Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/242 E. 2021/448 K. 01.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/242
KARAR NO:2021/448

DAVA:Menfi Tespit-İstirdat
DAVA TARİHİ:16/01/2015
KARAR TARİHİ:01/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit-İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin tekstil sektöründe faaliyet gösteren yurtiçi ve yurtdışı pazarında erkek giyim üzerinde söz sahibi olan her geçen gün ürün gamını ve pazar payını artıran bir şirket olduğunu, müvekkili şirketin bu doğrultuda ulusal ve uluslararası fuarlara katılarak tanınırlığını artırmak için çalıştığını, müvekkil şirketin bu doğrultuda davalı şirket tarafından organize edilen ve … tarihleri arasında …’da yapılacak olan “…” fuarı için davalı şirket ile 06.05.2014 tarihli … Sözleşmesi imzaladığını, … Sözleşmesi’nin davalı şirket tarafından tek taraflı ve matbu olarak hazırlandığını ve müvekkili şirkete imzalatılmış bir sözleşme niteliğinde olup, davalı şirket tarafından müvekkili şirkete verilecek hizmetlerin katılım şartları ile ödeme planının sözleşme içerisinde yer aldığını, davalı şirketin sözleşme kapsamında vereceği hizmetlere karşılık olarak, 30.05.2014 tarihinde 1.980,00 Euro, 30.07.2014 tarihinde 3.500,00 Euro, 30.09.2014 tarihinde 3.500,00 Euro ve 30.11.2014 tarihinde 3.000,00 Euro olmak üzere toplamda 11.980,00 Euro’nun müvekkili şirket tarafından davalı şirkete ödenmesinin sözleşmedeki ödeme planı ile belirlendiğini, müvekkilinin sözleşme ile yüklendiği katılım bedellerinden 06.05.2014 imza tarihli ve 30.05.2014 tediye tarihli 1.980,00 Euro’luk ve06.05.2014 imza tarihli ve 30.07.2014 tediye tarihli 3.500,00 Euro’luk emre muharrer senetlerin bedelini davalı şirkete banka havalesi ile zamanında ödediğini, müvekkili şirketin fuarın yapılacağı yerdeki belirtilen döneme göre ürün çeşitlerini, kreasyonlarını belirlediğini, bu kreasyonlara göre modeller doğrultusunda üretim yaptığını ve tüm mesai ile çalışmalarına bu döneme göre şekillendirdiğini, müvekkili şirketin yalnızca fuar bölgesine ve Ekim ayının içinde bulunduğu mevsime göre kullanılabilecek ürünler hazırladığını, ayrıca davalı şirketin fuar katılımı ile ilgili istediği bilgi ve belgelerin de müvekkili şirketçe davalı şirkete gönderildiğini, müvekkili şirketin istediği bilgi ve belgeleri zamanında davalı şirkete teslim ederek ve vadesi gelen ilk iki senede karşılık olarak ödemelerini ödeyip sözleşmeye konu edimlerini ifa ederken davalı şirketin …’da birtakım sorunlar olduğunu ileri sürerek … tarihleri arasında fuarın olmayacağını, sürecin belli olmadığını belirttiğini, bunun akabinde de müvekkili şirkete belirtilen tarihler arasında fuarın yapılmayacağını, eğer olursa fuarın ileri başka bir tarihte yapılabileceğinin davalı şirketçe ifade edildiğini, ancak fuarın 21-23 Ekim 2014’te yapılmamasının …’da birtakım sorunlar olduğu beyanı dışında nedenine ve gerekçesine ilişkin yazılı veya sözlü bir bildirimin müvekkili şirkete iletilmediğini, davalı şirketin sözleşmeyle yüklenmiş olduğu fuarı açmak edimini yerine getirmemekle kalmadığını, bunun nedeniyle ilgili müvekkili şirkete geçerli bir yazılı veya sözlü bildirim yapmadığını, davalı şirketin … tarihleri arasında yapılacak olan ancak yapılamayan “…” fuarının Şubat ayında yapılacağını müvekkili şirkete ilettiğini, müvekkili şirketin de sözleşme ile kararlaştırılan … tarihleri arasında gerçekleştirilecek fuar organizasyonunun