Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/268 E. 2021/604 K. 30.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/268
KARAR NO:2021/604

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:07/05/2019
KARAR TARİHİ:30/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan itirazın iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Borçlular aleyhine …, İcra Müdürlüğü’nün … E, sayılı dosyası İle icra takibine girişilmiş ve kendilerine Örnek Form7 (İlamsız İcra 49) Ödeme Emri gönderildiğini, ödeme emrine borçlu tarafından haksız ve mesnetsiz şekilde İtiraz edildiğini ve takibin durdurulduğunu, sürücü … sevk ve idaresindeki… plakalı aracın; 31/05/2015 tarihinde seyir halindeyken önce 34 BS 2369 plakalı araca, sonra … plakalı araca ve sonrasında da … plakalı araca çarpması sonucunda maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, söz konusu kazaya sebebiyet veren borçlu …’ın alkollü olması nedeni ile hasar gören araç sahibine/s igortacısına … Hesabı tarafından ödeme yapıldığını, Karayolları Trafik Kanunu İle Trafik Sigorta Poliçesinin Genel Şartları Uyarınca, … Hesabı yasada belirtilen nedenlerle yaptığı ödemeler için zarara neden olan aracın kusurlu sürücüsüne, işletenine ve diğer sorumlulara rücu etme hakkı verildiğini beyan ile, haksız olarak yapılan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini, yapılmış olan yetki itirazı takibinin reddini, borçluların %40 dan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, borçluların, borca yetecek miktarda menkul, gayri menkulleri ile , 3, Şahıslardaki hak ve alacaklarının uygun bir teminat karşılığı ihtiyaten haczine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Huzurdaki davaya konu trafik kazasına karışan ve sürücüsü ihbar olunan … olan… plakalı araç, … … Tic. San. Aş. tarafından dava dışı … Nak. İhr. ve Tic. Ltd. Şti.’ye uzun dönem kiralama sözleşmesiyle kiralandığını, davalı müvekkilinin… plakalı araç hakkında işleten sıfatı bulunmadığını, müvekkili şirkete davada husumet yöneltilmesi hukuken mümkün olmadığını, müvekkili şirkete davada husumet yöneltilmesinin hukuken mümkün olmadığını, olaya ilişkin tutulan ve davanın esasını teşkil eden trafik kazası tespit
tutanağına ve bu tutanakla belirlenen ve taraflara atfedilen kusur oranlarına itiraz ettiklerini, Trafik Kazası neticesinde tutulan Trafik Kazası Tespit Tutanağını kabul etmemekle birlikte, kusur oranının yeniden belirlenmesini, davacının taleplerini sigorta şirketinden talep etmek yerine işleten sıfatı dahi bulunmayan müvekkiline yöneltmelerinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu beyan ile, dosyaya arz olunan… plakalı aracın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Poliçesi incelendiğinde, davacının talebi olan miktarın sigorta limitleri dahilinde olduğu da açıkça görüleceğini, buna rağmen davacının … plakalı aracın sigortalı olduğunu bildiği halde müvekkili davalı göstererek huzurdaki davayı ikame etmiş olmasının anlaşılamadığını beyan ile, davanın, kazaya karışan aracın sürücüsü …’a ihbarını, davanın, tazmin zorunluluğu bulunan sigortacı … Sigorta A.Ş.’ ye ihbarını, davanın, kazaya karışan aracın işleteni … Nak. İhr. ve Tic. Ltd. Şti.’ye ihbarını, müvekkili işleten olmadığından, müvekkili yönünden haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olarak ikame edilmiş bu davanın reddini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini, arz ve talep etmiştir.
Mahkememizce tüm deliller toplanmış, gerekli inceleme ve araştırmalar yapılmış, 30/09/2020 tarihli ara karar ile tarafların kusur durumu ve hasar bedelinin tespiti ile davacının alacak miktarının tespiti amacıyla bilirkişi incelemesine karar verilmiştir.
23/01/2021 tarihli raporunda bilirkişi heyeti; davacı sigorta şirketinin, trafik sigorta sözleşmesinin tarafı olan davalı sigortalısına rücu edebileceği, davacı sigorta şirketinin …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı kararı ile tahsiline karar verilen 2.485,00TL değer kaybı tazminatına ilişkin olarak dava dışı 3. Şahıs …’e 21.08.2015 tarihinde toplam 4.503,61TL ödeme yaptığına dair ödeme belgesini ibraz etmediği, ödeme belgesini ibraz etmesi gerekeceği, davacının ödeme belgesini ibraz etmesi ve ödeme tarihinin 21.08.2015 olması halinde ödediği 4.503,61 TL tazminatı ödeme tarihinden takip tarihine kadar işlemiş 1.265,95TL faizi ile birlikte ve takip tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan talep edebileceği sonuç ve kanaatine varıldığını beyan etmiştir.
Tüm dosya içeriği bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Dava, ZMS sigortacısının, poliçe kapsamında zarar gören üçüncü kişiye yaptığı hasar ödemesinin rücuen tazmini için yürüttüğü takibe itirazın iptali istemine ilişkindir.
İşleten tanımı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. maddesinde “Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklinde yapılmıştır. 2918 sayılı KTK’nın 3. maddesinde işleten sıfatının belirlenmesinde şekli ve maddi ölçüt olmak üzere iki ayrı ölçüden yararlanılmıştır. Şekli ölçüye göre trafik sicilinde malik görülen kişi işletendir. Maddi ölçüye göre ise, trafik sicilinde adı geçen kişinin önemi bulunmamakta olup önemli olan araç üzerindeki fiili hakimiyet, araçtan ekonomik yarar sağlama, masraf ve rizikolara katlanma gibi ölçütlerdir. İşletenin belirlenmesinde doktrin ve Yargıtay’ın kabul ettiği görüş maddi ölçüdür.
2918 sayılı KTK’nın 85. maddesi “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” hükmünü içermektedir.
Bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, bu araçların sahipleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılmasının bir başka kimseye devir edilmesi halinde (çok kısa bir süre olmamak kaydıyla), artık üzerindeki fiili hakimiyetin kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekip, bunun sonucu olarak da araç malikinin sorumlu tutulmaması gerekecektir. Gerek doktrinde, gerekse Yargıtay’ın uygulamalarında, işleten sıfatının belirlenmesinde araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması ve fiili hakimiyetin uzun süreli olması gerekmektedir. Ancak bu konuda getirilecek delillerin üçüncü kişileri bağlayabilecek nitelikte ve güçte olması, özellikle zarara uğrayanların haklarını halele uğratacak bir sonuç yaratmaması şarttır.(Yargıtay … HD 2018/…E. 2019/…K. sayılı kararı ve benzer nitelikte diğer kararları)
Bu durumda, meselenin, araç maliki ile aracı kiralayan arasında iç ilişkide kalan bir tarafı söz konusu olmayıp; araç maliki olan davalı şirketin, işleten sıfatının olmaması durumunda davaya konu talepten kaynaklanan bir sorumluluğu doğmayacaktır.
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler de göz önünde bulundurularak, …Asliye Ticaret Mahkemesi … dosyasından celbedilen … sözleşme nolu … Uzun Dönemli Kiralama Sözleşmesi aslı ile … ek protokol nolu Ek Protokol aslı inceleniğinde adi yazılı kira sözleşmesi ve ek protokolün2. Hükümler maddesinde 40 ay süre ile kiralamanın yapıldığı, 3-Diğer Hükümler maddesinde ek protokolün 16/02/2015 tarihli uzun dönem kira sözleşmesini parçası olduğunun düzenlendiği, davalı araç maliki aracını dava dışı … Nak. İhr. Ve Tic Ltd Şti’ye kiraladığına göre, taraflar arasında tanzim edilen adi yazılı kira sözleşmesinin 40 ay olarak uzun süreli ve 3. kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesi olduğu, aracın teslim edilip edilmediği, dava konusu zarara sebep olan… plakalı araçla ilgili …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2015/…, 2017/… 23/10/2017 tarihli gerekçeli kararının kesinleştiği, buna göre davadışı … Nak. İhr. Ve Tic Ltd Şti.nin araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma olduğu, taraflar arasında tanzim edilen kira sözleşmesinin uzun süreli ve 3. kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesi olduğu anlaşılmakla davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Ayrıca, YARGITAY …. Hukuk Dairesi ESAS NO: 2021/… KARAR NO: 2021/… , 22/03/2021 tarihli emsal nitelikteki kararı doğrultusunda, davacının kayıt maliki olarak görünen bu davalıya işleten sıfatıyla dava açmasına davalının sebebiyet verdiği, uzun süreli kira ilişkisinin davanın açıldığı anda davacı yanca bilinmesinin kendisinden beklenemeyeceği dikkate alınarak davanın salt bu nedenle reddi sebebi ile davalı yararına vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesine yer olmadığına, davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına kararı verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu uyarınca hesaplanan 59,30 TL karar ve ilam harcının, peşin alınan 98,53 TL harçtan mahsubu ile 39,23 TL harcın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı yararına vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesine yer olmadığına
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayarak artan gider/delil avansının hüküm kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf Kanun Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/06/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır