Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/517 E. 2021/614 K. 01.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/517 Esas
KARAR NO:2021/614

DAVA:Tespit-Bilgi Edinme Davası
DAVA TARİHİ:16/08/2019
KARAR TARİHİ:01/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “06.08.2019 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantı tarihi İtibari ile Davalı şirket Pay defterine göre; Davalı şirket’in toplam 8.959.490.647 adet payından, müvekkillerden …’ın 943.548.499 adet paya ve müvekkillerden …’ın ise 2.286.604.906 adet paya sahip olduğunu, dolayısı ile davalı şirketin pay defterine göre; … ve …’ın paylarının toplamı davalı şirket’in paylannın %36,05’ine tekabül etmekte olduğunu,Davalı şirketin … Ailesine ait … Grup Şirketleri’nden biri olduğunu, davalı şirket hissedarlarının tamamının … ailesine mensup kişiler olduğunu, davalı şirket’in sahip olduğu tek varlığın … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (… veya … Şirketi) hisseleri olduğunu, bir başka deyişle … Şirketi’nin davalı şirketin iştiraki olduğunu, yani davalı şirket, …’in %100 hakimi ve müvekkilleri … ve …’m ise …’in dolaylı ortaklan olduğunu,Davalı şirket yönetimi davacı hissedarların 21.05.2019 tarihinde bildirdiği bir kısım şirket paylarının deyri işlemini kasıtlı olarak pay defterine kaydetmediğini, evvelemirde ve alelacele 06.08.2019 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısını tertip ettiğini, davalı şirket yönetimi 06.08.2019 tarihinde gerçekleştirdiği Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda;Gündemin 2 no.lu maddesi altında; “Şirket paylarının Şirket’İn kendisi, pay sahibi veya üçüncü bir kişi hesabına salın alınması hususunda Şirket yönetim kuruluna 5 (beş) yıl süre ile yetki verilmesi ”Gündemin 3 no.lu maddesi altında; “Şirket’in iştiraki konumunda olan … Şirketi ’nin paylarının, Şirket ’in önemli malvarlıklarının veya varlıklarının bölünme yolu ile yeni bir şirkete aktarılması ve bu şirketin/şir ketler in paylarının üçüncü kişilere satışı ve devir edilmesi hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi ’’ hususlarını müzakere edilmiş olduğunu,… Ailesi’ne mensup pay sahipleri arasında söz konusu olağanüstü genel kurul toplantısı öncesinde, bu yönde dile getirilmiş herhangi bir niyet ya da talep olmamasına rağmen, davalı şirket yönetimi, davalı şirket’in “pay sahipliği yapısı” ve “yegane malvarlığı” ile “ticari faaliyetleri”ni esaslı şekilde etkileyecek afaki talep ve İşlemler için yasaya ve usule aykırı yapılan müzakere ve oylama ile genel kuruldan ucu bucağı açık yetki alma cihetine gittiğini,Davalı şirket’in 06.08.2019 tarihinde gerçekleşen Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı öncesinde ve söz konusu toplantı esnasında müvekkillerinin defaten dile getirdiği bilgi alma ve inceleme talepleri red edilerek, TTK’nın amir hükümlerinde yer alan düzenlemelere alenen muhalefet edilerek yapılan oylama neticesinde söz konusu yetkilerin Şirket yönetimine verilmesinin “olumlu oy çokluğu” ile kabul edildiğini tutanak altına alınmış olduğu için TTK Madde 437/2 ve 437/5 hükmü gereği huzurdaki davayı ikame etmek zorunluluğunun hasıl olduğunu,Davalı şirket’in 06.08.2019 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında gündemin 2. maddesi altında yer alan “Şirket paylarının Şirket ’İn kendisi, pay sahibi veya üçüncü bir kişi hesabına satın alınması hususunda Şirket yönetim kurulma 5 (beş) yıl süre ile yetki verilmesi’’ talebinin “gerekçesi” ile davalı şirket yönetiminin söz konusu yetki taleplerine istinaden gerçekleştirdiği ya da gerçekleştireceği ilgili tüm işlemler hakkında, söz konusu işlemleri tevsik eden belge ve kayıtların tasdikli suretleri İle birlikte müvekkillerine yazılı bilgi verilmesi için davalı şirkete