Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/773 Esas
KARAR NO:2023/398

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:31/12/2020
KARAR TARİHİ:31/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı … Trade Dış Tic. Ltd. Şti. ile 22.12.2016 tarihli bayilik sözleşmesi imzaladığını, bu sözleşmeye göre Davalı … şirketine ait 19 litrelik polikarbonat damacana suları ile 15 litrelik cam şişe damacana su satışı yapacağını kararlaştırdıklarını; sözleşmenin 22.12.2016 – 22.12.2019 tarihleri arasında yürürlükte kalacağını, sözleşmede yer alan maddeye göre sözleşme bitim tarihinden 3 ay önce fesih bildirimde bulunulmaması halinde sözleşmenin 1 yıl süreyle yenilenmiş sayılacağını ve bunun her sene devam edeceğini; Davalı … şirketinin ise 22.12.2019 tarihinden 3 ay önce kendisine herhangi bir fesih bildiriminde bulunmadığını, sözleşme devam ettiği sırada tarafına hiçbir yazılı veya sözlü bildirim yapılmadan ve bilgi verilmeden, kendi işyeriyle aynı bölgede ve bir arka sokağında başka birine, Davalı … şirketi tarafından bayilik verdiğini aynı zamanda Davalı … şirketinin kendisine halen su vermeye devam ettiğini, bu durumu İstanbul dağıtım merkezine haber verdiğini, İstanbul dağıtım merkezinin bu durumdan haberdar olmadığını; bölge sorumlusu, genel müdür ve her türlü yetkiliye ulaşmaya çalıştığını, yaptığı görüşmeler neticesinde kendisine 06.02.2020 tarihinde sözleşmeye ek protokol başlıklı yazı gönderdiklerini; bu protokolde kendisinin imzasının olduğunu ancak kendisine verilen sözleşme örneğinde ek protokolün olmadığını, kendisinin bu ek protokolden haberinin olmadığını, davalı … Şirketinin kendisine bu ek protokolü açıklama yapmaksızın art niyetli olarak, sayfaların arasına yerleştirdiklerini, kendisinin farkında olmadan buna da imza attığını; sözleşme devam ederken kendisine herhangi bir yazılı veya sözlü bildirim yapılmaksızın bir başka kişiye kendi bölgesinde bayilik verildiğini, bu kişiye bayilik verildiği halde kendisine de su verilmeye devam ettiğini, yapılan bu usulsüzlükler neticesinde 29.01.2020 tarihinde …. Noterliği … Yevmiye No’lu ihtarnameyi gönderdiğini ve bu ihtarnamede uğradığı zararın tazminini istediğini, ancak kendisine herhangi bir dönüş yapılmadığını ve ihtarname gönderilmediğini; 22.12.2016 tarihli bayilik sözleşmesinde belirlenen ve kendi üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirdiğini, bu işi yaptığı ve sözleşme devam ettiği için birçok harcama yaptığını, davalı … şirketinin kendisine su temini yapmayınca tüm damacanalarını değiştirdiğini, bu nedenle müşteri kaybı yaşadığını ve yaptığı tüm tanıtımlar sonucunda elde ettiği müşteri portföyünü kaybettiğini ve ciddi derecede maddi zarara uğradığını; davalı … şirketinin sözleşmeyi haksız bir şekilde feshettiğini; bu nedenlerle davanın kabulüne, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik istihkak alacağının doğduğu tarihten itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte 14.400,00 TL istihkak alacağına, sözleşmenin feshinden itibaren işleyecek olan reeskont faizi ile birlikte toplam 28.000,00 TL yoksun kalınan kar tazminatına, sözleşme tarihinde teminat olarak alınan senedin hükümsüz sayılmasını ve kendisine geri verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin Davalı … şirketine yükletilmesine karar verilmesini iddia ve talep etmiştir.
Dava dilekçesi ve duruşma günü davalı tarafa usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup süresi içerisinde cevap dilekçesi sunulmamıştır.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; Taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin haksız nedenle feshedildiği iddiasıyla istihkak alacağı, yoksun kalınan kar kaybı ve teminat olarak verilen senedin hükümsüzlüğünün tespiti isteminden ibaret olduğu görüldü.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 14/12/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; ” Taraflar arasındaki sözleşmenin bayilik sözleşmesi olduğu, Sözleşme süresinin bitiminden en geç üç ay içinde yazılı bildirimde bulunulması şartı gerçekleşmemiş olduğundan sözleşmenin bir yıl süre ile yani 22.12.2020 tarihine kadar uzamış olduğu, Dosyada mevcut bilgi, belge ve deliller kapsamında bir zarar hesaplaması yapmak mümkün olmayıp, belirtilen bilgi ve belgeler tamamlandıktan sonra dosyanın tarafımıza tekrar tevdii halinde bir hesaplama yapılabileceği, Davacı ticari defter ve belgelerinin incelenmesi maksadıyla davacı ve vekili ile iletişime geçilmeye çalışılmış fakat kendilerine ulaşılamadığı” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince ek bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 14/01/2023 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; “Taraflar arasındaki sözleşmenin bayilik sözleşmesi olduğu, Sözleşme süresinin bitiminden en geç üç ay içinde yazılı bildirimde bulunulması şartı gerçekleşmemiş olduğundan sözleşmenin bir yıl süre ile yani 22.12.2020 tarihine kadar uzamış olduğu, Davacı tarafça sunulmuş olan ve yukarıda listelenen sipariş fişlerinin düzenleyeni … Ve Su Paz. San. Tic. Ltd. Şti. olup, anılan firmanın bu davada taraf sıfatı olmadığı, davalı şirket ve bu dava ile bir ilgisi kurulamadığı, Buna rağmen listelenen sipariş fişlerinin davalıdan sadır olduğu varsayılması halinde, davalı tarafından davacıya verilen yıllık ortalama sipariş tutarının 24.613,75 TL olduğu, ancak kâr kaybının hesaplanabilmesi için davalının bu ürünleri bireysel tüketiciye hangi birim fiyattan sattığı ve yıllık satış adedinin ne olduğu tespit edilmesi gerektiği, fakat yukarıda açıklandığı üzere dosyada mevcut bilgi, belge ve deliller kapsamında bir zarar hesaplaması yapmanın mümkün olamayacağı, Taraflar ticari defterlerini sunmamış olduğundan; defterler üzerinde herhangi bir inceleme yapılamadığı, dolayısıyla davalı tarafça aralarındaki ticari ilişki kapsamında hangi üründen kaç adet ve hangi birim fiyat ile alındığı ve bireysel tüketiciye kaç adet hangi birim fiyattan satıldığının tespitinin mümkün olmadığı, Bu kapsamda, dosya içerisinde davacı tarafın kar kaybı iddiasının ve miktarının ispatına yarar herhangi bir belge bulunmadığı, Davacının sunmuş olduğu, 29.02.2020 tarihli KDV dahil 4720 TL bedelli, … numaralı, … tarafından … … adına düzenlenmiş bir adet irsaliyeli fatura içeriği davacının normal ticari faaliyetine dahil olup, fatura bedelinin davalıya yansıtılıp yansıtılamayacağının sayın Mahkemenizin takdirinde olduğu” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava; Taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin haksız nedenle feshedildiği iddiasıyla istihkak alacağı, yoksun kalınan kar kaybı ve teminat olarak verilen senedin hükümsüzlüğünün tespiti isteminden ibaret olan alacak davasıdır.
Taraflar arasında 22/12/2016 tarihli bayilik sözleşmesi olduğu, davacı tarafça dava dilekçesi ekinde sunulan bayilik sözleşmesinden anlaşılmıştır. Sözleşmenin konusu bayilik veren davalı, satış ve pazarlamasını yaptığı doğal kaynak suyunun, davacı bayi tarafından depolama, pazarlama ve tüketicilere satışıdır. Sözleşmenin bitiminden 3 ay önce sözleşmenin yenilenmeyeceği bildirilmedikçe sözleşmenin bir yıl için yenilenmiş sayılacağı kararlaştırılmıştır. Sözleşmede bayilik veren davalının sözleşmeyi tek taraflı feshetme yetkisi olduğu kararlaştırılmış olup davacı bayi tarafından sözleşmenin feshine ilişkin herhangi bir hüküm kararlaştırılmamıştır.
Davacı, …. Noterliğinin 29/01/2020 tarihli, 1045 yevmiye sayılı ihtarnamesi ile 13/01/2020 tarihinden sonra kendisine su servisi yapılmadığını, bayiliğin başkasına devredildiğini, bu sebeple aylık ortalama 320 damacana ve 80 cam damacana satışından doğan 24.000,00 TL, bayiliğini değiştirmek zorunda kalması sebebiyle 250 boş damacana ve 50 cam damacana depozito bedeli olan 4.000,00 TL, su markasının değişmesi sebebiyle kaybettiği müşteriler dolayısıyla 11.400,00 TL olmak üzere toplam 39.400,00 TL’nin 5 iş günü içerisinde hesabına yatırılmasını davalıya ihtar etmiştir.
Dosya kapsamında sözleşmenin feshedildiğine dair bilgi ve belge bulunmamaktadır.
Davacının ticari defterlerinin incelenmesi ve sunulan faturalardan davacının zararının tespit edilmesi amacıyla dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, 14/12/2022 tarihli bilirkişi raporunda, davacının ticari defter ve belgelerinin incelenmesi maksadıyla davacı ve vekili ile iletişime geçilmeye çalışılmasına rağmen ulaşılamadığı, dosyada bayilik ilişkisi kapsamında yıllık bazda hangi üründen ne kadar satıldığına, bu ürünlerin davalıdan davacıya geliş birim fiyatına, her bir ürün başına kar marjının ne kadar olduğuna dair açıklama, bilgi ve belgenin mevcut olmadığı, sipariş sisteminin ne şekilde işlediği, siparişlerin ne şekilde girildiği ve bu siparişlere karşılık yazılı sipariş teyidinin olup olmadığı anlaşılamadığından 22/01/2020 tarihinden itibaren su temini sağlanıp sağlanmadığının tespitinin de yapılamadığı belirtilmiştir.
Mahkememizin 28/12/2022 tarihli ara kararı ile kasaya kayıtlı makbuzlar değerlendirilmek suretiyle ek rapor tanzimi bilirkişi heyetinden istenilmiş, bilirkişi heyeti 17/01/2023 tarihli ek raporunda; davacı tarafça dosyaya sunulan sipariş fişlerinin düzenleyeninin dava dışı … ve Su Paz. San. Tic. Ltd. Şti şirketi olduğu, şirketin davalı şirketle ilgisinin kurulamadığı, ticari defterler sunulmadığından defterler üzerinde inceleme yapılamadığı ve hangi üründen kaç adet ve hangi birim fiyat ile alındığı, bireysel tüketiciye kaç adet hangi birim fiyattan satıldığının tespitinin mümkün olmadığı, kar kaybı iddiasının ve miktarının ispatına yarar herhangi bir belge bulunmadığı, davacının sunduğu 29/02/2020 tarihli 4.720,00 TL bedelli … tarafından … … adına düzenlenmiş irsaliyeli faturanın, davacının normal ticari faaliyetine dahil olduğu hususlarını tespit etmiştir.
Mahkememizce 08/03/2023 tarihli celsede davacı vekiline ticari defterleri sunması hususu ihtar edilmiş, davacı tarafça ticari defterler sunulmamıştır.
6098 Sayılı TBK’nın 50/1 maddesi uyarınca, zarar gören zararını ve zarar görenin kusurunu ispat yükü altında olup, aynı maddenin ikinci fıkrası uyarınca zararın miktarının tam olarak ispat edilememesi halinde, hakimin zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirleyeceği hususu düzenlenmiştir. Değinilen madde kapsamında, zarara uğradığını iddia eden kimsenin bu iddiasını tam olarak ispat edememesi haline yer verilmiş olup, somut olayda davacılar tarafından sözleşmenin feshi nedeniyle uğranılan zararların varlığı ileri sürülmüş, ancak bu hususun en önemli delili olan ticari defterler dosyaya sunulmamıştır. Davacıya ticari defterlerini sunmaları için usulüne uygun süre verilmesine rağmen, davacı taraf, zararının varlığını ortaya koyacak delil sunmaktan kaçınmıştır. Davacı, dava dilekçesinin ikinci sayfasında zarar kalemlerini açıklamış olup yoksun kalınan kar ve menfi zarar kalemlerinden oluşmakta olup söz konusu zarar iddialarının kanıtlanabilmesi için ticari defterlerin incelenmesi zorunludur. Bu durumda, değinilen kalemler yönünden, taraflar arasındaki sözleşmenin feshi nedeniyle uğranıldığı iddia edilen zararların tespiti imkanı kalmadığından ve TBK’nun 50/2 maddesinin somut olayda uygulama yeri bulunmadığından, mahkememizce davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 179,90 TL maktu red harcının peşin alınan 672,86 TL harcın mahsubu ile artan 492,96 TL harcın hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davacıdan alınarak, HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davalı tarafından yargılama gideri yapılmadığından takdirine yer olmadığına,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/05/2023

Katip …
E imzalıdır

Hakim …
E imzalıdır