Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/222 E. 2020/406 K. 13.07.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/222
KARAR NO:2020/406

DAVA: Alacak
DAVA TARİHİ: 19/04/2019
KARAR TARİHİ: 13/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVACININ TALEBİ:
Davacı … A.Ş. vekili verdiği dava dilekçesinde, davalı … Ltd. Şti. ile 04.02.2019 tarihli taşımacılık sözleşmesi yaptıklarını, bu sözleşmeye göre … ton yükün…’dan …’ya taşınması konusunda anlaştıklarını, taşıma bedeli için davalı şirkete … tane çek verildiğini ancak taşımanın gerçekleşmediğini, malların bir süre tırlarda bekletildiğini, davalı şirketin tırların bakıma girdiğini gerekçe gösterdiğini daha sonra ise tırların muayenesinin gerçekleşmediğini belirttiğini, bunun üzerine malların taşınması için … A.Ş. ile anlaştıklarını, davalı şirketin kendilerine gönderdiği faturaları da iade ettiklerini, davalı şirkete gönderilen…. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile sözleşmeyi feshettiklerini davalı şirkete bildirdiklerini ve çeklerin iadesini talep ettiklerini, davalıya verilen çekler nedeniyle borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DAVALININ TALEBİ:
Davalı … Ltd. Şti. vekili verdiği cevap dilekçesinde, öncelikle yetki itirazında bulunmuş, davanın esasına yönelik olarak da; davacıya ait malların davacının kendisinden kaynaklı gecikme nedeniyle … tarihinde tırlara yüklenebildiğini, bundan kendilerinin kusurlarının olmadığını, malların daha sonra başka firmanın tırlarına yüklenmesinin de yine davacı şirketin isteği üzerine olduğunu, buna ilişkin olarak da tutanak tutulduğunu, davaya konu çeklerin de üçüncü kişilere ciro edildiğini ve ellerinde olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ:
Dava 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 850 ve devamı maddelerine göre taşıma sözleşmesinden kaynaklı uyuşmazlık nedeniyle 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 77’ye göre sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davasıdır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davacı taraf, 04.02.2019 tarihli taşımacılık sözleşmesini, … Noterliğinin … tarih ve…yevmiye sayılı ihtarnamesini, çeklerin fotokopilerini, davalı tarafın gönderdiği faturaları, @ posta yazışmalarını, ticari defter ve kayıtları, yemin delilini ve tanık beyanlarını delil olarak sunmuştur.
Davalı taraf, 04.02.2019 tarihli taşımacılık sözleşmesini, banka kayıtlarını, ticari defter ve kayıtları, yemin delilini, tanık beyanlarını ve bilirkişi incelemesini delil olarak sunmuştur.
Dava menfi tespit davası olarak açılmışsa da dava konusu çeklerin davalının cevap dilekçesindeki açıklamasına göre ciro edilmiş olması nedeniyle tahsil edilmiş olasılığına karşın davacı taraftan bu durum hakkında açıklama yapması istenilmiştir. Davacı taraf çeklerin her birinin tahsil edildiğini belirterek tahsil edildiklerini gösterir banka dekontlarını da mahkememiz dosyasına sunmuştur. Bu nedenle dava 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 850 ve devamı maddelerine göre taşıma sözleşmesinden kaynaklı uyuşmazlık nedeniyle 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 77’ye göre sebepsiz zenginleşme davasına dönüşmüştür.
Davalı taraf yetki itirazında bulunmuş olup taraflar arasında yapılan sözleşmenin 15’inci maddesinde yetki koşulunun bulunduğu ve bu maddede İstanbul Mahkemelerinin yetkili mahkeme olarak belirlendiği anlaşılmakla 6100 sayılı HMK m. 17’ye göre yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 77’ye göre; “Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının mal varlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, özellikle zenginleşmenin geçerli olmayan veya gerçekleşmemiş ya da sona ermiş bir sebebe dayanması durumunda doğmuş olur.” Davacının çek vererek ödediği taşıma ücretinin bu madde kapsamında davalı yönünden sebepsiz zenginleşme oluşturup oluşturmadığının tespiti için taraflar arasında yapılan taşıma sözleşmesi ve bu sözleşmesinin davacı tarafından haklı olarak feshedilip edilmediğinin araştırılması gerekmektedir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 850’ye göre; “Taşıyıcı, taşıma sözleşmesiyle eşya veya yolcu taşıma işini veya ikisini birlikte üstlenen kişidir. Eşya her türlü yükü de kapsar. Taşıyıcı, taşıma sözleşmesiyle eşyayı varma yerine götürmeyi ve orada gönderilene teslim etmeyi veya yolcuyu varma yerine ulaştırmayı; buna karşılık, eşya taşımada gönderen ve yolcu taşımada yolcu, taşıyıcıya, taşıma ücretini ödemeyi borçlanır.” Bu maddeye göre taraflar arasında taşıma sözleşmesi yapılmıştır. Davalı taraf davacıya ait malları taşıma yükümlülüğü altına girmiştir.
Taraflar arasında yapılan sözleşmenin giriş kısmında yükleme tarihi olarak 13.10.2019, 15.03.2019 ve 22.03.2019 tarihleri belirlenmiştir. Davacı taraf yüklemenin sözleşmede belirlenen tarihte yapılmadığını, yükleme yapıldıktan sonra da malların tırlarda bekletildiğini,
bekletme gerekçesi olarak da davalı şirketin tırların bakıma girdiğini gerekçe gösterdiğini daha sonra ise tırların muayenesinin gerçekleşmediğini gerekçe gösterdiğini, bunun üzerine de malların taşınması için …A.Ş. ile anlaştıklarını, sözleşmeyi de feshettiklerini ileri sürmektedir. Davalı taraf ise malların yüklemesinin 28.03.2019 tarihinde yüklemesinin yapılmasına davacı tarafın gecikmesinin neden olduğunu belirtip malların başka şirketin tırlarına yüklenmesini de davacının talep ettiğini ileri sürmüştür. Davalı taraf bu iddiasını 6100 sayılı HMK m. 191’e göre ispatla yükümlü olup buna ilişkin @ posta yazışmalarını delil olarak sunacağını belirtmişse de dosyaya böyle bir yazılı delil sunmamıştır.
Davacı taraf ise dosyaya sunduğu @ posta yazışmalarından 29.03.2019 tarihli olan yazışma ile davalı tarafı tırlarının bakımda olduğu için geciktiklerini kanıtlamaktadır. 29.03.2019 tarihli @ posta davalı şirket yetkilisi … tarafından davacı şirket yetkilisi …’e gönderilmiş ve “Araçlarımızın bakımları yapıldığı için araçlar henüz çıkışa hazır olmadığından gümrüğe yönlendiremiyoruz. Araçların bakım işlemleri bittiğinde araçlar gümrüğe yönlendirilip kantar fişleri de tarafımızdan gönderilecektir” mesajını içermektedir. Bu @ posta davalı şirket yetkilisi tarafından davacı şirket yetkilisine gönderildiği 29.03.2019 tarihinde sözleşmeye göre son yükleme tarihi olan 22.03.2019 tarihinin üzerinden yedi gün geçmiştir. Dolayısıyla sözleşmede belirlenmiş olan yükleme tarihinde yüklemenin gerçekleşmediği ve yüklemenin gerçekleşmemesinin davacı şirketin gecikmesinden değil davalı şirketin tırlarının bakımının yapılarak yükleme zamanında hazır olmamasından kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
6102 sayılı TTK m. 873’e göre; “Taşıyıcı, eşyayı, kararlaştırılan sürede, bir süre kararlaştırılmamışsa şartlar dikkate alındığında özenli bir taşıyıcıya tanınabilecek makul bir süre içinde, teslim etmekle yükümlüdür.” Davalının kendisinden kayaklanan nedenlerle davacıya ait malları gecikmeli de olsa teslim aldığı halde taşıma işlemine hiç başlamadığı ve makul süre içinde de yerine getirmediği dolayısıyla da bu madde kapsamında ki edimini yerine getirmediği anlaşılmaktadır.
Davalı tarafın dosyaya sunduğu malların başka şirketin tırlarına yüklenmesine ilişkin tutanak incelendiğinde tutanağın 03.04.2019 tarihinde düzenlendiği ve bu tarihe kadar tırların malların gönderileceği …’ya yola çıkarılmadığı anlaşılmaktadır. Ayrıca davacı taraf, malların davalı tarafça süresi içinde taşıma işleminin yerine getirilmemesi nedeniyle davalıya ait tırlardan boşalttırılarak başka firmanın tırlarıyla taşımanın yaptırıldığını dava dilekçesinde açıkça belirtmiş olup davalı tarafın sunduğu bu tutanağın davalı iddialarını ispat gücü bulunmadığı tam tersine tutanağın 03.04.2019 tarihli olması nedeniyle davacı iddialarını ispat eder nitelikte olduğu tespit edilmiştir.
Taraflar arasında yapılan sözleşmeye göre (sayfa 2) taşıyıcı konumunda olan davalı şirket taşıma faaliyetinde kullanacağı aracı öngörülen zaman ve yerde hizmeti görmeye elverişli bir şekilde hazır bulundurmakla yükümlü olduğu belirlenmiştir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler, taraflar arasındaki @ posta yazışmaları, davalı tarafın dosyaya sunduğu malların başka firmaya ait tırlara aktarımının yapıldığını gösterir tutanak ve sözleşme hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; davalı şirketin gerek taraflar arasındaki sözleşmeye göre gerekse 6102 sayılı TTK m. 873’e göre davacıya ait malları süresi içinde teslim alıp yükleme işlemini başlatmadığı, yüklemeyi geç gerçekleştirdiği anlaşılmaktadır.
Davalının yükleme işlemini gerçekleştirdikten sonra sözleşme hükümlerine göre malların taşınması için hazır tutması gereken araçların bakımının yapılması ihtiyacının ortaya çıkması gibi tamamen davalı şirketin kendisinden kaynaklanan nedenlerle taşıma işini gerçekleştiremediği, bu nedenle de davacı tarafın taşınması gereken mallarını zamanında ulaşması gereken yere ulaştırabilmesi için başka bir şirketin tırlarına aktarmak zorunda kaldığı ve bu durumdan davalı şirketin hukuken sorumluluğunun bulunduğu sabittir. Bu durumda davacı tarafın taraflar arasında yapılan taşımacılık sözleşmesini feshetmekte ve vermiş olduğu çeklerin iadesini istemekte haklı olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı taraf dava konusu çeklerin tahsil edildiğini dosyaya sunduğu banka dekontları ile kanıtlamakta olduğundan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 77’ye göre sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davasına dönüşen davanın kabulüne yönelik olarak aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
Taraflar arasında yapılan taşımacılık sözleşmesine konu malların davalı şirket tarafından taşınmadığı maddi vakıası konusunda bir anlaşmazlık bulunmamaktadır. Aynı şekilde malların taşınması karşılığında davalı şirkete davacı tarafın verdiği beş adet çekin davacı tarafa iade edilmediği maddi vakıası konusunda da bir anlaşmazlık bulunmamaktadır. Nitekim davalı taraf çeklerin ciro edildiğini ve ellerinden çıktığını cevap dilekçelerinde belirtmiş davacı tarafta çeklerin tahsil edildiğini banka ödeme dekontlarını sunmak suretiyle belgelemiştir. Bu nedenle tarafların ticari defterlerinin incelenmesi için bilirkişi incelemesi yapılması yoluna gidilmemiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE,
2-Davalı tarafından tahsil edilen … sayılı çekin bedeli olan 28.826,00-TL’nin tahsil edildiği 13/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalı tarafından tahsil edilen …sayılı çekin bedeli olan 28.826,00-TL’nin tahsil edildiği 15/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından tahsil edilen… sayılı çekin bedeli olan 28.825,00-TL’nin tahsil edildiği 09/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından tahsil edilen … sayılı çekin bedeli olan 28.825,00-TL’nin tahsil edildiği 10/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından tahsil edilen …. sayılı çekin bedeli olan 28.826,00-TL’nin tahsil edildiği 08/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafın HMK 329/2 maddesi gereğince üst sınırdan disiplin cezası uygulanması talebinin reddine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 9.845,38-TL nispi karar harcından peşin alınan 2.461,35-TL harcın mahsubu ile bakiye 7.384,03-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 17.642,16 -TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
10-Davacı tarafından yapılan toplam 2.765,40-TL’nin ( 44,40-TL BVH, 6,40-TL VH, 2.461,35-TL Peşin Harç, 253,25-TL Tebliğ ve Posta,) yargılama giderinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
11-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.13/07/2020

Katip …

Hakim …