Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/99 E. 2019/284 K. 30.04.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/99 Esas
KARAR NO : 2019/284
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ: 10/07/2007
KARAR TARİHİ: 30/04/2019
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, 10.07.2007 tarihinde vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; davacı şirket sigortalısının satın aldığı bebek pusetleri ve araba koltuklarının Türkiye’ye taşınması işinin davalı şirketçe yapıldığını, sigortalı… Şti.’nin bu emtiayı abonman poliçesi çerçevesinde düzenlenen Nakliyat Emtia Sigortası ile davacı nezdinde sigortalattırdığını, tutanaklarla da tespit edildiği üzere taşınan malın 53 koli emtianın eksik teslim edildiğini, davacının sigortalısına 14.06.2007 tarihinde 17.949,- TL sigorta tazminatı ödediğini, taşıyıcının emtianın teslim alınmasından teslim edilmesine değin her türlü zarar ve ziyandan sorumlu olduğunu iddia ederek; 17.949- TL sigorta rücu tazminatının 14.06.2007 ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili, 19.11.2007 tarihinde vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; 53 Kap ürünün eksik teslim edildiği iddiasını kabul etmediklerini, eksik olduğu iddia edilen 53 kap ürünün gönderici tarafından yüklenmediğini, eksik yüklendiğini,malı gönderen …BV tarafından (… Şti) Erenköy Gümrük Müdürlüğü’ne yazılan yazıda; ” … Plakalı … TIR KARNESİ aracımız 01.02.2007 tarihinde ..nolu özet beyan ile Gümrüğünüzde işlem görmüştür. Yükleme esnasında sehven 53 kap eşya araca yüklenmesi unutulmuştur. Bu hatadan dolayı özür diler ve gerekli düzeltmelerin yapılmasını arz ederiz ” denildiğini,ekspertiz raporunda da; “araçta hasar, hırsızlık vs. olmadığının, aracın ilk olarak gümrükte açıldığının, eksikliğin nasıl olduğunun tespit edilemediği,şeklinde beyan ve tespitlerin yer aldığını, ekspertiz raporundaki ‘ eksikliğin taşıyıcı uhdesinde meydana geldiği “soyut görüşüne katılmadıklarını, rapordaki diğer tespitlere katıldıklarını,gümrükte teslim ve tesellüm tutanağında 53 kap eksik yazılı ise de, CMR belgesinde herhangi bir eksikliğin yazılı olmadığını ileri sürerek;davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce 16.03.2011 tarihli bilirkişi heyetinden alınan kök raporun sonuç kısmında; “Davacı sigortalısının ticari defter kayıtlarından satıcının taşınan malların tamamını alıcı sigortalıya göndermesine rağmen sigortalının davacıdan olmayan noksanlık için tazminat talep ve tahsil ettiğinin saptanması halinde davalı taşıyıcının dava mevzuu talepten sorumlu olmadığı, aksinin ortaya çıkması ve satıcının eksik mal gönderdiğinin tespit edilmesi halinde davacının davalıdan TTK. 1283 md. gereğince sigortalısına ödediği gerçek hasar miktarı 17.949,- TL.sini istem konusu yapabileceği” şeklinde rapor tanzim edildiği görülmüştür.
Alınan kök rapora davacı ve davalı vekilinin beyan ve itirazlarının değerlendirilmesi yine kök raporda davacı iddiasının tartışılması için davacı sigortalısının da defterleri üzerinde inceleme yapılması hususuna değinildiğinden, ayrıca toplanması gerekli eksiklikler giderildiğinden dava dışı sigortalı …Şti ticari kayıtlarının da toplanan tüm delillerle değerlendirilebilmesi için ek rapor alınması yönünden dosya tekrar bilirkişiye tevdii edilmiş, bilirkişiler tarafından verilen 02/09/2014 havale tarihli ek raporda; ” … Dava dışı sigortalı şirket defterlerinde tespitler: Dava dışı …Şti’nin ibraz edilen defterlerinin açılış onaylarının yasal sürelerde yaptırılmış olmasına karşılık kapanış onaylarının buunmadığı, defterlerin usulüne uygun tutulmadığı, sahibi lehine delil olma niteliği taşımadığı, yanı sıra Davacı şirketçe tazminat olarak ödenen 17.949,- TL’nin 15.06.2007 tarih, 215 sayılı yevmiye maddesinde kayda alınarak, bankalar hesabına borç, Diğer Gelirler hesabına alacak kaydedildiği görülmüştür. İhracatçı …İle olan ticari ilişkinin detaylarını gösteren muavin defter dökümü ibraz edilmemiştir.Muhasebe Uygulamaları Genel Tebliği’ne ve Türkiye Muhasebe standartlarına göre; fiili ithalata kadar İhracatçı firmaya yapılan ödemeler ve ithalat maliyetini oluşturan harcamalar tekdüzen hesap planında 159- Verilen Sipariş Avansları’nın alt hesaplarında izlenmekte olup, fiili ithalat gerçekleştirildiğinde oluşan toplam maliyet stok hesabına aktarılacaktır.Dava dışı şirket defterlerinde tüm ithalatların 159.01 Sipariş Avansları hesabında topluca izlendiği, hesabın ithalat bazında detaylandırılmadığı görülmüştür.Dava konusu taşımacılıkla ilgili malların fiili ithalatı … Gümrük Md.08.02.2007 tarih, … sayılı gümrük giriş beyannamesi ile gerçekleştirilmiştir.26.01.2007 tarih, … sayılı orijinal fatura içeriği malların toplam tutarı 34.362,80 Euro iken, bedelsiz mal bedelleri de dahil edilerek Gümrük Giriş Beyannamesinde toplam fatura bedeli 35.646,05 Euro olarak gösterilmiştir. Gümrük Giriş Beyannamesi üzerindeki 1,82050 kur dikkate alındığında, dava konusu ithalat tutarı (34.362,80 x 1,82050) 62.557,48 TL olacaktır.Gümrük beyannamesinde; Cif değer ve yurtiçi harcamaların ilavesi ile ithal edilen mala ait KDV matrahının 78.871,69 TL olarak tespit edildiği, dava dışı şirketin de 15.02.2007 tarih, 43 sayılı yevmiye maddesinde “586435 Dorel ” açıklaması ile Sipariş Avansları hesabına Gümrük Giriş Beyannamesindeki bu tutarı borç olarak kaydettiği görülmüştür.Oysa, ithalat sırasında ithal edilen mala ait KDV matrahı hesaplanırken; mal bedeli, navlun, sigorta, ardiye vs. giderler ( malın maliyeti) dikkate alınır. Gümrükte yapılan bu hesaplamada, dikkate alınacak tutarların bazıları belli olup, belli olmayan giderler için tahmini bir meblağ ilave edilir. Beyanname üzerindeki bu tutarların dikkate alınmayıp, belgeli olan fiili harcamaların kayıt altına alınarak malın maliyetinin belirlenmesi gerekmektedir.Fiili ithalat 08.02.2007 tarihinde gerçekleştirildiğinden, oluşan ithalat maliyetinin 159-Verilen Sipariş Avansları hesabından çıkartılarak, 153-Ticari Mallar hesabına aktarılması gerekmektedir. 28.02.2007 Tarih, 72 sayılı yevmiye maddesinde, dava konusu ithalat dahil, Şubat ayında yapılan tüm ithalat maliyetlerinin Verilen Sipariş Avansları Hesabından çıkartılarak 153-Ticari Mallar hesabına topluca 625,680,80 TL borç kaydedildiği, ticari defter kayıtlarında hesap detaylarının bulunmadığı gibi, fiili ithalatı gerçekleştirilen ürün maliyetlerinin, ithalat bazında değil, topluca stoklar hesabına aktarıldığı, ithalat dosyalarının açık, net ve anlaşılır şekilde kayıt altına alınmadığı görülmüştür.İthalat dosyalarının açık, net ve anlaşılır şekilde kayıt altına alınmayışı ve dava konusu ithalat maliyetini oluşturan işlemlerin detayının sunulmamış oluşu nedeniyle, dava konusu ithalat maliyetine giren mal bedeline karşılık İhracatçı firmaya ödenen tutara yönelik bir tespit yapılamamıştır.53 Kap eksik yükleme iddiasına ilişkin olarak sonradan fiyat indirimi ya da fatura ya da ödemeden kısmi iade yapılıp yapılmadığının tespit edilebilmesi için, dava dışı şirketin ihracatçı firma ile olan tüm ticari ilişkisinin irdelenmesi gerekmektedir. Ancak, yukarıda belirtildiği üzere ihracatçı … ile olan ticari ilişkinin detayını gösteren muavin defter dökümü sunulmamıştır. Dorel ile olan ticari ilişkinin detayının belirlenebilmesi amacıyla; ticari defterlerde 159- Verilen Sipariş Avansları hesabına kaydedilen tüm işlemler taranmış olup, …ile ilgili olarak aşağıda detayı gösterilen kayıtlar tespit edilmiştir.Gerek kayıtların açık ve anlaşılır olmaması, gerekse kayıtlara dayanak belgelerin sunulmaması nedeniyle, sonraki ithalatlarla ilgili olarak düzenlenen Dorel faturalarının tutarına, bu tutarlardan 53 kap eksiklik nedeniyle indirim yapılıp yapılmadığı hususlarına yönelik bir tespit yapılamamıştır.Yüklemenin 326 koli, brüt ağırlığın 4.068 kg, çekilenin 273 koli, brüt ağırlığın 3.238 kg. olmasına karşılık, davalı şirketçe 1801 Euro karşılığı 3,286,28 TL olarak düzenlenen 09.02.2007 tarihli navlun faturasında kap adedi 326, brüt ağırlık ise 4.068 kg. olarak gösterilmiştir. 16.03.2011 tarihli kök raporumuzda: “davacının sigortalısının dava konusu malları …Firmasından Ex Works olarak satın aldığı vurgulanmıştır.. Bu tür satış icabı mallar satıcı firma fabrikası kapısından teslim alınacaktır. Bu işlemi davalı, davacı sigortalısının yardımcı şahsı olarak gerçekleştirmiştir. Şu halde mal faturası ve dosyaya sunulan gümrük beyannamesine “malın peşin bedelle” satılmış olduğunun kayıtlı olması muvacehesinde dava dışı sigortalı şirketin mal bedelini satıcıya peşin ödediği ve mallara taşımaya ait senedinin noksanlığa ilişkin hiçbir kaydı itiraziyi ihtiva etmemesinden davalı taşıyıcıya noksansız teslim edildiği sonuç ve neticesine varılmıştır. Dava dışı şirketin …ile olan Ticari ilişkisinin detayını gösteren muavin defter dökümü ibraz edilmediği için ödeme hususunda kesin bir kanıt bulunmamıştır Ancak ekteki verilere göre gümrük beyannamesinde yazılı olan “mal bedeli peşin” kaydının da doğru olmadığını belirtecek bir kanıta dosyada rastlanmamıştır. Dava dışı sigortalı şirketin mal bedelini gerçekten satıcı firmaya ödeyip ödemediği kesin olarak saptanamamıştır. Satıcının 53 kolinin yüklenememiş olduğuna dair gümrük idaresine ibraz etmesi için taşıyıcıya verdiği beyan taşıyıcının gümrük takibatından kurtulması gayesiyle mal satıcısının taşıyıcıya yaptığı bir lütuftur. Bunun içinde davacı sigortalısı yoktur. Bu 53 kolinin satıcı tarafından davacının sigortalısına geri gönderildiğine dair dava dosyasında bir belge ve bulgu yoktur. Taşıyıcı CMR Konvansiyonunun 8. maddesine göre kendine teslim edilen malların taşıma senedi üzerine yazılı miktarına uygun olup olmadığını kontrol etme yükümlülüğü vardır.Eğer belgeler arasında araca fiilen yüklenen mal miktarı yönünden bir farklılık varsa onu gene aynı konvansiyonunun 9/2 maddesi gereğince taşıma senedi üzerinde, kaydı itirazı olarak, belirtmesi gerekmektedir. Oysa dava konusu taşımada taşıma senedi temizdir. Şu halde davacı sigortalısı gümrük tutanaklarıyla sabit olan miktarda malı noksan olarak tesellüm etmiştir. Bu da kendisine nakliye sigortası kapsamından davacıdan tazminat isteme hakkı doğurur. Sigorta şirketinin de TTK. 1311 matufu TTK, 1361. maddesine tevfikan, tazminat ödedikten sonra davalıya rücu hakkı vardır.Kök raporumuzun III/3 bölümünde somut olayda; ademi teslim edilmiş malların ağırlığına ve CMR konvansiyonunun 23/3 maddesine göre davalının noksan teslim edilen mallardan dolayı 13.715,15,-TL sı sınırlı sorumluluğu olduğu, davacının bu tazminatı davalıdan talep edebileceği ….” kanaati ile ek raporun sunulduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede, davacı ve davalı taraf arasında …’dan bebek pusetleri içerikli kargonun taşınması hususunda sözleşme yapıldığı ve malların da Nakliyat emtia sigortası ile davacı tarafından sigortalandığı hususunda ihtilaf olmadığı, ihtilafın, taşınan malın 53 koli eksik olması sebebiyle, davacı … şirketince dava dışı sigortalıya ödenen hasar bedelinin bu kez rücuen davalıdan tahsili için açılan davada davalıdan tahsilinin kabil olup olmadığı hususlarında düğümlendiği anlaşılmıştır. Taşıma akdi karayoluyla gerçekleştirildiği için CMR sözleşmesi hükümlerinin uygulanacağı ihtilafta, davalı şirketin, eksik mal yüklendiğine ilişkin savunması bakımından mallar yurt dışında yüklenirken varsa bu olguyu bir ihtirazi kayıt beyanı olarak CMR belgelerine kaydettirerek malı bu şekilde teslim alması ve bilahara eksik yüklendiği belirtilen malı nakille yurt içine getirmesi tacir bir taşıyıcı olarak kendisinden beklenir ve gerekir iken, taşıma senedinin temiz olması, diğer bir deyimle eksik yüklemeye dair bir ihtirazi kayıt içermemesi sebebi ile CMR kuralları ve taşıma mevzuatına göre davalı nakliye şirketinin malları eksiksiz olarak aldığının kabulü ve buna nazaran da davacı … şirketinin, eksik yüklendiği belirtilen 53 koli mal için dava dışı sigortalısına ödediği hasar bedelini rücuen davalı taşıyıcıdan tahsil etme olanağının olduğunu kabul etmek gerekmekte olup, akabinde de CMR Sözleşmesinin 23/3 m. hükmüne göre de yapılan hesaplamada davalı taşıyıcının 13.715,15 TL ile sorumluluğunun sınırlanması gerektiği aşan kısma dair davacı talebinin reddi gerektiği kabul edilmesi gerekmiş olup, bu hususta bilirkişi raporu içeriğine de itibar edilmesi uygun görülmüş olup, açıklanan gerekçelerle, davacının davalıdan 13.715,15 TL alacaklı olduğunun, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacınının alacağına 14.06.2007 ödeme tarihinden itibaren ticari avans faizi uygulanarak davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine dair Davacının Davasının Kısmen Kabul ve Kısmen Reddine karar verilmiş taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 2016/70 Esas – 2017/981 Karar sayılı 21/02/2017 tarihli bozma ilamına göre ” Somut uyuşmazlığa uygulanması gereken CMR’nin 17/1 maddesi uyarınca ”Taşımacı, yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur”, 17/2 maddesine göre, ”Eğer kayıp, hasar ya da gecikme istek sahibinin hatası veya ihmalinden, taşımacının hatasından değil de, istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yahut da taşımacının önlemesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmişse taşımacı sorumlu tutulamaz. 18/2 maddesine göre de ”Kayıp, hasar ve gecikmenin 17/2 m. öngürülen nedenlerden birinden doğduğunu kanıtlamak taşımacıya aittir.” Bu itibarla, uyuşmazlık konusu taşımada malların yurt dışında yüklenmesi sırasında davacının sigortalısının talimatı ile yüklemeyi gerçekleştiren … Firması tarafından eksik yüklendiği, davalı taşıyıcının anılan hususu yukarıda belirtilen yurt dışı firmalar tarafından gönderilen yazılar uyarıca da kanıtladığı ve bu nedenle de taşıyıcının CMR Konvansiyonu’nun 17/2 ve 18/1 maddeleri uyarınca eksik teslimden sorumlu olmadığı nazara alınarak davanın reddine karar vermek gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu şekilde kısmen kabulü doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir” gerekçesi ile mahkememiz kararı bozulmuş yeni esasa kaydedilerek yargılamaya devam edilmiştir.
Tüm dosya ve Yargıtay bozma ilamı birlikte değerlendirildiğinde, dava dışı … firmasının… Gümrük Müdürlüğü’ne verdiği yazı ve ayrıca yine dava dışı satıcı firma olan …Firması’nca verilen cevabi yanıtta yükleme sırasında 53 kap eşyanın yüklemesinin unutulduğu belirtilmiş olup CMR ‘nin 17/2 mad.gözönüne alındığında mallar yurtdışında yükleme sırasında davacının sigortalısının talimatı ile yüklemeyi gerçekleştiren Beijer Transport & Logicties firması tarafından eksik yüklendiği, davalı taşıyıcının eksik teslimden sorumlu olmadığı bu nedenle davanın reddine karar vermek gerektiği anlaşılmış olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 44,40 TL maktu karar harcının peşin alınan 242,40 TL harçtan mahsubu ile artan 198,00 TL harcın talep halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 2.725,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip …
Hakim …