Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/306
KARAR NO:2022/332

DAVA:İTİRAZIN İPTALİ
DAVA TARİHİ:21/05/2019
KARAR TARİHİ:01/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin murisi …’in 15.10.2007 tarihinde sürücüsü olduğu … plakalı Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası yapılmayan ticari yolcu taşıma aracıyla geçirdiği trafık kazası sonucu hayatını kaybettiğini, konuyla ilgili … Cumhuriyet Başsavcılığı’nca soruşturma yürütüldüğü ve kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, kaza tarihi itibariyle yapılması zorunlu olan söz konusu ticari taşıma işini yapan aracın zorunlu koltuk sigortasının işleten tarafından yaptırılmadığını, kaza neticesinde murislerini kaybeden mirasçı müvekkillerinin zorunlu koltuk sigortasından kaynaklı 80.000TL. nin mirasçılık payları oranında ödenmesi amacıyla 02.10.2018 tarihinde … Hesabına başvurduğunu, … hesabının 04.10.2018 düzenleme tarihli 07.12.2018 tebliğ tarihli cevabı ile söz konusu taşımanın 100 km.ye kadar şehiriçi taşıma olması sebebiyle koltuk sigortası yaptırılma zorunluluğu bulunmadığı gerekçesiyle taleplerinin reddedildiğini, işin ticari olması sebebiyle faize yapılan itirazların mesnetsiz olduğunu, buna ilişkin olarak Yargıtay kararı bulunduğunu, davalı tarafın taşımanın 100 km.ye kadar yapılan il içi taşıma olması sebebiyle zorunlu koltuk sigortası yaptırma mecburiyeti olmadığı, aracın ticari taşıma yapmadığı, aracın yetki belgesinin olmadığı gerekçesiyle haksız ve kötüniyetli olarak takibe itiraz ettiğini, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunun yürürlüğe girdiği ve … Hesabının koltuk sigortasından sorumlu tutulmaya başlandığı tarihin 14.6.2007 tarihi olduğunu, bu tarihten sonraki olaylarda taşımacı zorunlu koltuk sigortası yaptırmamış ise … Hesabının sorumlu olacağını, dava konusu kazada da sorumluluğun … Hesabında olduğunu, Zorunlu koltuk ferdi kaza sigortasının 25.2.2004 tarih, 25384 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan … nolu Bakanlar Kurulu Kararı ile ihdas edildiğini, yayımlandığı tarihte bu sigortayı yaptırma mecburiyeti ile muafiyet ve istisnaların Ulaştırma Bakanlığınca belirleneceğinin açıklandığını, il sınırları içindeki yolcu taşımaları ile 100 km.ye kadar şehirlerarası yolcu taşımacılarının zorunlu koltuk sigortası yaptırması zorunluluğunun ise 29.12.2006 günlü 32002 sayılı Ulaştırma Bakanlığı Genelgesi 9.maddesinde düzenlendiğini ve 100 km. ye kadar yolcu taşımalarında zorunlu koltuk sigortası yaptırma zorunluluğunun getirildiğini, 13.11.2009 tarih 27405 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan … nolu Bakanlar kurulu kararı ile … sayılı kararda değişiklik yapılarak, zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası yaptırma mecburiyeti ile ilgili muafiyet ve istisnaları belirleme yetkisinin Ulaştırma Bakanlığı görüşü alınarak Hazine Müsteşarlığına verildiğini, Müsteşarlığın … sayılı Bakanlar Kurulu kararına istinaden 28.6.2010 tarihli 2010/8 sayılı Genelge ile sigortanın kapsam, muafiyet ve sınırlarının yeniden belirlendiğini, 1.7.2010 tarihinden sonra il içi ve 100 km.ye kadar taşımalarda koltuk sigortası zorunluluğunu kaldırdığını, bu düzenlemeye göre, 4925 sayılı Kanunun 2.maddesinin 3.fıkrasıyla düzenlenmesi ilgili mahalli idarelere bırakılan il sınırları içerisindeki taşımalar ile yüz kilometreye kadar olan şehirlerarası taşımalar karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası kapsamı dışında bırakıldığını, bu genelge tarihine kadar koltuk sigortası yaptırılmasının zorunlu olduğunu, Yargıtay’ın gerek şehir içi gerek 100 km altı şehirlerarası olsun 01.07.2010 tarihinden önce yolcu taşımacılığı yapılan taşıtlarda yetki belgesi olsun olmasın koltuk sigortası yaptırma zorunlu olduğu ve 1.7.2010 tarihli genelgeden sonra zorunluluk olmadığı yönünde kararları bulunduğunu, dava konusu olayda kaza tarihinin 15.10.2007 olduğunu, 29.12.2006 tarih 32002 sayılı Ulaştırma Bakanlığı Genelgesinden sonra ve 01.07.2010 tarihli koltuk sigortası yaptırma mecburiyeti ile ilgili muafiyet ve istisnalara ilişkin genelgeden önce meydana geldiğini, açıklanan bu sebepler ve Yargıtay kararları gereğince dava konusu minibüsün kaza tarihinde zorunlu koltuk sigortası yapılması zorunluluğu olduğunu, koltuk sigortası yapılmamış olması nedeniyle sorumluluğun … Hesabında bulunduğunu 9.maddesi kapsamında kaza konusu aracın koltuk sigortası yaptırma zorunluluğu olduğunu belirterek, haksız itirazın iptaline, %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dayandığı ve dosyaya giren tüm yazılı delil, dosya, belge örneklerinin ve bilirkişi raporlarının taraflarına tebliğ edilmesini, aksi halde dava şartı yokluğundan davanın usulden reddini talep ettiklerini, müvekkili kurumun aleyhine hüküm tesisi halinde zarar veren/sürücü ve işletene rücu edeceğinden Davanın … Plakalı araç sürücüsü/işleteni konumundaki …”’ye ihbarını talep ettiklerini, dava konusu seyahatin şehir içinde yapılmış taşımacılık olduğunu, somut olayda … ili içerisinde yapılan bir yolculuk olduğundan ve mesafe 100 nin çok altında olduğundan davanın reddi gerektiğini, 100 km. nin altındaki taşımaların zorunlu koltuk sigortası yaptırma zorunluluğunda ve sigorta kapsamında olmadığını, davanın reddi gerektiğini, iş bu seyahatin Karayolu Taşıma Kanunu’na bağlı çıkartılan yönetmelikte belirlenen yetki belgelerinin hiçbirisinin kapsamına girmediğini ve kanuni sigorta yaptırma zorunluluğu bulunmadığını, Karayolu taşıma kanunun kapsamında yapılan şehirlerarası veya uluslararası taşıma niteliğinde olmadığını, dava konusu taşıma faaliyetinin Karayolu Yolcu Taşıma Yönetmeliği’nde belirlenen yetki belgelerine tabi olmadığını, somut olaydaki araç için Ulaştırma Bakanlığından gerekli izinlerin alınması şartına bağlı olarak taşıma ve yetki belgesinin ve güzergah izin belgesinin alınmış olmasının da söz konusu olmadığını, bu nedenle söz konusu şehir içi arizi taşıma için taşımanın yapıldığı aracın ZTMMS yaptırma zorunluluğu olmadığını, zira yetki belgesine tabi olmadığını, ancak belirtilen şekilde taşıma izni ve yetki belgesine haiz taşımacıların Karayolu Taşıma Kanunu 17.maddesinde belirtilen şekilde yapacakları şehirler arası ve uluslararası taşımalar için Karayolu Taşımacılık mali sorumluluk sigortası yaptırmak zorunda olduğunu, mahkememizin bu konuda Trafik Tescil Müdürlüğü’ne ve Valiliğe müzekkere yazılarak yetki belgesi ve güzergah izin belgesi olup olmadığının sorulmasını talep ettiklerini, karayolu taşıma kanunu 6.maddesinde yolcu ve eşya taşımalarının kanunlara ve taşımacı ile yolcu ve gönderen arasındaki sözleşmelere uygun olarak zorunlu taşımacılık mali sorumluluk sigortası genel şartlarının A.5.B maddesinde yolcu bileti olmayan kişilerin taleplerinin sigorta teminatı dışında kalan hallerden sayıldığını, bu yüzden dava konusu taşımanın sigorta yaptırma zorunluluğuna