gerçekleştirilmediğini, ileri bir tarihe aldığını fakat fuar organizasyonunun ileriye alındığı tarihlerde uygun olmadığını, gereğinin yapılmasını davalı şirkete yazılı olarak iletildiğini, davalı şirketin fuarın 10-12 Şubat 2015 tarihlerinde yapılmasını, tek taraflı olarak ve müvekkili şirkete bildirim yapmadan ve onay almadan belirlenmesinin ardından müvekkili şirketin belirtilen maddede yazı ile faaliyet takviminin 10-12 Şubat 2015 tarihinde …’taki fuara katılmak için uygun olmadığının gereği gibi ve dürüstlük kuralları çerçevesinde davalı şirkete iletildiğini, müvekkili şirketin sözleşme konusu fuar nedeniyle yaptığı tüm harcamalar, masraflar ile fuarın … tarihinde olmaması nedeni ile uğradığı zararlarına ve fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla davalı şirketin sebepsiz olarak müvekkili şirketten aldığı 5.480,00 Euro karşılığında 14.811,34TL’nin (5.480,00 Eurox 2,6785TL=14.678,18TL) her bir ödeme için ayrı ayrı ödeme günlerinden işleyecek avans faiziyle birlikte müvekkili şirkete geri ödenmesini, müvekkili şirket tarafından davalı şirket emrine düzenlenen 30.09.2014 tedie tarihli 3.500,00 Euroluk ve 30.11.2014 tediye tarihli 3.000,00 Euroluk emre muharrer senetler hakkında ihtiyati tedbir kararı verilerek ödeme yasağı konmasını ve en nihayetinde müvekkili şirketin davalı şirkete borçlu olmadığının ve 30.09.2014 tediye tarihli 3.500,00Euroluk ve 30.11.2014 tediye tarihli 3.000,00 Euroluk ( 3.500,00 Euro + 3.000,00Euro = 6.500,00 Euro x 2,6785 TL= 17.410,25TL) emre muharrer senetlerin bedelsiz olduğunun tespitini ve bu senetlerin müvekkili şirkete iadesini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesindeki istemlere gerekçe olarak 06.05.2014 tarihli sözleşmeye göre …’daki fuarın tarihine yapılan değişiklik gösterdiğini, gerek davacı vekilinin dava dilekçesinde atıfta bulunduğu ihtarnameleri ve gerekse de dava dilekçesi incelendiğinde görüleceği üzere davacının davaya konu 06.05.2014 tarihli sözleşmenin feshi konusunda bir istemi bulunmadığını, ancak Mahkememinde bilgisinde olduğu üzere davaya konu edilen senetler ile ödemenin hukuki gerekçesinin 06.05.2014 tarihli sözleşme olup, bu sözleşmenin feshi bildirimi yapılmaksızın ve fesih iradesinin karşı tarafa ulaşmaksızın dava açılmasının yasallıktan uzak ve davanın öncelikle bu nedenle reddine karar verilmesini, dava dilekçesinde davacının hangi konularda beyanda bulunacaklarını açıklığa kavuşturmaksızın delilleri arasında tanık deliline dayandığını, ancak tanık delilinin bildirilmesi için zorunlu olan tanığın doğrudan hangi konuda beyanda bulunacağı dahil hiçbir açıklama yapılmadığı gibi davacı tarafından tanık deliline dayanılmasına muvafakatleri olmadığını, ödemelerin Avro’dan TL’ye çevrilip sonrasında da her bir ödeme tarihinden itibaren avans faizini hesaplanmasının talep edilmesinin yasal olmadığını, davacının 5.480 Avro ödeme yaptığını bildirip bu miktarı 14.811,34TL’ye çevirirken sonrasında da her bir ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ile tahsilini talep ettiğini, buna karşılık dava tarihindeki kurun üstünde hesaplama yapılıp, sonrasında da her bir ödeme tarihinden itibaren avans faizi talebinin yasal olmadığını, haksız olarak açılan davanın reddine karar verilmesini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; 06.05.2014 tarihli … sözleşmesindeki tarih değişikliğinden kaynaklanan alacak ve menfi tespite ilişkin olduğu görülmüştür.
DELİLLER;
Davacı vekili delil dilekçesi ekinde dava konusu 4393 Sayılı 06.05.2014 tarihli … Sözleşmesi, emre muharrer senet örnekleri, ödeme dekontları örnekleri, davalı şirketin davalı şirketten fuar katılımı ile ilgili istediği belgeler ve fuar ile ilgili sair belgeler, davacı şirketin davalı şirkete ilettiği kaşeli ve imzalı yazı örnekleri dava dosyasına sunulmuştur.
Davalı vekili tarafından cevap dilekçesi ekinde; …. Noterliği’nin 19.12.2014 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamenin fotokopisi, 21.08.2014 tarihinde Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğüne yazılan müzekkere ve Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü’nün 26/08/2014 tarihli cevabi yazısı Mahkeme dosyasına sunulmuştur.
…. İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosya uyap üzerinden celp edilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup; 14/01/2016 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı firmanın davalı … Şirketine 11980 ( onbirbin dokuzyüz sekken) ödediğini, bu meblağın tümünün temerrüd faizleri ile birlikte ödemesi gerektiğini, davalı firma davacı olan firmanın yaptığı (… fuarın için) masrafları ödemek durumunda olduğu, ticari teamüllerin bunu gerekli kıldığı, piyasanın çoğu kere yazılı olmayan teamüllerin ışığında yürütüleceği görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce davanın 29/03/2016 tarihinde kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş olup, kararın davalı vekilinin temyizi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin 2016/… Esas, 2019/… Karar Sayılı 20.11.2019 tarihli ilamıyla ” Dava, … sözleşmesinden kaynaklı alacak ve menfi tespit istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki … sözleşmesinin 12. maddesi “organizatör kendisinden kaynaklanan sebeplerden ötürü yurt dışı fuar organizasyonunun iptal edilmesi veya sözleşmede belirlenen tarihte gerçekleştirilememesi ve katılımcının da değişen tarihte fuara katılmayı tercih etmemesi durumunda katılımdan alınan ödemenin eksiksiz iade edileceğini kabul eder” hükmünü ihtiva etmekte olup davalı organizatörün fuar tarihinin ertelenmesninin kendisinden kaynaklanmayan bir sebepten ötürü olduğunu ispat etmesi gerekir. Bu durumda mahkemece, davalının fuar organizasyonunun ertelenmesine ilişkin öne sürdüğü sebeplerin sözleşmede belirlenen tarihte fuar yapılmasına engel olup olmadığı, fuarın ertelenmesinin zorunlu olup olmadığı hususları araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Kabule göre de, davacı tarafça 17.510,25 TL senedin bedelsiz kalması nedeni ile borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi istenilmiş ise de dava sürecinde bedel ödediğinden dava İİK’nın 72/son maddesi gereği istirdat davasında dönüştüğü dikkate alınmaksızın menfi tespit hükmü kurulması doğru görülmemiştir.” gerekçeleriyle bozulmuş, mahkememizin yukarıda belirtilen esasına kaydedilerek mahkememizce bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Davacı vekili, …’da yapılacak olan ve davalı tarafından organize edilen fuar için davalı ile … tarihli … sözleşmesi imzalandığını, toplamda 11.980,00 Euro ödenmesinin planlandığını, toplam 5.480,00 Euro’luk kısmının ödendiğini, kalan kısım için senet verildiğini, davalının …’da sorunlar olması nedeni ile fuarın ertelendiğini, sürenin belli olmadığını belirttiğini, daha sonra Ekim ayında yapılması gereken fuarın Şubat ayına ertelendiğinin bildirildiğini, davacı şirketin de Şubat ayında müsait olmaması nedeni ile ödenen bedeli ve senetlerin iadesini istediğini ancak davalının bu talepleri reddettiğini ileri sürerek ödenen 5.480,00 Euro karşılığı 14.811,34 TL’nin davalıdan tahsiline ve toplam 17.510,25 TL’lik senetlerin bedelsiz olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının sözleşmeyi feshetmeksizin bu davayı açmasının yasal olmadığını, sözleşmeye göre fuar tarihinin belirlendiğini ve ana organizatörün talebi ile tarihin değiştiğini, fuar değişikliği hakkında davacının derhal bilgilendirildiğini ve itirazı olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Taraflar arasında … fuarına katılım için … tarihli … Sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşme gereğince davacının davalıya dört adet senet verdiği, 30/05/2014 tarihinde 1.980 Euro (5.303,43 TL) bedelli senedi ve 04/08/2014 tarihinde 3.500 Euro (9.374,75TL) bedelli senetleri ödediği sabittir.
Davacı vekili, 10/07//2015 havale tarihli dilekçesi ile menfi tespit talebine ilişkin kısmın davalı tarafın icra baskısı sonucu müvekkilince icra dosyasına ödendiğini, davanın istirdat davasına dönüştüğünü beyan etmiştir. Beyan dilekçesinin ekindeki belgelerden, davacı tarafın, …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına 10/07/2015 tarihinde 23.666,70 TL ödeme yaptığı, görülmüştür. Davacı vekili, istirdat talebine ilişkin eksik harcı süresi içinde yatırmıştır.
Dava, … sözleşmesinden kaynaklı alacak ve menfi tespit istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki … sözleşmesinin 12. maddesi “organizatör kendisinden kaynaklanan sebeplerden ötürü yurt dışı fuar organizasyonunun iptal edilmesi veya sözleşmede belirlenen tarihte gerçekleştirilememesi ve katılımcının da değişen tarihte fuara katılmayı tercih etmemesi durumunda katılımdan alınan ödemenin eksiksiz iade edileceğini kabul eder” hükmünü ihtiva etmekte olup davalı organizatörün fuar tarihinin ertelenmesinin kendisinden kaynaklanmayan bir sebepten ötürü olduğunu ispat etmesi gerekir. Davalı taraf, …’da yapılacak fuarın ana organizatör tarafından … salgını sebebi ile ertelendiğini iddia etmektedir. Davalı vekilinin cevap dilekçesinin ekinde sunduğu, ana organizatörün davalıya gönderdiği 21/08/2014 tarihli yazıda, dava konusu olan fuarın değil, … adlı fuarın … salgınından dolayı ertelendiğinin bildirildiği görülmektedir. Ana organizatör tarafından davaya konu fuarın ertelenmesi söz konusu değildir. Her ne kadar davalı tarafın bildirimi üzerine Ticaret Bakanlığı’nın ilgili başkanlığınca, fuarın ertelenmesi talebi kabul edilmiş ise de bu belge davalının bildirimi ve talebi üzerine verilen bir belge olduğundan davalının iddiasını kanıtlamada yeterli görülmemiştir. Davalı tarafından, … salgınının, …’da dava konusu fuarın ertelenmesini gerektirir boyutta olduğuna dair bilgi ve belge sunulmamıştır. Davalı iddiasını ispatlayamamıştır. Bu bağlamda; fuarın … salgınından dolayı ertelenmesi söz konusu olmadığından, fuarın sözleşmede belirlenen tarihte gerçekleştirilememesi davalıdan kaynaklanmakta olup, … sözleşmesinin 12. maddesi gereğince davanın kabulü ile davacının yaptığı ödemelerin ödeme tarihlerinden itibaren faiz işletilerek davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE;
1-Toplam 38.344,88TL’nin 5.303,43TL’sine 30/05/2014 tarihinden; 9.374,75TL’sine 04/08/2014 tarihinden; 23.666,70TL’sine ise 10/07/2015 tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacının kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan alınması gerekli 2.619,34TL karar harcından peşin alınan 548,00TL harcın mahsubu ile eksik 2.071,34TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA;
4-Bozmadan önce verilen … Esas .//… Karar sayılı 30/03/2016 tarihli karar nedeniyle bakiye 641,29TL harcın tahsili için yazılan 22/05/2016 tarih ve 2016/181 harç tahsil nolu müzekkereye konu 641,29TL harcın tahsil edildiğine ilişkin makbuzun ibrazı halinde yatıran tarafa iadesine,
5-Davacı tarafından yargılama sırasında yapılan toplam 1.863,55TL (27,70 BVH, 4,10TL VSH, 548,00TL Peşin Harç, 500,00TL bilirkişi ücreti, 783,75TL posta ve tebliğler, ) yargılama giderinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.751,73TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
7-Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay nezdinde Temyiz Kanun Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/06/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır