Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/388
KARAR NO : 2022/235

DAVA : Alacak (Sebepsiz Zenginleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/07/2020
KARAR TARİHİ : 19/04/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak(Sebepsiz Zenginleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket …A.Ş.’nin … Elektrik-… ile yaptığı ticaret sonrası malı teslim ettiğini, malın karşılığı olarak da “…A.Ş. Düzce Şubesi’ne ait(muhatap), … Elektrik-… emrine olan, keşidecinin …Bayii-… olduğunu, 31/08/2019 keşide(vade) tarihli, keşide yeri Düzce-Akçakoca olan,…çek nolu, 9.000-TL bedelli 1 adet çek”i Zonguldak ve civar bölgesi şirket çalışanı …(T.C…) aracılığı ile teslim aldığını, müvekkili …Elektrik’in Zonguldak ve çevre iller satış sorumlusu olan …’in, söz konusu çek de dahil olmak üzere müvekkili şirkete ait 7 çeki, şirketin genel merkezi olan … Mah…. Cad.No:37/A Sancaktepe/İstanbul adresine, ciro etme yetkisi olmadığından dolayı cirosuz olarak … kargo ile gönderdiğini, teslim için Sancaktepe Ortadağ Şubesi’ne başvurulduğunu, buraya 26.05.2019 tarihinde hırsız girdiğini ve paketin çalındığı haberinin alındığını, söz konusu hırsızlık, dolandırıcılık ve evrakta sahtecilik ile ilgili olarak İstanbul… Cumhuriyet Başsavcılığı’nda … Soruşturma No’su ile dosya açıldığını ve incelemelerin hala devam ettiğini ve sahte ciro yapanlar hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu, müvekkili … adına, bu hırsızlık sonrası, rızası dışında elinden çıkan bu çekler hakkında İstanbul Anadolu … Asliye Ticaret Mahkemesi’nde … Esas No’lu dosyası üzerinden kıymetli evrakın zayii nedeniyle iptal davası açıldığını ve tedbiren ödemeden men kararı alındığını, gerekli ilanların yapıldığını, çekin vadesinin gelmesi sonucu davalı tarafından çek ilgili bankaya ibraz edildiğini, çekin arkasına bulunan söz konusu çekte görüldüğü üzere 02/09/2019 tarihinde İstanbul Anadolu … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas Sayılı kararı gereğince ödemeden men konulduğu şerhinin düşüldüğünü, bahse konu çek hakkında ödeme yasağı olduğunu öğrenen Faktoring şirketinin, çekin üzerinde de belirtilen İstanbul Anadolu … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sayılı dosyasına çeki sunması gerekirken İstanbul … İcra Müdürlüğü…Esas sayılı icra dosyası ile kötüniyetle icra takibinde bulunduğunu, icra dosyası incelendiğinde davalının, çek keşidecisine ilişkin ihtiyati haciz kararı aldırdığını ve 19.09.2019 tarihinde müvekkilinin işyerine giderek haciz baskısı altında icra dosyasına ilişkin parayı tahsil ettiğini, davalı tarafın … Elektrik-…ve … Bayii-… adına ihtiyati haciz kararı aldığını ve haksız şekilde menkul-gayrimenkul varlıklarına haciz koydurduğunun görüleceğini, müvekkili şirketin alacaklısı haciz baskısı altında, menkul ve gayrimenkul varlıklarına icra takibi yapılacağını, bankalarına bloke konulacağı endişesiyle ödemeyi yapmak zorunda kaldığını, alacaklı olduğukları …Bayii-…şirketinin, yetkili hamil olması gereken müvekkili şirkete ödeme yapması gerekirken icra tehdidi sebebiyle icra dosyasına ödemeyi yapmış olup … Bayii-… ve … Elektrik-… ile müvekkilinin mağdur duruma düştüğünü, icra dosyası incelendiğinde 19.09.2019 tarihinde… Bayii-…’ın ihtiyati haciz tehdidi altında borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kaldığını, davalı tarafın, İstanbul Anadolu … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas No’lu dosyası ile davaya konu çekin çek zayi davasına konu olduğundan haberdar olup kötüniyetle takip başlattığını ve ardından ihtiyati haciz kararı aldırdığını, çek için takip yapılan müşteri tarafların ise ihtiyati haciz baskısı sebebiyle ödeme yapmış olup müvekkili şirketin zor duruma düştüğünü, savcılık dosyası açısından araştırmalar devam etmekte olup çeklerin çalıntı olduğunun bariz olduğunu, taraflarınca davacı müvekkilleri adına … büro dosya numarası,…arabuluculuk numarası ile 07/07/2020 tarihinde arabuluculuğa başvurulmuş olup anlaşmaya varılamadığını, bu nedenle söz konusu davayı açma gerekliliğinin hasıl olduğunu, davalının faktoring şirketi olup “… Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş Ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik” kurallarına tabii olduğunu, arabuluculuk tutanağında görüldüğü üzere …’nın vekilinin çek üzerinde bulunan …’nın cirosu ile imzasının sahte olduğunu, bu hususta savcılık şikayeti bulunduğunu tutanaklara geçirdiğini, davaya konu çek gibi aynı ciro silsilesine sahip 4 tane çekleri bulunduğunu ve hala dava süreçleri devam etmekte olup arabuluculuk süreçlerine de başvurulduğunu, bu 4 adet çekten “… A.Ş. Zonguldak Şubesi’ne ait(muhatap), …A.Ş. emrine, keşidecinin… Elektrik-… olduğu, 05/09/2019 keşide(vade) tarihli, keşide yeri Zonguldak olan, … çek nolu, 10.000-TL bedelli 1 adet çek” için müvekkil şirket adına İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesi’nde … Esas No’lu dosyası ile dava açılmış olup bu dava dosyasının davalı tarafının da …Faktoring olduğunu, dava konusu çekin müvekkilinin elinden rızası dışında çıkmış olup davalının yaptığı incelemeler sonucunda çekin haksız ve kötü niyetle elden çıktığının tespit edebilecek durumda olduğunu, davacının hem verilen ödemeden men yasağı, hem yaptığı incelemeler sonucu çekte sorun olduğunu bilebilecek konumda olduğunu, çek üzerinde bulunan … Elektrik-… ile müvekkili … arasında olan ticaret dışında ne … ile … ne de …İnşaat Taahhüt Otomotiv Gayrimenkul Geri Dönüşüm Ambalaj Temizlik Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. ve… ile ticaret ilişkisi bulunmadığını, söz konusu hususun ticari kayıtlardan tespit edilebilir olup mahkeme huzurunda çek üzerinde bulunan … Elektrik-… ‘in, … Ticaret A.Ş., … ve …İnşaat Taahhüt Otomotiv Gayrimenkul Geri Dönüşüm Ambalaj Temizlik Tekstil San. Tic. Ltd. Şti.’nin ile … Fktoring’in ticari defterlerinin ve kayıtlarının incelenmesini talep ettiklerini, bu nedenlerle davanın kabulünü, müvekkili şirkete ait olan, ancak hırsızlık suçuna konu olması sebebiyle kötüniyetli davalının eline geçen “… A.Ş. Zonguldak Şubesi’ne ait(muhatap), … A.Ş. emrine, keşidecinin İnceoğlu Elektrik-…olduğu, 05/09/2019 keşide(vade) tarihli, keşide yeri Zonguldak olan, … çek nolu, 10.000-TL bedelli çek” hakkında İstanbul …İcra Müdürlüğü … Esas sayılı icra dosyası sebebiyle kötüniyetli davalı tarafa yapılan 9.600-TL’lik haksız ve icra baskısı altındaki ödemenin ve ödeme tarihinden başlayarak karar kesinleşme tarihine kadar işleyecek ticari faizin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri alınmasına karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava dilekçesi ve duruşma günü davalı tarafa usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup süresinde cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; davacının dava konusu çekin yetkili hamili olup olmadığı, çekin rızası dışında elinden çıkıp çıkmadığı, davalının iyi niyetli hamil olup olmadığı, dava dışı keşideci tarafından çek bedelinin davalıya icra tehdidi altında ödeyip ödemediği, davacının çek bedelini sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davalıdan talep edip etmeyeceğinden ibaret olduğu görülmüştür.
DELİLLER;
İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak …Esas sayılı dosya uyap üzerinden celp edilmiştir.
İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosyanın gerekçeli karar evrakı uyap üzerinden celp edilmiştir.
İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosya uyap üzerinden celp edilmiştir.
İstanbul … Cumhuriyet Başsavcılığı Genel Soruşturma Bürosuna müzekkere yazılarak… Soruşturma sayılı dosya uyap üzerinden celp edilmiştir.
İstanbul Anadolu … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosya uyap üzerinden celp edilmiştir.
İstanbul … İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak …Esas sayılı dosya uyap üzerinden celp edilmiştir.
İstanbul …’ye müzekkere yazılarak … Soruşturma sayılı dosya uyap üzerinden celp edilmiştir.
İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak… Esas sayılı dosya uyap üzerinden celp edilmiştir.
İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas ve … Esas sayılı dosyalar uyap üzerinden celp edilmiştir.
…Dairesi Başkanlığına müzekkere yazılarak … Tic. Ltd. Şti’nin 2019 yılı BA-BS formları celp edilmiştir.
… Dairesi Başkanlığına müzekkere yazılarak…’nın 2019 yılı BA-BS formları celp edilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince 22/06/2021 tarihli duruşmada tanık dinlenilmesine karar verilmiş olup; Tanık …beyanında; ” Ben davacı şirkette 35 yıldır çalışmaktayım. Pazarlama elemanı olarak çalışmaktayım. Hem ürünleri pazarlıyorum hem de tahsilat yapıp sipariş alıyorum. … elektrik …davacı şirketin 25 senelik müşterisidir. Ben …’den dava konusu çeki aldım. Makbuz kestim. Kastamonudan davacı şirkete gönderilmek üzere … kargoya verdim. Sonradan bu çekin aras kargadayken çalındığını öğrendik.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 01/01/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; dava konusunun, davalı tarafça hırsızlığa konu olan çek için açılan İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı icra dosyası sebebiyle yapılan 9.600,00TL’lik haksız ve icra baskısı altındaki ödemenin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri alınması taleplerinden ibaret olduğu, davacının 2019 yılı ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, davacının incelenen ticari defterlerine göre; davacının, dava dışı… Elektrik-…ile süregelen ticari ilişkisinin mevcut olduğu, dava konusu edilen … A.Ş. Düzce Şubesi’ne aitfmuhatap), … Elektrik- … emrine olan, keşidecinin …Bayüi-… olduğu, 31/08/2019 keşide(vade) tarihli, keşide yeri Düzce-Akçakoca olan,… çek no.lu, 9.000,00 TL bedelli çekin davacı kayıtlarında yer almadığı, çekin çalındığı (26.05.2019) tarihi itibariyle davacı yanın dava dışı firmadan 19.981,30 TL alacaklı durumda olduğu, dava konusu edilen çekin Ciro Silsilesi incelendiğinde; …Elektrik- …, 2) … olduğu davacının dava konusu çekin cirosunda yer almadığı görüldüğü, netice itibariyle, davacının çekte imzası bulunan dava dışı … Elektrik-… ile süregelen ticari ilişkisinin mevcut olduğu görüldüğünden çekin yetkili hamili olduğu kanaati edinildiği, davalının faktoring işlemleri yönünden ise dava konusu edilen çeki 11.06.2018 tarihinde akdedilen faktoring sözleşmesi ve dava dışı … Ltd. Şti.’nin yine dava dışı … adına tanzim etmiş olduğu faturaya isitnaden alarak yükümlülüklerini yerine getirmiş olup, dava konusu edilen … AŞ. Düzce Şubesi’ne ait(muhatap), …Elektrik-…emrine olan, keşidecinin …Bayii-… olduğu, 31/08/2019 keşide(vade) tarihli, keşide yeri Düzce-… olan,… çek nolu, 9.000,00 TL bedelli çekten dolayı davacının (9.600,00 TL) alacaklı olup olmadığı ile ilgili son karar ve takdirin Mahkemenize ait olduğu görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Davacı vekili, müvekkil çalışanının ticari iş sebebi ile müşterisi …Elektrik…’den aldığı çeki cirolanması için kargo ile şirket merkezine gönderdiğini, çekin kargoda çalındığını, ödeme yasağı koyulduğunu, davalının çeki bankaya ibraz ettiğinde ödeme yasağını öğrenmesine rağmen ihtiyati haciz kararı aldırıp takip başlattığını, keşidecinin icra tehdidi altında borcu ödediğini, müvekkilinin mağdur olduğunu, çekte cirosu bulunan …’nın imzasının sahte olduğunu iddia ettiğini, davalı faktoring şirketinin sorumluluklarını yerine getirmediğini, kusurlu olduğunu, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre çek bedelinin davalıdan talep edildiğini beyan etmiştir.
Davalı taraf ise kötüniyetin ve ağır kusurun söz konusu olmadığını, çekin keşideci tarafından ödendiğini beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davaya konu çek; 31/08/2019 tarihli, 9.000,00 TL bedelli, keşidecisi dava dışı …, ilk cirantası dava dışı … Elektrik.., sonraki cirantası … olan davalının ibraz etmiş olduğu hamiline düzenlenen bir çektir.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporuna göre; davacının ilk ciranta … Elektrik …ile ticari ilişkisinin olduğu, alacaklı olduğu tespit edilmiştir. Davacı tanık beyanı ile de çekin hamili olduğunu ve rızası dışında elinden çıktığını kanıtlamıştır.

Davalı … Faktoring A.Ş. ile dava dışı… Ltd. Şti. arasında
11/06/2018 tarihinde akdedilen faktoring sözleşmesi ile dava konusu edilen çekin
dava dışı … Ltd. Şti.’den devir alınmış olduğu, çekin devir ve ciro
edilmesini sağlayan dava dışı …Ltd. Şti.‘nin yine dava dışı … adına tanzim etmiş olduğu faturanın dosyaya ibraz edildiği,
dava konusu çekin, usulüne uygun şekilde fatura ile tevsik edildiği, davalı faktoring şirketinin yükümlülüklerini yerine getirdiği görülmektedir.
Çek kural olarak mevcut bir borcun tasfiyesi için verilir. Kambiyo senedine bağlı borcun ödenebilmesi, kambiyo senedinin aslının ibraz edilmesi ve ibraz eden hak sahibinin birbirini doğrulayan müteselsil cirolarla hak sahibi olduğunun anlaşılmasına bağlıdır. Çeke bağlı alacağı bulunan kişinin müracaatı halinde kambiyo borçlusu belirtilen şekilde hak sahipliğini belirledikten sonra ödeme yapması halinde borcundan kurtulur. Çeke ilişkin borcun ise muhatap bankada bulunan hesapta keşide tarihinde çek karşılığının bulundurulması ve muhatap bankanın çeki ibraz edenin gerçek hak sahibi olduğunu tespit ederek ödemesi halinde keşideci borcundan kurtulur. Somut olayda, davacı, çekin rızası dışında elinden çıktığını, keşidecinin borcu davalıya ödemesi sebebi ile mağdur olduğunu iddia etmektedir, davalı ise çekin son hamilidir. Bu durumda, davalının iktisabının korunup korunmayacağının değerlendirilmesi gerekir.
Kendi hakkının varlığı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşılan ve cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son cironun beyaz ciro olması halinde dahi, yetkili hamil sayılır. Aynı şekilde TTK’da iyiniyetli çek hamilinin korunacağı düzenlenmiştir. Buna göre;çek ister hamiline, ister emre yazılı olsun, çek hamili onu kötü niyetle ya da ağır bir kusuru bulunarak iktisap etmiş olmadıkça, önceki hamilin elinden ne suretle çıkmış olursa olsun, onu geri vermeye mecbur değildir. Somut olayda, bu çeki ibraz eden ve takibe konu eden davalının iktisabında kötüniyetli veya ağır kusurlu olduğuna ilişkin hiç bir kanıt bulunmamaktadır. Dava dışı ciranta …’nın ( faktoring sözleşmesinin tarafı olan dava dışı … Ltd. Şti, … adına fatura düzenleyerek, bu fatura ile tevsik edilen dava konusu çeki davalıya vermiştir.) imza inkarında bulunması, davalının iyiniyetine ve ağır kusuru olmamasına halel getirmeyecektir. Bu bağlamda; keşideci tarafından son hamil davalıya yapılan ödemenin davacıya iadesinin mümkün olabilmesi için çekin, TTK 792 maddesi uyarınca hamil tarafından kötüniyetli iktisap edildiği ve iktisapta ağır kusur olduğu kanıtlanamadığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Davanın REDDİNE;
1-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 80,70TL maktu karar harcının peşin alınan 163,95TL harçtan mahsubu ile artan 83,25TL harcın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE;
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.100,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE;
3-Arabuluculuk görüşmelerinde arabulucu olarak atanan …’e 1.320,00-TL ödeme yapılmasına karar verildiği, ödemenin suçüstü ödeneğinden ödendiği anlaşıldığından 1.360,00-TL arabuluculuk ücreti’nin 6325 sayılı hukuk uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu madde 18/A-13’a göre davacıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 19/04/2022
Katip
*e-imzalıdır

Hakim
*e-imzalıdır