bağlanan bir faaliyet olduğuna kanaat getirilecek olsa bile, açık genel şart hükmü yerine getirilmediğinden talebin sigorta teminatı dışında sayılacağını ve davanın reddedilmesi gerektiğini, ilgili trafik kazasının gerçekleşmesindeki kusur oranının adli tıp kurumu trafik ihtisas dairesi tarafından tespit edilmesi gerektiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla tüm mirasçıların belirlenmesi gerektiğini, müvekkilinin davanın açılmasında, takibin yapılmasında bir kusurunun bulunmadığını, bu nedenle faiz, yargılama gideri ve vekalet ücretinden kurumun sorumlu olmayacağını, ayrıca alacak likit olmadığından ve yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı talebinin reddi gerektiğini, faizin ancak dava tarihinden yürütülebileceğini beyan ederek, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce tüm deliller toplanmış, gerekli inceleme ve araştırmalar yapılmış, 07/07/2021 tarihli ara karar ile iddia ve savunma hudutları doğrultusunda dosya içeriği delil ve belgeler üzerinde davacının alacağının varlığının ve miktarının tespiti amacıyla bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
29/03/2022 tarihli raporunda bilirkişi; davacıların zorunlu mali mesuliyet (trafik sigortası) kapsamında dava dışı sigortacı … Sigorta’dan destekten yoksun kalma tazminatı almış olması, şartları oluşmuş ve Mahkememize ödenmesine hükmedildiği ihtimalde, davalı … Hesabı’ndan zorunlu koltuk sigortasından kaynaklı tazminat talebine engel olmadığı, dava konusu kaza tarihinde aracın zorunlu koltuk sigortası poliçesi ve yetki belgesi bulunmadığı, yetki belgesi bulunmayan araç dolayısıyla … Hesabı’ndan tazminat talep edilip edilemeyeceği hususunun değerlendirmesinin uzmanlık alanımız dışında kaldığı, dava konusu kaza tarihi 15.10.2007 tarihinde yül kte olan yukarıda yer verilen mevzuata göre, il sınırları içinde ve 100km. ye kadar şehirlerarası yolcu taşımada zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası yaptırma zorunluluğu bulunduğu, somut olayın şartları ve kaza tarihindeki mevzuat uyarınca davacıların davalı … Hesabı’ndan tazminat talebine hakkı olup olmadığının hukuki değerlendirmesi ve takdirinin Mahkememize ait olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Dava, İİK mad. 67’ye dayalı olup davalı tarafın hakkındaki icra takibine vaki itirazının iptali istemine ilişkindir. …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında davacı tarafın 80.000,00 TL asıl alacağın tahsili istemi ile ilamsız takip yolu ile icra takibinde bulunulduğu ve fakat davalının borca itirazı sonucu icra takibinin İİK’nın 66. maddesi uyarınca durduğu saptanmıştır. İcra takibine vaki itirazın davacı tarafa tebliği durumu ve dava tarihine göre bu itirazın iptali davasının İİK mad. 67’de öngörülen ve hak düşürücü nitelikteki 1 yıllık süresi içinde açıldığı da tespit olunmuştur.
Tüm dosya ve deliller birlikte değerlendirildiğinde;
Dava, trafik kazası sonucu araç içinde yolcu olarak bulunan murisin ölümü nedeniyle mirasçılarının … hesabına karşı tazminat alacağı için başlattıkları icra takibine yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir.
Takip konusu alacak, trafik kazası nedeniyle maddi tazminata dayanmaktadır.
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununun 18. maddesi uyarınca taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17. maddesinde düzenlenen sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar.
Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası 25/02/2004 tarih, 25384 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan … nolu Bakanlar Kurulu Kararı ile ihdas edilmiş olup, 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu hükümleri çerçevesinde yolcu taşımacılığı yapan taşımacıların, yurtiçi ve uluslararası yolcu taşımalarında görevlendirecekleri sürücüler ile bunların yardımcıları ve taşıyacakları yolcular için “Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası” yaptırmak zorunda oldukları belirtilmiş, bu sigorta türünü yaptırma mecburiyeti ile ilgili muafiyet ve istisnaların ise (… nolu BKK ile) Ulaştırma Bakanlığı’nın görüşü alınmak suretiyle Hazine Müsteşarlığı’na verilmiştir. Hazine Müsteşarlığı’nın çıkardığı 28.06.2010 tarihli genelgede ise “01.07.2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, ticari amaçla yapılmayan taşımalar, 4925 sayılı Kanunun 2.maddesinin 2.fıkrası ile kanun kapsamı dışında bırakılan taşımalar, aynı Kanunun 2.maddesinin 3.fıkrasıyla düzenlemesi ilgili mahalli idarelere bırakılan il sınırları içerisindeki taşımalar ile 100 km’ye kadar olan şehirlerarası taşımaların karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası kapsamı dışında olduğu” kararlaştırılmıştır.
Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları’nın A.1.maddesine göre de “Bu sigorta ile sigortacı yurtiçi ve uluslararası yolcu taşımacılığı kapsamında seyahat eden yolcuları, sürücüleri ve yardımcılarını, taşımacılık hizmetinin başlangıcından bitimine kadar geçen seyahat süresi içinde, duraklamalar da dahil olmak üzere, maruz kalacakları her türlü kazaların neticelerine karşı aşağıdaki şartlar çerçevesinde teminat altına alır.”
… 2. Asliye Hukuk Mahkemesi …/… dosyasında … … ATM … Talimat dosyası ile aldırılmış olan … Heyeti marifeti ile düzenlenen kusur raporu dosyamız arasına alınmış olup muris …’in kusurunun olmadığı, araçtaki teknik arızanın olayın gelmesinde %100 etkili olduğu tespit edilmiş olup heyet raporunun usul ve yasaya uygun denetime elverişli olduğu anlaşıldığından bu rapora itibar edilmiştir.
Somut olaydaki uyuşmazlığın; 15/10/2007 tarihinde davadışı … plakalı minibüs sürücüsü …’in trafik kazasında ölümü nedeniyle ferdi koltuk kaza sigortasını işleten tarafından yaptırılmamış olması nedeniyle sigorta bedelinin davalı … hesabından tahsiline karar verilip verilemeyeceği hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
Olaya ilişkin ifade tutanakları ve trafik kayıtlarından aracın minibüs olduğu anlaşılmıştır. Davalı … Hesabı, şehirler arası taşımacılıkta 100 km sınırı olduğu, zorunlu koltuk ferdi kaza sigortasının zorunlu olmadığını ileri sürmüştür.
Bu kapsamda 11/06/2019 tarihli müzekkere ile … Valiliği’ne yazılan müzekkere ile 10-… Valiliğine Müzekkere yazılarak … plaka sayılı aracın şehirlerarası taşıma yapma yetki belgesi bulunup bulunmadığının sorulmuş olup, tarihli müzekkere cevabında aracın d-4 yetki belgesinin bulunmadığı ve zorunlu koltuk ferdi kaza sigortasının şehirlerarası taşımacılık yapan ticari minibüslerin yaptırması gerektiği belirtilmiştir.
Kazaya neden olan aracın ticari minibüs olması nedeniyle sigorta yaptırma zorunluluğu bulunmakta olup, sigortası bulunmaması nedeniyle meydana gelen zarardan davalı … Hesabı sorumlu bulunmaktadır.
… Hesabı Yönetmeliği’nin “Hesaba Başvurulabilecek Haller” başlıklı 9.maddesi; ”Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için … Hesabı’na başvurulabilir.” şeklinde düzenleme altına alınmıştır.
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu hükümleri çerçevesinde 25/02/2004 tarih, 25384 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan … nolu Bakanlar Kurulu kararı ile ihdas edilmiş olan Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası yaptırılması zorunlu sigortalardan olması, davacıların miras bırakanlarının ölümüyle sonuçlanan trafik kazasının 15/10/2007 tarihinde kullanım amacı yolcu nakli olan … plaka sayılı ticari minibüsün kaza sonrası yolcululardan alınan ifade tutanaklarına göre Çamurlu Köyünden … Merkez’e yolcu taşınması sırasında meydana geldiği gözetildiğinde taşımanın şehirler arası taşıma mahiyetinde olduğunun ve kullanım amacı yolcu taşıma olduğu anlaşılmaktadır
… plakalı ticari araç, yaptırılması zorunlu olan Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigorta Poliçesi’ni yaptırmadığından davada husumet … Hesabı’na yöneltilmiştir.
Zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası can sigortası türlerinden olup, bir meblağ sigortası olması itibariyle de, ölüm halinde limit kadar olmak üzere maktu; yaralanma halinde ise, yapılan tedavinin giderleri bakımından buna ilişkin limiti geçmemek üzere ve yapılan harcama kadar nispi; sürekli sakatlık halinde ise, sakat kalma oranı ve sakatlığın derecesine göre limitin belli oranı olmak üzere, sigorta bedelinin ödenmesi gerekeceğinden, bu yönlerin ispatlanması yeterli olup, gerçek zararın hesaplatılmasına girişilmeksizin, tespit edilecek bu miktarların aynen ödenmesi gerekmektedir. Karayolu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları’nda bu poliçe ile temin edilen bir kaza, sigortalının derhal veya kaza tarihinden itibaren iki sene zarfında daimi surette malûliyetine sebebiyet verdiği takdirde, tıbbi tedavinin sona ermesi ve daimi sakatlığın kesin olarak tespiti sonucunda, daimi sakatlık sigorta bedelinin, maddede belirtilen oranları dâhilinde ödenmesi gerektiği öngörülmüştür.
Kazanın gerçekleştiği tarih itibariyle … Hesabının sorumlu olduğu miktar 80.000,00TL ile sınırlı olup, takibinde bu bedel üzerinde mirasçılık paylarına göre başlatıldığı tespit edilmiştir.
Sonuç olarak kazaya karışan ve ticari olan … plakalı aracın yapılması zorunlu olan Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza sigorta poliçesi yapılmadığından bu kapsamda ödenmesi gereken tazminatın davalı … Hesabı tarafından ödenmesi gerektiği, bu kapsamdaki sigorta ödemesinin can sigortası türlerinden olup bir meblağ sigortası olması dolayısıyla geçerli olan miktarın herhangi bir indirime tabi tutulmadan aynen ödenmesi gerektiği kanaati ile davacıların açmış oldukları davada haklı oldukları görülmüş olup davanın kabulüne ile davalının …. İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 80.000,00 TL asıl alacak üzerinden devamına, Asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faizi işletilmesine,Asıl alacak likit ve hesaplanabilir olmadığından asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın kabulü ile davalının …. İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 80.000,00 TL asıl alacak üzerinden devamına,
Asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faizi işletilmesine,
Asıl alacak likit ve hesaplanabilir olmadığından asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatı talebinin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan ‭5.464,8‬0-TL nispi karar harcından peşin alınan 921,80-TL harcın mahsubu ile bakiye ‭4.543‬,00-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 11.200,00 -TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan toplam ‭1.908,3‬0-TL’nin ( 44,40-TL BVH, 6,40-TL VH, 921,80-TL Peşin Harç, 135,70-TL Tebliğ ve Posta0 800,00 TL BK ) yargılama giderinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Arabuluculuk görüşmelerinde arabulucu olarak atanan arabulucu Melih Akın Ağcaabat’a 1.320,00-TL ödeme yapılmasına karar verildiği, ödemenin suçüstü ödeneğinden ödendiği anlaşıldığından 1.320,00 TL arabuluculuk ücreti’nin davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf Kanun Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/06/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır