Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/758
KARAR NO : 2023/420
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 28/12/2020
KARAR TARİHİ : 06/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında sözleşmenin haklı nedenle feshi sebebiyle dava konusu makineler için davalı şirkete ödenmiş olan 200.000,00 USD nin şimdilik 99.000,00 TL sinin temerrüt faizi ile birlikte taraflarına iadesini, davacı taraf, taraflar arasında imzalanan sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirdiğini ancak borçlu şirketin ilgili makineleri süresinde teslim etmekten kaçındığını, ilgili makinelerin teslim tarihinden aylar sonra teslim edildiğini, makinelerin teslim edilmesinden sonra çalıştırılmaya başlandıktan sonra arızalanmaya başladığını, tamir edilmesinin beklendiğini, bu süre zarfında çalıştırılamadığını, davalının arızaları bildirilmesi üzerine makineleri tamir etmeye geldiğini ancak tam anlamıyla tamir edilemediğini, davacı şirket makinelerdeki ilgili hasarların giderilmesi için gerekil maliyetin ve bugüne kadar uğramış olduğu zararların tespiti için … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… D. İş, 2020/… Karar sayılı dosya nezdinde delil tespiti isteminde bulunulduğunu, borçlu şirketin davacı şirkete verdiği arızalı makine ve aparatlarından aynı şekilde birçok kişi ve şirkete vermiş olup bu nedenle bir çok kişiyi zarara uğrattığını, taraflar arasında zorunlu arabuluculuğa başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, sözleşmenin haklı nedenlerle feshi sebebiyle, dava konusu makineler için davalı şirkete ödenmiş olan 200.000,00 USD nin şimdilik fazlaya dair haklarının saklı kalması kaydıyla 99.000,00 TL sinin uygulanacak ticari temerrüt faizi ile birlikte taraflarına iadesini ve uğramış oldukları zararın şimdilik 1.000,00 TL sinin uygulanacak ticari temerrüt faizi ile birlikte taraflarına ödenmesini, haklı davanın kabulünü, geç teslim ve ayıp sebebi ile makinelerde meydana gelen değer kaybının hesaplanarak, temerrüt tarihinden itibaren başlamak üzere uygulanacak ticari temerrüt faizi ile birlikte taraflarına ödenmesini, yoksun kalınan kar tutarının hesaplanarak temerrüt tarihinden itibaren başlamak üzere uygulanacak ticari temerrüt faizi ile birlikte taraflarına ödenmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafından geç teslim ve ayıp nedeni ile makinelerdeki değer kaybının hesaplanarak tespit edilen miktarın ödenmesi, geç teslim nedeni ile uğranılan zararların hesaplanarak ödenmesi, yoksun kalınan karın hesaplanarak ödenmesi şeklinde terditli olarak talepler olduğunu, her bir talebi için davacı ayrı ayrı harca esas değer göstermek zorunda olup bu yönde hiçbir miktar gösterilmediğini ve harcın da yatırılmadığını, bununla birlikte geç teslim nedeni ile uğranılan zarar ile yoksun kalınan kar nitelik itibari ile aynı olup aynı nitelikli kalemlerin ayrı ayrı talep edilemeyeceğini, bununla birlikte davalı şirket aleyhine ilk olarak … asliye ticaret 2020/… d.iş dosyası ile ihtiyati haciz talebinde bulunulduğunu ve taleplerinin reddolunduğunu, taraflar arasındaki 28.04.2020 tarihli sözleşmeye göre makine 29.05.2020 tarihinde teslim edilmesi gerekirken 05.09.2020 tarihinde teslim edildiğini, davacı taraf, 02.09.2020 tarihinde 50.000 tl’lik çekle ödeme yapmış olup ve halen de bakiye borcu olmasına rağmen tamamen davalının iyiniyeti ile makine 05.09.2020 tarihinde teslim edildiğini, 555.000 TL tutarın banka havalesi yapıldığını belirtirken bu havalenin kimin tarafından hangi açıklama ile ve kimin hesabına yapıldığına ilişkin detaya yer verilmemiş olup aynı durum çek görüntüleri için de geçerli olduğunu, haksız, dayanaksız ve kötüniyetli olup usul ve yasaya aykırı olması nedeni ile reddinin gerektiğini, davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; Taraflar arasında imzalanan satış sözleşmesi ile alınan iki adet maske üretim makinasının geç teslim edilip edilmediği, ayıplı olup olmadığı, ayıbın türü, davacının süresinde ayıp ihbarında bulunup bulunmadı, davacının TBK 227. Madde kapsamındaki seçimlik haklarını kullanıp kullanmayacağı, sözleşmenin haklı sebeple feshinden dolayı ödediği bedelin iadesine ve fesih sebebiyle uğradığı zararın tazminine karar verilip verilemeyeceği, talebi kabul edilmez ise makinada meydana gelen değer kaybına ve yoksun kalınan kar tutarına hükmedilip hükmedilmeyeceğinden ibaret olduğu görülmüştür.
DELİLLER;
… Asliye Ticaret Mahkemesine müzekkere yazılarak 2020/… D. İş sayılı dosyası celp edilmiştir.
… Bankası T.A.O … Şubesine müzekkere yazılarak 08/01/2021 keşide tarihli … seri numaralı 25.000,0TL ve 07/12/2020 keşide tarihli … seri numaralı 25.000,00TL tutarındaki çeklerin ödenip ödenmediği hakkında bilgi verilip dekontlar celp edilmiştir.
…Bankası Anonim Şirketi’ne müzekkere yazılarak 21.08.2020 işlem tarihli, … işlem referanslı 50.000,00TL tutarlı, 04.08.2020 işlem tarihli … işlem referanslı 15.000,00TL tutarlı, 28.04.2020 işlem tarihli … işlem referanslı 140.000,00TL tutarlı ve 28.04.2020 işlem tarihli … İşlem referanslı 350.000,00TL tutarlı dekontlar celp edilmiştir.
DAVACI TANIĞI … BEYANINDA: Ben davacı şirketten 2005 ‘den beri ustabaşı olarak görev yapmaktayım. Dava konusu makina 1 adet takım halindedir, bu takım 1 adet gövdeden ve 2 adet bant yapıştırma aletinden oluşmaktaydı. Bant yapıştırma aletinin birisi çalışıyor diğeri çalışmıyordu. … edilmemişti. Davalılar makinayı haziranda teslim edecekti ancak eylül ortası gibi teslim ettiler. Makinayı birlikte kurduk, davalı çalışanları makinayı çalıştırdı ilk çalıştırmada dahi doğru düzgün çalışmadı, davalı çalışanları çalıştırmaya devam edin toparlayacak dediler ancak biz makinadan gerekli verimi alamadık dakikada 80 tane maske yapılacağı söylenmesine rağmen 37 -38 tane üretilebildi, makine 10 dakika çalışıyor daha sonra çalışmıyordu. Biz makina kurulduktan 2 – 3 gün sonra makinadan verim alamadığımızı davalı tarafın ustasına bildirdik. Bize sürekli bir şeyler yapmamazı söylediler, biz söylediklerini yapmamıza rağmen durum değişmedi. Soniklerin ayarlarını değiştirmemizi söylediler, kompresör basıncının yetmediğini değiştirmemiz gerektiğini söylediler, onuda yaptık, kompresörün yanına hava kurutucu koyun dediler onuda yaptık. Makinanın klipsleri hava ile çalışır bunlarda sık sık bozuldu. Havaya ve kurutucuya bahane buldular. Dediklerini yaptık ama sonuç değişmedi. Biz zorladığımız için birkaç kere gelip baktılar, klipsi değiştirdiler, onlar hallettiğinde çalıştı, ertesi gün başka bir sorun çıktı, soniklerinde çok sorun çıktı. Maskenin lastiklerini yapıştırmamaya başladı. Bu sorunlarla aşağı yukarı 1 ay uğraştık, verim alamadığımız için üretimi durdurduk. Benim olaya ilişkin görgüm bilgim bundan ibarettir dedi. Ayrı olarak montaj yapıldı. Ancak o makinadan da gerekli verimi alamadık dedi.
DAVALI TANIĞI … BEYANINDA: Ben davalı şirkette 3 -4 yıldır makina konstrüktörü olarak çalışıyorum. Davacı tarafa 1 gövde ve 2 yapıştırma makinasından ve 2 adet konveyörlerden oluşan bir hat satıldı. Satımdan sonra davacı şirket çalışanlarına gerekli bilgilendirme ve eğitim verildi. Makinaların geç teslim edilip edilmediğine dair bilgim yoktur. Teslim ve kurulum aşamasında bende oradaydım. Kurulumu montajı yaptık, makinayı çalıştırdık makina sorunsuz çalıştı. Sonrasında benim birimimle ilgisi olmadığı için davacıların çalışmadığına dair bildirimlerinin ne zaman olduğunu bilmiyorum. Davacının bildirdiği sorunlar giderilmeye çalışıldı. Yapıştırma sorunu ve mekanik bir malzemede sorun olduğunu biliyorum. Mekanik malzeme yenisi ile değiştirildi. Sorunlar giderildi. Benim ödemeye ilişkin bilgim yoktur, dava konusu olaya ilişkin görgü ve bilgim bundan ibarettir dedi.
DAVALI TANIĞI …BEYANINDA: Ben davalı şirkette 8 yıldır makina teknisyeni olarak çalışıyorum. Dava konusu makinanın kurulumunu ben yaptım. Hatırladığım kadarıyla Ekim 2020’de teslim ettik. Çalışıp çalışmadığı test ettik çalışıyordu. Davacının makinada sorun çıktığını ne zaman bildirdiğini net olarak hatırlamıyorum. Ultrasoniklerde sorun vardı. Bu sorun için davacı tarafın çalışanı beni birkaç kere aradı. Bu sorun çözüldü. Sonrasında bir sorun çıktı mı verim alındı mı alınmadı mı bu konuda bir bilgim yoktur. Makinanın verimli çalışması için maskenin ham maddesi ve personelin işini iyi yapması önemlidir. Bu durum çıkan maske sayısını etkiler. Makinanın içinde gizli sayaç vardır, ne kadar maske üretildiği bu sayaçlardan anlaşılabilir. Benim dava konusu olaya ilişkin görgü ve bilgim bundan ibarettir dedi.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 31/10/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; 28/04/2020 tarihli Satıcı: …San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. Alıcı: … San. Ve Tic. Ltd. Şti. olarak imzalanan Satış Sözleşmesi incelendiğinde; davalı şirketin ürettiği sıfır (kullanılmamış olarak), Cerrahi Maske Makinesi full ultrasonik 2 gövde 2 lastik takma makinası konveyör bantları otomatik hat 2 Adet (… ) maske üretim makinalarının 200.000 $+KDV olduğu ve bedelin %50 si sipariş ile birlikte ödeneceğinin belirtildiği; davacı tarafından davalıya otomatik hat olarak 1 Adet makine ödemesinin KDV hariç %50 si olarak takribi kabul edilebilecek (350.000,00 TL) yaptığı; 1 Adet makine için diğer %50 olarak 350.030,00 TL+KDV ödemesi gerekirken ancak 28/04/2020 tarihinde 140.000,00 TL ödeyerek (diğer 2 ödeme 08/2020 tarihli olarak sözleşmeye göre geç ödendiği) satış sözleşmesindeki maddelere uygun ödeme yapmadığı dolayısıyla davalının 29/05/2020 tarihinde makinayı bitirip teslim etmesini gerektiren anlaşma koşullarının oluşmadığı, dolayısıyla eksik ödeme nedeniyle 29/05/2020 tarihinde makinenin geç teslim edildiği olarak değerlendirilemeyeceği; dönem zararı hesaplanamayacağı: Taraflar arasında imzalanmış Makine Teslim Tutanağı ve makine satış faturası dosyada bulunmadığından; Hem davacı dilekçesinde hem de davalı savunmasında makinenin 05.09.2020 tarihinde teslim edildiği hususunda uyuşmazlık bulunmadığı 1 Adet makine için diğer %50 olarak 350.030,00 TL+KDV-205.000,00 TL toplam ödenen çıkarıldığında 145.030,00 TL+KDV olarak davacının sözleşmeye göre eksik ödemesi bulunduğu; davaya konu arızanın kullanım hatasından kaynaklanmayan, imalat hatasına dayalı, Makineden beklenen faydayı, performansı azaltması sebebiyle dava konusu Makinenin ayıplı mal niteliğinde değerlendirilmesi gerektiği; Dava dosyasında bulunan belgeler değerlendirildiğinde; Davacının dava konusu Makine için yaptığı toplam ödeme hesaplandığında; (ilk ödeme: 350.000,00 TL)+(diğer ödemeler toplam: 205.000,00 TL)= 555.000,00 TL olduğu ve ayıp sebebiyle bedel iadesi olarak iddia edebileceği; 05/09/2020 teslim tarihi ile 20/11/2020 ihbar tarihi arasında; dönem içinde üretimi tamamlanan mamul maliyeti tablosunun maliyet muhasebesi konusunda uzman bir bilirkişi tarafından maske üretim kaybı zararı hesaplanması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince ek bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 09/12/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Dava konusu makinedeki ayıpların kullanımla birlikte ortaya çıkmaları sebebiyle hukuki açıdan gizli ayıp olarak kabul edilebileceği ve bu kapsamda TBK md. 223/f.2 hükmü kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, davalı tarafından davacıya satım konusu mala ilişkin olarak | yılık garanti verildiği ve Yargıtay kararı kapsamında alıcı lehine ayıp bildirim yükümlülüğünün ortadan kaldırıldığının kabul edilebileceği, 20.11.2020 tarihli ihtarnameyle davacının ayıp sebebiyle sözleşmeden dönme hakkını kullandığı, sözleşmeden dönülmesiyle birlikte davalının kendisine ödenen bedeli faiziyle birlikte iade etmesi gerektiği, davacının yoksun kılınan karını talep edebilmesi için davalının kusurlu olmasının gerektiği, Geç teslim sebebiyle davacının davalıyı temerrüde düşürmek için temerrüt ihtarı gönderdiğine dair TTK md. 18/f.3 kapsamındaki herhangi bir belgenin dosyada yer almadığı, davacının gecikme tazminatı talep edemeyeceği kanaatine varılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama, tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Dava, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin haklı feshi sebebiyle talep edilen alacak davasıdır.
Davacı taraf, taraflar arasında imzalanan sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirdiğini ancak borçlu şirketin ilgili makineleri süresinde teslim etmekten kaçındığını, ilgili makinelerin teslim tarihinden aylar sonra teslim edildiğini, makinelerin teslim edilmesinden sonra çalıştırılmaya başlandıktan sonra arızalanmaya başladığını, tamir edilmesinin beklendiğini, bu süre zarfında çalıştırılamadığını, davalının arızaları bildirilmesi üzerine makineleri tamir etmeye geldiğini ancak tam anlamıyla tamir edilemediğini, maddi anlamda zarara uğradığını ileri sürmekte ; davalı taraf ise davacıya borcu olmadığını söylemektedir.
Gerekçeleri itibarı ile somut olaya uygun olup, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri dikkate alınarak hazırlanan ve bu nedenle hüküm kurmaya elverişli olduğu kabul edilen bilirkişi raporu ve ek bilirkişi raporuna göre ; 28/04/2020 tarihli Satıcı: … San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. Alıcı: … San. Ve Tic. Ltd. Şti. olarak imzalanan Satış Sözleşmesi incelendiğinde; davalı şirketin ürettiği sıfır (kullanılmamış olarak), Cerrahi Maske Makinesi full ultrasonik 2 gövde 2 lastik takma makinası konveyör bantları otomatik hat 2 Adet (… ) maske üretim makinalarının 200.000 $+KDV olduğu ve bedelin %50 si sipariş ile birlikte ödeneceğinin belirtildiği; davacı tarafından davalıya otomatik hat olarak 1 Adet makine ödemesinin KDV hariç %50 si olarak takribi kabul edilebilecek (350.000,00 TL) yaptığı; 1 Adet makine için diğer %50 olarak 350.030,00 TL+KDV ödemesi gerekirken ancak 28/04/2020 tarihinde 140.000,00 TL ödeyerek (diğer 2 ödeme 08/2020 tarihli olarak sözleşmeye göre geç ödendiği) satış sözleşmesindeki maddelere uygun ödeme yapmadığı dolayısıyla davalının 29/05/2020 tarihinde makinayı bitirip teslim etmesini gerektiren anlaşma koşullarının oluşmadığı, dolayısıyla eksik ödeme nedeniyle 29/05/2020 tarihinde makinenin geç teslim edildiği olarak değerlendirilemeyeceği; dönem zararı hesaplanamayacağı: Taraflar arasında imzalanmış Makine Teslim Tutanağı ve makine satış faturası dosyada bulunmadığından; Hem davacı dilekçesinde hem de davalı savunmasında makinenin 05.09.2020 tarihinde teslim edildiği hususunda uyuşmazlık bulunmadığı 1 Adet makine için diğer %50 olarak 350.030,00 TL+KDV-205.000,00 TL toplam ödenen çıkarıldığında 145.030,00 TL+KDV olarak davacının sözleşmeye göre eksik ödemesi bulunduğu; davaya konu arızanın kullanım hatasından kaynaklanmayan, imalat hatasına dayalı, Makineden beklenen faydayı, performansı azaltması sebebiyle dava konusu Makinenin ayıplı mal niteliğinde değerlendirilmesi gerektiği; Dava dosyasında bulunan belgeler değerlendirildiğinde; Davacının dava konusu Makine için yaptığı toplam ödeme hesaplandığında; (ilk ödeme: 350.000,00 TL)+(diğer ödemeler toplam: 205.000,00 TL)= 555.000,00 TL olduğu ve ayıp sebebiyle bedel iadesi olarak iddia edebileceği beliritilmiştir.
Dava konusu makinedeki ayıpların kullanımla birlikte ortaya çıkmaları sebebiyle hukuki açıdan gizli ayıp olarak kabul edilebileceği ve bu kapsamda TBK md. 223/f.2 hükmü kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, davalı tarafından davacıya satım konusu mala ilişkin olarak | yılık garanti verildiği ve Yargıtay kararı kapsamında alıcı lehine ayıp bildirim yükümlülüğünün ortadan kaldırıldığının kabul edilebileceği, 20.11.2020 tarihli ihtarnameyle davacının ayıp sebebiyle sözleşmeden dönme hakkını kullandığı, sözleşmeden dönülmesiyle birlikte davalının kendisine ödenen bedeli faiziyle birlikte iade etmesi gerektiği, davacının yoksun kılınan karını talep edebilmesi için davalının kusurlu olmasının gerektiği, Geç teslim sebebiyle davacının davalıyı temerrüde düşürmek için temerrüt ihtarı gönderdiğine dair TTK md. 18/f.3 kapsamındaki herhangi bir belgenin dosyada yer almadığı, davacının gecikme tazminatı talep edemeyeceği belirtilmiştir.
Yapılan yargılama toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının satış sözleşmesindeki maddelere uygun ödeme yapmadığı, bu sebeple davalının 29/05/2020 tarihinde makinayı bitirip teslim etmesini gerektiren anlaşma koşullarının oluşmadığı, eksik ödeme nedeniyle makinenin geç tesliminden söz edilemeyeceği; davacının dava konusu makina için yaptığı ödeme hesaplandığında toplam 555.000,00 TL olduğunun anlaşıldığı, dava konusu makinedeki ayıbın %100 oranında üretim kaybına yol açtığı anlaşılmakla davacının davasının kısmen kabulüne, karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE,
2-555.000,00TL asıl alacağın 02/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine.
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 37.912,05 TL nispi karar harcının, peşin ve ıslah ile alınan 9.495,09 TL harcın mahsubu ile geri kalan 28.416,96 TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Kabul edilen miktar üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 79.050,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Reddedilen miktar üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 1.000,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan dava açılırken yatırılan toplam 9.977,19 TL (54,40 TL BHV, 7,80 TL VSH, 1.707,75 TL peşin harç, 7.787,34 TL ıslah harcı, 419,90 TL keşif harcı) harcın davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yargılama aşamasında yapılan toplam 3.426,30 TL (726,30 TL tebliğler ve posta, 2.700,00 TL bilirkişi ücreti) yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre hesaplanan 3.420,14 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine bakiye yargılama giderinin davacı üzerine bırakılmasına,
8-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davadaki kabul ve red oranına göre; 2,37 TL’sının davacıdan, 1.317,63 TL’sının davalıdan alınarak, HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
9-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.06/06/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır