Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/206 E. 2021/587 K. 29.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/206
KARAR NO:2021/587

DAVA :İtirazın İptali (Bankacılık işleminden kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:19/11/2014
KARAR TARİHİ:29/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ticari faaliyetlerde kullanmak üzere hesap açtrrdığını, davalının söz konusu hesaptan 17.09.2013 tarihinde kredi tahsis ve istihbarat ücreti adı altında 5,000-TL ve bankacılık hizmetleri gelirleri komisyonu adı altında 10.000,-TL kullanılan krediden tahsil ettiği, şirket yetkililerine kendilerinden başkaca bankacılık işlemi ücreti alınmayacağın ifade edildiğini, krediyi kullanabilmek için olur verildiğini, bahse konu tutarların haksız ve hukuka aykırı olduğunu, sözleşmenin tek taraflı olarak hazırlandığını, müvekkilinin pazarlık yapacak konumda olmadığını, müvekkili aleyhine olan maddeler olduğunu, müvekkilinden haksız olarak alınan tutarların iadesinin gerektiğini, davalının haksız olarak almış olduğu tutarlar için icra takibi başlatıldığını, davalı bankanın haksız olarak itiraz ettiği ve takibin durmasına yol açtığını, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla davanın kabulünü, itirazın İptali ile …. İcra müdürlüğü nezdindeki … E. Sayılı dosyadan başlatılan icra takibinin aynen devamına, haksız ve kötü niyetli olan davalının asıl alacağın en az % 20’si tutarında icra inkâr tazminatına mahkûm edilmesine, yapılan giderlerin ve vekâlet ücretinin davalı bankaya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki davaya konu tutarın davacı firmanın müvekkili ile imzalamış olduğu kredi sözleşmesi hükümleri gereğince tahsil edildiğini, sözleşme ve ilgili yasaya aykırı bîr işlem olmadığını, davacı tarafın TTK hükümlerine göre tacir sıfatına haiz olduğunu, basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğü altında ve imzalamış olduğu sözleşmenin sonuçlarını öngörebilecek durumda olduğunu, dava dilekçesinden de anlaşılacağı üzere davacının kredi sözleşmesinin imzalanması aşamasında dava konusu tutarların tahsil edileceği yönünde bilgilendirilmiş olduğunun açıkça anlaşıldığını, müvekkil banka ile davact arasında akdedilen sözleşmede hüküm altına alınmış bulunan ücret, masrafların haksız şart teşkil etmeyeceğin, kredi kullanacağı bankayı tercih konusunda seçim hakkı olan ve müvekkil bankadan kredi kullanma zorunluluğu bulunmayan davacının, krediyi kullandıktan sonra kredi sözleşmedi hükümlerinin genel işlem koşullarına aykırı olduğu yönündeki iddiasının haksız ve iyi niyetten yoksun olduğunu, haksız ve mesnetsiz olarak açılmış davanın reddi, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesin talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; davacının davalı bankadan imzalanan krediler nedeniyle yapılan kesintilerin iadesi istemiyle açılan takibe itiraz üzerine açılan itirazın iptali davası olduğu görülmüştür.
DELİLLER;
…. İcra Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı takip dosyasının fotokopisi celp edilmiştir.
… A.Ş’ye müzekkere yazılarak dava konusu kredi dosyalarının ve hesap özetlerinin onaylı sureti celp edilmiştir.
… Genel Müdürlüğüne, … … A.Ş Genel Müdürlüğüne, … Genel Müdürülğüne, … Genel Müdürülğüne, … A.Ş’ye, … … A.Ş’ye, … A.Ş’ye, … A.Ş’ye … A.Ş’ye, …’ye, … … A.Ş’ye, … A.Ş’ye müzekkere yazılarak dava konusu kredi sözleşmelerinde istihbarat ücreti ve hizmet gelirleri komisyonu alınıp alınmadığı, alınıyorsa ne olduğu hususları sorulmuştur.
Davalı vekili tarafından 11/09/2019 tarihli dilekçe ile sunulan dava konusu genel kredi sözleşmesi aslı Mahkememiz … kasa sırasına kayıt edilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup; 19/09/2016 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı banka müşterisinin davalı bankadan kullandığı kredi nedeniyle hesabından tahsil edilen toplam 15.000TL istihbarat ücreti ve komisyonunun haksız olduğu iddiası ile giriştiği icra takibine davalı tarafından yapılan itirazın iptali ve takibin devamı talepli huzurda görülen davada, davacı müşteri ile; davalı banka arasında 13.09.2013 kefalet tarihli 300.000TL tutarlı Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesine istinaden davalı bankaca davacının vadesiz hesabına 25.000TL limitli ticari kredi tanımlandığı, 17.09.2013 tarihinde davacının vadesiz hesabından kredi açılış ve istihbarat ücreti adı altında BSMV dahil 5.000TL ve bankacılık hizmet gelirleri komisyonu adı altında BSMV dahil 10.000TL olmak üzere toplam 15.000TL tahsil edildiği, davacıya ait vadesiz hesap hareket dökümlerinin incelenmesine davacıya verilen her bir hizmet karşılığında işlem bazında (EFT gönderim komisyonu, çek tahsilat ücreti adları altında) tahsilat yapıldığı, davacı hesabından 17.09.2013 tarihinde tahsil edilen BSMV dahil 10.000TL komisyonun karşılığında verilmiş tanımlı bir hizmet (Senet/çek tahsili, EFT komisyonu vb.) bulunmadığı, istihbarat işleminin kredi prosedürünün bir parçası olduğu, davalı bankaca davalı nam ve hesabına alınmış bir hizmet gösterir makbuz belge olmadığı gibi bu husunun sözleşme ön bilgi formu ile müşteriye bildirimi de yapılmadığından tahsil edilen 5.000TL istihbarat ücretinin haksız olduğu, davacı müşterinin davalı bankadan 15.10.2014 takiple talep tarihi itibarıyla 15.000TL asıl alacağı bulunduğu, Mahkemenin davalı bankaca ikna edilmesi durumuna göre tahsili mümkün olan istihbarat ücretinin davalı banka ücret komisyon listesinde kayıtlı olduğu gibi fahiş rakamlara baliğ olan 300.000TL sözleşme limiti üzerinden değil davalı hesabına tanımlanmış 25.000TL limit üzerinden ve yıllık olarak hesaplanması gerektiği, buna göre 17.09.2013 itibariyle devresel değil yıllık %25 üzerinden istihbarat ücretinin en fazla (25.000TL x %2,5+BSMV) 656,25TL olduğu, davacı müşterinin davalı bankadan 11.10.2014 takiple talep tarihi itibariyle (15.000TL – 656,25TL) 14.343,75TL asıl alacağı olduğu, 15.000TL’nin Mahkemenin ikna edilmesi durumuna göre ise 14.343,75TL tespit edilen asıl alacağa yıllık %11,75 oranında avans faizi talebinin mümkün olduğu görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince ek bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup; 28/04/2017 tarihli ek bilirkişi raporunda özetle; davacı banka müşterisinin davalı bankadan kullandığı kredi nedeniyle hesabından tahsil edilen toplam 15.000TL kredi tahsis ve istihbarat ücreti ve komisyonun haksız olduğu iddiası ile giriştiği icra takibine davalı tarafından yapılan itirazın iptali ve takibin devamı talepli huzurda görülen davada; davacı müşteri ile davalı banka arasında 13.09.2013 kefalet tarihli 300.000TL tutarlı Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesine istinaden davalı bankaca davacının vadesiz hesabına 25.000TL limitli ticari kredi tanımlandığı, 17.09.2013 tarihinde davacının vadesiz hesabından kredi açılış ve istihbarat ücreti adı altında BSMV dahil 5.000TL ve bankacılık hizmet gelirleri komisyonu adı altında BSMV dahil 10.000TL olmak üzere toplam 15.000TL tahsil edildiği, davacıya ait vadesiz hesap hareket dökümlerinin incelenmesinde davacıya verilen her bir hizmet karşılığında işlem bazında (EFT gönderim komisyonu, çek tahsilat ücreti adları altında) tahsilat yapıldığı, davacı hesabından 17.09.2013 tarihinde tahsil edilen BSMV dahil 10.000TL komisyonun karşılığında verilmiş tanımlı bir hizmet (senet/çek tahsili, EFT komisyonu vb.) bulunmadığı, davalı bankaca tahsil edilmiş olan 9.625,81TL komisyon ve 476,19TL BSMV’nin sözleşme eki ticari kredi komisyonları tablosunda kayıtlı TL kredi komisyonuna (yıllık adat üzerinden hesaplanacaktır) dayandırılması durumunda ise söz konusu komisyon için çıkarılmış bir adat tablosu/rakamı belirtilmeden hesabından tahsil edilen BSMV dahil 10.000TL’nin iade talebinin mümkün olduğu, istihbarat işleminin kredi prosedürünün bir parçası olduğu, davalı bankaca davalı nam ve hesabına alınmış bir hizmeti gösterir makbuz/belge olmadığı gibi bu hususun sözleşme ön bilgi formu ile müşteriye bildirimi de yapılmadığından tahsil edilen 5.000TL kredi tahsis ve istihbarat ücretinin haksız olduğu, davacı müşterinin davalı bankadan 15.10.2014 takiple talep tarihi itibariyle 15.000TL asıl alacağı bulunduğu, Mahkemenin davalı bankaca istihbarat ücretinin haklılığı hususunda ikna edilmesi durumuna göre tahsili mümkün olan istihbarat ücretinin davalı hesabına tanımlanmış 25.000TL limit üzerinden ve yıllık olarak hesaplanması gerektiği, buna göre 17.09.2013 itibariyle yıllık %2,5 üzerinden istihbarat ücretinin en fazla ( 25.000TL x %2,5 + BSMV) 656,25TL olduğu, davacı davacı müşterinin davalı bankadan 11.10.2014 takiple talep tarihi itibariyle (15.000TL – 656,25TL) 14.343,75TL asıl alacağı olduğu, 15.000TL Mahkemenin istihbarat ücretinin haklı olduğu hususunda ikna edilmesi durumuna göre ise 14.343,75TL tespit edilen asıl alacağa yıllık %11,75 oranında avans faizi talebinin mümkün olduğu görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce davanın 13/03/2018 tarihinde kabulüne karar verilmiş olup; davalı vekilinin istinafı üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi’nin 2018/566 Esas 2019/342 Karar sayılı ilamıyla ” Somut olayda, taraflar arasında genel kredi sözleşmesi ve teminat sözleşmesi imzalanmıştır. Tacir olan taraflar arasında imzalanan 13/09/2013 tarihli genel kredi sözleşmesi uyarınca davacıya kredi kullandırıldığı ihtilafsız olup, taraflar arasında, davalı bankanın davaya konu kesintileri yapma hakkı olup, olmadığı noktasında ihtilafın doğduğu anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki sözlemenin 6. Maddesinde; davacı müşterinin her türlü masrafların, komisyon ücreti, tahsis ücreti kabul ettiği belirlenmiş ve gerekli giderlerin de davacı tarafından karşılanacağı sabit olmakla birlikte, davalı tarafından talep edilen ücretlerin işin niteliğine uygun ve makul olup olmadığının da denetimi gerekmektedir. Davalının alınan ücretlerin sözleşme ve bankacılık uygulamalarına uygun olduğunu savunması karşısında Mahkemece; diğer bankalardan benzer türdeki kredi sözleşmelerinden kaynaklanan istihbarat ücreti ve hizmet gelirleri komisyonu alınıp alınmadığı sorularak, alınıyorsa oranlarının araştırılması, kredi sözleşmesinin tamamının dosyada mübrez olmadığı görüldüğünden, sözleşmenin tüm maddelerini içerir metnin örneğinin dosya kapsamına alınması ve bu deliller toplandıktan sonra yeniden değerlendirme yapılarak, gerekiyorsa yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılarak karar verilmesi gerektiği halde, mahkemece işbu delillerin toplanıp değerlendirilmeksizin davanın reddine karar verilmesi, davanın esasına ilişkin tüm deliller toplanmadan hüküm verilmesi anlamında olup, açıklanan nedenler ile; davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’ nin 353/1-a-6 maddesi uyarınca kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapılarak oluşacak sonuca göre karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesi gerektiği kanaatine varılarak ” gerekçeleriyle kaldırılarak Mahkememizin yukarıdaki esasına kayıt edilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince kaldırma kararı sonrası bilirkişi ek raporu alınmasına karar verilmiş olup; 28/08/2020 tarihli ek bilirkişi raporunda özetle; …Bankasınca kredi sözleşmelerinden (limit 25.000TL olmak üzere) BCH (adatlı) kredi ve taksitlik kredilerden 24.07.2019 tarihinden itibaren alınan istihbarat operasyon ücretleri, nakit kred.alınan yıllık operasyon ve istihbarat ücreti binde beş (min.750TL maksimum 7.500TL), …’tan ise bankaca kredi sözleşmelerinden istihbarat ücreti ve hizmet geliri alınmadığı bildirilmiştir…Bankası’na ticari kredi analiz, tahsis ve BCH/taksitli kredi kullandırım komisyonları firma analiz raporu 320TL’ye kadar, kobi analiz raporu 160,TL’ye kadar, limit tahsisi 200TL’ye kadar BCH kredilerde yıllık %1,5, davalı bankanın 12.03.2013 tarih ve 300,000TL tutarlı GKS eki ticari kredi komisyonları (29.02.2012 itibariyle geçerlidir) tablosu kayıtlarına göre komisyon, istihbarat ve operasyon ücretleri, TL kredi komisyonu/yıllık adat üzerinden hesaplanacaktır %2, kredi tahsis ve istihbarat ücreti max. %2,5 (minimum 250TL), davacı firmanın hesap hareket dökümlerinden de anlaşılacağı üzere vadesiz hesabı kredilendirilmek sureti ile 25.000TL limitli bir nakit kredi tahsis edildiği görülmüştür. Davacı hesabından 15.000TL’nin haksız olarak tahsil edildiği iddiasıyla icra takibine davalı tarafından yapılan itirazın iptali ve takibin devamı talepli huzurda görülen davada, davacı müşteri ile davalı banka arasında 13.09.2013 kefalet tarihli 300.000TL tutarlı Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesine istinaden davalı bankaca davacının vadesiz ticari hesabına 25.000TL limit (TKMH) tanımlandığı, 17.09.20213 tarihinde davacı vadesiz hesabından kredi açılış ve istihbarat ücreti adı altında BSMV dahil 5.000TL ve bankacılık hizmet gelirleri komisyonu adı altında BSMV dahil 10.000TL olmak üzere toplam 15.000TL tahsil edildiği, istinaf ilamı doğrultusunda 3 bankadan alınan veriler ile davalı banka verileri (…’ın bildirimi yetersiz olduğundan ortalamaya dahil edilmemiştir.) Nakdi kredi komisyon ortalaması (%0,5, %1,5 ve %2/3=) % 1,33 olup, 25.000TL kredi tutarı üzerinden (25.000TL x %1,33/100=) 332,5TL olduğu, kredi tahsis ve istihbarat ücreti ortalaması (Analiz Raporu 160TL ve tahsis ücreti 200TL’nin toplamı maktu 360TL, %0,5 ve % 2,5/2=) % 1,5 ve maktu 360TL olup, 25.000TL kredi tutarı üzerinden (25.000TL x 1,5/100=) 375TL (Maktu 360TL’den az olmamak kaydıyla) olduğu dikkate alınarak davalının davacı hesabından tahsil edilebileceği tutarın 707,50TL olduğu, dolayısıyla davacı müşterinin davalı bankadan 11.10.2014 takip tarihi itibariyle (15.000TL – 707,50TL) 14.292,50TL asıl alacağı olduğu, bildirimler talep tarihi itibariyle yapıldığından Vakıfbank’ın 750TL minimum rakamın dikkate alınmasının mümkün olmadığı, diğer banka ve davalı banka bildirimlerinde yer alan maktu rakamların ise oransal olarak geçildiği, tespit edilen 14.292,50TL olarak tespit edilen asıl alacağa yıllık %11,75 oranında avans faizi talebinin mümkün olduğu görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince ikinci kez bilirkişi ek raporu alınmasına karar verilmiş olup; 08/03/2021 tarihli ek bilirkişi raporunda özetle; davalı bankaca 2013 yılında davacı hesaplarından tahsil ettiği 5.000TL kredi tahsis ve istihbarat ücreti ile 10.000TL komisyon toplamı olan 15.000TL’nin davacı firma tarafından haksız olarak tahsil edildiği iddiası ile icra ve dava konusu edildiği, Mahkemeye bankalardan 25.000TL kredi için tahsil edilen ücret ve komisyon tutarlarına ilişkin gönderilen mektuplar esas alındığında davalının ortalama 650TL masraf ve komisyon hakkı olduğu, (tahsil edilen tutar olan 15.000TL’den 714,29TL BMV’leri toplamı hariç bakiye) 14.285,71TL’den 650TL tahsili mümkün tutar mahsup edildiğinde ise davacının 15.10.2014 takip tarihi itibariyle 13.635,71TL asıl alacağı olduğu, tespit edilen 13.635,71TL asıl alacağa tahsile kadar yıllık %11,75 oranında faiz istenebileceği görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava, davacının kredi kullanırken kendisinden kesilen komisyon ücretlerinin geri iadesi için başlattığı icra takibinde davalının yaptığı itirazın iptali istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 13/09/2013 tarihinde Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesi imzalanmış olup davacı hesabına 25.000,00 TL limitli ticari kredi tanımlandığı, 17/09/2013 tarihinde davacının vadesiz hesabından istihbarat ücreti olarak 5.000-TL ve hizmet gelirleri komisyonu olarak 10.000-TL para tahsil edildiği sabittir.
Taraflar arasında, davalı bankanın davaya konu kesintileri yapma hakkı olup, olmadığı noktasında ihtilafın doğduğu anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki sözlemenin 6. Maddesinde; davacı müşterinin her türlü masrafların, komisyon ücreti, tahsis ücreti kabul ettiği belirlenmiş ve gerekli giderlerin de davacı tarafından karşılanacağı sabit olmakla birlikte, davalı tarafından talep edilen ücretlerin işin niteliğine uygun ve makul olup olmadığının da denetimi gerekmektedir. Davalının alınan ücretlerin sözleşme ve bankacılık uygulamalarına uygun olduğunu savunması karşısında diğer bankalardan benzer türdeki kredi sözleşmelerinden kaynaklanan istihbarat ücreti ve hizmet gelirleri komisyonu alınıp alınmadığı, alınıyorsa oranlarının tespiti için mahkememizce gerekli araştırma yapıldıktan sonra bankacı bilirkişiden rapor alınmış olup; 08/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda; 25.000,00 TL kredi için ortalama 650TL masraf ve komisyon alınabileceği, davacıdan tahsil edilen tutar olan 15.000,00 TL’den 714,29 TL BMV çıkarıldığında bakiye kalan 14.285,71 TL’den 650TL mahsup edildiğinde davacıdan 13,635,71 TL’nin haksız tahsil edildiği bildirilmiştir. Mahkememizce hüküm kurmaya ve denetime elverişli bilirkişi raporuna itibar edilerek; davalı tarafından alınan ücretin işin niteliğine uygun ve makul olmadığı, 1.364,29 TL alınmasının uygun olacağı kanaatine varılmıştır. Bu bağlamda davacının başlatığı icra takibine davalının itirazının kısmen haksız olduğu, itirazın kısmen iptali ile alacak likit olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın kısmen KABÜLÜ ile
1-…. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyanına davalının yaptığı itirazın kısmen iptali ile takibin 13.635,71 TL üzerinden devamına,
2-Alacak likit olmadığından icra-inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 931,46TL karar harcından peşin alınan 181,20TL harcın mahsubu ile eksik 750,26TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA;
4-Davacı tarafından yatırılan toplam 210,20TL ( 25,20TL BH, 181,20TL PH, 3,80TL VH,) harcın davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafından yargılama esnasında yapılan toplam 1.403,65TL (1.200,00TL BK ücreti, 203,65TL tebliğler ve posta ücreti ) yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre takdiren 1.275,99TL’sinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
6-Davalı tarafından yargılama esnasında yapılan toplam 100,00TL yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre takdiren 9,10TL’sinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
7-Bozmadan önce verilen … Esas … Karar sayılı 13/03/2018 tarihli karar nedeniyle bakiye 843,45TL harcın tahsili için yazılan 19/05/2018 tarih ve…harç tahsil nolu müzekkereye konu 843,45TL harcın tahsil edildiğine ilişkin makbuzun ibrazı halinde yatıran tarafa iadesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, DAVACIYA VERİLMESİNE,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 1.364,29TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, DAVALIYA VERİLMESİNE,
10-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.29/06/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır