eden ve Yargıtay kararları ile TK 792 ve 687’nin açık metni gereğince davalı şirketin tamamen iyi niyetli olarak dava konusu çeke sahip olduğunu, bu durumun aksinin, yani davalı şirketin kötü niyetle ve bilerek davacının zararına sebebiyet vermek amacıyla çeki iktisap ettiğinin davacı tarafından kanıtlanması gerektiğini ve fakat davacı tarafından bunun kanıtlanamadığını, sebepleriyle davanın reddini, tüm yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yüklenmesini talep etmiştir.
DELİLLER;
… Asliye Ticaret Mahkemesine müzekkere yazılarak … D.İş sayılı dosyası celp edilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 09/11/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
Dava konusunun, davacının 02.01.2021 tarihli 199.701,00TL bedelli … Yapı Anonim Şirketi keşideli … … İstanbul Ticari Şubesi’ne ait … seri numaralı çek hakkında davacının davalılara borçlu bulunmadığının tespitine, çekin hamili bulunan davalıdan istirdatına karar verilmesi noktasında toplandığını, davacı firmanın incelmeye sunulan 2020 yılında E-defter mükellefi olduğu görülmüş olduğunu, defter beratlarının usulüne uygun ve süresinde verildiği görüldüğünü, davacı yanın incelenen ticari defterlerinde, davalı yan tarafından davacı adına düzenlenen 22.09.2020 tarihli GIB … numaralı “…” açıklamalı 207.680,00TL tutarlı faturanın davacı kayıtlarında mevcut olmadığını, davacı yan cari hesap olarak davalı yandan 31.12.2020 tarihli itibariyle 198.543,46TL cari hesap bakiye alacaklı olduğunu, bu alacağınıda 159 no lu verilen sipariş avansları hesabına aktarıldığını, davalı … Madencilik San. İç ve Dış Tic. A.Ş 03/09/2021 günü saat 14:00’da yapılan incelemeye gelmediğini, ticari defter ve belge ibraz etmediğini, davalı yan tarafından davacı adına düzenlenen 22/09/2020 tarihli GIB … numaralı “…” açıklamalı 207.680,00TL tutarlı faturanın davacı kayıtlarında yer almadığını, dosya içeriğinde davala … Madencilik San. İç ve Dış Tic. A.Ş’nin fatura ve sözleşme konusu işleri süresinde ve sözleşme şartlarına uygun teslim ettiğine dair bir belge ve veri mevcut olmadığını, diğer yandan davalı …Ş’nin davaya konu … … İstanbul Ticari Şubesine ait olan, keşide yeri İstanbul, keşide tarihi 02.01.2021 olan 1991.701,97 TL bedelli ve … numaralı çeki yasal mevzuata uygun olarak devir ve temlik almış olup çekin meşru hamili olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince ek bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 13/06/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle;
Davalı … şirketinin dava konusu çeki, usulüne uygun faktoring işlemleri
sonucunda elde ettiği ve iktisabında kötüniyetli sayılamayacağı, bildirilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava, çekin istirdatı ve dava konusu çekten dolayı borçlu olmadığının tespitinden ilişkindir.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2. maddesi gereğince faktoring şirketleri ancak sahih ve fatura ile tevsik olunan mal veya hizmet satışına dayalı olan alacakları devralabilecekleri, bir başka söyleyişle, anılan hükümler gereğince, faktoring işlemi bakımından mal veya hizmet satışının sadece fatura ile tevsik olunması yeterli olmayıp faktoring şirketince faturaya konu mal veya hizmet satışının fiktif nitelikte olup olmadığı, işlem taraflarının ve faturanın güvenilirliği, ilgililerin mali durumları konularında araştırma ve istihbarat çalışması yapılması gerektiği, ayrıca temlik alınan alacağı temsil eden kambiyo senedinin fatura tutarı ile uyumlu olup olmadığına bakılarak açık uyumsuzluk halinde işlem yapılmaktan kaçınılması, senedi düzenleyen ve sair ilgililer açısından da borcun varlığı bakımından teyit işlemleri yapıldıktan sonra ve ancak tüm bu araştırma ve soruşturma sonucunda olumlu bir sonuca varılması halinde faktoring işlemi yapılmasının öngörüldüğü, Faktoring şirketlerinin imtiyazlı kuruluşlar olduğu da gözetildiğinde, yukarda belirtilen usul-esaslar çerçevesinde bir inceleme-araştırma yapılmaksızın faktoring işlemi yapılması halinde, mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle hasıl olacak sonuçlar bakımından ağır kusurlu kabul edilmeleri gerektiği (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/1945 E. 2021/1627K. ve 23/02/2021 tarih sayılı kararı) anlaşılmakla;
Somut olay değerlendirildiğinde her nekadar dava konusu çek davalı … Madencilik…AŞ. Tarafından tanzim edilen fatura ile tevsik edilmiş ise de dosyada mevcut davacı ile davalı … Şirketi arasında akdedilen sözleşme içeriğine göre dava konusu çekin sözleşmeye konu malların teslimine ilişkin olmak üzere avans olarak verildiği anılan sözleşmedeki imzanın davalı şirket tarafından açıkça inkar edilmediği, sözleşmeye göre dava konusu çekin davacı tarafından avans olarak verildiği mahkememizce kabul edildiğinden davalıların sözleşmeye konu malların davacıya teslim edildiğine ilişkin ispat yükünün davalılarda olduğu davalılar tarafından bu hususta dosyaya bir belge sunulmadığı gibi temlik eden davalı … şirketince mehkememize verilen kesin süreye rağmen ticari defterlerin bilirkişi incelemesine sunulmadığı , ticari defterlerini sunmaktan kaçındığı mahkememizce kabul edilmiş; yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Davacının davasının KABULÜNE;
1-Dava konusu 02/01/2021 tarihli 199.701,97 TL bedelli, … seri numaralı … … İstanbul Ticari Şubesine ait çekin davalılardan istirdatına,
2-Dava konusu 02/01/2021 tarihli 199.701,97 TL bedelli, … seri numaralı … … İstanbul Ticari Şubesine ait çekten dolayı davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 13.641,58 TL nispi karar harcının peşin alınan3.410,40 TL harçtan mahsubu ile geri kalan 10.231,18 TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 30.955,15-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan dava açılırken yapılan toplam 3.478,20 TL( 59,30 TL BVH, 8,50 TL VSH, 3.410,40 TL peşin harç) harcın davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yargılama aşamasında yapılan toplam 2.149,50 TL (349,50 TL tebliğler ve posta, 1.800,00 TL bilirkişi ücreti) yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1.360,00 TL’nin davalıdan alınarak, HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/12/2022

Katip …
E-İmzalıdır

Hakim …
E-İmzalıdır