Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/699
KARAR NO:2022/711

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:10/03/2020
KARAR TARİHİ:15/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Merkez … Köyü 4456 parsel sayılı taşınmaz üzerinde 11 yıl boyunca devam eden bayilik ilişkisi iade sözleşme süresinin sona ermesi nedeniyle bitmiştir. … Merkez … Köy/ü 4719 parsel savılı taşınmaz üzerinde 11 yıl boyunca devam eden bayilik ilişkisi 07.03.2018 sözleşme süresinin sona ermesi nedeniyle bittiği Müvekkil çalışılan süre boyunca tüm yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirdiği , Ancak karşı tarafça … Bayiliğinin yenilenmeyeceği bayilik ilişkisinin diğer kuruluşu olan … Bayiliği şeklinde devam edeceğini söylemesi üzerine müvekkil şirket sözleşmeyi bu şekilde devam ettirmeme kararı alarak karşı tarafa ilettiğini, karşı taraf ile müvekkilin sözleşme ilişkisi devam ederken karşı tarafın çok yakın mesafelere … Bayiliği vererek müvekkilin satışlarının düşmesine neden olduğu, bayilik kapsamında söz verilen ıskonto oranları uygulanmamış bu nedenle müvekkil şirket zarar ettiğini … 2.noterliğinin 14.02.2018 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile, davalı şirkete, yapılan yatırımların ayrıntılı olarak ve yapılan yatırımların net defter değerlerinin çıkarılarak 5 gün içinde bildirilmesini aksi takdirde herhangi bir yatırım yapılmadığının kabul edileceğini bildirdiği ancak bu ihtara cevap alınamadığı bayilik sözleşmeleri kapsamında veya herhangidir nedenle doğan borç ve risk bulunmamasına rağmen davalı şirket 27.12.2017 tarih ve … Referans Numaralı 300.000,00TL tutarlı teminat mektubunu haksız ve kötü niyetli olarak nakde çevirttiği için müvekkili şirketin teminat mektubundan kaynaklı 300.000,00TL tutarı ödemek zorunda kalmadığı anılan sözleşmeler veya başka bir nedene dayalı, davacının davalıya herhangi bir borcu bulunmadığı bu nedenle teminat mektubunun, 27.12.2018 tarihinde, haksız olarak nakde çevrildiğinin tespitine ve haksız olarak nakde çevrilen teminat mektup tutarı olan, 300.000,00 TL’nin 28.12.2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıdan tahsiline, karar verilmesini talep ve dava etmektedir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 24.04.2009 tarihli Bayilik Sözleşmeleri ile başlayan bir ticari ilişki söz konusu olduğu, 4719 parsel sayılı taşınmazda bulunan istasyona ilişkin olarak 25.07.2012 tarihli Protokol ve son olarak 07.12.2017 tarihli Bayilik Sözleşmesi, 4456 parsel sayılı taşınmazda bulunan istasyona ilişkin olarak 03.08.2012 tarihli Protokol ve son olarak 07.12.2017 tarihli Bayilik Sözleşmesi imzalandığı 25.07.2012 tarihli ve 03.08.2012 tarihli Protokollerde …’in söz konusu gayrimenkul üzerinde 25.06.2022 – 25.10.2022 tarihine kadar geçerli kiracılık hakkı bulunduğu, Rekabet Kurumu’nun 12.03.2009 tarihinde İnternet sitesinde yayınlamış olduğu duyurusu ile 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’nde koşulları belirtilen muafiyetten yararlanabilmek bakımından, Taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi ve bağlantılı kredi sözleşmeleri, takım sözleşmeleri, uzun süreli kira sözleşmeleri ya da uzun süreli intifa hakkı tanıması gibi şahsi ya da ayni hakların da 5 yıllık muafiyet süresi ile uyumlu hale getirilmesi gerektiğinden, Taraflar aralarında nakit sözleşmelerin anılan gereklilik ile uyumlu hale getirilmesi hususunda serbest İradeleri ile aşağıdaki şartlarda mutabık kaldığı, Taraflar arasında mı nakit 24.04.2014 tarihli Bayilik Sözleşmesi tarafların serbest iradeleri çerçevesinde sona erdirilecek olup, yine tarafların serbest iradeleri ile azami 5 yıl süreli yeni bir bayilik sözleşmesi imzalanacaktır. … lehine tapuda şerh edilmiş bulunan Kira Sözleşmesinin süresi de yukarıda anılan yasal düzenlemeler ile belirlenen ilkeler ve iş bu Protokol ile düzenlenen esaslar doğrultusunda Bayilik Sözleşmesi ile uyumlu hale getirileceği, anılan teminat mektubu – taraflarca imzalanmış olan Protokol, Bayilik Sözleşmesi’ne uygun olarak davacı şirketin davalı şirkete olan borcuna istinaden nakde çevrildiği davacı şirketin davalı şirketçe düzenlenen 5 adet faturayı iade etmesi borcunu ortadan kaldırmayacağı davalı şirketçe davalı şirkete yapılan yatırımlar taraflar arasındaki ticari ilişkinin 25.06.2022/25.10.2022 tarihine kadar süreceği inancıyla yapıldığı, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi ve bağlantılı sözleşmelerin Rekabet Kurumu kararları gereği 5 yıllık muafiyet süresi ile uyumlu hale getirilmesi gerekmiş, davacı şirket ise taraflar arasındaki bayilik ilişkisini süresinden önce sonlandırdığı açıklanan nedenlerle davacı şirket davalı şirkete borçlu olup, 27.12.2017 vadeli … sıra numaralı 300.000TL bedelli Banka Teminat Mektubunun haksız yere nakde çevrildiği iddiası yersiz olduğu, bu nedenlerle yetki itirazının kabulü ile dosyanın yetkili İstanbul Ticaret Mahkemesine gönderilmesine, Zamanaşımı itirazımızın kabulü davanın usulden reddine, Yasal dayanaktan yoksun ve haksız davanın esastan reddi ile yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı yana yükletilmesine Karar verilmesi talep etmektedir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinden kaynaklı menfi tespit davasıdır.
Mahkememizce tüm deliller toplanmış, ve 14/04/2021 tarihli celsede … Asliye Ticaret Mahkemesine yazı yazılarak davaya konu taşınmazlar üzerindeki akaryakıt istasyonları üzerinde makine mühendisi, inşaat mühendisi ve elektronik elektrik mühendisi eşliğinde keşif yapılarak; ariyet listesinde yer alan ariyetlerin istasyonlarda bulunup bulunmadığının tespitinin istenilmesine, İstasyonlarda bulunan ariyetlerin 07.03.2018 tarihindeki rayiç değerinin tespitinin istenilmesine, İstasyonlar kapalı ise açtırılarak keşfin tamamlanmasının istenilmesi hususunda rapor düzenlenmesine, 14/12/2021 tarihli celsede Dosyanın yeniden bilirkişiye tevdi ile davacı ve davalı vekilinin bilirkişi raporlarına itirazları doğrultusunda ek rapor düzenlenmesinin istenilmesine, 23/03/2022 Tarihli ara karar ile Dosyanın SMM bilirkişiye tevdi ile tarafların ticari defter kayıtlarının incelenerek, talimat bilirkişi raporundaki ariyetlere ilişkin alacak kalemleri irdelenmek suretiyle alacak ve tüm dosya kapsamı hakkında rapor düzenlenmesinin istenilmesine rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.
13/10/2021 tarihli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi talimat raporunda; Davaya konu olan taşınmazların bulunduğu adreslerde yapılan incelemelerde, dava dosyasında bulunan listedeki varlıkların, 07.03.2018 tarihindeki ikinci el rayiç değerleri yapılan piyasa araştırmaları, hesaplamalar ve konusunda uzman sektörlerden alınan görüşler sonrası toplam 193.514,00-TL edebileceği kanaatine varılmıştır.
22/02/2022 tarihli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi talimat raporunda; Dava konusu varlıkların %30 olarak belirlenen yıpranma paylarının uygun olduğu, ekonomik ömrünü tamamlamış, kullanım dışı olan ve seri numarası okunmayanların fiyatlandırılmadığı bu minvalde 13/10.2021 tarihinde sunulan bilirkişi heyet raporunda hesaplanan ikinci el rayiç değerlerin 193.514,00 TL edebileceği kanaatine varılmıştır.
13/06//2022 tarihli bilirkişi raporunda; Davalı şirket 27/12/2017 tarih ve … Referans numaralı 300.000,00 TL tutarlı teminat mektubunu 27/12/2018 tarihinde, nakde çevirmesinin uygun davacının iddiasının ispata muhtaç olduğu yönünde birlikte nihai takdir ve değerlendirme sayın mahkemeye ait olduğu kanaatine varılmıştır.
Tüm bu açıklamalar ışığında somut uyuşmazlık değerlendirildiğinde; Taraflar arasında 24/04/2009 tarihli bayilik sözleşmeleri akabinde 4719 parsel sayılı taşınmazda bulunan istasyona ilişkin olarak 25/07/2012 tarihli Protokol ve son olarak 07/12/2017 tarihli Bayilik Sözleşmesi, 4456 parsel sayılı taşınmazda bulunan istasyona ilişkin olarak 03/08/2012 tarihli Protokol ve son olarak 07/12/2017 tarihli Bayilik Sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin, sözleşme süresi ve fesih başlıklı 16. Maddesi’nin üçüncü bendi gereğince sözleşme ilişkinin her ne suretle olursa olsun sone ermesi halinde bayinin akaryakıt istasyonunu terk etmekle yükümlü olduğu hususu düzenlenmiştir. Yine taraflar arasındaki sözleşmenin tanıtma ve reklam malzemeleri başlıklı 10. Maddesinin ikinci bendinde sözleşmenin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde ariyetlerin söküm masrafları bayiye ait olmak üzere 1 ay içerisinde sağlam ve tam olarak teslim edileceği hususu düzenlenmiştir. Mahkememizce aldırılan ve hükme esas alınan bilirkişi raporuyla ariyetlerin ikinci el değeri tespit edilmiş olup; iş bu bedelin teminat mektubunun nakde çevrildiği tarihe uyarlanması suretiyle ve ikinci el rayiç bedeller içerisinde KDV’nin de yer aldığı hususları dikkate alınarak mükerrer KDV hesaplanmaksızın arta kalan bedel üzerinden; davanın kısmen kabulü ile; 56.788,25-TL’nin 27/12/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE ;
56.788,25-TL’nin 27/12/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 3.879,20-TL nispi karar harcının peşin alınan 5.123,25-TL harçtan mahsubu ile artan 1.244,05-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yargılama esnasında yapılan toplam 5.755,75-TL ( 3.150,00-TL BK ücreti, 250,00-TL ATGV keşif araç ücreti, 2.355,75‬-TL tebliğler ve posta ) yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre takdiren hesaplanan 1.089,52-TL’nin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Ayrıca davacı tarafından dava açılırken yatırılan toplam ‭4.361,3‬0-TL ( 54,40-TL BH, 3.879,20-TL Nispi karar harcı, 7,80-TL VH, 419,90-TL keşif harcı ) harcın davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, DAVACIYA VERİLMESİNE,
6-Davalı tarafından yargılama esnasında yapılan toplam 150,00-TL tebliğler ve posta yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre takdiren 121,60-TL’nin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 37.049,65-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, DAVALIYA VERİLMESİNE,
8-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00-TL’nin kabul red oranına göre hesaplanan 249,86-TL’nin davalıdan 1.070,14‬-TL’nin davacıdan alınarak, hazineye GELİR KAYDINA,
9-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/11/2022

Katip …

Hakim …