talimat verilmesini,Davalı şirket’in 06.08.2019 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında gündemin 3. maddesi altında yer alan “Şirket’in iştiraki konumunda olan … Şİrketi’nin paylarının, Şirket’in önemli malvarlıklarının veya varlıklarının bölünme yolu ile yeni bir şirkete aktarılması ve bu şirketin/şirketlerin paylarının üçüncü kişilere satışı ve devir edilmesi hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi” talebinin hangi gerekçe İle ve somut olarak hangi işlemler için talep edildiğini, yetki talebine konu işlemler için somut gelişme ve/veya bir teklifin olup olmadığını, söz konusu yetki kapsamında hangi pay, varlık ve malların, hangi değer üzerinden işleme konu edileceğini, bu işlemlerin gerçekleştirilmesine ne gibi sebeplerle ihtiyaç duyulduğunu, davalı şirketin tek malvarlığı olan … Şİrketi’nin neden elden çıkarılmasına kadar uzanan bir yetkinin şirket yönetimi tarafından talep edildiğini, davalı şirket’e ne gibi menfaat sağlanmasının amaçlandığım, davalı şirket ve bağlı şirketi … Şİrketi’nin pay, varlık ve mallarının devredilmek istendiğini şayet varsa potansiyel alıcı 3. kişi/şirketlerin kimler olduğunu, söz konusu kişilerin Şirket Yönetim Kurulu üyeleri ile herhangi bir menfaat çatışması doğuracak nitelikte kan ve/veya sihri yakınlığı ya da iş ilişkisinin bulunup bulunmadığı hususlarında özenli, gerçeği aynen ve dürüstçe yansıtan hesap verme ilkelerine uygun, doyurucu içerik ve niteliğe haiz bilgileri müvekkillerine yazılı olarak verilmesi için davalı şirkete talimat verilmesine,Yargılama giderleri ile yasal vekâlet ücretinin davalı şirket üzerinde bırakılmasını arz ve talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili …’nin 2018 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısının 15.04.2019 tarihinde yapıldığını, ancak davacılardan … tarafından vekili vasıtasıyla fınansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konuların ertelenmesi talebi üzerine ertelendiğini ve aynı gündem maddelerini görüşmek üzere Şirket’in Olağan Genel Kurulu’nun 22.05.2019 tarihinde tekrar toplandığını, davacıların erteleme üzerine gerçekleştirilen bu toplantıda incelemek istedikleri mali tablolar bulunmasına karşın bu tablolarla ilgili sorular sormadıklarını ve dahası erteleme talep etmiş oldukları Olağan Genel Kurul toplantısına da katılmadıklarını, bu erteleme toplantısında Şirket’İn 2018 yılı Yönetim Kurulu yıllık faaliyet raporu okunup müzakere edildiğini, 2018 yılma ait bilanço ve kâr/zarar hesapları katılanlann oybirliği ile kabul edildiğini ve Yönelim Kurulu üyeleri kendi ve birbirlerinin ibra oylamalarında oy kullanmaksızın diğer katılan pay sahiplerinin oybirliği ile ibra edilmiş olduğunu,Davacılardan …’ın erteleme üzerine yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısından bir gün önce keşide etmiş olduğu Beyoğlu …, Noterliğinden sadır 21.05.2019 tarihli … yevmiye no.lu ihbarnamesi ile 8.426.911,64 TL nominal değerde 842,691.164 adet payını diğer davacı …’a devrettiğini belirttiğini, bu payların yeni sahibi olarak …’ın pay defterine kaydedilmesini ve zilyetliğinde bulunan 22.866.049,06 TL nominal değerde 2.286.604,906 adet nama yazılı payı temsil eden muvakkat ilmühaberin 9 adet kupüre bölünerek kendisine teslim edilmesini talep etmiş olduğunu,Müvekkili Şirket Yönetim Kurulu davacılarından …’ın bu talebini TTK’nın 494 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca kendisine tanınan üç aylık süreç içerisinde değerlendirmeye alındığını ve bu değerlendirme neticesinde gerek görülmesi halinde Şirket’İn kendi paylarını iktisap edebilmesi için gerekli izni talep edebilmek (ve sair konulan da görüşmek) üzere Şirket Yönetim Kurulu, Genel Kurulu’nun olağanüstü olarak toplantıya çağırmaya karar verilmiş olduğunu,Bunun üzerine 06.08.2019 tarihinde olağanüstü olarak toplanan Şirket ortaklarının Genel Kurul Toplantısında, müvekkili Şirket Yönetim Kurulu’na Şirket’İn kendi paylarını iktisap edebilmesi konusunda 5 yıl süre ile yetki verildiğini ve müvekkili Şirket’İn paylarının tamamına sahip olduğu iştiraki konumunda olan dava dışı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“…”) paylarının, Şirket’İn önemli malvarlıklarının veya varlıklarının bölünme yolu ile yeni bir şirkete aktarılmasını, veya bu şirketin paylarının üçüncü kişilere satışı ve devir edilmesi amacıyla üçüncü kişilerle görüşmelere başlanmasını ve bilgi ve belge paylaşımına ilişkin olarak Yönetim Kurulu’na yetki verilmiş olduğunu,Huzurdaki davada ise Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı öncesinde ve toplantıda yapılan müzakerelerde davacılar tarafından İleri sürülen bilgi alma ve inceleme taleplerinin müvekkili Şirket yönetimi tarafından reddedildiği iddiaları ile haksız olarak dava açıldığını, davacıların Olağan Genel Kurul Toplantısı ve Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı esnasında ve bu toplantılar öncesinde müvekkili Şirket’e iletmiş oldukları bilgi alma taleplerinde müvekkili Şirket’e ilişkin bilgi değil, tamamen müvekkili Şİrket’in iştiraki konumunda bulunan dava dışı …’ya İlişkin bilgi ve belge taleplerinde bulunduklarını, aşağıda ayrıntılı olarak açıklanacağı üzere …’ya ilişkin bilgi ve belgelerin davacı pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamı dışında olduğunu, yine de davacıların hiçbir sorusunun cevapsız bırakılmadığını, TTK’mn öngördüğü sınırlar ölçüsünde verilebilecek tüm bilgilerin davacılar ile paylaşılmış olduğunu,Dolayısıyla davacıların müvekkili Şirket’e İlişkin her türlü bilgiye sahip ve bu nedenle müvekkili Şirket’e ilişkin herhangi bir bilgi talebinde bulunmadıklarını, ancak davacıların huzurdaki davada talep ettikleri bilgilerin, müvekkili Şirket’e ilişkin olmayıp, dava dışı …’ya ilişkin olduğundan ve TTK’nın 437 nci maddesinde pay sahiplerine tanınan bilgi alma ve inceleme kapsamı dışında olduğundan huzurdaki davanın reddedilmesi gerektiğini,Sonuç olarak belirtmek gerekir ki, davacıların cevabını bilmedikleri herhangi somut bir soru bulunmadığını, TTK’nın 437 inci maddesinin davacılara tanıdığı bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında olup müvekkili Şirket’e yönelttikleri tüm soruların gerçeğe ve hesap verme ilkelerine uygun olarak cevaplandığını, öte yandan dava dışı … belgelerinin müvekkili Şirket’ten istenmesinin mümkün olmayıp, ortada bir şirketler topluluğunun da bulunmaması göz önüne alındığında verilmesi gereken bir bilgi dahi bulunmadığını, tüm bu nedenler göz önüne alınarak davanın reddi gerektiğini,tüm bu nedenlerle; yukarıda anlatılanlar ışığında, öncelikle davanın dava şartları yokluğundan reddine karar verilmesini, bu talepleri kabul olmaz ise davanın esastan reddine karar verilmesini ve dava vekalet ücreti, yargılama giderleri, harç, sair masrafların davacıya yükletilmesini talep ettikleri görülmüştür.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, … Ticaret Sicil Müdürlüğü cevabi yazısı celp edilmiş, Bilgi edinme hakkının kullanılması için gerekli şartların oluşup oluşmadığı yönünde bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti dosyaya sunduğu 07/04/2021 tarihli raporda ” Davalı şirket İle … AŞ arasında, TTK m. 195 çerçevesinde hâkim şirket ve bağlı şirket ilişkisinin kurulduğu, davalı şirketin hâkim şirket ve … AŞ’nin bağlı şirket olduğu, bu şirketler arasındaki ilişkiye TTK m. 195 ve devamındaki şirketler topluluğu hükümlerinin uygulanması gerektiği,Davacı pay sahiplerinin TTK m. 200 çerçevesinde bilgi alma taleplerinde haklı oldukları kanaatinin hâsıl olduğu ” görüşü bildirilmiştir.
Tüm dosya ve deliller birlikte değerlendirildiğinde açılan dava, TTK 437/5 mad.uyarınca bilgi alma ve incelme hakkının kullanılmasına izin verilmesi istemine ilişkindir. TTK 437/5 mad’de “Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi reddi izleyen on gün içinde, diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabilir.” hükmünü ve ayrıca TTK 437/2 mad’de ” ..Bilgi verme yükümü 200 ‘üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar ” hükmünü ihtiva etmektedir.Davacılar, davalı şirkete % 36,05 oranında pay sahibi olup davalı şirket aynı zamanda dava dışı….A.Ş.’nin tek pay sahibidir. Davacılar, 06/08/2019 tarihli Olağanüstü genel kurul toplantısı öncesinde çektikleri ihtarnameler ile ve ayrıca genel kurul toplantısında bilgi edinme hakkını kullanmak istemişler ve bu yönde hem davalı şirketin yönetim kuruluna devrettiği yetkilerle ilgili hem pay devrinin pay defterine işlenmesiyle ilgili hem de bağlı şirket … ‘nun davalı şirketle olan ilişkileri, finansal tabloları, faaliyet raporları ve denetim raporlarının ibrazı hakkında bilgi talep etmişlerdir. Davalı şirketçe şirketler topluluğu hükümlerine tabi olmayan … yönünden TTK 200 mad.hükümlerinin uygulanmasının mümkün olmadığı belirtilerek istenen bilgiler verilmemiştir. Bu nedenle TTK 437/5 mad.uyarınca davacıların iş bu davayı açma hakları mevcuttur. TTK 195/1-a mad’de “Bir ticari şirket, diğer bir ticari şirketin doğrudan veya dolaylı olarak oy haklarının çoğunluğuna sahipse birinci şirket hakim, diğeri bağlı şirkettir. “şeklinde tanımlama yapmışolup buna göre somut davada Davalı … hakim şirket ve davalı şirketin % 100 hissesine sahip olduğu … ise bağlı şirkettir. Bir hakim şirket ve bir bağlı şirketin varlığı halinde şirketler topluluğu meydana gelmekte olup bağlı şirket yönünden de TTK 200 mad’nin uygulanması gerekmektedir. TTK 437 ve TTK 200 mad’leri birbirini tamamlayıcı nitelikte olsa da hakim şirketin pay sahipleri bağlı şirketten bilgi alma hakkını kullanabiliyor olsa da bağlı ortaklığın defterlerini inceleme hakları bulunmamaktadır.
Buna göre açılan davada davacılar, bağlı şirket olan … A.Ş. Yönünden TTK 200 mad.uyarınca bilgi edinme hakkını kullanma hakkına sahip olup yazılı defter inceleme talepleri hariç olmak üzere davacılarca talep edilen bilgi ve belgelerin davalı şirket tarafından verilmesi gerekmekte olup açılan davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE,
TTK 437/5 mad.uygun olarak davacıların davalı …Ş.’den talep ettikleri bilgi ve belgelerin yazılı defter incelemesi hariç olmak üzere genel kurul dışında incelenmesine İZİN VERİLMESİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan alınması gerekli 59,30 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile eksik 14,90 TL harcın davacıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan toplam 2.208,90 TL’nin ( 44,40 TL BVH, 6,40 TL VH, 44,40 TL Peşin Harç, 113,70 TL tebliğler, 2.000,00 TL bilirkişi ücreti.) yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.080 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde iadesine
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren kesin olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/07/2021

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …